Fatal Occupational Accidents in Turkey from a City and Country Perpective

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 1, 231 - 254, 15.01.2024

Hüseyin Ceylan , Ahmet Kaplan

https://doi.org/10.35674/kent.1391114

Öz

Occupational accidents and death cases resulting from occupational accidents are among the most critical factors threatening work peace. Occupational accidents cause injury, disability and even death for many employees. In 2021, 1394 employees died due to occupational accidents in Turkey, while 3123 became permanently incapacitated, that is, disabled for life. In addition, tens of thousands of employees were injured in occupational accidents, resulting in temporary incapacitation and exposing them and their families to emotional distress. The fact that occupational accidents are preventable events to a large extent makes the incidents caused by occupational accidents, such as death, loss of limb, and severe injury due to occupational accidents, even more tragic. Especially multiple-fatality occupational accidents are accepted as an indicator of the importance countries place on human life. Human life is above any economic value. Turkey is the country with the worst performance in Europe in terms of fatal occupational accident incidence rates. For all these reasons, in this study, fatal occupational accidents in Turkey in 2012-2022 were analyzed with the Health and Safety Labour Watch-Turkey (HESA Labour Watch) data. In addition, Social Security Institution (SSI) data for 2012-2021 was compared with the HESA Labour Watch data, and it was examined whether fatal occupational accidents were officially recorded. Finally, using official SSI data, Turkey and EU-27 countries were compared regarding the number of death cases resulting from occupational accidents and fatal occupational accident incidence rates. The study revealed the following results; Some of the fatal occupational accidents cannot be recorded in Turkey, After the OSH law, the number of death cases as a result of occupational accidents increased, compared to the EU-27 countries, Turkey has the worst performance in terms of both the number of death cases as a result of occupational accidents and the fatal accidents incidence rate.

Anahtar Kelimeler

Fatal Occupational Accidents, Turkey, Health and Safety Labour Watch-Turkey

Türkiye’de Şehir ve Ülke Perspektifinden Ölümlü İş Kazaları

Öz

İş kazaları ve iş kazası sonucu ölüm vakaları, iş barışını tehdit eden en kritik unsurlar arasında yer alıyor. İş kazaları birçok çalışanın yaralanmasına, sakat kalmasına ve hatta ölümüne neden olmaktadır. Türkiye'de 2021 yılında iş kazaları nedeniyle 1394 çalışan hayatını kaybederken, 3123 çalışan da sürekli iş göremez hale geldi, yani ömür boyu sakat kaldı. Ayrıca on binlerce çalışan iş kazalarında yaralanmış, geçici iş göremezlikle sonuçlanmış, kendilerini ve ailelerini duygusal sıkıntılara maruz bırakmıştır. İş kazalarının büyük ölçüde önlenebilir olaylar olması, iş kazalarının neden olduğu ölüm, uzuv kaybı, ağır yaralanma gibi olayları daha da trajik hale getirmektedir. Özellikle çok ölümlü iş kazaları, ülkelerin insan hayatına verdiği önemin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. İnsan hayatı her türlü ekonomik değerin üzerindedir. Türkiye, ölümlü iş kazası görülme oranları açısından Avrupa'da en kötü performansa sahip ülkedir. Tüm bu nedenlerle, bu çalışmada Türkiye'de 2012-2022 yılları arasında meydana gelen ölümlü iş kazaları, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi verileri ile analiz edilmiştir. Ayrıca 2012-2021 yıllarına ait Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verileri İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi verileri ile karşılaştırılmış ve ölümlü iş kazalarının resmi kayıtlara geçip geçmediği incelenmiştir. Son olarak, resmi SGK verileri kullanılarak, Türkiye ve AB-27 ülkeleri iş kazası sonucu ölüm vakalarının sayısı ve ölümlü iş kazası görülme oranları açısından karşılaştırılmıştır. Çalışma şu sonuçları ortaya koymuştur; Türkiye'de ölümlü iş kazalarının bir kısmı kayıt altına alınamamaktadır, İSG kanunundan sonra iş kazası sonucu ölüm vakalarının sayısı artmıştır, AB-27 ülkeleri ile karşılaştırıldığında, Türkiye hem iş kazası sonucu ölüm vakalarının sayısı hem de ölümlü iş kazası görülme oranı açısından en kötü performansa sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Ölümlü İş Kazaları, Türkiye, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi

Kaynakça

• 4857 sayılı İş Kanunu, 12.05.2003. Resmî Gazete (Sayı: 25134). Retrieved from: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4857.pdf
• 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 31.05.2006. Resmî Gazete (Sayı: 26200). Retrieved from: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5510.pdf
• 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (2012 30 6) Resmî Gazete (Sayı: 28339). Retrieved from: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6331.pdf
• Altın M., Kapıdaş İ. F., Lorasokkay M. A. “Hatalı Kurulan Kalıp ve İskeleler Sonucu Meydana Gelen İş Kazalarının İnşaat Maliyetine ve Ülke Ekonomisine Olan Etkileri”, Selçuk University Journal of Engineering Sciences (SUJES) ISSN:2757-8828
• Asady, H., Yaseri, M., Hosseini, M., Zarif-Yeganeh M., Yousefifard M., Hanhshenas M. Hajizaded-Moghadam P. Risk factors of fatal occupational accidents in Iran. Annals of Occup ve Environ Med 30, 29 (2018). https://doi.org/10.1186/s40557-018-0241-0
• Aşkın, A., Öztürk, Ö. F. (2022). Mobilya Sektörü Çalışanlarında İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 24 (2), 351-364. DOI: 10.24011/barofd.1063359
• TUIK, (2023), Haber Bülteni, Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2022, Retrieved from https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Donemsel-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-IV.-Ceyrek:-Ekim---Aralik,-2022-49664#:~:text=T%C3%9C%C4%B0K%20Kurumsal&text=%C3%9Cretim%20y%C3%B6ntemine%20g%C3%B6re%20d%C3%B6rt%20d%C3%B6nem,milyar%20574%20milyon%20TL%20oldu.
• Ayob, A.M., Shaari, A., Zaki, M.F., & Munaaim, M.A. (2018). Fatal occupational injuries in the Malaysian construction sector–causes and accidental agents. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 140.
• Baygeldi, A. D., Gerdan, S. (2019). İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamında Ölümlü İş Kazalarına Yönelik Yargıtay Kararları. Resilience, 3 (2), 101-111. DOI: 10.32569/resilience.566733
• Benavides, F., Benach, J., Martínez, J., & González, S. (2005). Description of fatal occupational injury rates in five selected European Union countries: Austria, Finland, France, Spain and Sweden. Safety Science, 43, 497-502. https://doi.org/10.1016/J.SSCI.2005.04.005.
• Braun BI, Hafiz H, Singh S, Khan MM. Health Care Worker Violent Deaths in the Workplace: A Summary of Cases From the National Violent Death Reporting System. Workplace Health & Safety. 2021;69(9):435-441. doi:10.1177/21650799211003824
• Bravo, G., Castellucci, H., Lavallière, M., Arezes, P., Martínez, M., & Duarte, G. M. (2022). The influence of age on fatal work accidents and lost days in Chile between 2015 and 2019. Safety Science, 147, 105599. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2021.105599
• Ceylan H., “Analysis of Occupational Accidents According to The Sectors in Turkey”, Gazi University Journal of Science, Pages 909-918, 2012
• Ceylan, H. (2014). Türkiye'de İnşaat Sektöründe Meydana Gelen İş Kazalarının Analizi. International Journal of Engineering Research and Development, 6 (1) , 1-6 . DOI: 10.29137/umagd.346068
• Ceylan, H. (2016). Analysis of Fatal Occupational Accidents in Turkey for the Year 2014. International Journal of Engineering Research and Development, 8 (1), 20-30. DOI: 10.29137/umagd.346136
• Ceylan, H. (2021). Türkiye'de Meydana Gelen Ölümlü İş Kazaları. İSG Akademik, 3 (1), 1-13 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/isgakademik/issue/60198/829490
• Çalış, S., Büyükakıncı, B. Y. (2021). Türkiye’nin İş Kazaları Açısından Durumu: ILOSTAT ve SGK Verileri Karşılaştırması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23 (2), 574-585. DOI: 10.32709/akusosbil.623803
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) (2013), Retrieved from: https://www.csgb.gov.tr/medias/3905/politika_belgesi_tr_2014_2018.pdf (Access Date 01.10.2023)
• Çoban, O., Kartal, M. (2016). İktisadi Gelişmişlik-İş Sağlığı/Güvenliği ve Ölümlü İş Kazaları Arasındaki İlişkinin Tespit Edilmesi: Seçilmiş Ülke Örnekleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (2), 201-227.
• Demir, E., Özay M. E. (2022). Türkiye Sağlık Sektöründe 2013 -2019 Yılları Arasında İş Kazalarının İstatiksel Analizi. International Journal of Pure and Applied Sciences, 8 (1), 1-12. DOI: 10.29132/ijpas.956825
• Dülger, O. (2023). “İşveren Vekilinin İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Cezai Sorumluluğu”, KTO Karatay Üniversitesi, Özel Hukuk Yüksek Lisans Tezi, 2023-02-28T18:46:51Z
• EUROSTAT, (2023), Fatal Accidents at work by NACE Rev. 2 activity Retrieved from https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/HSW_N2_02/default/table?lang=en&category=hlth.hsw.hsw_acc_work.hsw_n2, Access Date 10.08.2023.
• French, M. T., Gumus, G. (2021). Death on the job: The Great Recession and work-related traffic fatalities. Social Science & Medicine, 280, 113979.
• Gizlenci, İ., Aybek, A. (2021). Doğu Akdeniz Bölgesi Tarım İşletmelerinde Oluşan İş Kazaları ve Etkili Faktörler. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 24 (5), 1068-1083. DOI: 10.18016/ksutarimdogavi.801602
• González-Delgado, M.J., Gómez-Dantés, H., Fernández-Niño, J.A., Robles, E., Borja, V.H., & Aguilar, M.C. (2015). Factors Associated with Fatal Occupational Accidents among Mexican Workers: A National Analysis. PLoS ONE, 10.
• Harrington JM, Gill FS, Aw TC, Gardiner K. Occupational Health. 4th edition. Cambridge. Blackwell Science, 1998
• HESA Labour Watch, https://www.isigmeclisi.org/hakkimizda - Access Date 21.01.2023.
• HESA Labour Watch, https://www.isigmeclisi.org/is-cinayetleri-raporlari. Access Date 21.08.2022.
• ILO, (2019), Safety and health at the heart of the future of work, Retrieved from https://safety4sea.com/ilo-2-78-million-workers-die-from-occupational-accidents-annually/ Access Date: 10.07.2020.
• Koç, M. & Akbıyık, N. (2011). Türkiye’de İş Kazalarının Maliyetleri ve Çözüm Önerileri. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2 (2), 129-175. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ayd/issue/3326/46159
• Lilley, R., Maclennan, B., McNoe, B. M., Davie, G., Horsburgh, S., & Driscoll, T. (2021). Decade of fatal injuries in workers in New Zealand: insights from a comprehensive national observational study. Injury prevention, 27(2), 124-130.
• Öner, M. A., Solak, S. (2020). PLC Tabanlı Uygulamalar: Mill Makinelerinde Oluşacak İş Kazalarının PLC Kullanılarak Önlenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (20), 101-110. DOI: 10.31590/ejosat.754688
• Özdemir, F. & Serin, H. (2022). Çalışan ve Sektörlere Göre İş Kazası ve Meslek Hastalığı İstatistiği Üzerine Bir Araştırma. Turkish Journal of Forest Science, 6 (1), 275-285. DOI: 10.32328/turkjforsci.1086595
• Öztürk, T., Akın, G. C. (2021). Türkiye’ de Tüm Sektörlere Ait 2018 Yılı İş Kazalarının ve Kaza Sonucu Yaşam Kaybının Kazazede Yaşı Bakımından Değerlendirilmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, EJOSAT 2021 Ocak, 410-415. DOI: 10.31590/ejosat.867314
• Öztürk, T. (2022). ILO Üyesi Ülkelerin İş Kazası Sonucu Oluşan Ölüm Oranı Bakımından Kümeleme Yöntemi ile Sınıflandırılması. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 12 (1), 35-52. DOI: 10.32331/sgd.1135317
• Öztürk, T. (2022). Türkiye’de 2017-2020 Yılları Arasında Yaşanan İş Kazaları ve Yaralanma Olaylarının İllere Göre Değerlendirilmesi. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences, 34 (3), 461-471. DOI: 10.7240/jeps.1132772
• Perotti, S., & Russo, M. C. (2018). Work-related fatal injuries in Brescia County (Northern Italy), 1982 to 2015: A forensic analysis. Journal of forensic and legal medicine, 58, 122-125.
• SSI, (2012), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• SSI, (2013), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• SSI, (2014), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• SSI, (2015), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• SSI, (2016), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• SSI, (2017), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• SSI, (2018), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• SSI, (2019), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• SSI, (2020), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• SSI, (2021), Statistical Yearbooks, Retrieved from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Access Date 01.02.2023.
• Şen, M., Dursun, S., Murat, G. (2018). Türkiye'de İş Kazaları: Avrupa Birliği Ülkeleri Bağlamında Bir Değerlendirme. OPUS International Journal of Society Researches, 9 (16), 1167-1190. DOI: 10.26466/opus.463211
• Tezdoğan, T., Taylan, M. (2009) Tersanelerdeki İş Kazalarının İstatistikî Olarak İncelenmesi. GMO Journal of Ship and Marine Technology, 180. pp. 10-16. ISSN 1300-1973
• TUIK, (2020), İşgücü İstatistikleri, Temmuz 2020, Sayı: 33791-12 Retrieved from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Temmuz-2020-33791
• Wergeland, E., Gjertsen, F., & Lund, J. (2010). Fatal occupational injuries underreported in Norway. Injury Prevention, 16 (Suppl 1), A140-A140.
• Woolford MH, Bugeja L, Driscoll T, Ibrahim JE. Missed Opportunities to Prevent Workplace Injuries and Fatalities. NEW SOLUTIONS: A Journal of Environmental and Occupational Health Policy. 2017;27(1):16-27. doi:10.1177/1048291117693389
• Yanici Erdal, İ. Ö. (2019). Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdam ve Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Politikaları. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (16), 225-246.
• Yıldırım, Ç. V., Asal, Ö. (2012). Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde (KOBİ) iş sağlığı ve güvenliğini etkileyen faktörlerin araştırılması: Ankara imalat sanayi örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 161(161), 103-122.
• Yıldız, S., Özdemir, U. (2021). Türkiye’de gelişmişlik seviyesi iş kazası ilişkisinin analizi ve benzer gelişmişlik seviyesindeki ülkelerle karşılaştırılması. OHS ACADEMY, 4 (1), 44-54. DOI: 10.38213/ohsacademy.879405
• Yılmaz, G., Yıldırım, S. (2022). Eğitim Sektöründe Gerçekleşen İş Kazalarına Yönelik Bir Araştırma. OHS ACADEMY, 5 (3), 175-185. DOI: 10.38213/ohsacademy.1160766