Türkiye’de Lisansüstü Çalışması Olarak Yapılan İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2021, , 109 - 120, 31.08.2021

Özgür Akkoyun , Merve Okur

https://doi.org/10.33720/kisgd.927755

Öz

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kanunu ile birlikte çalışma ortamlarındaki tehlike ve riskleri tahmin edip ortadan kaldırmak, bunun mümkün olmadığı durumlarda kabul edilebilir bir seviyeye getirebilmek için risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmak zorunlu hale gelmiştir. Bu zorunluluk ile birlikte, birçok farklı yöntem ve uygulama gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, Türkiye’de kullanılan risk değerlendirme yöntemleri araştırma konusu olarak seçilmiştir. Çalışma kapsamında tek tek incelenen yüzlerce risk değerlendirme raporundan elde edilen sonuçlardan bazıları şunlardır; risk değerlendirmesi uygulama sayılarında zaman içinde artış gözlenmiştir, kazaların sık görüldüğü iş alanlarında çalışma sayısı daha fazladır. Risk değerlendirmesi için tek bir yöntemden söz etmek mümkün değildir, aksine birçok farklı yöntem kullanılmaktadır. Her sektör kendisine uygun ve daha iyi yöntemin arayış içindedir. 

Anahtar Kelimeler

İş Sağlığı Güvenliği, Risk Değerlendirme Yöntemleri, Lisansüstü Çalışmaları, 5x5 L, Fine-Kinney

An Investigation on the Occupational Health and Risk Assessments Performed as Post-Graduate Research in Turkey

Öz

Since 2012, when the Occupational Health and Safety law was released (Law No. 6331), it has become compulsory to make or have a risk assessment in order to eliminate or reduce hazards and risks to an acceptable level for all occupational environments in Turkey. Along with this obligation, different methods and many applications have been realized. Some of the results obtained from hundreds of risk assessment reports examined one by one in detail within the scope of the study are as follows; there has been an increase in the number of the risk applications over time, and the number of the risk assessment applications in the industry areas where occupational accidents are common is very higher. It is not possible to talk about a single method for risk assessment, on the contrary, many different methods were used and it was observed that every industry has been trying to find the best risk assessment method that suits itself.

Anahtar Kelimeler

Occupational Health and Safety, Risk Assessment Methods, Postgraduate Studies, 5x5 L, Fine-Kinney

Kaynakça

• Güvercin, C.,H., (2004). Sosyal Güvenlik Kavramı ve Türkiye’de Sosyal Güvenliğin Tarihçesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57(2), 89-95.
• Alper, Y., (1992). Bazı Ülkelerde İşçi Sağlığı-İş Güvenliği Uygulamaları ve Türkiye’deki Uygulama İleKarsılaştırılması. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 0(37-38), 83-101.
• Turan, M., (1981). Madenciliğimizin Tarihsel Gelişimi, https://www.maden.org.tr/resimler/ekler/b4e2b9376139fa0_ek.pdf , Erişim Tarihi:24.04.2021.
• Makal, A., (1997). Osmanlı İmparatorluğunda Çalışma İlişkileri-Türkiye Çalışma ilişkileri Tarihi, İmge Kitabevi, Ankara.
• Süzek, S., (1985). İş Güvenliği Hukuku, Savaş Yayınları , Ankara.
• Gürbüz, Y., (1998).İş Güvenliğine Genel Bakış. Mühendis ve Makine Dergisi, 224.
• Arseven, F., (2004). Yeni İş Güvenliği Kanunu’nun İs Sağlığı ve Güvenliği Yaklaşımı. TİSK İşveren Dergisi, Nisan Sayısı
• 4857 Sayılı İş Kanunu, (2003). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf, Erişim Tarihi: 20.04.2021.
• İş Sağlığı ve Güvenliği yönetmeliği, (2012). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16924&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 , Erişim Tarihi: 24.04.2021.
• 5763 Numaralı Kanun, (2008). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/05/20080526-5.htm , Erişim Tarihi: 24.04.2021, ve 3146 Sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, (2011). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/11/20111102M1-5.htm, Erişim Tarihi: 24.04.2021.
• 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu,(2012). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6331.pdf , Erişim Tarihi:20.04.2021.
• 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu geçici 1md, (2012). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6331.pdf , Erişim Tarihi: 24.04.2021.
• İş Sağlığı Ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, (2012), ,https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16925&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5, Erişim Tarihi: 20.04.2021.
• Özkılıç, Ö., İş Sağlığı ve Güvenliği, Yönetim Sistemleri ve Risk Değerlendirme Metodolojileri, http://egitim.druz.com.tr/upload/docs/26042012105841_vAq1THf-6-105841_risk-analizi-ozlem-ozkilic-kitabi.pdf , Erişim Tarihi: 24.04.2021.
• Keçeci, Ş., 2020, İş Sağlığı ve Güvenliği Alanında Yazılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinin Konularına Göre Dağılımının İncelenmesi, İSG Akademik, Cilt, 2, s. 117-122.
• Ulutaşdemir N., Tuna H. & Ertürk İ. 2019. İş sağlığı ve güvenliği alanında Türkiye’de yapılan lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 32-41
• Okur, M., (2020). Açık Kaynaklardaki Risk Değerlendirme Raporlarının İstatistiksel Değerlendirilmesi, Dicle Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Dönem Projesi, Diyarbakır.
• https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi, Erişim Tarihi: 24.04.2021
• İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik, (2012). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16923& MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5, Erişim Tarihi: 20.04.2021.
• Yılmaz, Aİ, (2013). İş Sağlığı ve Güvenliğinde Kaza Zinciri Teorisinin Önemi ile Açık İşletmelerdeki Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumlar, Yer altı Kaynakları Dergisi, 2(3), 27-39.
• Aker A, Özçelik T.Ö., (2020). Metal Sektöründe 5x5 Matris ve Fine-Kinney Yöntemi ile Risk Değerlendirmesi, Karaelması İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 4(1), 65-75.
• Ekinci, G., (2020). Bir Yeraltı Maden İşletme Tesisinde İş Sağlığı Ve Güvenliği Uygulamaları Ve Farklı Risk Değerlendirme Yöntemlerinin Karşılaştırılması, Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış, Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır.