The New Social Policy Tool of the Transforming State: Social Assistance and Solidarity Foundation

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 27, 259 - 275, 29.11.2022

Kazım Başaran

https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.1088901

Öz

The purpose of this research is to examine social assistance and solidarity foundations as a tool of new social policy practices that emerged with the transformation in the role of the state. In the research, text analysis was made in line with the relevant legislation, literature and statistics, and evaluations were made with a critical point of view. In the restructuring process, the understanding of the regulatory state emerged. The regulatory state aims to prevent poverty and related social problems that arise with the negative effects of neoliberal policies from causing major crises through social assistance. In this direction, social assistance has gained importance in the field of social policy. Needy-oriented social assistance aims to meet the basic needs that will ensure the continuation of human life. However, in the study, it was concluded that these policies are far from getting people out of poverty completely. The effects of the transformation in the state on the social aid policy were examined through social assistance and solidarity foundations. Other social assistance institutions are excluded from the research. There are many studies in the field of social policy about social assistance and solidarity foundations. On the other hand, there are not enough studies examining social assistance and solidarity foundations in the context of the effect of the transformation in the state on social assistance. The research is also important in terms of evaluating the organizational functioning of social assistance and solidarity foundations.

Anahtar Kelimeler

Social Assistance and Solidarity Foundation, Social Aid, Social Policy, Regulatory State

Dönüşen Devletin Yeni Sosyal Politika Aracı: Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı

Öz

Bu araştırmanın amacı devletin rolündeki dönüşümle birlikte ortaya çıkan yeni sosyal politika uygulamalarının aracı olarak sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının incelenmesidir. Araştırmada ilgili mevzuat, alan yazını ve istatistikler doğrultusunda metin incelemesi yapılarak eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmelerde bulunulmuştur.Yeniden yapılanma sürecinde düzenleyici devlet ortaya çıkmıştır. Düzenleyici devlet, neoliberal politikaların olumsuz etkileriyle ortaya çıkan yoksulluk ve bununla bağlantılı toplumsal sorunların, sosyal yardımlar aracılığı ile büyük krizlere yol açmasını önlemeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda sosyal politika alanında sosyal yardımlar önem kazanmıştır. Muhtaçlık odaklı yapılan sosyal yardımlar, insan yaşamının devamını sağlayacak temel ihtiyaçların karşılanmasını hedeflemektedir. Fakat araştırmada bu politikaların insanları yoksulluktan tamamen kurtarmaktan uzak olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Devletteki dönüşümün sosyal yardım politikası üzerindeki etkileri sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları üzerinden incelenmiştir. Diğer sosyal yardım kurumları araştırmanın dışında kalmaktadır.Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları hakkında sosyal politika alanında birçok çalışma vardır. Bununla birlikte politika uygulayıcısı olarak devletteki dönüşümün sosyal yardımlarla ilişkisi noktasında sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarını inceleyen yeterli çalışma yoktur. Bunun yanında çalışma sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının örgütsel işleyişinin değerlendirilmesi bakımından da önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, Sosyal Politika, Sosyal Yardım, Düzenleyici Devlet

Kaynakça

• Aile ve sosyal hizmetler bakanlığı. (2017). Türkiye’nin bütünleşik sosyal yardım sistemi. Ankara. https://www.aile.gov.tr/SYGM/PDF/Turkiyenin_Butunlesik_Sosyal_Yardim_Sistemi.pdf
• Akarçay, E. (2008). Bir muhafazakârlaştırma projesi olarak Türk-İslam sentezi. (Yayın No. 220856) [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurumu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Bayramoğlu, S. (2010). Yönetişim zihniyeti: Türkiye’de üst kurullar ve siyasal iktidarın dönüşümü (2. Baskı). İletişim Yayınları.
• Cumhurbaşkanlığı. (2021). 2022 yılı cumhurbaşkanlığı yıllık programı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/10/2022-Yili-Cumhurbaskanligi-Yillik-Programi-26102021.pdf
• Genel sağlık sigortası kapsamında gelir tespiti, tescil ve izleme sürecine ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/12/20111228-7.htm
• Gözler, K. (2004). İdare hukuku dersleri (4. Baskı). Ekin Kitabevi.
• Günday, M. (2004). İdare hukuku (9. Baskı). İmaj Yayınevi.
• Güzelsarı, S. (2007). Küresel kapitalizm ve devletin dönüşümü Türkiye’de mali yeniden yapılanma. (Yayın No. 191248) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurumu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kadıoğlu, A. S. (2020). Türk-İslam sentezi’nin oluşum ve gelişim süreci. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(27), 813-834. https://doi.org/10.26466/opus.699138
• Kartal, F. (2013). Refah ve demokrasi: Türkiye’de 2000’lerde sosyal hak siyaseti. İşbir. E. G. (Ed.), Kamu yönetiminde değişim ve güncel sorunlar (pp. 677-692), TODAİE.
• Kutlu, D. (2015). Sosyal yardım hakkı tartışması: Türkiye’de bir “sosyal haksızlık” olarak sosyal yardımlar. VII. Sosyal İnsan Hakları Uluslararası Sempozyumu. http://arastirma.disk.org.tr/wp-content/uploads/2020/08/2015sosyalhaklar.pdf
• Önver, M. Ş., Kanbak A. P. & Şirin,N. (2014). Sosyal hak mı? Sosyal yardım mı?. Kıvılcım E.A., Filiz K., Yeliz Ş.A. (Eds.). Sosyal adalet için insan hakları: sosyal haklar (pp. 169-192), TODAİE.
• Özer, E. & Balseven, H. (2015). Son dönem sosyal devlet anlayışı ve sosyal harcamaların eleştirel bir analizi. VII. Sosyal İnsan Hakları Uluslararası Sempozyumu. http://arastirma.disk.org.tr/wpcontent/uploads/2020/08/2015sosyalhaklar.pdf
• Özuğurlu, M. (2003). Sosyal politikanın dönüşümü: sıfatın suretten kopuşu. Mülkiye Dergisi, 27(239), 59-74. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/725
• Sosyal yardımlar genel müdürlüğü. https://sosyalyardimlar.aile.gov.tr/
• Şaylan, G. & Sezen, S. (1998). The paradigmatic crises of public administration and teaching curriculum: Turkish case. Turkish Public Administration Annual, 24(26), 59-76.
• Şaylan, G. (2000). Kamu yönetimi disiplininde bunalım ve yeni açılımlar üzerine düşünceler. Todaie Amme İdaresi Dergisi, 33(2), 1-22. https://ammeidaresi.hacibayram.edu.tr/Dergiler
• Şimşek, A. (2014).Sadaka kültürü ve stratejik hayırseverlik çıkmazında sosyal hak mücadelesi. Kıvılcım E.A., Filiz K. & Yeliz Ş.A. (Eds.). Sosyal adalet için insan hakları: sosyal haklar (pp. 193-211), TODAİE.
• Taşğın, N. Ş. & Özel, H. (2011). Türkiye’de sosyal hizmetlerin dönüşümü. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22(2), 175-190. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/797486
• TBMM, (1986). TBMM Tutanak Dergisi. https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d17/c029/tbmm17029111ss0454.pdf
• Türkoğlu, İ. (2013). Sosyal devlet bağlamında Türkiye’de sosyal yardım ve sosyal güvenlik. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(3), 275-305. https://dergipark.org.tr/tr/pub/akademikincelemeler/issue/1543/18951
• Uyuşmazlık mahkemesi, Esas Sayısı: 2013/1410, Karar Sayısı:2013/1600, Karar Tarihi,11.11.2013. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/12/20131221M1-1.htm
• Uyuşmazlık mahkemesi, Esas Sayısı: 2013/253, Karar Sayısı: 2013/367, Karar Tarihi, 11.03.2013. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/04/20130418M1-1.htm
• Wahl, A. (2015). Refah devletinin yükselişi ve düşüşü. h20 Yayıncılık.
• Yargıtay hukuk genel kurulu kararı, Esas Sayısı: 2016/3, Karar Sayısı: 2017/4, Karar Tarihi, 09.06.2017. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/07/20170721-22.pdf
• Yılmaz, B. (2014). Türkiye’de sosyal devletin dönüşümü ve sosyal yardımlar: şartlı nakit transferi alan kadınlar üzerine bir değerlendirme. Kıvılcım E.A., Filiz K. & Yeliz Ş.A. (Eds.). Sosyal adalet için insan hakları: sosyal haklar (pp. 231-261), TODAİE.
• 2022 sayılı 65 yaşını doldurmuş muhtaç, güçsüz ve kimsesiz türk vatandaşlarına aylık bağlanması hakkında kanun. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2022.pdf
• 3294 sayılı sosyal yardımlaşma ve dayanışmayı teşvik kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.3294.pdf
• 5510 sayılı sosyal sigortalar ve genel sağlık sigortası kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5510.pdf
• 633 sayılı aile ve sosyal hizmetler bakanlığının teşkilat ve görevleri hakkında kanun hükmünde kararname. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/4.5.633.pdf