Cumhuriyetin 101. Yılında Türkiye'de Gini Katsayısı-Finans Bağlantısı: Son Çeyrek Yüzyıl Verilerinden Kanıtlar

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: Cumhuriyet’in 100. Yılında Türkiye'nin İktisadi ve Siyasi Gelişimi, 62 - 75, 29.10.2024

Hasan Kazak

Öz

Amaç: Çalışmanın amacı, finansal derinleşme ile gelir adaletsizliği arasında ters-U şeklinde bir ilişkinin olduğunu savunan Finansal Kuznets Eğrisi hipotezinin test edilmesi ayrıca gelir eşitsizliği ile kişi başına milli gelir arasındaki ilişkinin ortaya konulmasıdır.
Tasarım/Yöntem: Türkiye’de Finansal Kuznets Eğrisi hipotezinin geçerliliğini test etmek amacıyla 2002-2023 dönemi yıllık verileri kullanılmıştır. Çalışmada nedensellik ilişkisi tespit edebilmek için “Fourier-Frekanslı Toda & Yamamoto Nedensellik Testi” ve ters-U hipotezini test etmek için ise Lind & Mehlum (2010) testi kullanılmıştır.
Bulgular: Çalışma, Türkiye örnekleminin Finansal Kuznets Eğrisi teorisinin geçerliliğini desteklediği sonucuna ulaşmıştır. Ayrıca nedensellik ilişkisi çerçevesinde Gini katsayısının Kişi Başına Milli gelir üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir.
Sınırlılıklar: Çalışma finansal derinlik göstergesi olarak bankacılık sektörü tarafından özel sektöre verilen krediler değişkenini kullanmıştır. Finans-Gini katsayısı ilişkisinde finans sektörünü temsil eden başkaca değişkenler de söz konusu olup bu çalışmada sadece bir gösterge dikkate alınmıştır.
Özgünlük/Değer: Literatürde hem dünya hem de Türkiye örneklemlerinin kullanıldığı çalışmalarda Finansal Kuznets Eğrisi hipotezinin geçerliliği hakkında bir görüş birliği söz konusu değildir. Bu çalışma hipotezin geçerliliği ortaya koyan çalışmaları destekleyerek literatürü güçlendirmektedir. Ayrıca güncel veriler ve Fourier fonksiyonlu güncel yöntemler kullanılması sebebiyle de ortaya konulan sonuçlar önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Gelişme, Bankacılık, Gelir Eşitsizliği, Finansal Kuznets Eğrisi, Türkiye

Gini Coefficient-Finance Nexus in Turkiye on the 101st Anniversary of the Republic: Evidence from the Last Quarter Century Data

Öz

Purpose: The aim of the study is to test the Financial Kuznets Curve hypothesis, which argues that there is an inverted-U shaped relationship between financial deepening and income inequality, and to reveal the relationship between income inequality and national income per capita.
Design/Methodology: In order to test the validity of the "financial Kuznets curve" hypothesis in Turkey, annual data for the period 2002-2023 were used. In the study, "Fourier-Frequency Toda & Yamamoto Causality Test" was used to determine the causality relationship and Lind & Mehlum (2010) test was used to test the inverted-U hypothesis.
Findings: The study concluded that the Turkish sample supports the validity of the Financial Kuznets Curve theory. In addition, within the framework of causality relationship, Gini coefficient is found to be effective on National Income Per Capita.
Limitations: The study uses the variable of loans extended by the banking sector to the private sector as an indicator of financial depth. There are other variables representing the financial sector in the finance-Gini coefficient relationship, but only one indicator is considered in this study.
Originality/Value: In the literature, there is no consensus on the validity of the Financial Kuznets Curve hypothesis in studies using both world and Turkey samples. This study strengthens the literature by supporting the studies that demonstrate the validity of the hypothesis. In addition, the results are also important due to the use of up-to-date data and up-to-date methods with Fourier functions.

Anahtar Kelimeler

Financial Development, Banking, Income Inequality, Financial Kuznets Curve, Turkiye

Kaynakça

• Ağır, H., Türkmen, S., & Özbek, S. (2020). Finansal Kuznets Eğrisi Yaklaşımı Çerçevesinde Finansallaşma ve Gelir Eşitsizliği İlişkisi: E7 Ülkeleri Üzerine Ekonometrik Bir Tahmin. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 15(2), Article 2.
• Altunöz, U. (2023). Analysis of Turkey’s classic and financial kuznets curves in regards to the level of development and increased distribution. Journal of Ekonomi, 5(2), Article 2. https://doi.org/10.58251/ekonomi.1352268
• Banerjee, A. V., & Newman, A. F. (1993). Occupational Choice and the Process of Development. Journal of Political Economy, 101(2), 274-298. https://doi.org/10.1086/261876
• Beck, T., Demirgüç-Kunt, A., & Levine, R. (2007). Finance, inequality and the poor. Journal of Economic Growth, 12(1), 27-49. https://doi.org/10.1007/s10887-007-9010-6
• Becker, G. S., & Tomes, N. (1986). Human Capital and the Rise and Fall of Families. Journal of Labor Economics, 4(3, Part 2), S1-S39. https://doi.org/10.1086/298118
• Behrman, J. R., Birdsall, N., & Székely, M. (2001). Poverty, Inequality, and Trade and Financial Liberalization in Latin America (RES Working Papers 4261). Inter-American Development Bank, Research Department.
• Burgess, R., & Pande, R. (2005). Do Rural Banks Matter? Evidence from the Indian Social Banking Experiment. American Economic Review, 95(3), 780-795. https://doi.org/10.1257/0002828054201242
• Cameron, R. (1963). Banking in the early stages of industrialization a preliminary survey. Scandinavian Economic History Review, 11(2), 117-134. https://doi.org/10.1080/03585522.1963.10414345
• Clarke, G. R. G., Xu, L. C., & Zou, H. (2006). Finance and Income Inequality: What Do the Data Tell Us? Southern Economic Journal, 3(72), 578-596. https://doi.org/10.1002/j.2325-8012.2006.tb00721.x
• Clarke, G. R. G., Zou, H., & Xu, L. C. (2003). Finance and Income Inequality: Test of Alternative Theories (Policy Research Working Paper 2984). World Bank Publications. https://documents1.worldbank.org/curated/en/892521468762914086/pdf/multi0page.pdf
• Denk, O., & Cournede, B. (2015). Finance and Income Inequality in OECD Countries (SSRN Scholarly Paper 2649944). https://doi.org/10.2139/ssrn.2649944
• Destek, G. (2018). Gelişmekte olan ülkelerde finansal gelişimin, demokrasinin ve beşeri sermayenin gelir dağılımına etkisi: Finansal kuznets eğrisi geçerli mi? [Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr
• Destek, M. A., Okumuş, İ., & Manga, M. (2017). Türkiye’de Finansal Gelişim ve Gelir Dağılımı İlişkisi: Finansal Kuznets Eğrisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18(2), Article 2.
• Dumrul, C., İlkay, S. Ç., & Dumrul, Y. (2021). Finansal Kuznets Eğrisi Hipotezi: Yapısal Kırılmalı Eş-bütünleşme Testleri ile Türk Ekonomisine İlişkin Ampirik Bir Analiz. Sosyoekonomi, 29(50), Article 50. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2021.04.16
• Efeoğlu, R. (2022). Yeni Sanayileşen Ülkelerde Finansal Kuznets Eğrisinin Geçerliliği. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 8(1), Article 1. https://doi.org/10.20979/ueyd.1014090
• Enders, W., & Lee, J. (2012). The flexible Fourier form and Dickey–Fuller type unit root tests. Economics Letters, 117(1), 196-199. https://doi.org/doi.org/10.1016/j.econlet.2012.04.081
• Enowbi Batuo, M., Guidi, F., & Mlambo, K. (2010, Ağustos). Financial Development and Income Inequality: Evidence from African Countries [MPRA Paper]. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/25658/
• Farias, M. E., Scavia, J., & Fuentes, R. (2019). Bridging the Gaps: Credits, Adoption, and Inequality. Journal of Money, Credit and Banking, 51(5), 1355-1401. https://doi.org/10.1111/jmcb.12549
• Fry, M. J. (1980). Money and Capital or Financial Deepening in Economic Developments? İçinde W. L. COATS & D. R. KHATKHATE (Ed.), Money and Monetary Policy in Less Developed Countries (ss. 107-113). Pergamon. https://doi.org/10.1016/B978-0-08-024041-1.50014-4
• Galbis, V. (1977). Financial intermediation and economic growth in less‐developed countries: A theoretical approach. The Journal of Development Studies, 13(2), 58-72.
• Galor, O., & Zeira, J. (1993). Income Distribution and Macroeconomics. The Review of Economic Studies, 60(1), 35-52. https://doi.org/10.2307/2297811
• Goldsmith, R. W. (1969). Financial structure and development. Yale University Press.
• Greenwood, J., & Jovanovic, B. (1990). Financial Development, Growth, and the Distribution of Income. Journal of Political Economy, 98(5, Part 1), 1076-1107. https://doi.org/10.1086/261720
• Jauch, S., & Watzka, S. (2016). Financial development and income inequality: A panel data approach. Empirical Economics, 51(1), 291-314. https://doi.org/10.1007/s00181-015-1008-x
• Kazak, H. (2022). İslami Bankacılık Konvansiyonel Bankacılık Üzerinde Etkili mi? Türkiye Örneği Üzerinden Bir Nedensellik Analizi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 7(4), 982-998. https://doi.org/10.30784/epfad.1196986
• Kazak, H. (2023). Banka Kredileri ve Enflasyon Arasındaki İlişki Katılım Bankaları Açısından da Geçerli mi? Türkiye Üzerine Fourier İşlevli Bir Nedensellik Analizi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(4), Article 4. https://doi.org/10.20491/isarder.2023.1731
• Kuznets, S. (1955). Economic Growth and Income Inequality. The American Economic Review, 45(1), 1-28.
• Lind, J. T., & Mehlum, H. (2010). With or without U? The appropriate test for a U‐shaped relationship. Oxford bulletin of economics and statistics, 72(1), 109-118. https://doi.org/10.1111/j.1468-0084.2009.00569.x
• Makhlouf, Y., Kellard, N. M., & Vinogradov, D. V. (2020). Finance-Inequality Nexus: The Long and the Short of It. Economic Inquiry, 58(4), 1977-1994. https://doi.org/10.1111/ecin.12918
• McKinnon, R. I. (1973). Money and capital in economic development. The Brookings Institution.
• MD. (2024). Türkiye’deki Suriyeli Sayısı Şubat 2024. Mülteciler Derneği. https://multeciler.org.tr
• Mikek, P. (2023). Financial deepening and income inequality: Is there a financial Kuznetz curve in Latin America? Eurasian Economic Review, 13(1), 103-125. https://doi.org/10.1007/s40822-023-00227-x
• Nadia, Z. B. H., & Teheni, Z. E. G. (2014). Finance, governance and inequality: A non parametric approach. International Strategic Management Review, 2(1), 31-38. https://doi.org/10.1016/j.ism.2014.01.001
• Nai̇moğlu, M. (2023). The Relationship of Inflation, Unemployment, Financial Development and Income Inequality in Türkiye. Sakarya İktisat Dergisi, 12(4), Article 4.
• Nazlioglu, S., Gormus, N. A., & Soytas, U. (2016). Oil prices and real estate investment trusts (REITs): Gradual-shift causality and volatility transmission analysis. Energy economics, 60, 168-175. https://doi.org/doi.org/10.1016/j.eneco.2016.09.009
• Oyèkọ́lá, Ọláyínká. (2021). Finance and inequality in a panel of US States. Empirical Economics, 61(5), 2739-2795. https://doi.org/10.1007/s00181-020-01976-3
• Özbek, S., & Oğul, B. (2022). Finansal Kuznets Eğrisi Hipotezinin Geçerliliği: Türkiye Ekonomisi Üzerine Kısa ve Uzun Dönemli Zaman Serisi Bulguları. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 23(1), Article 1. https://doi.org/10.24889/ifede.1052625
• Pata, U. K. (2020). Finansal Gelişmenin Gelir Eşitsizliği Üzerindeki Etkileri: Finansal Kuznets Eğrisi Hipotezi Türkiye İçin Geçerli mi? Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(3), Article 3. https://doi.org/10.16951/atauniiibd.648695
• Paulson, A. L., & Townsend, R. (2004). Entrepreneurship and financial constraints in Thailand. Journal of Corporate Finance, 10(2), 229-262. https://doi.org/10.1016/S0929-1199(03)00056-7
• Rajan, R., & Zingales, L. (2003). Saving Capitalism from the Capitalists: How Open Financial Markets Challenge the Establishment and Spread Prosperity to Rich and Poor Alike. Crown.
• Schumpeter, J. A. (1934). The Theory of Economic Development: An Inquiry Into Profits, Capital, Credit, Interest, and the Business Cycle (R. Opie, Çev.). Harvard University Press.
• Shahbaz, M., & Islam, F. (2011, Ocak 15). Financial development and income inequality in Pakistan: An application of ARDL approach [MPRA Paper]. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/28222/
• Shaw, E. S. (1973). Financial deepening in economic development. Oxford University Press.
• Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of econometrics, 66(1-2), 225-250. https://doi.org/doi.org/10.1016/0304-4076(94)01616-8
• Yılmaz, V., & Demi̇rgi̇l, B. (2021). Finansal Gelişme ve Gelir Dağılımı Eşitsizliğini İncelemeye Yönelik Uygulamalı Bir Çalışma: Türkiye Örneği. Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), Article 2. https://doi.org/10.46849/guiibd.937122
• Younsi, M., & Bechtini, M. (2020). Economic Growth, Financial Development, and Income Inequality in BRICS Countries: Does Kuznets’ Inverted U-Shaped Curve Exist? Journal of the Knowledge Economy, 11(2), 721-742. https://doi.org/10.1007/s13132-018-0569-2