The Phenomenon of Hometownship and Personnel Recruitment in Local Governments: A Field Examination in Istanbul District Municipalities

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 3, 2091 - 2115, 15.09.2023

Abdurrahman Muhammet Banazılı , Hamza Ateş

https://doi.org/10.35674/kent.1243298

Cited By: 1

Öz

The home township phenomenon, which is the output of a process that starts with internal migration movements and continues with informal relations, has reflections on administrative structures as well as political, social, economic, demographic, cultural, and psychological effects. The purpose of this examination is to explain the interaction between the phenomenon of home township and personnel recruitment in local governments. With this scope of the central problem, the examination is to how the perceptions of municipal bureaucrats, local political elites, and home township association managers between personnel recruitment in municipalities and the phenomenon of the home township are grasped. The examination was conducted via in-depth interviews with 27 diverse ones in the district municipalities of Beşiktaş, Üsküdar, Ataşehir, Sancaktepe, Büyükçekmece and Esenler, which are affiliated to the Istanbul Metropolitan Municipality. As a result of the paper, it has been determined that there is an administrative main dimension related to the phenomenon of home township and six sub-dimensions under it. Additionally, in addition, the main findings and determinations of the study are that the principle of merit is rendered dysfunctional by the intense pressure of fellow citizens and political pressure in the recruitment of personnel to municipalities; that there is a problem of representative bureaucracy, and that this leads to a kind of municipal oligarchy.

Anahtar Kelimeler

Local Governments, Municipalities, Personnel Recruitment, Phenomenon of Hometownship, İstanbul District Municipalities

Yerel Yönetimlerde Personel Alımları ve Hemşehrilik Olgusu: İstanbul İlçe Belediyelerinde Alan Araştırması

Öz

İç göç hareketleriyle birlikte başlayıp akabinde informel ilişkilerle devam eden bir sürecin çıktısı olan hemşehrilik olgusunun siyasal, sosyal, ekonomik, demografik, kültürel ve psikolojik etkilerinin yanı sıra yönetsel yapılar üzerinde de yansımaları bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı ise yerel yönetimlerde personel alımları ve hemşehrilik olgusu arasındaki etkileşimi izah etmektir. Bu kapsamda belediye bürokratları, yerel siyasi seçkinler ve hemşehri derneği yöneticilerinin belediyelerde personel alımı ve hemşehrilik olgusu arasındaki algılarının nasıl kavrandığı çalışmanın merkezi problemini teşkil etmektedir. Çalışma İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı olan Beşiktaş, Üsküdar, Ataşehir, Sancaktepe, Büyükçekmece ve Esenler ilçe belediyelerindeki 27 farklı kişiyle derinlemesine mülakat yoluyla yürütülmüştür. Çalışma sonucunda hemşehrilik olgusunun yönetsel ana boyutunun olduğu ve bunun altında altı alt boyut tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada, belediyelere personel alımlarında hemşehri ve siyasi baskılarının yoğun olmasının liyakat ilkesini işlevsiz bıraktığı; temsili bürokrasi sorununun var olduğu ve bunun da bir tür belediye oligarşisini doğurduğu çalışma sonucunda elde edilen başlıca bulgu ve tespitler arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yerel Yönetimler, Belediyeler, Personel Alımları, Hemşehrilik Olgusu, İstanbul İlçe Belediyeleri

Kaynakça

• Abadan-Unat, N. (2006). Bitmeyen göç: Konuk işçilikten ulus ötesi yurttaşlığa. (İkinci Basım). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Adıgüzel, Y. (2006, Aralık). İstanbul’un kültürel sermayesine hemşehri derneklerinin katkısı. Zeytinburnu Belediyesi Uluslararası Göç Sempozyumu. (s. 237-248). İstanbul.
• Akçakaya, M. (2016). Bürokrasi kuramları ve Türk kamu yönetiminde bürokratik sorunlar. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 18(3), 669-694.
• Aktaş, E., Aka, A. ve Demir, M. C. (2006). Türkiye’de hemşehri dernekleri ve kırsal dönüşüm. Munich Personal RePEc Archive. No: 8646, 1-13.
• Alıcı, O. V. (2019). Belediyelerde ve bağlı idarelerde liyakat ve kariyer ilkelerinin geçerliliği çerçevesinde bir durum analizi: Yerel sarmal. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 28(4), 65-90.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. (6. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Amaratunga, D. ve Hayat, E. (2014). The impact of the local political and socio-economic condition to the capacity of the local governments in the maintenance of post-disaster road infrastructure reconstruction assets. Procedia Economics and Finance, 18, 718-726.
• Arastaman, G., Öztürk-Fidan, İ. ve Fidan, T. (2018). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik: Kuramsal bir inceleme. Y.Y.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37-75.
• Aşkar, G. (2019). Bürokraside temsil sorunu: Temsili bürokrasi yaklaşımı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 59, 95-104.
• Ateş, H. (2015). Hemşehri derneklerinin şehir kültürüne etkileri. Şehir ve Düşünce Dergisi. 7, 108-117.
• Balandier, G. (2016). Siyasal antropoloji. (İkinci Basım). (çev. D. Çetinkasap). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Banazılı, A. M. (2022). Yerel yönetimlerde insan kaynağı alımları ve hemşehrilik olgusu: İstanbul’un bazı ilçe belediyelerinde ampirik bir araştırma (Yayınlanmamış doktora tezi), İstanbul Medeniyet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Bartram, D., Poros. V. M. ve Monforte, P. (2017). Göç meselesinde temel kavramlar. (çev. I. Ağabeyoğlu Tuncay). Ankara: Hece Yayınları.
• Bayraktar, U. (2019). Belediye başkanlarının lütfu değil, can yeleği olarak katılımcı yönetim. Fırat Genç (Ed.). Siyasetin krizi ve yerel yönetimler. (s. 9- 25). İstanbul: Yurttaşlık Derneği.
• Beyaz, C. (2019). Kırsal göçmenin kimlik, aidiyet ve bağlılık mücadelesi: Rizeli göçmenler üzerine bir çalışma (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Boyd, R. L. (2019). Ethnic groups, urban places, and retail enterprise: The United States, 1900. Ethnic and Racial Studies. 42(12), 2167-2188.
• Busetto, L.; Wick, W. ve Gumbinger, C. (2020). How to use and assess qualitative research methods. Neurological Research and Practice. 2(14), 1-14.
• Demir, F. (2011). Bürokrasi-demokrasi ilişkisi ve bürokratların seçilmişlerce kontrolü sorunu. Yönetim ve Ekonomi, 18(2), 63-84.
• Dunbar, R. I. M ve Spoors, M. (1995). Social networks, cliques, and kinship. Human Nature. 6(3), 273-290.
• Duverger, M. (2019). Siyaset sosyolojisi. (9. Basım). (çev. Şirin Tekeli). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Emini, F. T. (2009). Türkiye’de yerel yönetimler reformunun iç ve dış dinamikleri. Yönetim ve Ekonomi. 16(2), 31-48.
• ENDEKSA Türkiye Demografi Yapıları İstatistikleri (2021). https://www.endeksa.com/tr/analiz/turkiye/demografi (14.09.2022).
• Erder, S. (2012). İstanbul’da değişen güç ilişkileri ve değişen siyaset. Recep Bozlağan ve Nail Yılmaz (Ed.). İstanbul: Mekân ve insan. (s. 143-156). İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği.
• Ergun, T. ve Polatoğlu, A. (1984). Kamu yönetimine giriş. (İkinci Basım). Ankara: TODAİE.
• Eroğlu, H. T. (2010). Yeni kamu yönetimi anlayışının Türk Kamu Personeli yönetimine etkisi. Z.K.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. 6(12), 225-233.
• Fişek, A. G. (2010). Göç olgusu, hemşehrilik örgütleri ve ulusal devlet. Çalışma Ortamı Dergisi. https://calismaortami.fisek.org.tr/icerik/goc-olgusu-hemsehrilik-orgutleri-ve-ulusal-devlet/ (23.12.2022).
• Gençoğlu, A. Y. (2014). Bir kavram ve kuram üretme stratejisi olarak temellendirilmiş kuram. Tarih Okulu Dergisi. 18, 681-700.
• Giddens, A. (2016). Modernliğin sonuçları. (7. Basım). (çev. Ersin Kuşdil). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Goffman, E. (2017). Kamusal alanda ilişkiler. (çev. M. Fatih Karakaya). Ankara: Heretik Yayınevi.
• Gökçe, O. ve Şahin, A. (2002). 21. yüzyılda Türk bürokrasisinin sorunları ve çözüm önerileri. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomi Araştırmalar Dergisi. 2(3), 1-27.
• Göktuna-Yaylacı, F. (2012). Belçika’da yaşayan Türklerin yörecilik anlayışları ve toplumsal iletişim süreçleri: Belçika’daki emirdağlılar ve posoflulara ilişkin bir araştırma (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitütüsü, Eskişehir.
• Güler, B. A. (2005). Kamu personeli: Sistem ve yönetim. Ankara: İmge Yayınevi.
• Güneş, M. (2013). Kamu hizmetlerinde çoğulculuğun kimlikle inşası. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(2), 95-116.
• Güneş-Ayata, A. (1991). Gecekondularda kimlik sorunu, dayanışma örüntüleri ve hemşehrilik. Toplum ve Bilim. 51/52, 89-101.
• Heper, M. (2015). Türkiye’de devlet geleneği. (Beşinci Basım). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• İstanbul Bölge Planı Raporu. (2013). https://www.istka.org.tr/media/1070/2010-2013-%C4%B0stanbul-b%C3%B6lge-plan%C4%B1-ekleri.pdf (05.10.2022).
• İzci, F. ve Bozdoğan, S. (2016). Türk kamu yönetiminde bir problem alanı olarak bürokrasi-siyaset ilişkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 4(34), 33-46.
• Kanar, M. (2019). Farsça-Türkçe sözlük. İstanbul: Say Yayınları.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi. 1(1), 62-80.
• Karpat, K. H. (2003). Türkiye’de toplumsal dönüşüm: Kırsal göç, gecekondu ve kentleşme. (çev. Abdulkadir Sönmez). Ankara: İmge Kitabevi.
• Kılınç, Z. ve Bezci, B. (2011). Kentleşme, gecekondu ve hemşerilik. Akademik İncelemeler Dergisi, 6(2), 323-344.
• Kleist, N. (2014). Understanding diaspora organisations in European development cooperation-approaches, challenges and ways ahead. New Diversities, 16(2), 55-69.
• Knaack, P. (1984). Phenomenological research. Western Journal of Nursing Research. 6(1), 107-114.
• KONDA (2019). 23 Haziran 2019 sandık analizi ve seçmen profilleri. KONDA Haziran’19 Barometresi. İstanbul.
• Kurtoğlu, A. (2004). Hemşehrilik ve şehirde siyaset: Keçiören örneği. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kurtoğlu, A. (2005). Mekânsal bir olgu olarak hemşehrilik ve bir hemşehrilik mekânı olarak dernekler. European Journal of Turkish Studies. 2, 2-24.
• Lacroix, T. (2013). Collective remittances and integration: North African and north Indian comparative perspectives. Journal of Ethnic and Migration Studies. 39(6), 1019-1035.
• Larson, R. W. ve Bradney, N. (1988). Precious moments with family members and friends. R. M. Milardo (Ed.). In families and social networks. (s. 107-126). California: Sage Publication.
• McIntosh, M. J. ve Morse, J. M. (2015). Situating and constructing diversity in semi-structured interviews. Global Qualitative Nursing Research. 1-12.
• Meier, J. K. (2019). Theoretical frontiers in representative bureaucracy: New directions for research. Perspectives on Public Management and Governance, 14, 39-56.
• Milardo, R. M. (1988). Families and social networks: An overview of theory and methodology. R. M. Milardo (Ed.). In families and social networks. (s. 13- 47). California: Sage Publication.
• Oktay, C. (1997). Siyasal sistem ve bürokrasi-yükselen istemler karşısında Türk siyasal sistemi ve kamu bürokrasisi. İstanbul: Der Yayınları.
• Önen, E. (1997, Kasım). Kent dayanışma ve hemşeri dernekleri. Toplum ve göç. II. Ulusal Sosyoloji Kongresi. Ankara: Sosyoloji Derneği Yayınları.
• Özdemir, G. (2013). Tampon mekanizmadan siyasal aktörlüğe hemşehri dernekleri. Turkish Studies. 8(6), 943-959.
• Özkiraz, A. ve Acungil, Y. (2012). Hemşehri derneklerinin kentlileşme sürecindeki rolü: Tokat örneği. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 29(1), 247-272.
• Perez-Armendariz, C. ve Duquette-Rury, L. (2021). The 3×1 program for migrants and vigilante groups in contemporary Mexico. Journal of Ethnic and Migration Studies. 47(6), 1414-1433.
• Putnam, R. D. (1993). Making democracy work: Civic traditions in modern Italy. Princeton: Princeton University Press.
• Schüler, H. (1999). Türkiye’de sosyal demokrasi particilik-hemşehrilik-alevilik. (çev. Y. Tonbul). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sezik, M. (2017). Yerel siyasal aktörlerin belediyelerde karar alma mekanizmalarına katılımı: Adıyaman belediye meclis örneği. Birey ve Toplum, 7(14), 65-88.
• Slijepcevic, S., Rajh, E. ve Budak, J. (2020). Determinants of corruption pressures on local government in the E.U. Economic Research, 33(1), 3492-3508.
• Smith, C. R. (2006). Mexican New York: Transnational lives of new immigrants. USA: Berkeley.
• Stinchcombe, A. L. (2000). Social structure and organisations. Advances in Strategic Management, 17, 229-259.
• Şaylan, G. (2000). Cumhuriyet döneminde personel rejimi gelişimi ve sorunları. İstanbul: TESEV.
• Tahtalıoğlu, H. (2016). Yükselmeye açık kamu personel sistemine sahip Türkiye’de “cam tavan”: Yükseköğretimde kapalılık eğilimleri (Yayınlanmamış doktora tezi), Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Tchouassi, G. ve Sikod, F. (2010). Altruistic preferences as motivation for migrants in the diaspora to remit to home communities. Research in Applied Economics. 2(1), 1-18.
• T. C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2019). Nüfus yoğunluğu ve kentsel işlevler ile Türkiye’de ilçelerin kentleşme düzeyinin ölçülmesi. Ankara: Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü Yayını.
• Tosun, G. (2006). İzmir’de sivil toplum, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Tutum, C. (1990). Kamu personeli sorunu. Amme İdaresi Dergisi, 23(3), 31-45.
• Türk Diyanet Vakfı (TDV). (2021). Meninski, François à Mesgnien (1620- 1698). https://islamansiklopedisi.org.tr/meninski-francois-a-mesgnien (23.12.2022).
• Uçar, M. (2009). Nerelisin, kimlerdensin, mezhep, cemaat ve yurttaşlık arasında çorum. Ankara: Dipnot Yayınları.
• White, H. C.; Boorman, S. A. ve Breiger, R. L. (1976). Social structure from multiple networks. American Journal of Sociology. 81(4), 730-780.
• Yatkın, A. (2009). Sosyal sermaye unsurlarının kamu yönetiminde hizmet verimliliği ve vatandaş tatmini üzerine uygulanabilirliği (Elazığ valiliği örnekalan araştırması). Humanities, 4(2), 193-213.
• Yeşiltuna, D. Ç. (l997, Kasım). Hemşehri derneklerinin içerdiği iletişimin yapısı. II.Ulusal Sosyoloji Kongresi, (s. 441-449). Ankara: DIE ve Sosyoloji Dergi ve Yayıncılık.
• Yılmaz, F. ve Çakıcı, A. (2021). Kamu çalışanlarının liyakat ihlali algısı, kaynakları ve etkileri. İş ve İnsan Dergisi, 8(2), 195-208.
• Yılmaz, A. ve Kılavuz, R. (2002). Türk kamu bürokrasisinin işlemsel sorunları üzerine notlar. C.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi. 3(2), 17-31.
• Yılmaz, N. (2008). Hemşehri kimliği: Kastamonulular örneği. İstanbul: Beta Yayınları.
• Yılmazöz, M. (2009). Türkiye’de kamu personel yönetimi sorunu. Maliye Dergisi. Temmuz-Aralık(157), 293-302.
• Yüceyılmaz, H. (2016). Yerel yönetimlerde personel temini ve norm kadro uygulaması: Aydın ili örneği (Yayınlanmamış doktora tezi), Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.