An Evaluation in the Perspective of Public Interest in the Privatization and Regeneration of Public Lands: İstanbul

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 4, 2159 - 2174, 16.12.2023

Jülide Alp

https://doi.org/10.35674/kent.1307578

Öz

Urban regeneration has become one of the most significant instruments for the urban planning process particularly after the 1980’s with the effects of globalization and the acceleration of the race between cities. Thus, the metropolitan cities that stand out with their economic performance, cultural/traditional identity, and tourism potential have been restructured due to the social, cultural, technological, and economic changes and expectations that spread throughout the world. Cities known for their industrial areas and productions in the past are now turning into innovative productions and new prestige areas where the service sector is concentrated. In recent years, old industrial areas, warehouses, which had lost their former functions, have undergone the urban transformation processes. More recently, public lands located in city centers have been incorporated into the agenda of urban regeneration. Privatization of public lands is the most basic approach in such regeneration processes and therefore protecting public interest is the most critical issue. The main objective of this study is to identify the role of privatization policies in relation to the urban regeneration process and to provide an analysis of several urban regeneration projects in İstanbul.

Anahtar Kelimeler

Urban regeneration, public interest, privatization, public land, İstanbul

Kamu Arazilerinin Özelleştirilmesi ve Dönüşümünde Kamu Yararı Perspektifinde Bir Değerlendirme: İstanbul

Öz

Kentsel dönüşüm, özellikle 1980’lerden sonra küreselleşmenin ve kentler arası yarışın hızlanmasının etkileriyle, kentsel planlama sürecinin önemli araçlarından biri haline gelmiştir. Bu süreçte, ekonomik performansı, kültürel/geleneksel kimliği ve turizm potansiyeli ile öne çıkan büyük şehirler, dünya genelinde yaygınlaşan sosyal, kültürel, teknolojik ve ekonomik değişimler ve beklentiler doğrultusunda yeniden yapılanmıştır. Geçmişte endüstriyel üretim alanları olarak işlev gören kentler, artık hizmet sektörünü de içinde barındıran yeni prestij alanlarına dönüşmektedir. Son yıllarda eski işlevini yitirmiş çöküntü alanları kentsel yeniden yapılanma süreçleri altındadır. Son zamanlarda kent merkezlerinde bulunan kamu arazileri de kentsel dönüşüm gündemine girmiştir. Bu tür yenileme süreçlerinde kamu arazilerinin özelleştirilmesi en temel yaklaşımdır ve bu nedenle kamu yararının korunması en kritik konudur. Bu çalışmanın temel amacı, özelleştirme politikalarının kentsel dönüşüm sürecindeki rolünü belirlemek ve İstanbul'daki çeşitli kentsel dönüşüm projelerinin bu çerçevede analizini yapmaktır.

Anahtar Kelimeler

: Kentsel Dönüşüm, Kamu Yararı, Özelleştirme, Kamu Arazisi, İstanbul

Kaynakça

• Akın, O., (2012), İstanbul Kentinin Değişim Öyküsü, Mimarist, cilt 12, sa:45, ss: 46-59
• Akkar,M., (1996) , Üretim Ekonomisinden Rant Ekonomisine Kamu Arazilerinin Özelleştirilmesi, TMMOB
• Cullingworth, B., (1997) Planning in the USA Policies, Issues and Processes, London.
• Doğanay, Ü., (1974), Toplum Yararı ve Kamu Yararı Kavramları, Mimarlık, Vol:7, pp: 5-6.
• Ergun, C., Gül, H., (2011), “Urban Regeneration and Social Segregation: The Case of İstanbul”, Toplum ve Demokrasi Dergisi, Cilt 5, Sayı 11, 155-172
• Ergur, A., (2019), Kokular, Anılar, İmgeler: Yitik Bir Sanayi İstanbul’u Çağrışımı, Kent Kitabı: Mimariden Müziğe, Kahvecilerden Mezar Taşlarına, Varlık Yayınları, pp: 99-122
• Kalağan G. Çiftçi S., Kamu-Özel Sektör İşbirliğinin Kentsel Mekâna Yansıması: Kentsel Dönüşüm Örneği Ve Yeni Aktörler, Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi Cilt 4, No 2, 2012
• Karaca S., Kiper, N., (2011), Kentsel Mekanda Kamu Yararı Arayışı ve Kültürel Planlama, Toplum ve Demokrasi Dergisi, Cilt 5, Sayı 11, 75 - 96,
• Kahraman, T., (2010), İmar Uygulamalarında Gizli Yolsuzluk: Ayrıcalıklı Özelleştirmeler ve Kentsel Rant, İş Ahlakı Dergisi, cilt: 3, Sayı 6, s. 61-80
• Kocabaş, A., (2006), Kentsel Dönüşüm (Yenileştirme) İngiltere Deneyimi ve Türkiye’deki Beklentiler. Istanbul: Literatür Publications.
• Ocak, H. (2017), http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/cevre/660634/13_yillik_bir_rantin_hikayesi__Adim_adim_talan.html
• Önal, F., Sadri, S., (2007), The functional and spatial transformation in the Golden Horn, WIT Transactions on The Built Environment, Vol 95.
• Özalp,S., Erkut, G., (2016), Kamu Yararı Perspektifinden İstanbul’da Kentsel Müdahaleler, Planlama 2016; 26(3):234–250
• Özdemir D., 2004. 1980 Sonrasında Kamu-Özel Sektör Ortaklıkları ve Birlikte Yönetim, Kent Gündemi Sa: 6,51-58
• Öztürk, F. P., Çıracı, H., (2010), The Planning History Of Turkey: Policies, Practices, Breakdowns, 14th IPHS Conference, 12-15 July 2010 Istanbul-TURKEY
• Polat, O.E., (2008), Modern Mimarlık Mirasını Onaylamak: Yasal Süreç ve Tescil Kararlarına Bakış, Mimarlık Dergisi, Vol: 340
• Polat, S., Dostoğlu, N., (2013), Short-Term Solutions To Urban Regeneration: The Case Of Central Garage District In Bursa, e-journal of New World Sciences Academy.
• Roberts, P. (2017): The evolution, definition and purpose of urban regeneration. In: Roberts, P.; Sykes, H., Granger, R. (Eds): Urban regeneration. A handbook. 2nd Edition. London, 9-36
• Star, P., (1988), “The Meaning of Privatization”, Yale Law & Policy Review, Vol. 6, No. 1
• Figure 2. URL 5. https://megaprojeleristanbul.com/#quasar-istanbul-mecidiyekoy-likor-fabrikasi, Accessed 10.07.2023
• Figure 3. URL 6. https://megaprojeleristanbul.com/#quasar-istanbul-mecidiyekoy-likor-fabrikasi, Accessed 10.07.2023
• Figure 4. URL 7. http://www.arkitera.com/soylesi/636/karayollari-17-bolge-mudurluk-kompleksi-uzerine-mehmet-konuralp-ile-soylesi, Accessed 10.07.2023
• Figure 5. URL 8. https://megaprojeleristanbul.com/#zorlu-center, Accessed 10.07.2023
• Figure 6. URL 9. http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?t=45854&start=5, Accessed 10.07.2023
• Figure 7. URL 10. http://emlakansiklopedisi.com/wiki/four-winds-residence-bagdat-caddesi-goztepe, Accessed 10.07.2023