KUR'AN-I KERİM'DE ZİKRİ GEÇEN RÜYALAR

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 7, 28 - 55, 26.06.2014

Bünyamin Açıkalın

Öz

Hayatın çok çeşitli yönlerine dair konuları içeren yüce kitabımız, insan için önemli olan rüya hakkında da ayetler içermektedir. Kur'an'da yer alan rüyaları, peygamberlerin ve peygamber olmayanların rüyaları diye ikiye ayırmak mümkündür. Birinci kısımda, İbrahim (a.s.), Yusuf (a.s.) ve Muhammed (s.a.v.)'in rüyaları; ikinci kısımda ise Yusuf (a.s.)'ın zindandaki iki arkadaşı ile onun döneminde yaşayan Mısır melikinin rüyası ele alınmaktadır. Ayrıca makalenin başında Kur'an'da geçen rüya ile ilgili kelimelerin sözlük anlamları hakkında bilgi verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kur'an, rüya, düş, tabir, rüya yorumu, uyku

Kaynakça

• Ahmed sım Efendi, el- Okyanûsü'l-Basît fî Tercemeti'l-Kamûsi'l-Muhît (I-IV), İstanbul, 1305.
• lûsî, Ebu'l-Fadl Şihabuddin (v. 1270 / 1853), Rûhu'l-Meanî fî Tefsîri'l-Kur'ani'l-Azîm ve's-Seb'i'l-Mesanî (I-XXX), Beyrut, trs.
• Ateş, Süleyman, Yüce Kur'an'ın Çağdaş Tefsiri (I-XII), İstanbul, 1988.
• Barnabas İncili, trc.: Mehmet Yıldız, İstanbul, Trs.
• Beydavî, el-Kadî Nasıruddîn Ebû Saîd Abdullah b. Ömer b. Muhammed (v.791), Envarü't-Tenzîl ve Esrarü't-Te'vîl (I-II), Mısır, 1955.
• Bursevî, İsmail Hakkı (v. 1137), Tefsîru Rûhu'l-Beyan (I, X), İstanbul, 1389.
• Cassas, Ebû Bekr Ahmed Ali er-Razî (v.370), Ahkamu'l-Kur'an (I,III), Beyrut, 1325.
• Cevherî, İsmail b. Hammad, Tacü'l-Lüğa ve Sıhahü'l-Arabî (I-VII ve Ahmed Abdu'l-Ğafûr Attar tarafından yazılmış, I cilt mukaddime), tahkik: Ahmed Abdu'l-Ğafûr Attar, Kahire, 1982 (ikinci baskı).
• Ebu's-Suûd, Muhammed b. Muhammed (v.951), İrşadü'l-Aklı's-Selîm ila Mezaya'l-Kur'ani'l-Kerim (I, IX), Kahire, trs.
• Halil b. Ahmed el- Ferahidî, Ebû Abdurrahman, Kitabu'l-Ayn (I-IX), tahkik: Mehdi el-Mahzumî, İbrahim es-Samarraî, h. 1410, (ikinci baskı).
• Hatib Bağdadî, Ebû Bekr Ahmed b. Ali (v. 463), Tarîhu Bağdad ev Medînetü's-Selam münzü Te'sîsiha hatta Seneti h. 463, Beyrut, trs.
• Hazin, Alaü'd-Dîn Ali b. Muhammed b. İbrahim (v.741 / 1340), Lübabü't-Te'vîl fî Meani't-Tenzîl (I-IV), Beyrut, trs.
• İbni şûr, Muhammed Tahir, Tefsiru't-Tahrîr ve't-Tenvîr (I-XXX), Tunus, 1984.
• İbn Ebi'd-Dünya, el-Hafız (d.208), el-Menamat, Kahire, trs.
• İbn Haldûn (v. 808 / 1406), Mukaddime (I-III), trc.:Zakir Kadiri Ugan, İstanbul, 1989.
• İbn Hallikan, Ebû Abbas Şemsüddin Ahmed b. Muhammed b. Ebû Bekir (v. 681), Vefeyatü'l-A'yan ve Enbaü Enbai'z -Zaman, Kahire, 1948.
• İbn Hişam, es-Sîretü'n-Nebeviyye (I-IV), tahkik: Mustafa es-Seka, İbrahim el-Ebyarî, Abdulhafî Şelebî, Beyrut, trs.
• İbn İmad, Şihabuddin (v. 1089), Şezeratü'z-Zeheb fî ahbari men Zeheb, tahkik ve ta'lik: Mahmûd el-Arnavut, tahkik ve tahric: Abdulkadir el-Arnavut, Beyrut, 1986.
• İbn Kesîr, Ebu'l-Fida İsmaîl (v.774), Tefsîru'l-Kur'ani'l-Azîm (I-VIII), tahkik: Muhammed İbrahim el-Benna, Ahmed şûr, Abdü'l-Azîz Ğanîm, İstanbul, 1984.
• İbn Manzûr Ebu'l-Fadl Cemalüddîn Muhammed (v. 711), Lisanü'l-Arab, (I-XVIII), ta'lîk: Ali Şîrî, Beyrut, 1992.
• İbnu'l-Cevzî, Cemalüddîn Ebu'l-Ferec (v. 597), Sıfatü's-Safve, tahkik: Mahmûd Fahrî, tahric: Muhammed Ravvas Kal'acî, Beyrut, trs.
• İsbehanî, Hafız Ebû Naîm Ahmed b. Abdullah (v.430), Hilyetü'l-Evliya ve Tabakatü'l-Esfiya, Mısır, 1974.
• İsfehanî, Hüseyin b. Muhammed Rağıb (v. 502), el-Müfredat fî Ğarîbi'l-Kur'an, Beyrut, trs.
• Kasımî, Muhammed Cemalüddîn (v.1332 / 1914), Mehasinü't-Te'vîl (I-XVII), tahric, ta'lîk: Muhammed Fuad Abdulbakî, Daru İhyai'l-Kütübi'l-Arabî, (birinci baskı), 1957.
• Konyalı Mehmed Vehbi Efendi (v.1949), Hülasatü'l-Beyan fî Tefsîri'l-Kur'an (I-XVI), İstanbul, 1966 (dördüncü baskı).
• Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. el-Ensarî (v.671 / 1273), el-Cami' li- Ahkami'l-Kur'an (I-XX), Beyrut, trs.
• Lings, Martin, İlk Kaynaklara Göre Hz. Muhammed'in Hayatı, trc.: Nazife Şişman, İstanbul, 1984.
• Mevdûdî, Ebu'l-A'la, Tefhîmu'l-Kur'an (I-VIII), trc.: Muhammed Han Kayanî, Yusuf Karaca, Nazife Şişman, İsmail Bosnalı, Ali Ünal, Hamdi Aktaş, İstanbul, 1986.
• Mîrza Muhsin el-Usfûr, Biluğati'ş-Şîati'l-Kiram fî Tabiri'r-Rüya ve'l-Menam, Kuveyt, 1986 (birinci baskı).
• Muhammed Hamidullah, İslam Peygamberi (Hayatı ve Faaliyeti), trc. Salih Tuğ, İstanbul, 1991.
• Nesefî, Ebu'l-Berakat Abdullah b. Ahmed b. Mahmûd (v.710 / 1310), Medariku't-Tenzîl ve Hakaiku't-Te'vîl (I-IV), İstanbul, 1984.
• Razî, Fahruddin Muhammed b. Ömer (v.606), et-Tefsîru'l- Kebîr (I-XXXII), Tahran, trs.
• Said Havva, el-Esas fi't-Tefsîr (I-XVI), trc. M. Beşir Eryarsoy, Harun Ünal, Ahmet Ağırakça, Abdüsselam Arı, İstanbul, 1989.
• Şevkanî, Muhammed b. Ali b. Muhammed b. Abdullah (1250 / 1834), Fethu'l-Kadîr (I-V), Mısır, h.1349 (birinci baskı).
• Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerir (v.310), Camiu'l-Beyan fî Tesîri'l-Kur'an (I-XXX), Beyrut, 1978 (üçüncü baskı).
• Tantavî, Cevherî (1359 / 1940), el-Cevahir fî Tefsîri'l-Kur'ani'l-Kerim (I-XXVI), Mısır, 1350.
• Tehanevî, Muhammed Ali b. Ali (v. 1158 / 1745), Keşşafü Istılahati'l-Fünûn (I-II), Kalküta, 1862.
• Zebîdî, Zeynü'd-Din Ahmed b. Ahmed b. Abdullatif (v.893), Tecrîd-i Sarîh tercemesi (I-XII ve bir cilt kılavuz), trc.: Ahmed Naim, Ankara, 1984.
• Zemahşerî, Ebu'l-Kasım Carullah Mahmud b. Ömer (v.537), el-Keşşaf an Hakaiki't-Tenzîl ve Uyûni'l-Ekavîl fî Vucûhi't-Te'vîl (I-IV), Beyrut, trs.