Climate Change in the Strategic Plans of Water and Sewerage Administrations

Yıl 2024, , 1086 - 1103, 16.05.2024

Simge Dağıdır , Orhan Veli Alıcı

https://doi.org/10.35674/kent.1442434

Öz

Water scarcity, constitutes one of the problem areas caused by climate change. Urbanization and population growth increases the demand for water, which puts pressure on water resources. As a result, the need for water management policies based on climate change is becoming increasingly important. The fact that the majority of the population in Turkey lives in metropolitan cities imposes important duties on metropolitan municipalities regarding water service. Water service is carried out by the General Directorates of Water and Sewerage Administration (SUKİ) in metropolitan municipalities. SUKİ, which is a local service organization, prepares strategic plans for water management in certain periods in order to provide better service. The aim of this study is to reveal how the issue of climate change affects water management, specifically in the strategic plans of SUKİs. For this purpose, the strategic plans of thirty SUKİs were examined and the strategic goals and targets determined on climate change were researched, and then it was examined whether the goals and targets in this direction were in accordance with the Turkey Climate Change Action Plan. As a result of the study, while goals and targets for "climate change" were found in the strategic plans of ten SUKİs, no goals and targets for climate change were found in the remaining strategic plans. However, it has been determined that all ten strategic plans in question approach climate change very superficially and only set goals and objectives specific to renewable energy resources. As a result, it was determined that SUKİs did not take sufficient action against climate change in their 2019-2023 period.

Anahtar Kelimeler

Water and Sewerage Administrations, Strategic Plan, Climate Change, Türkiye Climate Change and Action Plan, Water Management

Su ve Kanalizasyon İdarelerinin Stratejik Planlarında İklim Değişikliği

Öz

Su kıtlığı, iklim değişikliğinin ortaya çıkardığı problem alanlarından birini oluşturmaktadır. Kentleşme ve nüfus artışı su talebini arttırmakta, bu da su kaynakları üzerinde baskı yaratmaktadır. Bunun sonucunda iklim değişikliği temelinde sunulan su yönetim politikalarına duyulan ihtiyaç giderek önem kazanmaktadır. Türkiye’de nüfusun büyük çoğunluğunun büyükşehirlerde yaşaması su hizmeti hususunda büyükşehir belediyelerine önemli görevler yüklemektedir. Su hizmeti büyükşehir belediyelerinde Su ve Kanalizasyon İdaresi (SUKİ) Genel Müdürlükleri tarafından yürütülmektedir. Bir mahalli hizmet kurumu olan SUKİ’ler daha iyi hizmet verebilmek için belirli periyotlarda su yönetimine yönelik stratejik planlar hazırlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, SUKİ’lerin stratejik planları özelinde iklim değişikliği konusunun suyun yönetimini nasıl etkilediğini ortaya koymaktır. Bu maksatla halihazırda otuz SUKİ’nin stratejik planları incelenerek iklim değişikliği konusunda belirlenen stratejik amaç ve hedeflerin neler olduğu araştırma konusu yapılmış, akabinde bu yöndeki amaç ve hedeflerin, Türkiye İklim Değişikliği Eylem Planı'na uygun olup olmadığı incelenmiştir. Çalışma sonucunda, on SUKİ’nin stratejik planında “iklim değişikliğine” yönelik amaç ve hedefe rastlanırken, geriye kalan stratejik planlarda iklim değişikliğine yönelik herhangi bir amaç ve hedefe rastlanmamıştır. Ancak söz konusu on stratejik planda ise iklim değişikliğine oldukça yüzeysel yaklaşıldığı, sadece yenilenebilir enerji kaynakları özelinde amaç ve hedefler ortaya koyulduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, SUKİ’lerin 2019-2023 dönem stratejik planlarında iklim değişikliğine yönelik yeterli aksiyon almadıkları saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Su ve Kanalizasyon İdareleri, Stratejik Plan, İklim Değişikliği, Türkiye İklim Değişikliği Eylem Planı, Su Yönetimi

Kaynakça

• Adana Su ve Kanalizasyon İdaresi (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.adana-aski.gov.tr/images/stratejikplan.pdf.
• Aküzüm, T., Çakmak, B. ve Gökalp, Z. (2010). Türkiye’de su kaynakları yönetiminin değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, (1), 67-74.
• Alıcı, O.V. (2017). Özel Amaçlı Metropoliten Kuruluşlar, Orion Kitabevi.
• Alıcı, O. V. (2022). Su Hakkının Hukuki ve Yönetsel Boyutları (Özaslan, R.K. Editör). Kentli Hakları, Adalet Yayınevi, 287-324.
• Alıcı, O. V. ve Yaman, A. (2023). Büyükşehir belediyelerinde kırsal mahalle: kırsal yerleşik alan uygulaması ve bir model önerisi. Amme İdaresi Dergisi, 56(1), 29-58.
• Alıcı, O. V. ve Özaslan, K. (2018). Yerel yönetimlerde altyapı sistemlerinin sayısallaştırılması ve su kayıplarının önlenmesi. IBAD Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 204-218.
• Alıcı, O. V. ve Özaslan, R. K. (2018). Su ve kanalizasyon idarelerinin performans göstergelerinin uygulanabilirliğinin analizi. Strategic Public Management Journal, 4(8), 35-51.
• Altan, Y, Kerman, U., Aktel, M. ve Öztop, S. (2013). Kamu Yönetiminde Stratejik Planlama: Büyükşehir Belediyeleri Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 111-130.
• Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.aski.gov.tr/Yukle/Dosya/faaliyetperformans/2020-24stratejikplan28kasim.pdf.
• Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/gjx9k+ASAT_2020-2024_STRATEJIK_PLAN.pdf.
• Aydın Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.aydinaski.gov.tr/wp-content/uploads/2022/09/aydin-aski-2020-2024-stratejik-plan_compressed-1.pdf.
• Ateş, H. ve Bıyıklar, B., (2022). İklim Değişikliğine Dirençli Kentler ve Kentlerin Sürdürülebilirliği Üzerine Bir Değerlendirme, (Y. Bulut ve M. Aslan Editör). İklim Değişikliği, Sürdürülebilirlik ve Dirençli Kentler, Çizgi Kitabevi Yayınları, 37-61.
• Bağdigen, M. ve Avcı, M. (2013). Kamu idarelerinde stratejik plan uygulamasına yönelik ampirik bir analiz. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 35-64.
• Balıkesir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.balsu.gov.tr/kaynak/mevzuat/m31122019.115308.pdf.
• Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/oNXpw+buski_sp.pdf.
• Demirbaş, M. ve Aydın, R. (2020). 21. yüzyılın en büyük tehdidi: küresel iklim değişikliği. Ecological Life Sciences, 15(4), 163-179.
• Demircan, M. (2022). İklim, İklim Değişikliği ve Su İlişkisi. Küresel İklim Değişikliği ve Sosyo-Ekonomik Etkileri, Bütünleşik Su Yönetimi Eğitim Programı.
• Denizli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.deski.gov.tr/stratejik-plan.
• Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://diski.gov.tr/wp-content/uploads/2020-2024-STRATEJIK-PLAN_Son-.pdf.
• Erzurum Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2021). 2022-2026 Stratejik Planı ve 2022 Yılı Performans Programı. Erişim:25.10.2023, http://www.eski.gov.tr/kurumlar/eski.gov.tr/dergiler/stratejik/2022_2026.pdf.
• Eskişehir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, (Güncellenmiş Versiyon 2023). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.eskisehir-eski.gov.tr/uploads/strateji/stratejik-plan/2020-2024-Stratejik-Plan-Guncel.pdf.
• Gaziantep Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://gaski.gov.tr/wp-content/uploads/2020/09/gaski-2020-2024-stratejik-plan.pdf.
• Hatay Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.hatsu.gov.tr/uploads/stratejik_plan/2020-2024%20HATSU%20STRATEJ%C4%B0K%20PLAN.pdf.
• İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı 2011-2023, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara – 2012.
• İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2020). 2021-2025 Stratejik Planı. Erişim: 25.10.2023, https://cdn.iski.istanbul/uploads/Stratejik_Plan_2021_2025_646be63cda.pdf.
• İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.izsu.gov.tr/YuklenenDosyalar/Dokumanlar/03012020_095712_sp_2020-2024.pdf.
• Kahramanmaraş Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.maraskaski.gov.tr/stratejik-plan/.
• Karaman, S. ve Gökalp, Z. (2010). Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin su kaynakları üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, (1), 59-66.
• Kavruk, H. (2002). Anakent’e Bakış: Türkiye’de Anakent Belediyeciliği ve Kent Hizmetlerinin Yönetimi, Hizmet-İş Sendikası Yayını, Ankara.
• Kaypak, Ş. ve Kara, M. (2016). 6360 Sayılı Yasa ve Değişen Yerel Çevre Hizmetleri: Hatay’da Bir Uygulama. https://www.researchgate.net/publication/306011475 (18.01.2024).
• Kayseri Su ve Kanalizasyon İdaresi (2020). 2021-2025 Stratejik Planı. Erişim: 25.10.2023, https://www.kaski.gov.tr/Cdn/KASKI_GENEL_MUDURLUGU_2021_2025_STRATEJIK_PLANI.pdf.
• Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, (Güncellenmiş Versiyon 2022). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.isu.gov.tr/component/GetFiles.ashx?t=2&FileName=0e1c673e-8594-4c38-8733-6c53d9ed465e.pdf.
• Konya Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.koski.gov.tr/uploads/sayfalar_v/dosya/sayfalar-115-2020-2024-stratejik-plan-2020-05-21-14-49-09-Je.pdf.
• Köse, İ. (2018). İklim Değişikliği Müzakereleri: Türkiye’nin Paris Anlaşması’nı imza süreci. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 9(1), 55-81.
• Malatya Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/eRKMq+2020_2024.pdf.
• Manisa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.manisasu.gov.tr/Resources/Documents/2020_2024_stratejik_plan.pdf.
• Mardin Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://marsu.gov.tr/uploads/2020-2024stratejikplan1.pdf.
• Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, (Güncellenmiş Versiyon 2022). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.meski.gov.tr/pages/MevzuatBelge.xhtml;jsessionid=1DB4A0EF54DDAC9D6321B2C98D041B86.
• Muğla Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/3UZXs+Stratejik_Plan.pdf.
• Ordu Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://oski.gov.tr/media/gallery/stratejikPlan2020_2024.pdf.
• Sakarya Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2021). 2022-2026 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/p0XJo+SASKI_SP.pdf.
• Samsun Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.saski.gov.tr/media/gallery/fc3219a6-571c-4c8b-8392-4146654e1116.pdf.
• Saygı, M. ve Alıcı, O. V. (2022). Su ve kanalizasyon idarelerinin ücret tarifeleri hakkında değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 227-254.
• Sezer, Ö. (2017). Su ve kanalizasyon idaresi hizmetleri. Yerel Hizmetler, 137-195.
• Sezgin, S. (2024). Türkiye’de vatandaşların iklim değişikliği anksiyetesinin değerlendirilmesi. Kent Akademisi, 17(1), 1-21.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı, (2019). “On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023)”. Erişim: 18.01.2024, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı, (2024). “On Birinci Kalkınma Planı (2024-2028)”. Erişim: 24.02.2024, https://onikinciplan.sbb.gov.tr/.
• Şanlıurfa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.suski.gov.tr/files/1/5e57c5e0dbe9a.pdf.
• Şen, Z. (2005). İklim Değişikliği ve Su Kaynaklarına Etkisi, 22 Mart Dünya Su Günü, "İklim Değişikliğinin Su ve Enerji Kaynaklarımıza Etkisi" Paneli.
• Şen, Z. (2022). İklim değişikliği ve Türkiye, Çevre, Şehir ve İklim Dergisi, 1(1). 1-19.
• Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.teski.gov.tr/media/gallery/6c165d56-e885-4190-b37e-88f1f71ec468.pdf.
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Türkiye’nin İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı, Ağustos 2012, Ankara (2. Baskı).
• Trabzon İçmesuyu ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, https://www.tiski.gov.tr/media/gallery//eae39bff-2fff-4104-a9eb-08b2fe4cfaf0.pdf.
• Van Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (2019). 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim:25.10.2023, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/rYqEC+VASKI_sp.pdf.