BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK KURUMLARINDA ÖRGÜTSEL BAĞLILIK: KİŞİSEL FARKLILIKLARI BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Cilt: 10 Sayı: 19, 460 - 473, 26.11.2018

Nezihe Tüfekci

https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.409326

Cited By: 2

Öz

Örgütsel bağlılık çalışanın örgütün amaç ve
değerlerine bağlılığı ile açıklanmaktadır. Sağlık kurumlarında da çalışanın örgütün
amaç ve değerlerine güçlü bir biçimde inanması yoluyla örgütsel bağlılığın oluşacağı
düşünülmektedir. Bu kapsamda bu araştırmada Afyonkarahisar ilinde Birinci
Basamak Sağlık Kurumlarındaki sağlık çalışanlarının örgütsel bağlılıklarını
belirmelemye yönelik bir araştırma yapılması amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı
etrafında literatürde sıklıkla atıf alan Allen ve Meyer (1991) tarafından
geliştirilen örgütsel bağlılık ölçeği kullanılmıştır. Örgütsel bağlılık ölçeği;
duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık olmak üzere üç boyutta
ele alınmıştır. Örgütsel bağlılığın alt boyutları ile ilgili olarak; cinsiyet, medeni
durum, eğitim düzeyi, çalıştığı pozisyon, çalıştığı birim, çalışma süresi gibi
değişkenler açısından farklılıkların tespit edilmesine yönelik hipotezler
oluşturulmuştur. Hipotezlerin test edilmesi t testi ve Anova ile
gerçekleşmiştir. Araştırmada örgütsel bağlılığın alt boyutlarının yaşa ve
çalıştığı birime göre farklılık gösteren sonuçlar elde edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Bağlılık, Birinci Basamak, Sağlık Kurumları, Sağlık Hizmetleri

ORGANIZATIONAL COMMITMENT IN PRIMARY CARE HEALTH ORGANIZATIONS: A RESEARCH FOR DETERMINING PERSONAL DIFFERENCES

Öz

Organizational commitment is explained by the
commitment of the employee to the goals and values of the organization.
It is also thought that in the health
institutions, organizational commitment will be formed through the belief that
the employee strongly values the goals and values of the organization.
In this context, it was aimed to conduct a
research in order to determine the organizational commitment of health workers
in Primary Health Care Institutions in Afyonkarahisar. An organizational commitment scale developed
by Allen and Meyer (1991), frequently referred to in the literature, was used
around the purpose of the research. Organizational commitment scale evaluated in three dimensions: emotional
commitment, continuity and normative commitment. Regarding the sub-dimensions of organizational
commitment; hypotheses have been drawn up to determine the differences in terms
of variables such as gender, marital status, education level, worked position,
worked unit, duration of work. Hypotheses
were tested with t test and Anova. In the study, the results of the sub-dimensions of organizational
commitment vary according to age and worked unit.

Anahtar Kelimeler

Organizational Commitment, Primary Care, Health Care Institutions, Health Services

Kaynakça

• ALLEN, N.J., MEYER, J.P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to th organisation. Journal of Occupational Psychology, 63,1-18.
• ASLAN, Ş. (2008). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ile Örgütsel Bağlılık ve Mesleğe Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Araştırılması. Yönetim ve Ekonomi, 15 (2), 163-178.
• AYHAN BAŞER, D., KAHVECİ , R., E. KOÇ, M., KASIM, İ., ŞENCAN, İ., ÖZKARA, A. (2015). Etkin Sağlık Sistemleri İçin Güçlü Birinci Basamak. Ankara Med Journal, 15 (1), 26-31.
• BABATAŞI, N. (2015). Özel Bir Hastanede Çalışan Hemşirelerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Değerlendirilmesi. İstanbul Bilim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• BAYRAM, L. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Ankara Üniversitesi Sayıştay Dergisi, 59, 125-139.
• BAYSAL, A. C. & PAKSOY, M. (1999). Mesleğe ve Örgüte Bağlılığın Çok Yönlü İncelemesinde Meyer-Allen Modeli, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 28 (1), 7-15.
• BENKHOFF, B. (1997). Disentangling organizational commitment, Personnel Review, Vol. 26, (1/2), 114-131.
• BOYLU, Y., Yrd. Doç. Dr., PELİT, E., GÜÇER, E. (2007). Akademisyenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Finans, Politik & Ekonomik Yorumlar, 44 (511), 55-74.
• CİHANGİROĞLU, N. (2010). Askeri tabiplerin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Gülhane Tıp Dergisi, 52, 82-90.
• ÇAKAR, N. D. ve CEYLAN, A. (2005). İş Motivasyonunun Çalışan Bağlılığı ve İşten Ayrılma Eğilimi Üzerindeki Etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (1), 52-66.
• ÇAKIR, Ö. (2006). Ücret adaletinin iş davranışları üzerindeki etkileri. Kamu-İş,17-39.
• ÇEKMECELİOĞLU, H . (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının İşten Ayrılma Niyeti Ve Verimlilik Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: Bir Araştırma. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 8 (2), 153-168.
• ÇÖL, G. (2005). Örgütsel Bağlılık Kavramı ve Benzer Kavramlarla İlişkisi. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 6 (2).
• DEMİR, C., ŞAHİN, B., TEKE, K., UÇAR, M., KURŞUN, O. (2009). Organizational commitment of military physicians. Mil Med, 174, 929-935.
• DURNA, U., EREN, V. (2005). Üç bağlılık unsuru ekseninde örgütsel bağlılık. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (2), 210-219.
• GOLEMAN, D. (2000). İşbaşında Duygusal Zekâ. İkinci Baskı, İstanbul: Varlık Yayınları.
• HALL, D. T., SCHNEİDER, B. & NYGREN, H. T. (1970). Personal Factors in Organizational Identification, Administrative Science Quarterly, 15 (2), 176-190.
• KARANLIK, A. (2014). Örgüt Kültürünün Hemşirelerin Örgütsel Bağlılığına Etkisi Üzerine Bir Değerlendirme: Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetim Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Bitirme Projesi, İstanbul
• KAYA, F. (2010). Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Motivasyon Üzerine Bir Uygulama. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• KRİNGOS, D.S., BOERMA, W. G. W., HUTCHİNSON, A., VAN DER ZEE, J., GROENEWEGEN, P. P. (2010). The Breadth of Primary Care: A Systematic Literature Review of Its Core Dimensions. BMC Health Services Research 10: 65.
• MACINKO, J., STARFIELD, B., SHI, L. (2003). The Contribution of Primary Care Systems to Health Outcomes within Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) Countries, Health Services Research, 38 (3), 831-865.
• MATHIEU, J. E. ve ZAJAC, D. M. (1990). A review and meta-analysis of the antecedents, correlates and consequences of organizational commitment. Physcological Bulletin, 108(2), 171-194.
• MEYER, J. P. ve ALLEN, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resources Management Review, 1, 61-89.
• MORRİS, T., LYDKA, H. & O'CREEVY, M. F. (1993). Can Commitment Be Managed? A Longitudinal Analysis of Employee Commitment and Human Resource Policies. Human Reseource Management Journal, 3 (3), 21-42.
• MOWDAY, R., PORTER, L., & STEERS, R. (1982). Employee-organization linkages: The psychology of commitment, absenteeism, and turnover. New York: Academic Press. GRUSKY, O. (1966). Career Mobility and Organzational Commitment, Administrative Science Quarterly, 10 (4), 488-503.
• MOWDAY, R.T., PORTER, L.W. ve STEERS, R.M. (1982). Employee-Organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism, and Turnover. Academic Pres: New York.
• ÖCEK, Z. ve SOYER, A. (2007). Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri Birikimimiz: 2000-2004 Türkiye Fotoğrafı. Türk Tabipleri Birliği Yayınları: Ankara
• PORTER, L. W., STEERS, R. M., MOWDAY, R. T., & BOULİAN, P. V. (1974). Organizational commitment, job satisfaction, and turnover among psychiatric technicians. Journal of Applied Psychology, 59(5), 603-609.
• PORTER, L. W., STEERS, R. M., MOWDAY, R. T., BOULIAN, P. V. (1974). Organizational commitment, job satisfaction and turnover among psychiatretechnicians. Journal of Applied Psychology, 59(5), 603-609.
• RUSBULT, C. E., & FARRELL, D. (1983). A longitudinal test of the investment model: The impact on job satisfaction, job commitment, and turnover of variations in rewards, costs, alternatives, and investments. Journal of Applied Psychology, 68 (3), 429-438.
• SARP, N., ERSOY, F. (1998). Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Ekip Çalışması. Ankara Üniversitesi Sağlık Eğitim Fakültesi Yayınları, No: 1, Ankara.
• SEVİNÇ, İ. ve ŞAHİN, A. (2012). Kamu Çalışanlarının Örgütsel Bağlılığı: Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Maliye Dergisi, 162 (Ocak -Haziran), 266-281.
• STARFIELD, B. (2003). The Effectiveness of Primary Health Care. Chapter 1. In: Lakhani M, Southgate L, eds. A Celebration of General Practice. Oxon, UK: Radcliffe: 19-36.
• STEERS, R. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment, Administrative Science Quarterly, 22, 46-56.
• SWAILES, S. (2002). Organizational Commitment: A Critique of the Construct and Measures. International Journal of Management Reviews, 4 (2), 155-178.
• TAN, D.S.K. ve AKHTAR, S. (1998). Organizational Commitment and Experienced Burnout: an Exploratory Study From a Chinese Cultural Perspective. The International Journal of Organizational Analysis, 6 (4), 310-333.
• TAŞ, Ö. (2012). Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Güven ve İş Doyumu Arasındaki İlişki: Özel Bir Hastane Örneği, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara,
• TETİK, s. (2012). Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4 (1), 275-286.
• TUTAR, H. (2007). Erzurum’ da devlet ve özel hastanelerde çalışan sağlık personelinin işlem adaleti, iş tatmini ve duygusal bağlılık durumlarının incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 12(3), 97-120.