Krizden Ders Çıkarmak: Göç, Pandemi ve İklim Değişikliği Karşısında Çok katmanlı Rezilyans Farkındalığı

Yıl 2023, , 518 - 529, 20.03.2023

Özge Çopuroğlu

https://doi.org/10.35674/kent.1220349

Öz

Bu çalışma, göç,pandemi ve iklim krizi gibi çok katmanlı şoklar karşısında son zamanlarda farklı disiplinlerce konu edilen “çok katmanlı resilience” kavramının genel çerçevesine ilişkin bir derleme araştırmasını içermektedir. Çalışmanın ilk bölümünde literatürde ön plana çıkmış olan araştırmalar üzerinden kavrama dair farklı yaklaşımları, ilişkili diğer kavramları ve rezilyansın farklı disiplinlere konu ediliş boyutunu ele almaya çalışacağız. İkinci bölümde kavramın siyasal ve sosyal bilimlere konu ediliş süreci ele alınacaktır. Son bölümde ise toplumsal açıdan rezilyansın, çok aktörlü dünya düzeninde artırılmasını sağlayacak farkındalık noktalarını tartışmaya açmaya çalışacağız.
Çalışmanın sonuç bölümünde ise kavramın toplumsal boyutta henüz pratik olarak entegre edilememiş bir kavram olduğunun eleştirisi yapılmıştır. Özellikle daha önceki dönemlerde planlama disiplinindeki klasik yaklaşımların, küresel ve yerel ölçekte karşılaştığı toplumsal boyutu yeterince dikkate almadığı; dolayısıyla yöntemsel açıdan yetersiz kaldığı noktalarda, sosyal bilimlerin planlamaya kaynaklık etmesinin yerinde bir adım olacağı düşünülmektedir. Bu noktada çalışma pandemic sürecinden edinilen derslerin göç ve iklim kriziyle baş etmede önemli fırsatlar sunduğuna vurgu yaparak, davranış ve düşünce alışkanlıklarımızda yapacağımız pratik değişikliklerle ve uluslararası işbirliğinin artmasıyla kırılganlıklarımızdan kurtulup daha dirençli ve esnek toplumlar ve şehirler yaratabileceğimiz inancını savunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

göç, iklim krizi, toplumsal kırılganlıklar, çok katmanlı rezilyans, pandemi

Learning From the Crisis: Multi-layered Resilience Against Migration, Pandemic and Climate Crisis

Öz

This article includes a review research on the general framework of the concept of “multi-layered resilience”, which has recently been the subject of different disciplines in the face of multi-layered shocks such as migration, pandemic and climate crisis. In the first part of the study, we will try to address different approaches to the concept, other related concepts and the extent to which resilience is the subject of different disciplines through the research that has come to the fore in the literature. In the second part, the process of the concept being subjected to political and social sciences will be discussed. In the last part, we will try to discuss the points of awareness that will increase social resilience in a multi-actor world order.
In the conclusion, it is criticized that the concept has not yet been practically integrated in the social dimension. It is thought that it would be an appropriate step for social sciences to be a resource for planning, especially at points where the classical approaches in the planning discipline in previous periods did not sufficiently take into account the social dimension it encountered on a global and local scale; therefore, methodologically insufficient. At this point, the article emphasizes that the lessons taken from the pandemic process offer important opportunities in coping with the migration and climate crisis, and advocates the belief that we can get rid of our vulnerabilities and create more resilient and resilient societies and cities with practical changes in our behaviors and habits of thought and increased international cooperation.

Anahtar Kelimeler

migration, pandemic, climate crisis, social vulnerabilities, multi-layered resilience

Kaynakça

• Active Citizenship: Citizens make the future of the country. But what makes active a citizen? (2016). European University College Association. https://www.euca.eu/activecitizenship
• Adger, W. N. (2000). Social and ecological resilience: Are they related? Progress in Human Geograpy, 24, 347–364.
• Adger, W. N. (2006). Vulnerability. Global Environmental Change, 16(3), 268–281. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2006.02.006
• Beck, U. (2019). Risk Toplumu: Başka Bir Modernliğe Doğru. İthaki Yayınları.
• Beck, U., & Adam, B. (2000). The Risk Society and Beyond Critical Issues for Social Theory. Sage Publications Inc.
• Brigit Obrist, Constanze Pfeiffer, & Henley, B. (2010). Multi-Layered Social Resilience: A New Approach in Mitigation Research. Progress in Development Studies, 10(4), 283–293. https://doi.org/DOI: 10.1177/146499340901000402
• Brodie Boland, Elizabeth Charchenko, Knupfer, S., & Sahdev, S. (2021). How cities can adapt to climate change? McKinsey and Company. https://www.mckinsey.com/capabilities/sustainability/our-insights/how-cities-can-adapt-to-climate-change
• Bruneau, M., Stephanie E. Chang, Ronald T. Eguchi, & Lee, G. C. (2003). A Framework to Quantitatively Assess and Enhance the Seismic Resilience of Communities. Earthquake Spectra, 19, 733–752. https://doi.org/10.1193/1.1623497
• Çakır, Ö. (2002). Sosyal Dışlanma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3).
• Carpenter, S., Walker, B., Anderies, M. J., & Abel, N. (2001). From Methaphor to Measurement: Resilience of What to What? Ecosystems, 4, 765–781. https://doi.org/10.1007/s10021-001-0045-9
• Daniel P. Aldrich, & Meyer, M. A. (2015). Social Capital and Community Resilience. American Behavioral Scientist, 59(2), 254–269. https://doi.org/10.1177/0002764214550299
• Ekşi, N. (2016). İklim Mültecileri. Göç Araştırmaları Dergisi, 2(2), 10–58.
• Folke, C. (2006). Resilience: The emergence of a perspective for social–ecological systems analyses. Global Environmental Change, 16(3), 253–267. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2006.04.002
• Gibberd, J. (2017). Social Resilience in Urban Areas. 11st Built Environment Conference, Durban.
• Giddens, A. (2016). Modernliğin Sonuçları. Ayrıntı Yayınları.
• Gökçe, D., Betül Pancar, & Türk, A. (2018). İklim Değişikliğine Karşı Mekânsal Kırılganlığın ve Uyum Kapasitesinin Belirlenmesi: Alanya Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(2), 119–128. https://doi.org/10.29048/makufebed.403337
• Gunderson, L. H. (2000). Ecological Resilience—In Theory and Application. Annual Review of Ecology and Systematics, 31, 425–439.
• İstanbul İklim Değişikliği Eylem Planı (pp. 1–59). (2022). İstanbul Büyükşehir Belediyesi. https://cevre.ibb.istanbul/wp-content/uploads/2022/01/ist_iklim_degisikligi_eylem_plani.pdf
• Keck, M., & Sakdapolrak, P. (2013). What is Social Resilience?Lessons Learned and Ways Forward. Erdkunde/ University of Bonn, 67(1), 5–19. https://doi.org/10.3112/erdkunde.2013.01.02
• Lewis, D. (2020). Rezilyans Kavramı: Ortaya Çıkışı, Evrimi ve Uygulanabilirliği, Bir Kentsel Rezilyans Kılavuzu. SKL International.
• Lipset, S. M. (1986). Siyasal İnsan. Teori Yayınları.
• Mordecai, E., Cullen, M., Maldonado, Y., & Seetah, K. (2022). Global Health Needs Modernized Containment Strategies to Prepare for the Next Pandemic. Frontiers in Public Health, 10, 1–5. https://doi.org/10.3389/fpubh.2022.834451
• Pelling, M. (2003). The vulnerability of cities; natural disasters and social resilience. Earthscan.
• RESLOG. (2021). Birlikte Yaşam İçin Elverişli Ortam ve Aktif Hemşehrilik Kavram, Metot ve Pratik (SKL International AB, Vol. 4).
• Sezal, İ. (1992). Kentleşme (Alternatif Üniversite Serisi). Ağaç Yayınları.
• Tierney, K. (2003). Conceptualizing and Measuring Organizational and Community Resilience: Lessons from the Emergency Response Following the September 11, 2001 Attack on the World Trade Center. Conceptualizing and Measuring Organizational and Community Resilience: Lessons from the Emergency Response Following the September 11, 2001 Attack on the World Trade Center, 1–8. https://udspace.udel.edu/server/api/core/bitstreams/0c290331-74a5-4893-9986-d0614bd26c54/content
• United Nations. (2002). Report of the World Summit on Sustainable Development.
• https://documentsddsny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N02/636/93/PDF/N0263693.pdf?