Organizational Change Management in Educational Institutions as a Learning Organization1

Yıl 2021, Cilt: 29 Sayı: 4, 273 - 282, 30.11.2021

Mukadder Boydak Özan , Zübeyde Yaraş , Fatih Mehmet Yıldırım

https://doi.org/10.24106/kefdergi.726516

Öz

Purpose: In the research, it is aimed to determine the importance of change management for educational institutions and to reveal the importance of change management in schools as a learning organization within the framework of change management, and the driving and limiting forces in the change process.
Design/Methodology/Approach: The research was structured in the "phenomenology" pattern within the framework of basic qualitative research. The sample group of the study was formed by using the "Simple Random Method", which is one of the "Probability-Based Sampling" methods. In the 2017-2018 academic year, 30 teachers working in schools in the central district of Elazığ took part in the study group. A semi-structured interview form consisting of three open-ended questions was used as a data collection tool. The data were analyzed using the “thematic analysis” method.
Findings: When the results obtained are evaluated, it is seen that change management is important in terms of organizational sustainability and organizational progress. In addition, it is mostly stated that the integration of technology and information technologies into education is the driving force of change; On the other hand, it has been concluded that the reasons such as lack of information, lack of trust in the administrator, and lack of communication in the change process limit the change.
Highlights: Schools, which are educational institutions, have a dynamic environment when evaluated from a broad perspective. One of the indicators of this dynamism is that it is a learning organization depending on its learning capacity. The ability to manage changes has been considered important in the development and transformation of schools, which are learning organizations, together with all the resources they have.

Anahtar Kelimeler

change, change management, organization, learning organization, management

Öğrenen Örgüt Olarak Eğitim Kurumlarında Örgütsel Değişim Yönetimi

Öz

Eğitim kurumları olan okullar geniş bir perspektifle değerlendirildiğinde dinamik olan bir ortama sahiptir. Bu dinamikliğin göstergelerinden biri de öğrenme kapasitesine bağlı olarak öğrenen örgüt niteliği taşımasıdır. Öğrenen örgüt olan okulların sahip olduğu tüm kaynaklarla birlikte gelişebilmesi ve dönüşebilmesinde değişimleri yönetebilme güçleri önemli görülmektedir. Bu noktadan hareketle araştırmada eğitim kurumları için değişim yönetiminin öneminin belirlenmesi ve değişim yönetimi çerçevesinde değişim sürecinde itici ve sınırlayıcı güçlerin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma temel nitel araştırma çerçevesinde “olgubilim” deseninde yapılandırılmıştır. “Olasılık Temelli Örnekleme” yöntemlerinden olan “Basit Tesadüfi Yöntem” kullanılarak çalışmanın örneklem grubu oluşturulmuştur. 2017-2018 eğitim öğretim yılı içerisinde Elazığ ili merkez ilçesinde bulunan okullarda görevini yapmakta olan 30 öğretmen çalışma grubunda yer almıştır. Veri toplama aracı olarak açık uçlu üç sorudan oluşan “yarı yapılandırılmış görüşme formu” kullanılmıştır. Veriler, “tematik analiz” yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde örgütsel sürdürülebilirlik ve örgütsel ilerlemenin sağlanabilmesi açısından değişim yönetimin önemli olduğu görülmüştür. Ayrıca en çok teknoloji ve bilgi teknolojilerinin eğitime entegre edilebilmesinin değişimin itici güçleri olarak belirtildiği; buna karşın ise çoğunlukla değişim sürecinde bilgi eksikliğinin olması, yöneticiye güven duymama, iletişim eksikliği gibi nedenlerin değişimi sınırlandırdığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Değişim, değişim yönetimi, örgüt, öğrenen örgüt, yönetim

Kaynakça

• Akar, F. (2019). Üniversitede akademisyen ve yönetici yetenekleri: Yetenek yönetiminin uygulanabilirliği konusunda bir inceleme. Journal of Qualitative Research in Education, 7(2), 514-541. doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.7c.2s.3m
• Annells, M. (2006). Triangulation of qualitative approaches: Hermeneutical phenomenology and grounded theory. Journal of Advanced Nursing, 56 (1), 55-61.
• Akyüz, Ö.F. (2006). Değişim Rüzgârında Stratejik İnsan Kaynakları Planlaması. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Argon, T ve Altay, E. (2004). İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Argon T. ve Özçelik, N. (2007). İlköğretim okulu yöneticilerinin değişimi yönetme yeterlikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(16), 70-89
• Armağan, A. (2004). Basın örgütlerinde planlı değişim süreci ve gelişme olgusu. Selçuk İletişim, 3(2), 126-136.
• Atak, M. ve Atik, İ. (2007) Örgütlerde sürekli eğitimin önemi ve öğrenen örgüt oluşturma sürecine etkisi. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 3 (1), 63-70.
• Aydın, M. (2010). Eğitim Yönetimi. (6. Baskı). Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Aydınlı, H. (2005). Örgütsel öğrenme ve oryantasyonları. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (1) 82-98.
• Ayres, L. (2008). Thematic coding and analysis. In Given, L. M. (Eds.). The sage encyclopedia of qualitative research methods (pp. 867-868). Thousand Oaks, SAGE Publications.
• Balcı, A. (2000). Örgütsel gelişme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri. (3. Baskı) Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Baulcomb, S. J. (2003). Management of change through force field analysis. Journal of Nursing Management 11, 275-280
• Bernerth, J. B., Armenakis, A. A., Feild, H. S. ve Walker, H. J. (2007). Justice, cynicism, and commitment: a study of important organizational change variables. The Journal of Applied Behavioral Science, 43(3), 303-326.
• Beycioğlu, K. ve Aslan, M. (2010). Okul gelişiminde temel dinamik olarak değişim ve yenileşme: Okul yöneticileri ve öğretmenlerin rolleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, VII(I), 153-173.
• Braun, V. ve Clarke, V. (2006).Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.
• Burnes, B. ve Cooke, B. (2013). Kurt Lewin's field theory: a review and re-evaluation, International Journal of Management Reviews, 15(4), 408-425. https://doi.org/10.1111/j.1468-2370.2012.00348.x
• Bursalıoğlu, Z. (2012). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. (12. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bursalıoğlu, Z. (2019). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. (20. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Çakır, B. S. (2009). İlköğretim okullarındaki yönetici ve öğretmenlerin örgütsel değişime ve örgütsel değişime direnme olgularını algılamaları üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Çalık, T. (2003). Eğitimde değişim yönetimi: kavramsal bir çözümleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 36, 536-557.
• Çalık, T. ve Sezgin F. (2005). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (1), 55-66.
• Çolakoğlu, M. (2005). Eğitim örgütlerinde değişim ve liderlik. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 63-77.
• Demirtaş, H. (2016). Okul örgütü ve yönetim. R. Sapkaya (Ed.)Türk Eğitim sistemi ve okul yönetimi içinde (ss.87-139) (Geliştirilmiş 5. Baskı). Ankara: Anı Yayınevi.
• Erdoğan, İ. (2019). Eğitimde değişim yönetimi (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Eren, E. (2012). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Erwin, D. G. ve Garman, A. N. (2010). Resistance to organizational change: Linking research and practice. Leadership and Organization Development Journal, 31(1), 39–56.
• Goodson, I. F. (2001). Social histories of educational change. Journal of Educational Change, 2 (1), 45-63.
• Günbayı, İ.(2000). Örgütlerde İş Doyumu ve Güdüleme. Ankara: Özen Yayıncılık.
• Günbayı, İ. (2007). The organizational communication process in schools. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi. 7 (2), 787-798.
• Gürses, G. ve Helvacı, M.A. (2011). Öğretmenlerin okulda değişime karşı direnme nedenleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1540- 1563.
• Hargreaves, A. (1997). Cultures of teaching and educational change (Ed. B. Biddle, T. Good, and I. Goodson). International handbook of teachers and teaching. The Netherlands: Kluwer Academic Publishers.
• Helvacı, A. (2005). Eğitim örgütlerinde değişim yönetimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Helvacı, M., Çankaya, İ. ve Bostancı, A . (2013). Eğitim denetmenlerinin görüşlerine göre öğretmenlerin okullarda değişime karşı direnme nedenleri ve düzeyleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(1), 120-135.
• Hoy, W.K. ve Miskel, C.G.(2010). Eğitim yönetimi. S.Turan (Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Hurt, F. (1998). Implementing great new ideas through the use of force- field analysis. Direct Marketing. 61 (1), 54-57.
• İraz, R. ve Şimşek, G . (2004). Örgütsel değişimin gerçekleştirilmesinde liderliğin rolü: Transformasyonel liderlik incelemesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4 (7), 99-117.
• Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği. (Genişletilmiş 15. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Lodge C., ve Reed J. (2003). Transforming school ımprovement now and for the future. Journal of Educational Change. 4 (1), 45-62.
• Merriam, S. B. ve Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation (4th Edition). San Francisco: Jossey-Bass.
• Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Oreg, S. (2003). Resistance to change: developing an individual differences measure. Journal of Applied Psychology, 88(4), 680-693.
• Oreg, S. (2006). Personality, context, and resistance to organizational change. European Journal of Work and Organizational Psychology, 15(1), 73-101.
• Öneren, M. (2008). İşletmelerde öğrenen örgütler yaklaşımı. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (7), 163-178.
• Özdemir, S. (2000). Eğitimde örgütsel yenileşme.(5.Baskı) Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323‐ 343.
• Özdemir, S. ve Kılınç, A,Ç. (2019). Değişen toplum ve okul. Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. (Editör: Servet Özdemir). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Öztop, S. (2014). Kurumsal aidiyet bilincinin çalışanların örgütsel değişim algısı üzerinde etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19 (1), 299- 316.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Rafferty, A. E., Jimmieson, N. L. ve Achilles, A. A. (2013). Change readiness: A multilevel review. Journal of Management, 39(1), 110–135.
• Saban, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
• Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (1998). Örgütsel Psikoloji. Bursa: Alfa Yayıncılık.
• Sabuncuoğlu Tolay, E. (2008). Liderlik, değişim ve yenilik. C. Serinkan (Ed.) Liderlik ve motivasyon içinde, (ss.63-82). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Sackmann, S. A., Eggenhofer-Rehart, P. M. ve Friesl, M. (2009). Sustainable change: Long-term efforts towarddeveloping a learning organization. The Journal of Applied Behavioral Science, 45(4), 521–549.
• Saruhan, S. C. ve Yıldız, M. L. (2009). Çağdaş yönetim bilimi. Ankara: Beta Basım Yayıncılık.
• Saylı, H. (2002). Örgütsel değişimde psikolojik sözleşme ihlalleri ve bir uygulama örneği. (Doktora Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Sezgin, F. (2013). Sosyal bir sistem olarak okul, Eğitim Yönetiminde Kuram ve Uygulama (Editör: Servet Özdemir). Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Shen, Y. (2008). The effects of changes and innovation on educational improvement. International Educational Studies, 1(3).
• Şişman, M. ve Taşdemir, İ. (2008). Türk eğitim sistemi. Ankara: Pegem Akademi.
• Tarraco, R., Hoover, R. ve Knippelmeyer, S. (2005). Organizational development and change in universities. Advances in Developing Human Resource, 37(2), 422-437.
• Taymaz,H. (2003). İlköğretim ve ortaöğretim okul müdürleri için okul yönetimi. (7. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Tracy, S. J. (2013). Qualitative research methods: Collecting evidence, crafting analysis, communicating impact. John Wiley and Sons, Inc.
• Tunçer, P. (2013). Değişim yönetimi sürecinde değişime direnme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 373-406.
• Ulutin, H. C. (2010). Okul yöneticilerinin kurumlarının kimliğine ve örgütsel öğrenme kapasitesine ilişkin algıları. (Doktora Tezi) .Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Wanberg, C. R. ve Banas, J. T. (2000). Predictors and outcomes of openness to changes in a reorganizing workplace. Journal of Applied Psychology, 85, 132- 142.
• Yeniçeri, Ö. (2002). Örgütsel değişmenin yönetimi: sorunlar, yöntemler, teknikler, stratejiler ve çözüm yolları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Yıldırım, Y. (2011). Okul yönetimi ve dengeye ilişkin kuramsal bir inceleme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (2), 389-404.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.