İKNA TEKNİKLERİ AÇISINDAN NUTUK

Yıl 2019, Cilt: 29 Sayı: 1, 111 - 138, 30.06.2019

Kemalettin Deniz , Rasim Tarakcı

Öz

Bu araştırmayla,
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün
halkına hesap vermek ve yeni bir devleti nasıl kurduğunu anlatmak için
söylediği Nutuk’unda kullandığı ikna tekniklerini belirlemek amaçlanmıştır.

Araştırma, nitel
araştırma özelliği taşımaktadır. “Doküman analizi modeli” kullanılmıştır. Buna
göre Mustafa Kemal Atatürk’ün “Nutuk” adlı eseri araştırmanın amacı
doğrultusunda ikna teknikleri açısından taranmış, doküman analizi esaslarına
göre elde edilen veriler düzenlenmiş ve veriler analiz edilmiştir. Araştırmanın
örneklemi aynı zamanda araştırmanın evrenini oluşturmaktadır.

Verilerin
toplanmasında bir standardın oluşturulmasını sağlamak amacıyla bir form
kullanılmıştır. Bu form araştırmanın amacı doğrultusunda ikna tekniklerinin
Nutuk’ta nasıl yer aldığını sistematik bir şekilde kaydetmeye yaramıştır.

Formda yer alan 76 ikna
tekniği birer tema olarak değerlendirilmiş ve Nutuk bu temalar açısından
taranmıştır. Tarama esnasında tekniklerle ilgili Nutuk’ta yer alan her bilgi,
bu başlıklar altına yazılmıştır. Taramalarda elde edilen bilgilerin,
başlıkların altına yazılması tamamen bittikten sonra bu bilgiler her teknik
açısından kendi içinde değerlendirilmiş ve farklı kodlar oluşturulmuştur.
Nihayetinde her teknik ayrı ayrı ele alınmış ve veriler yazıya aktarılmıştır.

İkna teknikleri ile
ilgili Nutuk’ta yapılan analizlere göre Mustafa Kemal’in 76 teknikten 67’sini
kullandığı, 5’ini hiç kullanmadığı, 4 teknikte tavsiye edilenlerin zıddını
yaptığı görülmüştür. Bu da Mustafa Kemal’in birçok ikna tekniğinden
yararlandığını, Nutuk’ta kendini ifade ederken insanları anlattıklarına
inandırmak için çeşitli yollara başvurduğunu ve Mustafa Kemal’in ikna edici bir
lider olduğunu göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

ikna, ikna teknikleri, iletişim, Nutuk, Mustafa Kemal Atatürk.

Nutuk in Terms of Persuasion Techniques

Öz

In this study, it
is aimed to define Mustafa Kemal Ataturk’s persuasion techniques in his book of
Nutuk to give an account for his folk and to explain how he founded a new
country.

Qualitative
research model and document analyse was used for this study. Therefore, Nutuk
was browsed in terms of persuasion techniques. The data obtained was arranged
and analysed according to principles of document analyse. Sample of this study
also constitutes the universe of the study.

__________________________

A form is used to
construct a standard in the process of obtaining data. This form is composed of
persuasion techniques that could be defined from written expressions by related
literature scanning and was generated by the opinion of experts. 76 persuasion
techniques was taken place in this form. It served to record sistematically how
this techniques had taken place in Nutuk in line with the purpose of this
study.

Each of the 76
persuasion techniques in the form were considered as a theme and Nutuk was
scanned in terms of these techniques. All the quatations in Nutuk were written
below the headings among these 76 techniques. After this process, these quotations
were evaluated in the light of all these techniques and different codes was given
to each of them.Finally,each technique was semtinized and data was transformed
to script

In the scope of the
analyses that related to persuasion techniques and derived from Nutuk, 67 of 76
techniques were used by Mustafa Kemal and 5 of them were never used. He did the
opposite of 4 techniques that are recommended. This shows that Mustafa Kemal
benefited from many persuasion techniques, appeaed to different ways to
persuade people and is a persuasive leader. Techniques that are rarely used or
used reversely can be that these are not necessary in the conditions required
or he didn’t need them. With this regard, Mustafa Kemal preferred to use the
persuasion techniques when they are necessary and he is a persuasive leader.

 

Anahtar Kelimeler

persuade, persuasive techniques, communication, Nutuk, Mustafa Kemal Atatürk.

Kaynakça

• Atatürk, M. K. (2010). Nutuk-Söylev (I.Cilt). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Atatürk, M. K. (2010). Nutuk-Söylev (II.Cilt). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Aziz, A. (2003). Siyasal iletişim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Can, B. (1991). İkna edici iletişimde duygu ve mantık kullanımı. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Deniz, K. (2011). Etkili iletişim. Salih Gülerer (Ed.), Üniversiteler için dil ve anlatım içinde (s. 549-635). Ankara: Gazi Kitabevi
• Hale, R., Whitlam, P. (1997). İnsanları etkileme gücü. (T. Topuzoğlu, Çev.). İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Hogan, K. (2007). Başkalarını sizin gibi düşünmeye nasıl ikna edersiniz? İkna etmenin psikolojisi. (T. S. Güneş, E. Karanimoğlu, Çev.). İstanbul: Yakamoz Yayınları.
• Hogan, K., Speakman, J. (2012). Gizli ikna taktikleri. (T. Gezer, Çev). İstanbul: Yakamoz Yayınları.
• Karadoğan, E. (2003). Kişiler arası iletişim sürecinde güven unsuru, güven ve ikna ölçeği örneği. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kirschner, J. (1994). Manipülasyon ama nasıl? İnsanları etkilemenin ve kullanmanın sekiz ana kuralı. (A. Arıtan, Çev.). İstanbul: Arıtan Yayınevi.
• Lazar, J. (2001). İletişim bilimi. Ankara: Vadi Yayınları.
• Paksoy, M., Acar, A. C. (2000). İletişim ve iletişim modelleri. Örgütsel iletişim. Özalp, İ. (ed.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. (2009). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Uzun, H. (2005). Atatürk’ün Nutuk’unun içerik analizi. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara.
• Yatkın, A. (2003). Halkla ilişkiler ve iletişim. Ankara: Nobel Yayınları.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, B. (2006). Nutuk’un fikrî ve edebî açıdan incelenmesi. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.