Dini
yedi boyutlu bir organizma olarak tanımlayan Ninian Smart, din araştırmalarında
özellikle dinin/dinlerin doktrinel yönüne aşırı derecede vurgu yapılmasını
eleştirerek, dinin çok yönlü/boyutlu bir fenomen olarak incelenmesinin
gerekliliğini vurgular. Bu doğrultuda dinin/dinlerin yedi boyutlu din modeli
bağlamında analiz edilmesini teklif eder. Bu model, pratik-ritüel, tecrübi-duygusal,
hikayesel-mitolojik, doktrinel-felsefi, ahlaki-yasal, sosyal-organizasyonel ve
materyal-sanatsal boyutlardan oluşur. Smart’ı takiben
İngiliz din bilimcilerinden Frank Whaling, toplum, ritüel, ahlak,
toplumsal bağlılık, kutsal metin/mit, kavramlar/doktrinler, estetik ve
maneviyat boyutlarından oluşan sekiz boyutlu; Bryan Rennie tecrübe, yanıt, bilgi, ahlak, cemaat ve ifade boyutlarından
oluşan altı boyutlu din modelleri ortaya koymuştur. Bu makalede Smart’ın modeli ve onu takip ederek ortaya konan modeller, genel
özellikleri, benzerlikleri ve farklılıkları yönünden incelenmektedir.
Bölüm | MAKALELER |
---|---|
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 17 Mayıs 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 2 Sayı: 3 |