Examination of Teachers’ Educational Information Network (EBA) Awareness In Terms of Some Variables

Yıl 2021, Cilt: 29 Sayı: 5, 799 - 812, 31.12.2021

Umut Çardak , Çetin Güler

https://doi.org/10.24106/kefdergi.757539

Öz

Purpose: In Turkey, in order to ensure equal opportunities in education and to ensure the integration of technology into education, the Action to Increase Opportunities and Improve Technology Project (FATIH) is carried out by the Ministry of National Education (MEB). One of the five basic pillars of this project is an online social education platform “The Educational Informatics Network (EBA) which is presented free to students, teachers and parents and provides access to tens of thousands of educational contents. Although there are many opportunities and benefits that EBA provides to all its stakeholders, it is not known whether teachers who are the planners and practitioners of the teaching process are aware of what they can do with this platform. With this research, it is aimed to reveal the EBA awareness of the teachers working in MEB schools and to examine these awareness in terms of many variables such as the province they work, branch, school type, the professional experience, the education level, the situation of receiving EBA education or not.
Design/Methodology/Approach: 244 teachers participated in the study. In order to collect data, a survey model was used., The data was collected through the Personal Data Form and the “Teacher EBA Awareness Scale " developed by the researchers.
Findings: As a result of descriptive analysis and comparisons, teachers' awareness of EBA was found to be “medium” and it was determined that this awareness differed from significantly according to the variables of branch, school type, number of technological tools owned, the ability of using technology, the status of training related to EBA, the status of being aware of the update made in EBA, number of EBA modules used and frequency of EBA use. However, it was determined that the status of having BTR teachers in schools were found to be unaffected by the variables.
Highlights: Since it is important to be informed about the platform in the use of the EBA, it is thought that new applications and features published on the platform should be announced to the teachers, measures should be taken to share them and more effective methods should be used for promotion.

Anahtar Kelimeler

EBA, Educational Informatics Network, Awareness, FATIH Project

Öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Farkındalıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz

Türkiye’de eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması ve teknolojinin eğitime entegrasyonun sağlanması amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) projesi yürütülmektedir. Bu projenin 5 temel ayağından biri olan “eğitsel e-içeriğin sağlanması ve yönetilmesi” ayağını; öğrenci, öğretmen ve velilerin ücretsiz erişimine sunulan ve on binlerce eğitim içeriğine ulaşılmasını sağlayan bir çevrimiçi sosyal eğitim platformu olan Eğitim Bilişim Ağı (EBA) oluşturmaktadır. EBA’nın tüm paydaşlarına sağladığı birçok imkan ve yarar bulunmasına rağmen öğretim süreçlerinin planlayıcı ve uygulayıcıları olan öğretmenlerin bu platform ile yapabileceklerinin farkında olup olmadığı bilinmemektedir. Bu araştırma ile; MEB’e bağlı okullarda görev yapan öğretmenlerin, EBA farkındalıklarının ortaya çıkarılması ve bu farkındalıklarının görev yaptıkları il, branş, okul türü, mesleki deneyim, öğrenim düzeyi, cinsiyet, EBA eğitimi alıp almama durumu gibi birçok değişken açısından irdelenmesi amaçlanmıştır. İki yüz kırk dört öğretmenin katıldığı ve nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinin kullanıldığı çalışmada veriler Kişisel Bilgi Formu ve araştırmacılar tarafından geliştirilen “Öğretmen EBA Farkındalık Ölçeği” ile toplanmıştır. Yapılan betimsel analizler ve karşılaştırmalar sonucunda Öğretmenlerin EBA’ya ilişkin farkındalıkları “”orta” düzeyde bulunmuş ve bu farkındalıkların branş, okul türü, sahip olunan teknolojik araç sayısı, teknoloji kullanım becerisi, EBA ile ilgili eğitim alma durumu, EBA’da yapılan güncellemeden haberdar olma durumu, kullanılan EBA modül sayısı ve EBA kullanım sıklığı değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği ancak cinsiyet ve okullarda BTR öğretmeni bulunma durumu değişkenlerinden etkilenmediği tespit edilmiştir. EBA kullanımında platform hakkında haberdar olmanın önemli olması nedeniyle platformda yayına alınan yeni uygulamaların ve özelliklerin öğretmenlere duyurulması, paylaşılması için tedbirler alınması ve tanıtım konusunda daha etkili yöntemler kullanılması gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

EBA, Eğitim Bilişim Ağı, Farkındalık, FATİH Projesi

Kaynakça

• Aksoy, N. (2017). EBA (Eğitim Bilişim Ağı)’ nin kullanım amacı, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. (Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.
• Alabay, A. (2015). Ortaöğretim öğretmenlerinin ve öğrencilerinin EBA(Eğitimde Bilişim Ağı) kullanımına ilişkin görüşleri üzerine bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Ayan, E. (2018). Öğretmenlerin eğitim bilişim ağı içeriğini kullanma ve e-içerik geliştirme durumlarının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Aydınözü, D., Sözcü, U. ve Akbaş, V. (2016). Coğrafya öğretiminde eba içeriklerinin öğrenci başarısına etkisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 339-357.
• Bahçeci, F. ve Burak, E. (2018). Öğrencilerin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Sitesine Yönelik Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4), 676-692.
• Bayyiğit Teker, Ş. (2019). Öğretmenlerin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) yeterlilikleri ile eğitim bilişim ağı (EBA) kullanımına yönelik tutumları arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Becit İşçitürk, G. ve Turan, E. Z. (2018). Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı'na ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 13(29).
• Bertiz, Y. (2017). Çevrimiçi Sosyal Eğitim Platformlarının Kullanılabilirliklerinin Değerlendirilmesi: Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Sistemi Örneği. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 1(2), 62-76.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Atıf İndeksi, 001-214.
• Coşkunserçe, O. ve Becit İşçitürk, G. (2019). Eğitim bilişim ağı (EBA) platformu hakkında öğrencilerin farkındalığının artırılmasına yönelik bir durum çalışması. Journal of Qualitative Research in Education, 7(1), 1-17.
• Dikmen, S. ve Bahçeci, F. (2020). Covid-19 Pandemisi Sürecinde Küresel Çapta Uygulanan Yükseköğretim Kurumlarındaki Uzaktan Eğitim Süreçleri Hakkında Durum Çalışması: Fırat Üniversitesi Örneği. Turkish Journal of Educational Studies, 7(2), 78-98.
• Eğitim Bilişim Ağı (EBA). (2020a). Hakkında. https://www.eba.gov.tr/ adresinden 14 Mart 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Eğitim Bilişim Ağı (EBA). (2020b). Öğretmenlere Özel EBA Kullanım Simülasyonları. https://www.eba.gov.tr/kullanim-simulasyonlari adresinden 17 Mayıs 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Ekici, M., Arslan, İ. ve Tüzün, H. (2016). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) web portalı kullanılabilirliğinin göz izleme yöntemiyle değerlendirilmesi. A. İşman, HF Odabaşı ve B. Akkoyunlu (Editörler) Eğitim teknolojileri okumaları, 273-296.
• Elçiçek, A. (2019). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) web sitesinin öğretmenler tarafından kullanım sıklığının incelenmesi Mardin ili Kızıltepe ilçesi örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Erensayın, E. (2018). Çevrimiçi ders materyallerinin değerlendirilmesi: EBA ders örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Erensayın, E. ve Güler, Ç. (2017). EBA platformundaki ders materyallerinin eğitsel yazılım değerlendirme ölçütlerine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 657-678.
• Erensayın, E. ve Güler, Ç. (2019). Çevrimiçi Ders Materyallerinin Değerlendirilmesi: EBA Ders Örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Ertem Akbaş, E. (2019). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Destekli Matematik Öğretiminin 5. Sınıf Kesir Konusunda Öğrenci Başarılarına Etkisi. Journal of Computer and Education Research, 7(13), 120-145.
• Fryer, L. K. ve Bovee, H. N. (2016). Supporting students' motivation for e-learning: Teachers matter on and offline. The Internet and Higher Education, 30, 21-29.
• Gökdaş, İ. ve Kayri, M. (2005). E-öğrenme ve Türkiye açisindan sorunlar, çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2).
• Güvendi, G. M. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı’nın öğretmenlere sunmuş olduğu çevrimiçi eğitim ve paylaşım sitelerinin öğretmenlerce kullanım sıklığının belirlenmesi: Eğitim Bilişim Ağı (EBA) örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• İşman, A. (2008). Uzaktan eğitim: Pegem Akademi.
• Kalemkuş, F. (2016). Ortaöğretimdeki Öğretmen Ve Öğrencilerin Eğitim Bilişim Ağı (Eba)’Ya İlişkin Görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi), Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Kapıdere, M. ve Çetinkaya, H. N. (2017). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Mobil Uygulamasının Değerlendirilmesi. International Journal of Active Learning, 2(2), 1-14.
• Karaçorlu, A. T. ve Atıcı, B. (2019). EBA Platformundaki Kavram Haritaları ve İnfografiklerin Kullanımına Dair Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 77-96.
• Kayaduman, H., Sırakaya, M. ve Seferoğlu, S. S. (2011). Eğitimde FATİH projesinin öğretmenlerin yeterlik durumları açısından incelenmesi XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri (pp. 123-129). İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Kılıç Koçak, P. (2019). Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Bilişim Ağı'nda bulunan biyoloji dersi elektronik içeriklerinin değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Kurtdede Fidan, N. (2016). Sınıf Öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı'ndan (Eba) Yararlanmaya İlişkin Görüşleri. Journal of International Social Research, 9(45), 626-626.
• Kurtdede Fidan, N., Erbasan, Ö. ve Kolsuz, S. (2016). Sınıf Öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı'ndan (EBA) Yararlanmaya İlişkin Görüşleri. Journal of International Social Research, 9(45).
• Kuyubaşıoğlu, R. M. ve Kılıç, F. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin görüşlerine göre EBA (Eğitimde Bilişim Ağı) kullanım düzeylerinin incelenmesi. Journal of Advanced Education Studies, 1(1), 32-52.
• Maden, S. ve Önal, A. (2018). Elektronik bilişim ağı (EBA)’ndaki ortaokul Türkçe dersi içeriklerinin kullanımı üzerine bir araştırma. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 4(2), 101-121.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2020a). Bakan Selçuk, Koronavirüs'e karşı eğitim alanında alınan tedbirleri açıkladı. http://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-koronaviruse-karsi-egitim-alaninda-alinan-tedbirleri-acikladi/haber/20497/tr adresinden 15 Mayıs 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2020b). Eğitim Bilişim Ağı'nın (EBA) yeni dönem lansmanı gerçekleşti. https://yegitek.meb.gov.tr/www/egitim-bilisim-aginin-eba-yeni-donem-lansmani-gerceklesti/icerik/2999 adresinden 20 Mart 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2020c). Fatih Projesi Vizyonumuz-Misyonumuz. http://fatihprojesi.meb.gov.tr/about.html adresinden 20 Mart 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2020d). Sayılarla Uzaktan Eğitim. https://yegitek.meb.gov.tr/www/sayilarla-uzaktan-egitim-23-mart-15-mayis-2020/icerik/3047 adresinden 20 Mayıs 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Nakiboğlu, C. ve Gacanoğlu, Ş. (2019). Deneyimli Kimya Öğretmenlerinin Derslerinde Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Ders İçeriklerini Kullanma Durumlarının İncelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1141-1166.
• Öz, H. (2016). Metacognitive Awareness and Academic Motivation: A Cross-Sectional Study in Teacher Education Context of Turkey. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 232, 109-121.
• Özgümüş, Ö. (2018). Bursa ilinde öğrenci-veli-öğretmenlerin eğitim bilişim ağının kullanım sıklığının belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Pekdemir Gerede, M. (2019). Eğitim Bilişim Ağı (Eba) 4.Sınıf Ders İçeriklerine Yönelik Videoların Çoklu Ortam Tasarım İlkelerine Göre İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Sağlık Bakanlığı. (2020). Türkiye'deki Koronavirüs Güncel Durumu. https://covid19.saglik.gov.tr/ adresinden 20 Mayıs 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Saklan, H. (2017). Bazi fen bilimleri öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) hakkındaki görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi), Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Saklan, H. ve Ünal, C. (2018). Teknoloji dostu fen bilimleri öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı (eba) hakkındaki görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 12(1), 493-526.
• Saklan, H. ve Ünal, C. (2019). Dijital Eğitim Platformları Arasında EBA’nın Yeri ile İlgili Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 19-34.
• Sözcü, Ö. F. ve Karataş, İ. H. (2014). Öğretmenlerin Fatih Projesine İlişkin Farkındalıkları ve Beklentileri: Bir Durum Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(4).
• Şahin, M. ve Erman, E. (2019). Tarih dersi öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı’na (eba) ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(49), 256-275.
• Tanrıkulu, F. (2017). EBA’nın Türkçe dersi öğrenme alanlarını karşılama yeterliliğine yönelik öğretmen görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 395-416.
• Tekirdağ İl Milli Eğitim Müdürlüğü (MEM). (2017). Fatih Projesi Bilişim Teknolojileri Rehberliği Görevi. https://tekirdag.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_01/11165656_EK1_BTR_Gorevleri.pdf adresinden 8 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Telli, S. G. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
• Tuncer, M. (2005). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Akış Yayınevi.
• Tutar, M. (2015). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) sitesine yönelik olarak öğretmenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Türker, A. ve Güven, C. (2016). Lise öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) projesinden yararlanma düzeyleri ve proje ile ilgili görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 244-254.
• Tüysüz, C. ve Çümen, V. (2016). EBA ders web sitesine ilişkin ortaokul öğrencilerinin görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(27/3), 278-296.
• World Health Organization (WHO). (2020). Coronavirus. https://www.who.int/health-topics/coronavirus adresinden 15 Mart 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Yılmaz, B. A. (2013). Eğitimde FATİH Projesi ve Eğitim Bilişim Ağı (EBA). XV. Akademik Bilisim Konferansı Bildirileri (pp. 963-964). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Yurdakul, B. (2016). Uzaktan eğitim. Pegem Atıf İndeksi, 2016(5), 271-288.