Evaluation of Urban Furniture from the aspect of Landscape Architecture: Case of Sultanahmet Square

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 4, 1975 - 1995, 15.12.2022

Nursevil Yuca

https://doi.org/10.35674/kent.1189748

Cited By: 1

Öz

Urban places, which have been used extensively by societies from the past to the present, contribute to increasing the quality of urban life by ensuring that the time spent by people in these spaces is of higher quality, thanks to the urban furniture they contain. These urban places furniture should integrate with the area they are in, respond to the needs of the society by facilitating the living conditions of the people, revitalize the area and improve the area where they are located.
In this context, the primary purpose of the research is to evaluate urban furniture in terms of landscape architecture. For this purpose, Sultanahmet Square, which is exposed to intense use due to its historical and cultural features, was chosen as the study area. First of all, in the study, a literature search has been done on the urban settlements, the functions of urban furniture and the features that urban equipment elements should have. Secondly, by visiting the study area, observations were made about the adequacy of the urban furniture, the photographs of the urban furniture in the study area were taken and the measurements of the urban furniture were taken for anthropometric evaluation. Finally, in line with the research, the urban furniture in the area was examined in terms of the professional discipline of landscape architecture and suggestions were made to make the urban spaces more useful in terms of functionality and aesthetics.

Anahtar Kelimeler

Urban Furniture Elements, Ergonomics, Urban Identity, Urban Furniture, Sultanahmet Square

Kentsel Donatı Elemanlarının Peyzaj Mimarlığı Açısından Değerlendirilmesi: Sultanahmet Meydanı Örneği

Öz

Geçmişten günümüze kadar toplumlar tarafından yoğun olarak kullanılan kentsel mekanlar, içerisinde barındırdıkları kentsel donatı elemanları sayesinde insanların bu mekanlarda geçirdikleri zamanlarının daha kaliteli olmasını sağlayarak kentsel yaşam kalitesinin artırılmasına katkı sağlamaktadırlar. Bu kentsel donatı elemanları, bulundukları alanla bütünleşen, insanların yaşam koşullarını kolaylaştırarak toplumun ihtiyaçlarına cevap veren, alanı canlandıran, bulunduğu bölgeyi iyileştiren özellikte olmalıdır.
Bu bağlamda araştırmanın ana amacı kentsel donatı elemanlarının peyzaj mimarlığı açısından değerlendirilmesidir. Bu amaçla tarihi ve kültürel özelliklerinden dolayı yoğun kullanıma maruz kalan Sultanahmet Meydanı çalışma alanı olarak seçilmiştir. Çalışmada ilk olarak; kent yerleşimleri, kentsel donatı elemanlarının işlevleri, kentsel donatı elemanlarının barındırması gereken özellikleri ile ilgili literatür araştırması yapılmıştır. İkinci olarak; çalışma alanı gezilerek donatı elemanlarının yeterliliği konusunda gözlem yapılmış, çalışma alanında bulunan donatı elemanlarının fotoğrafları çekilmiş ve donatı elemanlarının antropometrik açıdan değerlendirilmesi için ölçüleri alınmıştır. Son olarak da alanda mevcut bulunan kentsel donatı elemanları yapılan araştırmalar doğrultusunda, peyzaj mimarlığı meslek disiplini açısından incelenmiş ve oluşturulan kentsel mekânların işlevsel ve estetik açıdan daha kullanışlı olması için öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kent Donatı Elemanları, Ergonomi, Kent Kimliği, Kentsel Mobilyalar, Sultanahmet Meydanı

Kaynakça

• Anonim,2022a : https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul#cite_note-hgm-3 . Erişim Tarihi: 11.09.2022.
• Anonim,2022b.https://tr.wikipedia.org/wiki/Fatih#:~:text=Fatih%20%C4%B0l%C3%A7esi%2C%20kuzeybat%C4%B1da%20Ey%C3%BCpsultan%20il%C3%A7esi,'dir%20(1562%20hektar).Erişim Tarihi: 11.09.2022.
• Akpınar Külekçi, E. (2018). Kent Donatı Elemanlarında Özgün Tasarımların Peyzaj Ergonomisi Yaklaşımıyla İrdelenmesi. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi (MBUD), 3 (2), 89-109. DOI: 10.30785/mbud.419786
• Aksoy, Ö.B. (2021). Cbs Tabanlı Bir Yerleşke Donatı Bilgi Sisteminin (Yedbis) Oluşturulması: Kafkas Üniversitesi Şehitler Yerleşkesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Austin, L.R., Dunbar, R.T., J.P. Hulversan., (1986). Graphics Standards for Landscape Architecture. ISBN 0-442-20834-0 New York, Amerika.
• Aydoğdu, H. (2017). Kentsel Donatı Elemanlarının Peyzaj Mimarlığında Kullanımı. Lisans Bitirme Tezi (yayınlanmamış), Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Konya.
• BAĞBAŞI, G. (2010). İstanbul Kent Meydanlarının Peyzaj Mimarlığı İlkeleri Açısından İrdelenmesi: Sultanahmet, Beyazıt, Taksim, Beşiktaş, Ortaköy Meydanı Örneği, Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bartın.
• Başal, M., Memlük, Y., Yılmaz, O. (1993). Peyzaj Konstrüksiyonu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1322, Ders Kitabı: 381, Ankara, 170s.
• Başal, M., Memlük, Y., Yılmaz, O., Kurum, E. (1997). Peyzaj Konstrüksiyonu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1484, Ders Kitabı:445, Ankara, 186s.
• Bayrakçı, O. (1991). Kent Mobilyaları Tasarımında Kimlik Sorunu ve Kent Kimliği İçindeki Yeri. Kamu Mekanları Tasarımı ve Kent Mobilyaları Sempozyumu. Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, İstanbul, s.75-77.
• Bayramoğlu, E. ve Özdemir, B. (2012). Trabzon Kent Merkezi, Uzun Sokak Kentsel Donatı Elemanlarının Kent Kimliği Açısından Değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12(2), 182-191. Online ISSN: 1309-4181. Erişim Adresi (10.02.2019): https://dergipark.org.tr/tr/pub/kastorman/issue/17233.
• Buehler, R. (2012). Determinants of bicycle commuting in the Washington, DC region: The role of bicycle parking, cyclist showers, and free car parking at work. Transportation Research Part D: Transport and Environment Volume 17, Issue 7, October 2012, p. 525-531.
• Bulduk, B. (2012). An Analysis of the Use of Urban Furniture in City Advertising in Terms of Aesthetic/Visual Appreciation Training: City Design. Procedia-Social and behavioral sciences, 46, 3279-3283.
• Eşkil, Ö. Y. (2011). Engelliler İçin Dış Mekan Tasarım Özellikleri Bağlamında Ankara Kent Parklarının İrdelenmesi. Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bartın.
• Güney, A., Erdem, Ü., Zafer, B., Hepcan, Ş. (1996). Peyzaj Konstrüksiyonu (Donatı Elemanları). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:514, Peyzaj Mimarlığı Bölümü Ders Kitabı, İzmir, 149 s.
• Güremen, L. (2011): ISSN:1306-3111 e-Journal of New World Sciences Academy 2011, Volume: 6, Number: 2, Article Number: 3C0073. Lale Güremen.Amasya üniversitesi.
• Gültekin, H. (1996) İstanbul'da Meydanların Peyzaj Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, İstanbul, 82s.
• Gülgün, B., Türkyılmaz, B., (2001). Peyzaj Mimarlığında Antropometri ve Bornova Örneğinde Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 38 (2- 3), 135-142.
• Kuşkun P., Yılmaz H., (2003). Erzurum Kenti Bütününde Donatı Elemanlarının Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(4), 345-351.
• Kuşkun, P. (2002).Erzurum Kent Bütününde Donatı Elemanlarının Kullanımı Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kuter, N., Erdoğan, E. (2009). Kentsel Donatı Elemanlarının Peyzaj Mimarlığı Açısından Değerlendirilmesi. Çankırı Araştırmaları Dergisi, 243-256.
• KUTER, N., & Zeynep, K. (2019). Kentsel donatı elemanlarının peyzaj mimarlığı açısından değerlendirilmesi: Çankırı Örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(1),s. 81-96.
• Kuter, N. Ve Çakmak, M. (2017). Kamusal Dış Mekânlarda Engelliler İçin Tasarım: Ankara, Seğmenler Parkı Örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 3(2), 93-110.Online ISSN: 1309-856X. Erişim Adresi (10.02.2019): https://dergipark.org.tr/tr/pub/ajfr/issue/33159.
• Özer, S., Aklıbaşında, M., Zengin, M., (2010). Erzurum Kenti Örneğinde Kullanılan Kuşatma Elemanlarının Kent İmajı Üzerindeki Etkileri. Tekirdağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(2), s. 123-130.
• Özgeriş, M. (2018). Kentsel Donatı Elemanlarının Kent Dokusu Yönünden Değerlendirilmesi: Erzurum İli Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 18(2):s. 561-574.
• Önal, S. (2019). Kent Parklarda Kullanılan Donatıların Standartlara Uygunluğunun Belirlenmesi: Ankara Örneği . Antropoloji , (38) , s. 54-64 . DOI: 10.33613/antropolojidergisi.
• Özsule, Z., Çağlayan, A.Y. (200l). Kent Tasarımında İşaret Levhalarının Kullanımının İstanbul İli Tarihi Yarımada Örneğinde İrdelenmesi, I. Uluslararası Kent Mobilyaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 9-11 Mayıs, s. 381-389.
• Rout, A., Galpern, P. (2022). Benches, fountains and trees: Using mixed-methods with questionnaire and smartphone data to design urban green spaces. Urban Forestry & Urban Greening, 67, 127335.
• Sağlık, A., Sağlık, E. ve Kelkit, A. (2014). Kentsel Donatı Elemanlarının Peyzaj Mimarlığı Açısından İrdelenmesi: Çanakkale Kent Merkezi Örneği. 1. Uluslararası Kentsel Planlama-Mimarlık-Tasarım Kongresi, Kocaeli, Türkiye, 8-11.
• Sağlık, A., Kartal, F., Şenkuş, D. ve Özcan, B.Ç. (2021). Çanakkale Çarşı Caddesi Üzerinde Bulunan Kentsel Donatı Elemanlarının Kullanımının İrdelenmesi. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi (MBUD), 6(1), 125-140. DOI: https://doi.org/10.30785/mbud.869581
• Siu KWM. (2005). Pleasurable Products: Public Space Furniture with Userfitness. Journal of Engineering Desing, 16(6): 545-555.
• Şişman, E.E., Yetim, L. (2004). Tekirdağ Kentinde Donatı Elemanlarının Peyzaj Mimarlığı Açısından İrdelenmesi. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 5(19): 43-51.
• TSE (1999). “TS 12576 Şehiriçi yollar – Kaldırım ve Yaya Geçitlerinde Ulaşılabilirlik İçin Yapısal Önlemler ve İşaretlemelerinin Tasarım Kuralları”, Ankara.
• TSE (2012). “TS 12576 Şehiriçi Yollar- Özürlü ve Yaşlılar İçin Sokak, Cadde, Meydan ve Yollarda Yapısal Önlemler ve İşaretlemelerin Tasarım Kuralları”, Ankara
• Uzun, G. (2000). Peyzaj Konstrüksiyonu I, Ç. Ü. Zir. Fak. Genel Yayın No: 125, Ders Kitapları Yayın No: 37, Adana, s.256.
• Yıldızcı, A. C. (2001). Kent Mobilyaları Kavramı ve İstanbul’daki Kent Mobilyalarının İrdelenmesi. I. Uluslararası Kent Mobilyaları Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, İstanbul, 29-34.
• Yılmaz, T. ve Gökçe, D. (2014). Parkların Engelli Bireylerin Serbest Dolaşımı Açısından Erişilebilirliğinin İrdelenmesi, Antalya Atatürk Kültür Parkı Örneği. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(1), 21-30. Online ISSN: 2528-9675.Erişim Adresi (15.02.2019): https://dergipark.org.tr/tr/pub/akdenizfderg/issue/25315
• Yörük, İ., Gülgün, B., Sayman, M., Ünal Akkaya F. (2006). Peyzaj Planlama Çalışmaları Kapsamında Ege Üniversitesi Kampüs Örneğindeki Peyzaj Donatı Elemanlarının Ergonomik-Antropometrik Açıdan İrdelenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(1):s. 157-168.