Hastane Temizlik Çalışanlarının El Hijyenine Yönelik İnanç ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 3, 139 - 147, 31.12.2023

Nejdiye Güngördü , Seher Kurtul

https://doi.org/10.33720/kisgd.1284345

Öz

Çalışmamızın amacı, hastane temizlik çalışanlarında el hijyeni konusundaki bilgi, inanç, tutum ve davranışlarını incelemektir. Bu tanımlayıcı kesitsel çalışma, bir üniversite hastanesinde çalışan 130 temizlik personeli ile gerçekleştirilmiştir. Anket formları, bireysel tanıtım anketi, El Hijyeni İnanç Ölçeği (EHİÖ) ve El Hijyeni Uygulamaları Envanteri'dir (EHUE). Ortanca EHİÖ puanı 80,0, ortanca EHUE puanı 73,0 idi. Katılımcıların EHİÖ puan ortalamaları ile sosyodemografik-mesleki özellikleri ve el hijyeni konusundaki bilgi ve tutumları karşılaştırıldığında cinsiyet (p= 0,048), toplam çalışma yılı (p<0,001), el hijyeni için tercih edilen madde (p=0,008) ve el hijyeni süresi (p=0,034) arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Katılımcıların EHUE puan ortalamaları ile sosyodemografik-mesleki özellikleri ve el hijyeni konusundaki bilgi ve tutumları, cinsiyet (p=0,010), eğitim düzeyi (p=0,015), toplam çalışma yılı (p=0,001) ile karşılaştırıldığında, tercih edilen madde el hijyeni (p<0,001), el hijyeni madde sayısı (p=0,001) ve el hijyeni süresi (p=0,002) için istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Çalışma, hastane temizlik personelinin genel olarak el hijyeni ile ilgili olumlu inanç ve uygulamalara sahip olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

El Hijyeni, El Hijyeni İnanç, Temizlik Çalışanları

An Evaluation of Hand Hygiene Practices and Beliefs of Hospital Cleaning Workers

Öz

This study aims to examine the knowledge, beliefs, attitudes and behaviors of hospital cleaning workers concerning hand hygiene. This descriptive cross-sectional study was conducted with 130 cleaning workers working at a university hospital. The questionnaire forms are individual introduction questionnaire, Hand Hygiene Belief Scale (HHBS), and Hand Hygiene Practices Inventory (HHPI). The median HHBS score was 80.0, and the median HHPI score was 73.0. When we compared the participants' HHBS mean scores with their sociodemographic-occupational characteristics and their knowledge and attitudes about hand hygiene, a statistically significant relationship was found between gender (p= 0.048), total working years (p<0.001), item preferred for hand hygiene (p=0.008), duration of hand hygiene (p=0.034). When we compared the participants' HHPI mean scores with their sociodemographic-occupational characteristics and their knowledge and attitudes about hand hygiene, gender (p=0.010), education level (p=0.015), total working years (p=0.001), item preferred for hand hygiene (p<0.001), number of hand hygiene items (p=0.001), duration of hand hygiene (p =0.002), a statistically significant relationship was found. This study indicated that hospital cleaning workers generally have positive beliefs and practices regarding hand hygiene.

Anahtar Kelimeler

Cleaning Worker, Hand Hygiene, Hand Hygiene Belief

Kaynakça

• B. Ceylan, U. Gunes, L. Baran, H. Ozturk and G. Sahbudak, “Examining the hand hygiene beliefs and practices of nursing students and the effectiveness of their handwashing behaviour,” J Clin Nurs, vol. 29 no. 21-22, pp. 4057-4065, 2020. doi: 10.1111/jocn.15430.
• World Health Organization WHO, ‘‘Hand hygiene as a quality indicator for patient safety. In WHO guidelines on hand hygiene in health care: First global patient safety challenge clean care is safer care,’’ Geneva, Switzerland, pp. 164-168, 2009. http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44102/9789241597906_eng.pdf;jsessionid=95823BB827B79B2B867F1ED973DC0EC9?sequence=1. Accessed Jan 15 2023.
• J. A. Watson, ‘‘Role of a multimodal educational strategy on healthcare workers' handwashing,’’ American Journal of Infection Control, vol. 44, no. 4, pp. 400–404, 2016, doi:10.1016/j.ajic.2015.10.030.
• D. J. Gould, D. Moralejo, N. Drey, J. H. Chudleigh and M. Taljaard, ‘‘Interventions to improve hand hygiene compliance in patient care,’’ Cochrane Database of Systematic Reviews, vol. 9, pp. CD005186, 2017.
• Y. Durduran, B. Kandemir, E. N. Yıldırım, Ö. Pakna and L. S. Demir, ‘‘Üniversite hastanesinde hasta bakıcı ve temizlik personellerine yönelik hastane enfeksiyonu, el hijyeni ve tıbbi atık eğitimlerinin değerlendirilmesi,’’ Ortadogu Tıp Derg, vol. 12, no. 1, pp. 89-95, 2020, doi:10.21601/ortadogutipdergisi.598113.
• S. N. Koşucu, S. B. Göktaş, T. Yıldız, ‘‘Sağlık personelinin el hijyeni uyum oranı,’’ Müsbed, vol. 5, no. 2, pp. 105-108, 2015.
• Y. Artan ve A. Türeyen, ‘‘Sağlık çalışanlarının el hijyenine yönelik inanç ve uygulamalarının incelenmesi,’’ Flora, vol. 27, no. 1, pp. 113-124, 2022, doi: 10.5578/flora.20229910.
• M. P. Smiddy, R. O' Connell and S. A. Creedon, ‘‘Systematic qualitative literature review of health care workers' compliance with hand hygiene guidelines,’’ Am J Infect Control, vol. 43, no. 3, pp. 269-274, 2015, doi: 10.1016/j.ajic.2014.11.007 .
• N. Bilir ve A. N. Yıldız, İş Sağlığı ve Güvenliği. Sağlık personelinin mesleksel riskleri, 3th ed. Ankara, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2013.
• S. Tekingündüz, A. Ö. Kurt and T. H. Ayhan, ‘‘Bir eğitim ve araştırma hastanesi temizlik işçilerinin bulaşıcı hastalık risk ve uygulamalarının değerlendirilmesi,’’ Life Sciences, vol. 10, no.4, pp. 15-28, 2015, doi:10.12739/nwsa.2015.10.4.4b0006.
• M. Karadağ, N. Yıldırım ve Ö. P. İşeri, ‘‘El hijyeni inanç ölçeği ve el hijyeni uygulamaları envanterinin geçerlilik ve güvenirliliği,’’ Çukurova Med J, vol. 41, no. 2, pp. 271-284, 2016, doi:10.17826/cutf.206317.
• T. Van de Mortel, ‘‘Development of a questionnaire to assess health care students’ hand hygiene knowledge, beliefs and practices,’’ Aust J Adv Nurs, vol. 26, no. 3, pp. 9-16, 2009.
• L. J. Labrague, D. M. McEnroe-Petitte, T. Van de Mortel and A. M. Nasirudeen, ‘‘A systematic review on hand hygiene knowledge and compliance in student nurses,’’ Int Nurs Rev, vol. 65, no. 3, pp. 336-348, 2018, doi: 10.1111/inr.12410.
• E. Karahan, Ş. Doğan ve S. Çelik, ‘‘Sağlık çalışanlarında el hijyeni inancı ve uygulamalarının değerlendirilmesi,’’ Sağlık Akademisi Kastamonu, vol. 5, no. 2, pp. 91-103, 2020, doi: 10.25279/sak.616961.
• Y. M. Hung S, Y. Y. I. Wong, W. S. S. Yam, K. A. Li and C. Y. C. Ngai, ‘‘Knowledge, practices, compliance and beliefs of university nursing students’ toward hand hygiene: A cross-sectional survey,’’ GSTF Journal of Nursing and Health Care, vol. 5, no. 1, pp. 1-7, 2017.
• S. Paudel, V. Ghosh and P. Adhikari, ‘‘Knowledge, attitude and practice of nursing students on hospital acquired infections in western region of Nepal,’’ Journal of College of Medical Sciences-Nepal, vol. 12, no. 3, pp. 103–107, 2016, doi: 10.3126/ jcmsn.v12i3.16012.
• C. A. Muto, M. G. Sistrom and B. M. Farr, “Hand hygiene rates unaffected by installation of dispensers of a rapidly acting hand antiseptic,” American Journal of Infection Control, vol. 28, no. 3, pp. 273-276, 2000, doi:10.1067/mic.2000.103242.
• E. Pirincci and B. Altun, “An analysis of hospital cleaning staff's attitudes and conduct regarding hand hygiene and cleaning,” International Journal of Occupational Safety and Ergonomics: JOSE, vol. 22, no. 2, pp. 241-245, 2016, doi:10.1080/10803548.2015.1100906.
• N. Zabeeri, N. Amar, M. E. AbuRuz, H. AlQurneh and B. Mutairi, ‘‘Perception of health-care workers about hand hygiene and its resources at King Fahad Hospital of University,’’ International Journal of Medical Science and Public Health, vol. 5, no. 2, pp. 307-312, 2016, doi: 10.5455/ijmsph.2016.17082015127.
• M. Škodová, A. Gimeno-Benítez, E. Martínez-Redondo, J. F. Moráncortés and R. Jiménez-Romano, A. GimenoOrtiz, ‘‘Hand hygiene technique quality evaluation in nursing and medicine students of two academic courses,’’ Rev Lat Am Enfermagem, vol. 23, no. 4, pp. 708-717, 2015, doi: 10.1590/0104-1169.0459.2607.
• L. K. P. Suen, J. W. S. Wong, K. Y. K. Lo and T. K. Lai, ‘‘The use of hand scanner to enhance hand hygiene practice among nursing students: A single-blinded feasibility study,’’ Nurse Educ Today, vol. 76, pp. 137-147, 2019, doi: 10.1016/j.nedt.2019.01.013.
• C. Y. Kaçan, ‘‘Evaluation of hand hygiene practice status of nursing students in Turkey,’’ Int J Caring Sci, vol. 14, no. 1, pp. 671-678, 2021.
• O. Doronina, D. Jones, M. Martello, A. Biron and M. Lavoie-Tremblay, ‘‘A systematic review on the effectiveness of interventions to improve hand hygiene compliance of nurses in the hospital setting,’’ Journal of Nursing Scholarship, vol. 49, no. 2, pp. 143-152, 2017, doi: 10.1111/jnu.12274.
• S. E. Deveci, Y. Açık, E. Ercan, A. Ferdane, and O. Öncül, ‘‘Bir üniversite hastanesinde temizlik çalışanlarının temizlik ve hijyen konusundaki davranışlarının değerlendirilmesi,’’ Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, vol. 24, no. 2, pp. 123 – 127, 2010.
• H. Sax, I. Uçkay, H. Richet, B. Allegranzi and D. Pittet, ‘‘Determinants of good adherence to hand hygiene among healthcare workers who have extensive exposure to hand hygiene campaigns,’’ Infection Control and Hospital Epidemiology, vol. 28, no. 11, pp. 1267- 1274, 2007, doi: 10.1086/521663.
• S. Şen, M. Sönmezoğlu, E. Akbal, E. Uğur ve S. Afacan, ‘‘Bir üniversite hastanesinde sağlık personelinin el hijyeninde beş endikasyona uyumu,’’ Klimik Dergisi, vol. 26, no.1, pp. 17-20, 2013, doi: 10.5152/kd.2013.05.
• Bulut, ‘‘Hand hygiene attitudes of health care staff working in intensive care unit of a state hospital,’’ Turk Hij Den Biyol Derg, vol. 74, no. 2, pp. 139-146, 2017, doi:10.5505/TurkHijyen.2017.43815.
• T. Aydın, S.Ç. Dağlı, A. Gümüş and A. Yüksel, ‘‘The Evaluation of Hygiene Knowledge, Attitudes and Behaviors of Cleaning Staff at a University Hospital,’’ Van Tıp Derg, vol. 23, no. 1 pp. 57-62, 2016, doi: 10.5505/vtd.2016.24152.
• E. Ç. Çetinoğlu, S. Canbaz, S. Aker and Y. Pekşen, ‘‘Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesi hemşirelerinin hijyen el yıkama konusunda bilgilerinin değerlendirilmesi,’’ İzmir Tepecik Hast Derg, vol. 15, no. 3, pp. 181-186, 20