Adana Merkez Park'ın Mekânsal Kalite Bağlamında Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 6, 2446 - 2463, 15.11.2024

Özlem Büyüktaş , Mehmet İnceoglu

https://doi.org/10.35674/kent.1457876

Öz

Bu araştırma, Merkez Park’ın mekânsal kalitesinin belirlenen hipotezler doğrultusunda değerlendirilmesi amacıyla ele alınmıştır. Elde edilen sonuçlarla Merkez Park’ın mevcut durumunda kentsel kalitesinin gelişimine katkı sağlayacağı ve kıyı boyunca yapılacak olan projelere kentsel kalite açısından katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışmada, iki farklı yöntem kullanılmıştır. İlk adımda Gehl, Greene ve Nasar’ın kalite göstergeleri ile parametreler oluşturularak mekânın somut kalite gösterge düzeyi belirlenmiştir. İkinci adımda ise PPS (Project Public Space) soruları çalışma amacına göre kullanıcılara aktarılmıştır. Sonuçlar, SPSS 29.0 programında belirlenen hipotezler doğrultusunda değerlendirilmiştir. Somut kalite göstergeleri- PPS anket sonuçlarından benzer sonuçlar elde edilmiştir. Somut kalite göstergeleri ve anket sonuçları ile elde edilen verilere bakıldığında Merkez Park’ın mekân kalitesi kullanıcı profili, gece kullanımı, nehir ve yeşil alan gibi doğal unsurların etkin bir şekilde kullanımı ile ve parkta yer alan aktivite çeşitliliği/ sayısı, parkın kullanıcı profili, güvenliği, bakım- temizliği ilişkisi ile bağlantılıdır. Park alanında güvenliğin sağlanması, kullanıcı profilinin değişmesi, temizliğinin sağlanmasıyla mekânsal kalitenin artacağını da göstermektedir. Kıyı alanlarının düzenlemesinde temel olarak ele alınan durum bireylerin su ile etkileşimi; kıyı kullanımının arttırılmasıdır. Bu ilişkinin doğru analiz edilerek Merkez Park’ın mekânsal kalitesinin arttırılmasında oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Kentsel Açık Alanlar, Kent Park, Kalite Parametresi, Adana, Merkez Park

Evaluation of Adana Merkez Park in The Context of Spatial Quality

Öz

This research was carried out to evaluate the spatial quality of Merkez Park by the determined hypotheses. With the results obtained, it is thought that Merkez Park will contribute to the development of its urban quality in its current state and will contribute to the projects to be carried out along the coast in terms of urban quality. Two different methods were used in the study. In the first step, specific parameters were created based on the quality indicators of Gehl, Greene, and Nasar, and the concrete quality indicator level of the space was determined. In the second step, the PPS (Project Public Space) questions were transferred to the users according to the purpose of the study. The results were evaluated by the hypotheses determined in the SPSS 29.0 program. Concrete quality parametres and PPS survey results were obtained with similar results. When concrete quality parametres and the data obtained with the survey results are examined, it has been determined that the space quality of Merkez Park is directly related to the effective use of natural elements such as user profile, night use, river, and green space and related to the variety/ number of activities in the park, the user profile of the park, safety, and maintenance- cleanliness relationship. It also shows that the spatial quality will increase by ensuring security in the parking area, changing the user profile, and ensuring its cleanliness. The situation that is mainly considered in the arrangement of coastal areas is the interaction of individuals with water; increasing the use of coastal areas. By analyzing this relationship correctly, it is very important to increase the spatial quality of Merkez Park.

Anahtar Kelimeler

Urban Open Spaces, Kent Park, Quality Paramete, Adana, Merkez Park

Kaynakça

• Abay, E., Ve Erdönmez, E., (2021). Kent ile kıyı arasında kamusal mekân kalitesi Frankfurt – Main örneği, Kent Akademisi, 14 (4):1117-1136.
• Aykal, D, F., Erbaş, M., Ve Baran, M., (2017). Assessment of city parks ın accordance with universal quality criteria; A case of Dıyarbakır. TMD Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, 4(10):304-321.
• Bertiz, D. (2022). Kent Parklarından Sağlanan Ekosistem Hizmetlerine Yönelik Algının İncelenmesi: Adana Merkez Park Örneği. Yüksek Lisans Tezi. İzmir Demokrasi Üniversitesi.
• Çorbacı, Ö. L. (2020). The design of the Adana Yüreğir Coastal Park and its role in the planning of urban recreation areas. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 22(3):717-725.
• Gehl, J. (2011). Life Between Buildings, Using Public Space. Islandpress.
• Greene, S. (1992). Cityshape: Communicating and evaluating community design, American Planning Association. Journal of The American Planning Association; Spring 1992; 58, 2; Academic Research Library.
• İnceoğlu, M., ve Aytuğ, A. (2009). Kentsel mekânda kalite kavramı. Megaron, 4(3). 131-146.
• Karaca, G, K., Gür, H., ve Ünal, M. (2015). Parkların Kullanım Sonrası Değerlendirilmesine Analitik Bir Yaklaşım: Merkez Park, Doğal Park, Engelsiz Park Örneği. Adana Kent Sempozyumu, Adana.
• Kaiser, H. F. A. (1970). Second generation little jiffy. Psychometrika 35(4):401-415.
• Karakaya, N. ve Cengiz, T. (2019). Yaşam kalitesinin arttırılmasında kent parklarının önemi: Eskişehir İli örneğinde incelenmesi. Opus International Journal of Society Researches, 14 (20). 1259-1283.
• Karasu, D. B. (2019). Mekânsal Kalite ve Yer Oluşturma Özellikleri Açısından Kentsel Kamusal Kıyı Düzenlemeleri İzmir ve Bodrum Örnekleri. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling: Guilford Publications.
• Madanipour, A. (2003). Public And Private Spaces of The City. Routledge. London And New York.
• Menderes, E. (2009). Adana Merkez Parkı Kullanım Yeteneği Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Nasar, J. L. (1989). Perception, Cognition And Evaluation of Urban Places. In I Altman And Eh Zube (Eds.) Public Places And Spaces: Human Behavior And Environment: Advances İn Theory And Research. New York And London: Plenum Press.
• Özdemir, B. ve Ocakcı, M., (2017). Kentsel tasarım kriterlerinin mekânsal algısal atmosferi. TMD Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi. 11.
• Uswah, R. ve Wang, L. (2021). Waterfront public space planning on Krueng Aceh River in Banda Aceh-Indonesia. Current Urban Studies, 9(2). 218-226.
• Sennett, R. (1996). Kamusal Alanın Çöküşü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Uzgören, G. ve Erdönmez, E. M. (2017). Kamusal açık alanlarda mekân kalitesi ve kentsel aktiviteleri ilişkisi üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. Megaron, 12(1). 41-56.