Yükseköğretime Hazırlanırken 12. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Okulla İlgili Faktörler

Yıl 2022, Cilt: 30 Sayı: 3, 691 - 704, 31.07.2022

Halime Güngör , Şefika Şule Erçetin

https://doi.org/10.24106/kefdergi.774717

Öz

Bu araştırmanın amacı; yükseköğretime hazırlanırken 12. sınıf öğrencilerinin okullarında akademik başarılarını hangi faktörlerin ne derece etkilediğine ilişkin kendilerinin, öğretmenlerinin ve okul yöneticilerinin görüşlerinin belirlenmesidir. Bu amaca yönelik olarak; akademik başarıyı etkileyen okulla ilgili faktörlerin öğrenciler, öğretmenler ve yöneticiler açısından ele alınması okulla ilgili tüm süreçleri koordine eden bireyler olan eğitim yöneticilerine akademik başarılarına ilişkin okullarındaki süreçleri yönetme biçimlerini öğrenci ve öğretmenlerin gözünden değerlendirme fırsatı sunacaktır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli uygulanmıştır. Çalışma örnekleminin belirlenmesinde olasılıklı örnekleme yöntemlerinden tabakalı örnekleme yönteminin orantılı tabakalı örnekleme türü kullanılmıştır. Araştırmaya 2072 öğrenci, 380 öğretmen ve 57 yönetici olmak üzere 2509 kişi katılmıştır. Öğretmenlerin, yönetici ve öğrencilere göre okulla ilgili faktörlerin öğrencilerin akademik başarılarına etkisinin daha fazla olduğunu düşündükleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda, okul yöneticilerinin akademik başarının artmasına yönelik hissettikleri sorumluğun öğretmenlere göre daha az olduğu söylenebilir. Araştırma sonuçlarına göre; öğrencilerin akademik başarıya ilişkin algılarının cinsiyetlerine, devam ettikleri okul türüne ve okulun başarısına göre farklılaştığı, öğretmen ve yöneticilerin algılarının ise cinsiyetlerine, görev yaptıkları okul türüne ve okulun başarısına göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda; eğitim ortamlarında yöneticilerin yönetsel davranışlarının çağa uyumlanması ve uygulamaya yansıması için ortaöğretim yöneticilerine beceri kazandırmaya yönelik eğitimler verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

yükseköğretim, akademik başarı, okul ortamı, okul yönetimi, yöneticiler

School-Related Factors Affecting 12th Grade Students' Academic Success While Preparing for Higher Education

Öz

Purpose: The purpose of the research is to determine the views of students, teachers and school principals about factors
affecting and the extent to which factors affect what degree to 12th-grade students' academic in the school environment
during the high school preparation period. For this purpose, addressing school-related factors affecting academic success in
terms of students, teachers, and administrators will provide educational administrators, who are individuals who coordinate
all processes related to school, to evaluate how they manage the processes of their academic success through the eyes of
students and teachers.
Design/Methodology/Approach: Descriptive survey model from quantitative research methods was used in the research. A
proportional stratified sampling type of stratified sampling method was used to determine the study sample. Totally 2509
participants, that is 2072 students, 380 teachers and 57 administrators, participated in the research.
Findings: It was concluded that teachers think school-related factors affect students' academic achievement more than
administrators and students. In this context, it can be said that the responsibility that school administrators feel towards
increasing academic success is less than the teachers. According to the research results, it was concluded that students'
perceptions of academic success differ according to their gender, the type of school they attend and the school's success.
Teachers' and administrators' perceptions do not differ according to their gender, the type of school they work in, and the
school's success.
Highlights: To adapt the managerial behaviours of administrators to the era and reflect them to practice in education
environments, school administrators should provide training to gain skills.

Anahtar Kelimeler

Higher Education, Academic Success, School Environment, School Management, Administrators

Kaynakça

• Altınkurt, Y. (2008). Öğrenci devamsızlıklarının nedenleri ve devamsızlığın akademik başarıya olan etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 129-142
• Aslanargun, E.; Bozkurt, S.; Sarıoğlu, S. (2016). Sosyo-Ekonomik değişkenlerin öğrencilerin akademik başarısı üzerine etkileri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 3, 214-234
• Aydın, F. (2010). Akademik başarının yordayıcısı olarak akademik güdülenme, öz yeterlilik ve sınav kaygısı. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bilim Dalı, Ankara
• Bakan, İ. ve Güler, B. (2017). Duygusal zekânın, yaşam doyumu ve akademik başarıya etkileri ve demografik özellikler bağlamında algı farklılıkları. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19, 33, 1-11
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (17. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2017). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. ( 5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Çelik S., Namalır M.M. (2018) Levels of using social capital in schools according to school principals and teachers. In: Erçetin Ş. (eds) Chaos, Complexity and Leadership 2016. ICCLS 2016. Springer Proceedings in Complexity. Springer, Cham DOI https://doi.org/10.1007/978-3-319-64554-4_25
• Demircan, Y. S. ve Tanrıseven, I. (2014). 5. Sınıf öğrencilerinin sınıf içi etkinlik ve akademik başarı düzeylerine göre öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançlarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7, 35, 515-535
• Duru, E.; Duru, S. ve Balkıs, M. (2014). Tükenmişlik, akademik başarı ve öz düzenleme arasındaki ilişkilerin analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 1263-1284
• Eker, C. ve Coşkun, İ. (2012). Ders Günlüğü Yazmanın ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi akademik başarılarına etkisi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 111-122
• Erçetin, Ş.Ş. and Bisaso S. M. (2018). The viability and reliability of the Fractal Leadership Practices Scale. In Ş.Ş. Erçetin (Ed.) Chaos, Complexity and Leadership 2016. Springer Proceedings in Complexity, Ch 8, pp.89-109, Switzerland: Springer International Publishing, DOI https://doi.org/10.1007/978-3-319-64554-4_8
• Erçetin, Ş. Ş. & Bisaso, S.S. (2016). The influence of changing paradigms on educational management and school administration. In Ş.Ş. Erçetin (Ed.). Applied Chaos and Complexity Theory in Education. IGI Global Publication, ch 2, 11-28 DOI: 10.4018/978-1-5225-0460-3.ch002
• Erçetin, ŞŞ.; Güngör, H. and Hamedoğlu, M.A. (2020). Academic Success Scale: Second order confirmatory and explarotary factor analysis. International Journal of Educational Research Review, 5, 3, 178-189
• Gök, M. (2015). Bişkek şehrindeki 9. 10. ve 11.sınıf öğrencilerinin akademik başarısını etkileyen bazı faktörlerin analizi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4, 1, 75-89
• Hoge, D., Smit, E., Crist, J. (1997). Four family process factors predicting academic achievement in sixth and seventh grade. Educational Research Quarterly, 21(2), 27-42.
• Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2000). Yapısalcılık (Constructivism) Kuramı ve fen öğretimi. Çağdaş Eğitim, 265, 22-27.
• Mencik, Y. (2017). Lise öğrencilerinin duygusal zeka ile akademik başarılarının bazı demografik değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Nişantaşı Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Metin, S. C. (2016). Üniversite öğrencilerinin rekreatif faaliyetlere katılım düzeyleri ile sosyal uyum becerileri ve akademik başarıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rekreasyon Anabilim Dalı, Muğla
• Özdemir, N. (2016). Okul müdürünün yönetsel davranışlarının akademik başarıyla ilişkisi. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı, Ankara
• Sapp, J.S. (2009). Barriers to high school student academic success. Georgia Southern University, Doctoral Dissertation, 365, https://digitalcommons.georgiasouthern.edu/etd/365
• Uzun, M. (2005). Üniversiteye geçişte akademik başarı ve sosyal geçmişin etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale
• Yörük, D. (2007). Lise öğrencilerinin akademik başarıları, başarı korkuları ve verimli ders çalışma alışkanlıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı, Ankara