Farklı Branşlardan Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Sırasında Kaynaştırma Uygulamalarına İlişkin Gözlemleri

Yıl 2020, Cilt: 28 Sayı: 1, 338 - 351, 31.01.2020

Şerife Şenay İlik Serdal Deniz

https://doi.org/10.24106/kefdergi.3611

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmada, Branş öğretmen adaylarının Türkiye’deki kaynaştırma uygulamalarına yönelik gözlemlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda öğretmen adaylarının doğal ortamdaki gözlemlerine dokuz soru ile yanıt aranmıştır. Çalışma 2015-2016 yılında Türkçe, Matematik ve İngilizce öğretmenliği bölümlerinde okuyan dördüncü sınıf 50 branş öğretmen adaylarının, öğretmenlik uygulamalarında kendi branş öğretmenlerini gözlemleri ile gerçekleştirilmiştir. Veriler ‘Branş Öğretmen Adayları Kaynaştırma Uygulamaları Gözlem Formu’ ile elde edilmiş ve veriler betimsel olarak analiz edilerek yüzde, frekans ve kesit alma ile sunulmuştur. Araştırma sonunda; öğretmen adaylarının çoğunluğunun kaynaştırma öğrencilerine yönelik olarak yaklaşımlarının olumlu olduğu, dersi planlama ve işleyişinde kaynaştırma öğrencilerini düşündükleri, ayrıca kaynaştırma öğrencilerinin sorumluluk bilincinin gelişmesine katkıda bulundukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

kaynaştırma, branş öğretmenleri, branş öğretmen adayları

Observations of Teacher Candidates from Different Branches Relating to Inclusive Education Practices During Their Teaching Practice

Öz

This study aims to examine branch teacher candidates’ observations
relating to inclusive education practices in Turkey. In accordance with this
purpose nine questions were asked to find answer to natural observation of
teacher candidates.  Branch teacher
candidates studying in fourth grade of Turkish, Mathematics and ELT departments
in 2015 – 2016 education year participated in this study and they observed
their branch teachers in teaching practice courses. Data were collected through
‘Branch Teacher Candidates Inclusive Education Practices Observation Form’ and
analyzed using descriptive analysis and presented through percentages,
frequencies and sectioning. The study finds that the majority of the branch
teachers have positive approach towards inclusive students, that they take the
inclusive students into consideration while planning and teaching the course
and contribute to improvement of the inclusive students’ sense of
responsibility, and that they enable their participation in the class and attend
to them in and out of the class

Anahtar Kelimeler

inclusive education, branch teachers, branch teacher candidates

Kaynakça

• Avcı, N. (1998). Entegrasyon ve entegre sınıf öğretmeni. Destek Dergisi, 1(1), 20-24.
• Barton, M.L. (1992). Teachers’ opinions on the implementation and effects of mainstreaming.Web:http://www.ericfacility.net/servlet/com.artesiatech.servlet.search.SearchServlet?action=9. internet.
• Batu, S. (2000). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Batu, S., ve Kırcaali-İftar, G., ve Uzuner, Y., (2004). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(2), 33-50.
• Baykoç-Dönmez, N., ve Avcı, N., ve Aslan, N. (1997). Normal gelişim gösteren öğrenci ve velilerinin engellilere ve entegrasyona bakışları 1. Ulusal Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri, Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Connor, D., and B. Ferri. 2007. The conflict within: Resistance to inclusion and other paradoxes in special education. Disability and Society, 22(1), 63–77.
• Darling-Hammond, L. (2003). Keeping good teachers. Educational Leadership, 60, 6-14.
• Demirezen, S., Akhan, N. E. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Kaynaştırma Uygulamalarına İlişkin Görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 16, (USBES Özel Sayı II), 1206-1223.
• Diken, H.İ. (1998). Sınıfında zihinsel engelli çocuk bulunan ve bulunmayan sınıf öğretmenlerinin zihinsel engelli çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumlarını karşılaştırılması: (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Diler, N. (1998). Kaynaştırma kavramı, kaynaştırma uygulamaları ve etkili kaynaştırma için yapılması gerekenler. 8. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, Edirne.
• Eripek, S. (2007). Özel eğitim ve kaynaştırma uygulamaları. S. Eripek (Ed.), İlköğretimde kaynaştırma (ss. 1-21). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Familia-Garcia, M. (2001). Special and regular education teacher’s attitudes towards inclusive programs in an urban community school. U.S., New York: New York City Board of Education.
• Giangreco, M.F., & Edelman, S.W., & Luiselli, T.E., & Macfarland, S.Z.C. (1997). Helping or hovering? Effects of instructional assistant proximity on students with disabilites. Exceptional Children, 64(1), 59-66.
• Güzel-Özmen, R. (2003). Kaynaştırma ortamlarında öğretimsel düzenlemeler. A. Ataman (Ed.), Özel eğitime giriş (ss, 51-83). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Jan Pijil, S., & Minnaert, A.,(2010). Regular primary schoolteachers’ attitudes towards inclusive education: a review of the literatüre, International Journal of Inclusive Education, 331-353.
• Kaner, S. (2000). Özel eğitime giriş dersinin, öğretmen adaylarının zihinsel engellilere yönelik tutumlarına etkisi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(1), 32-43.
• Kaya, U. (2003). İlköğretim okulu yöneticilerinin, sınıf öğretmenlerinin ve rehber öğretmenlerin kaynaştırma ile ilgili bilgi, tutum ve uygulamalarının incelenmesi: (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kayaoğlu, H. (1999). Bilgilendirme programının normal sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma ortamındaki işitme özel gereksinimli çocuklara yönelik tutumlarına etkisi: (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kırcaali-İftar, G. (1998). Kaynaştırma ve destek özel eğitim hizmetleri. S.Eripek (Ed.), Özel Eğitim (17-22). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, No:1018.
• Lalvani, P. (2013). Privilege, compromise, or social justice: teachers’ conceptualizations of inclusive education, compromise, or social justice, International Journal of Inclusive Education, 28(1), 14-27.
• Metin, N. (1999). Engelli çocuğa sahip ailelerin kaynaştırma programlarına yaklaşımı ve katılımı. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(1), 28-33.
• Önder, M. (2007). Sınıf öğretmenlerinin zihin engelli kaynaştırma öğrencileri için sınıf içinde yaptıkları öğretimsel uygulamaların belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Sapon-Shevin, M. (2007). Widening the circle: The power of inclusive classrooms. Boston: Beacon Press.
• Sargın, N. (2002). Anasınıfında bulunan zihinsel engelli çocuklara yönelik öğretmen tutumlarına ilişkin bir çalışma. XI. Ulusal Eğitim Kongresi Bildirileri. Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları.
• Sönmez, V. ve Alacapınar, F.G. (2011). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sze, S. (2009). A literature review: Pre-service teachers’ attitudes towards students with disabilities. Institute of Education Sciences, 130(1), 53–56.
• Turhan, C. (2007). Kaynaştırma uygulaması yapılan ilköğretim okuluna devam eden normal gelişim gösteren öğrencilerin kaynaştırma uygulamasına ilişkin görüşleri: (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Tüfekçioğlu, Ü. (1997). İşitme engelli çocukların okul öncesi dönemde kaynaştırma ortamında eğitimleri. Milli Eğitim Dergisi, 136, 58-61.
• Uysal, A. (1997). Okul yöneticileri ve öğretmenlerin zihinsel engelli çocukların kaynaştırılmasında karşılaşılan sorunlara ilişkin görüşler. Ankara Üniversitesi 5. Mitat Enç Özel Eğitim Günleri. Ankara. 5.Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Yayınları.
• Uysal, A. (2003). Kaynaştırma uygulaması yapan öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüşleri. 13. Ulusal Özel Eğitim Kongresi. Ankara: Kök Yayınevi.
• Westling, David L. & Lise Fox. (1995). Teaching students with severe disabilities. New Jersey: Merill an imprint of Prentice Hall Englewood Cliff.
• Yavuz, M. (2017). Kaynaştırma Uygulamalarında Çalışan Öğretmenlerin Kaynaştırma Yeterlilik Düzeylerini Bazı Değişkenler Açısından İncelemesi. INES Journal, 4 (11). ss. 401-415.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıkmış, A., ve Şahbaz, Ü., ve Peker, S. (1998). Özel eğitim danışmanlığı ve kaynaştırma dersinin öğretmen adaylarının kaynaştırmaya yönelik tutumlarına etkisi, 8. Ulusal Özel Eğitim Kongresi. Edirne: 163-167.
• Yılmaz, E.,ve Batu, S. (2016). Farklı Branştan İlkokul Öğretmenlerinin Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı, Yasal Düzenlemeler ve Kaynaştırma Uygulamaları Hakkındaki Görüşleri, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(3), 247-268.