TÜRKİYE’DE REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET İLİŞKİSİNİN VAR ANALİZİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 14, 41 - 53, 26.05.2016

Yunus Açcı

https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.264357

Cited By: 6

Öz

Bu çalışmada reel döviz kurlarıyla ithalat ve ihracat arasındaki ilişkiler, 1997:1-2014:11 dönemi için aylık veriler kullanılarak VAR analizi yardımıyla araştırılmıştır. Çalışmada öncelikle Genişletilmiş Dickey-Fuller (ADF, Augmented Dickey Fuller) ve Philllip- Perron (1988) tarafından geliştirilen birim kök testleri kullanılarak serilerin durağanlığı test edilmiştir. Analizin devamında yapısal kırılmaları dikkate alan tek içsel kırılma için Zivot-Andrews (1992), birim kök testleri yapılmış olup, birim kök testi sonuçlarına göre tüm serilerin birinci farklarında durağan oldukları görülmüştür. Granger, Toda-Yamamoto (1995) ve Hacker-Hatemi (2008) boostrapa dayalı Granger nedensellik testleri sonucunda reel döviz kurları ile ihracat ve ithalat değişkenleri arasında nedensellik ilişkisi bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Reel Döviz Kuru; İhracat; İthalat; Zivot-Andrews

Kaynakça

• AKINCI, Gönül YÜCE, Merter AKINCI, Ömer YILMAZ (2014), “Finansal Gelişmişliğin Makroekonomik Belirleyicileri: Türkiye İçin Bir VAR Modeli”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt:6, Sayı:1.
• AKSU, Levent (2014), “ Türkiye’de 1960-2009 Yıllarını Kapsayan Dış Ticaret Politikalarının İktisadi Büyüme Üzerindeki Etkilerinin Ekonometrik Analizi”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:16, Sayı:1
• AKTAŞ, Cengiz (2010), “Türkiye’de Reel Döviz Kuru ile İhracat ve İthalat Arasındaki İlişkinin Var Tekniğiyle Analizi”, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:6, Sayı:11, 123-140.
• ATILGAN, Özgür (2011), “Türkiye’de Uygulanan Döviz Kuru Politikaları ve Reel Döviz Kurunun Dış Ticaret Dengesi Üzerine Etkisi (1992-2010) ”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• CİĞERLİOĞLU, Oğuz (2007), “Reel Döviz Kuru, İhracat ve İthalat Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği, 1982-2005, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• DUASA, Jarita (2009), “Exchange Rate Shock on Malaysian Prices of Import and Export: An Empirical Analysis”, Journal of Economic Cooperation and Development, 30(3), 99-114.
• GÜRBÜZ, Hüseyin, Kamil ÇEKEROL (2002), “ Reel Döviz Kuru ile Dış Ticaret Haddi ve Bileşenleri Arasındaki Uzun Dönem İlişki”, Afyon Kocatepe İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:4, Sayı:2, 31-47.
• HATEMİ-J, Abdulnasser, Eduardo D. ROCA (2007). “Equity Market price Interdependence Based on Bootstrap Causality Tests: Evidence from Australia and its major trading Partners” Applied Financial Economics, 17(10), 827-835
• HATEMİ-J, Abdulnasser. (2003), “ A new method to choose optimal lag order in stable and unstable VAR models.”, Applied Economic Letters 10(3), 135–137
• HATEMİ-J, Abdulnasser (2008), “Forecasting properties of a new method to choose optimal lag order in stable and unstable VAR models”, Applied Economic Letter 15(4), 239–243
• IN, Francis, Jayant MENON (1996), “The Long Run Relationship Between The Real Exchange Rate and Terms of Trade in OECD Countries”, Applied Economics, Vol:28.
• ÖZATA, Erkan, Ethem ESEN (2010), “Reel Ücretler İle İstihdam Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:10, Sayı:2, 55-70.
• ÖZMEN, Erdal (2014), “ Reel Döviz Kuru ve Türkiye Dış Ticaret Dinamikleri”, Economic Research Center Working Papers in Economics.
• SEVÜKTEKİN, Mustafa, Mehmet NARGELEÇEKENLER (2010), Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, 3. Baskı, Ankara: Nobel Yayınevi.
• TARI, Recep (2006), Ekonometri, 4. Baskı, Kocaeli: Avcı Ofset.
• TERZİ, Harun, Ahmet ZENGİN (1999), “Kur Politikasının Dış Ticaret Dengesini Sağlamada Etkinliği”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt:10, Sayı:33.
• TODA, Hiro Y., Taku YAMAMOTO (1995), “Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes”, Journal of Econometrics, 66, 225-250.
• ZAPATA, Hector O, Alicia N. RAMBALDİ (1997), ''Monte Carlo Evidence on Cointegration and Causation'', Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 59, 2.
• ZENGİN, Ahmet (2001), '' Reel Döviz Kuru Hareketleri ve Dış Ticaret Fiyatları (Türkiye Ekonomisi Üzerine Ampirik Bulgular) '', Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:2, Sayı:2.