Hastane Çalışma Birimleri Ayrımında İş Kazalarının İncelenmesi: Ameliyathane Hemşireleri için İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 3, 183 - 191, 31.12.2021

Mehpare Tatlı Yöndem

https://doi.org/10.33720/kisgd.1004863

Öz

Sağlık kurumları tehlikeli kabul edilen diğer sektörlerden farklılaşan iş sağlığı ve güvenliği risklerine açıktır. Çalışanların gelişmiş uzmanlık düzeyi, yapılan işlerin ve çalışma alanlarının çeşitliliği, sağlık kurumlarında yürütülecek güvenlik programlarının alana özgü niteliklere sahip olmasını gerekli kılmaktadır. Bu çalışmada Türkiye'de bir üniversite hastanesinde anket uygulanarak kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında hemşirelerden oluşan 149 kişilik örneklem grubundan elde edilen verilerle, iş yerlerinde yaralanma ve enfeksiyon riski taşıyan kaza deneyimleri, çalışma ortamının yapısal unsurları açısından incelenmiştir. İncelenen kazalar arasında; iğne ile yaralanma, göze ya da ağıza sıçrama, kesici aletlerle yaralanma, açık yaraya temas ve diğer yaralanma türleri yer almaktadır. Diğer grup kazalar dışında tüm kaza türleri için ameliyathane hemşireleri en yüksek deneyim oranına sahiptir. Bununla birlikte kesici aletlerle yaralanma vakasında ameliyathane hemşireleri diğer gruptaki hemşirelere göre istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde daha fazla kaza deneyimlemektedir (p<0,05). Araştırma sonuçları, çalışma birimleri ayrımında, ameliyathane hemşirelerinin yüksek riskli bir ortamda çalışmakta olduğunu işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

İş sağlığı ve Güvenliği, İş Kazaları, Yaralanma ve Enfeksiyon Riski, Ameliyathane Hemşireleri

Investigation of Occupational Accidents in Hospital Working Units: Occupational Health and Safety Risks for Operating Room Nurses

Öz

Healthcare institutions are open to occupational health and safety risks that differ from other sectors that are considered dangerous. The advanced level of expertise of the employees, the diversity of the work done and the work areas make it necessary for safety programs to be carried out in health institutions to have field-specific qualifications. In this study, convenience sampling method was used by applying a questionnaire in a university hospital in Turkey. Within the scope of the study, with the data obtained from the 149-person sample group consisting of nurses, the accident experiences at the workplace with the risk of injury and infection have been examined in terms of the structural elements of the working environment. Of the accidents that examined were injury by needles, splashes in the eye or mouth, injuries with sharp objects, contact with an open wound and other types of injuries. Operating room nurses have the highest rate of experience for all accident types, except for other group accidents. On the other hand, operating room nurses experience statistically significantly more accidents than nurses in the other group in cases of injuries with sharp objects (p<0,05). The results of the research indicate that operating room nurses work in a high-risk environment, in terms of differentiating between working units.

Anahtar Kelimeler

Occupational Health and Safety, Occupational Accidents, Risk of Injury and Infection, Operating Room Nurses

Kaynakça

• Sabuncuoğlu, Z. (2013). Uygulamalı Örnekleriyle İnsan Kaynakları Yönetimi. Beta Yayınevi, İstanbul.
• Europeon Commission. (2014). Sağlık Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği Riskleri. (Çev: Prof.Dr. Mithat Kıyak), Okan Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Resmi Gazete. (20 Haziran 2012). 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Sayı: 28339. Erişim Tarihi: 2.04.2018, http://www.resmigazete.gov.tr
• Resmi Gazete. (25 Kasım 2009). İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği, Sayı: 27417. Erişim Tarihi: 2.04.2018, http://www.resmigazete.gov.tr
• Resmi Gazete. (6 Nisan 2011). T.C. Sağlık Bakanlığı. Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik, Sayı: 27897. Erişim Tarihi: 5.04.2018. http://www.resmigazete.gov.tr
• Meydanlioglu, A. (2013). Sağlık çalışanlarının sağlık ve güvenliği, Balıkesır Health Sciences Journal, 2(3), 192-199.
• Ulutaşdemir, N., Cirpan, M., Copur-Ozturk, E. & Tanir, F., (2015). Occupational risks of health professionals in Turkey as an emerging economy. Annals of Global Health, 81(4), 522-529.
• OSHA. (Eylül, 2013). Fact About Hospital Worker Safety. Erişim Tarihi: 19.04.2017, https://www.osha.gov/sites/default/files/1.2_Factbook_508.pdf.
• Wilburn, S.Q. & Eijkemans, G. (2004). Preventing Needlestick injuries among healthcare workers: a WHO-ICN collaboration. International Journal of Occupational and Environmental Health, 10(4), 451-456.
• NIOSH Guidelines for Evaluation of Hospital Occupational Health and Safety Programs/ Hastane Çalışanlarının Sağlık ve Güvenliğinin Değerlendirilmesi İçin Ulusal İş Güvenliği ve Sağlığı Enstitüsü Rehberi (2003). (Çev: İlhan M.N.). Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 4(13), 46-47.
• Dikmen, U.A., Medeni, V., Uslu, İ. & Aycan, S. (2014). Ankara’da bir üniversite hastanesinde çalışan sağlık personelinin geçirdiğini ifade ettiği iş kazalarının değerlendirilmesi. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 14(53), 22-29.
• Woode-Owusu, M., Wellington, E., Rice, B., Ncube, F. & contributors. (2014). Eye of the needle. United Kingdom surveillance of significant occupational exposure to bloodborne viruses in healthcare workers. Public Health England. Erişim Tarihi: 17.12.2020, www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/385300/EoN_2014_-_FINAL_CT_3_sig_occ.pdf.
• Riddell, A., Kennedy, I. & Tong, C.Y.W. (2015). Management of sharps injuries in the healthcare setting. Clinical Review, 351(4), 223-229.
• İnci, E.İ., Bilişli, Y. & Hizay, D. (2016). İş kazalarına maruz kalan sağlık çalışanlarının bildirimlerinin değerlendirilmesi: üniversite hastanesi örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 3(3), 83-88.
• Sahio, J, Gou, L. & McLaws, M. L. (2002). Estamination of the risk of bloodborne pathogens to health care workers after a needlestick injury in Taiwan. American Journal of Infection Control, 30(1), 15-20.
• CDC. (2008). Sharp injuryprevention program workbook 2008. Erişim Tarihi: 8.02.2019, http://www.cdc.gov/Sharpssafety/pdf/sharpsworkbook 2008.pdf.
• Sekaran, U. (2003). Research methods for busıness a skill-building approach, fourth edition. Southern Illinois University at Carbondale.
• Gershon, R.R.M., Karkashian, C.D., Grosch, J.W. et al. (2000). Hospital safety climate and its relationship with safe work practices and workplace exposure incidents. Am J Infect Control (AJIC), 28(3), 211-221.
• Akgün, S. (2015). Sağlık sektöründe iş kazaları . Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2(2), 67-75. Erişim Tarihi: 10.12.2019, https://dergipark.org.tr/en/pub/sagakaderg/issue/46750/586379
• Şencan, İ., Sahin, İ., Yildirim, M. & Yeşildal, N. (2004). Unrecognized abrasions and occupational exposures to blood-borne pathogens among health care workers in Turkey. Occupational Medicine, 54(3), 202-206.