Çankırı Kentsel Sit Alanı'nda Kent İmgelerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 1, 298 - 316, 30.03.2022

Pelin Şahin Körmeçli , Gamze Seçkin Gündoğan

https://doi.org/10.35674/kent.1027885

Öz

Tarihi özelliklere sahip yerleşim alanları, geçmiş ile günümüz arasındaki bağın devam ettirilmesi bakımından önem taşımaktadır. Günümüzde sürekli değişim içerisinde olan kentler, tarihi dokusundan uzaklaşmakta ve kent kimliğini yansıtan bileşenler kentlinin zihninden silinmeye başlamaktadır. Kentlerin kimliğini yansıtması, o kentin tarihi ve kültürel dokusunun korunmasına ve sürdürülebilirliğine bağlıdır. Kente kimlik kazandıran imgeler kentte yaşayanların hafızasında kente ilişkin değerlerin canlı kalmasını sağlamaktadır. Bu çalışmada, Çankırı Kentsel Sit Alanı içinde kent imgesini oluşturan mekânların ortaya çıkarılması ve kent kimliğine katkı sağlayacak önerilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma alanı olarak seçilen Çankırı Kentsel Sit Alanı’nda Osmanlı Dönemi'nden günümüze kadar gelmiş ve tarihi dokuyu yansıtan kentsel elemanlar; arazi çalışması, görsel ve mekânsal analizlerle birlikte değerlendirilerek kent imgeleri haritaları oluşturulmuştur. Sonuçta tüm veriler birleştirilmiş, kentte yapılacak tasarım ve planlama çalışmalarına fikir oluşturabilecek imge haritası elde edilmiş ve öneriler getirilmiştir. Çalışmada Çankırı’nın kent kimliğini geliştirmek ve kent imgelerini yaşatmak bakımından verilen mekânsal önerilerin de kentin turizm potansiyeline katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çankırı, kent imgesi, kent kimliği, tarihi kentler

Evaluation of Urban Images in Çankırı Urban Protected Area

Öz

Settlement areas with historical characteristics are important in terms of keeping the link between the past and present. Nowadays cities that are in constant change are moving away from their historical texture and the components reflecting the urban identity are beginning to be erased from the minds of the citizens. The reflection of identity of the cities depends on protection and sustainability of the historical and cultural texture of that city. Urban images that give identity to the city provide that the values of the city remain alive in the memory of the people living in the city. In this study, it is aimed to reveal the spaces that form the image of the city in the Çankırı Urban Site and to develop suggestions for the development of urban identity. In the Çankırı Urban Site, which was chosen as the study area, urban elements that have come from the Ottoman Period and reflect the historical texture were evaluated together with field work, visual and spatial analyzes, and city image maps were created. As a result, all the data is combined, an image map is obtained that could create an idea for the design and planning studies to be carried out in the city and suggestions were made. It is thought that the spatial suggestions given in terms of improving the urban identity of Çankırı and keeping the city images alive will also contribute to the tourism potential of the city.

Anahtar Kelimeler

Çankırı, historical cities, urban identity, urban image

Kaynakça

• Ahunbay, Z. (2019). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon (9. baskı). İstanbul: Yem Yayınları.
• Altun, D. A. (2010). Kapalı Konut Siteleri ve ‘Mahalle’ Kavramı. İdealkent dergisi, 1(2), 216-244.
• Anonim (2020). Çankırı Hâlihazır Haritası, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü, Çankırı Belediyesi. (Erişim tarihi: 04.04.2020)
• Bayartan, M. (2005). Osmanlı Şehrinde Bir İdari Birim: Mahalle. Coğrafya Dergisi, (13), 93–107.
• Çelikyay, S. (2017). Strategies on Sustainability of Historical and Cultural Heritage in Amasra, Turkey. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), Volume 2 (Special Issue 1), 104-116.
• Dal, İ. ve Kaymaz I. (2021). Antakya Gazipaşa Caddesi Örneğinin Kentsel Tarihi Peyzaj Açısından Değerlendirilmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 23(2), 1-1. https://doi.org/10.24011/barofd.945875
• Duymuş, H., Çilek Ünal, M ve Altunkasa, M. Faruk. (2018). Çukurova Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğrencilerinin Bakış Açısı ile Adana’nın Kent İmgeleri, ISUEP2018 Uluslararası Kentleşme ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Değişim/Dönüşüm/Özgünlük, 28-30 Haziran, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, s. 196-204.
• Eraydın, Z. (2016). Kentsel Markalaşma Stratejilerinin Kent Belleği ve Kent İmgesi Üzerine Etkileri: Ankara Örneği. İdealkent, 7 (20), 830-855.
• Erkan, N. Ç. ve Yenen, Z. (2010). Yerleşmelerde İmaj Analizi Konusunda Bir Yöntem: Kastamonu Örneği. Megaron, 5(2), 67-81.
• Güler, T., Şahnagil, S. ve Güler, H. (2016). Kent Kimliğinin Oluşturulmasında Kültürel Unsurların Önemi: Balıkesir Üzerine Bir İnceleme. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, Cilt/Vol: 12, Özel Sayı, 85-104.
• Hofmann, C. (2012). Representation and Perception of Mapped Space. Master's Thesis, Universitat Wien, Bachelor of Science in Geography, Vienna.
• Kale, M. ve Türkan, O. (2020). Çankırı Şehri Sınırları ve Yönetsel Coğrafya Bağlamında Mahallelerin Yeniden Değerlendirilmesi, (Ed. MM Kale ve O. Türkan), Çankırı Şehir Coğrafyası, (s. 99-133). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kaya, A. Y. ve Akdemir, İ. O. (2021) Kentsel Değişim-Kent İmgesi Korelasyonu: Elazığ örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 1-23, https://doi.org/10.18069/firatsbed.822006
• Köse, B. ve Dönmez, Y. (2021). Mahalle Ölçeğinde Kültürel Değerlerin Kent Kimliğine Etkileri: Kale Mahallesi-Samsun. Kent Akademisi , 14 (4) , 1156-1190 . DOI: 10.35674/kent.955281
• Kuter, N. (2007). Çankırı Kenti Açık ve Yeşil Alan Varlığı İçinde Tarihi Kent Merkezinin Kentsel Peyzaj Tasarımı Açısından Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Ankara.
• Lynch, K. (1960).The Image of the City. Cambridge, Massachussets, USA: The M.I.T Press.
• Lynch, K. (2010). Kent imgesi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Neacșu, M. C. (2009). The city image and the local public administration: A working tool in urban planning. Transylvanian Review of Administrative Sciences, 5(27), 172-188.
• Öğçe, H. (2020). Kent İmgesi: İstanbul Tarihi Yarımada Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Düzce.
• Öztürk, A. Ç. (2016). Eskişehir’in Geçmişteki ve Bugünkü Kent Belleğinin Zihin Haritaları Üzerinden Okuma Denemeleri. İdealkent, 7(20), 856-880.
• Rossi, A. (2006). Şehrin Mimarisi, Nurdan Gürbilek (Çev.). İstanbul: Kanat Yayınları.
• Tokmak, T. P. (2015). Çevresel İmgelerin Kent Kimliğine Etkisi: Müftü Deresi - Kurtuluş Meydanı Aksı Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Toros Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Mersin.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2020). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr (Erişim Tarihi: 13.10.2021)
• Türk, S. (2017). Beypazarı Kent Kimliğinin Bilişsel Haritalama Yöntemi İle Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (19), 483-499, https://doi.org/10.20875/makusobed.324147
• Uluganlıgil, B. ve Altunkasa, M. F. (2020). Kahramanmaraş Kentsel Sit Alanının Mekânsal Kimlik Açısından Değerlendirilmesi, Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 39 (9), 57-65.
• URL-1 http://www.cankiri.bel.tr/sayfa-12/tarihi.php (Erişim tarihi: 25.09.2021)
• URL-2 https://cankiri.jandarma.gov.tr/ (Erişim tarihi: 25.09.2021)
• Ülkeryıldız, E., Arsan, Z. D. ve Akış, T. (2009). Öğrenci Zihin Haritalarında Kente İlişkin Deneyimle Değişen Çevre Algısı. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(1), 72-82.
• Yıldırım, E. G. ve Çağdaş, G. (2018). Gaziantep Geleneksel Mimari Dokusunun Sosyo-Kültürel Bağlamda Mekân Dizimsel Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(2), 508-532.