Eğitim Örgütlerinde Kıyaslama

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 59 - 74, 31.12.2023

Murat Demirkol , Ahmet Alper Karagözoğlu , Yunus Çelik

Öz

Kamu ve özel sektör örgütleri, hayatlarını sürdürebilmek için, artan rekabetle birlikte hizmet alanların beklentilerinin yükseldiğinin ve işlerinin ince elenip sık dokunması gerektiğinin farkında olmak zorundadır. Bu sebepler göz önünde bulundurularak, artan talepleri karşılayabilmek için, kurumların, rekabette ön sıralarda olmak adına, işlerini iyi ifa ettiklerini göstermeleri ve ekonomik olarak işin değerini yükseltmelerini sağlayacak yeni teknikler bulmaları gerekmektedir. Eğitim kurumları da bu rekabet süreci içinde yer almaktadır. Bu bağlamda eğitim kurumlarının hem kendi başarıları hem de başarısızlıklarından ve aynı zamanda başkalarının en iyi uygulamalarından öğrenmelerini sağlayan kendi yapılarına yerleştirilebilecek araçlar geliştirmeleri gerekmektedir. Bu işlemleri yapabilmek için kıyaslama metodu kullanılabilir. Bu kapsamda çalışmada kıyaslama kavramı ve eğitim alanındaki önemi ele alınmıştır. Derleme araştırması olarak gerçekleştirilen bu çalışma sonucunda, eğitim kurumları için kıyaslama, sadece içsel performansları değerlendirmekle kalmayıp aynı zamanda sektördeki en iyi uygulamalardan öğrenmeyi sağlayan etkili bir araç olarak görülmüş. Sürekli gelişim ve yenilik için bu stratejiyi benimseyen kurumların, öğrencilere daha etkin hizmet sunabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, eğitimde kıyaslama, kıyaslama

Benchmarking in Educational Organizations

Öz

In order to survive, public and private sector organizations must be aware that the expectations of service recipients are rising with increasing competition and that their work must be carefully scrutinized. Considering these reasons, in order to meet the increasing demands, institutions need to find new techniques that will enable them to show that they perform their jobs well and to increase the value of the business economically, in order to be at the forefront of the competition. Educational institutions are also involved in this competitive process. In this context, educational institutions need to develop tools that can be embedded into their structures that enable them to learn from both their own successes and failures, as well as from the best practices of others. The comparison method can be used to perform these operations. In this context, the concept of benchmarking and its importance in the field of education are discussed in the study. As a result of this study, which was conducted as a compilation research, benchmarking for educational institutions was seen as an effective tool that not only evaluates internal performances but also enables learning from best practices in the sector. It has been concluded that institutions that adopt this strategy for continuous development and innovation can provide more effective service to students.

Anahtar Kelimeler

Benchmarking, benchmarking in education, education

Kaynakça

• Abdul Hamid, H. (2017). Data for learning: Building a smart education data system. World Bank Publications.
• Ahmed, P. K. ve Rafiq, M. (1998). Integrated benchmarking: A holistic examination of select techniques for benchmarking analysis. Benchmarking for Quality Management & Technology, 5(3), 225-242.
• Akat, İ. ve Budak G. (2002). İşletme yönetimi. Barış Yayınları.
• Aksu. S. (2019). Eğitim fakültesi öğrencilerinin yükseköğretimde kaliteye ilişkin metaforik algıları: Sakarya Üniversitesi örneği [Yayımlanmamış doktora tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Aktan, C. C. (2005). Değişim çağında yönetim. Sistem Yayıncılık.
• Al Basel, M. M. ve Osman, R. W. (2020). Reality of strategic planning practice from the perspective of education faculty members. World Journal of Education, 10(2), 127-140.
• Alhammadi, A. ve Alayed, S. (2022). The effect of benchmarking reasons on benchmarking success: An empirical study on public universities. Uncertain Supply Chain Management, 10(2), 375-382.
• Al Kharabsheh, S. (2020). Benchmarking as a strategic tool for achieving excellence in higher education in Jordan. International Journal of Business and Social Science, 11(7), 64-70.
• Alotaibi, A. F. (2019). Benchmarking best practice-preparing primary school principals for staff management: Female headteachers in Saudi Arabian girls’ schools [Yayımlanmamış doktora tezi]. University of Lincoln.
• Argüden, Y. ve Unanoğlu, M. (2009). Kıyaslama. ARGE Danışmanlık Yayınları.
• Armstrong, M., Brown, S. ve Smith, H. (2014). Benchmarking and threshold standards in higher education. Routledge.
• Ayduğ, D., Himmetoğlu, B. ve Agaoglu, E. (2020). Usage of benchmarking as organizational development technique in educational organizations. International Journal of Academic Research in Education, 6(1), 16-33.
• Bedük, A. (2000). Yeni Yönetim Tekniği ‘Benchmarking’. Foreign Trade Journal, 19.
• Bergman, B. ve Klefsjö, B. (2010). Quality from customer needs to customer satisfaction. Studentlitteratur AB.
• Bogan, C. E. ve English, M. J. (1994). Benchmarking for best practices: Winning through innovative adaptation. McGraw Hill.
• Braham, B. J. (1998). A learning organizations creative. Rota Press.
• Brennan, J. (1995). Benchmarking: An alternative to ofsted-lessons for higher education. Quality Assurance In Education, 3(1), 3638.
• Budak, G. ve Budak G. (2013). İşletme yönetimi. Barış Yayınları.
• Büyükerkan, E. (2021). Köy enstitülerinin kırsal kalkınmadaki rolünün değerlendirilmesi ve günümüz perspektifinden bir kıyaslama [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
• Büyüközkan, G. ve Maire, J. L. (1998). Benchmarking process formalization and a case study. Benchmarking for Quality Management & Technology, 5(2), 101-125.
• Camp, R. C. (1995). Business process benchmarking-finding and ımplementing best practices. ASQC Quality Press.
• Ciampa, D. (1992). Total quality. Addison-Wesley Publishing Company.
• Coşkun, S. S. (2015). Eğitim kurumlarının kurumsal performanslarının ölçüm modellemesi: Çok kriterli yöntem uygulanması. İktisadi Araştırmalar Vakfı İktisadi İşletmesi.
• Çatı, K., Kıngır, S. ve Mesci, M. (2007). Kıyaslamaya ilişkin teorik bir çalışma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(21), 147-171.
• Çubukçu, Z. ve Girmen, P. (2006). Ortaöğretim kurumlarının etkili okul özelliklerine sahip olma düzeyleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 121-136.
• Dattakumar, R. ve Jagadeesh, R. (2003). A review of literature on benchmarking. Benchmarking: An International Journal, 10(3), 176-209.
• Denli, B. (2022). Eğitim yönetiminde uygulanan AR-GE modellerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(27), 250-263.
• Doğan, S. ve Demiral, Ö. (2008). İşletmelerde stratejik yönetimin etkinliğini artırmada önemli bir araç: Benchmarkıng. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 4(7), 1-22.
• Dokuzer, B. (2006). Modern bir yönetim tekniği olarak benchmarkingin işletmeler tarafından bilinirliği ve uygulanabilirliğini saptamaya yönelik bir araştırma-Niğde örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Niğde Üniversitesi.
• Düren, A. (2000). 2000'li yıllarda yönetim. Alfa Yayınları.
• Epper, R. M. (1999). Applying benchmarking to higher education: Some lessons from experience. Change: The Magazine of Higher Learning, 31(6), 24-31.
• Erdem, B. (2006). İşletmelerde yeni bir yönetim yaklaşımı: Kıyaslama benchmarking yazınsal bir inceleme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(15), 65-94.
• Erol, H. M. (2023). Eğitimin denetimde yeni bir yaklaşım: Tematik denetim. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 1(1), 1-12.
• Evans, J. R. ve Lindsay, W. M. (1996). The management and control of quality (3. Baskı). West Publishing Company.
• Gidado, S. D., Nebo, J. ve Akaeze, P. (2023). Benchmarking entrepreneurship education for global competitiveness. Fuoye Journal of Finance and Contemporary Issues, 4(1).
• Gökçen, E. ve İzci, E. (2023). Eğitimin felsefi temellerine bakış: Eğitim programı. M. Korucuk (Ed.). Efeakademi Yayınları.
• Gündüz, B. (2013). Benchmarking yönteminin eğitiminin örgütlerinde uygulanabilirliği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 45-52.
• Huang, Q., Vora, J., Liang, P. ve Leskovec, J. (2023). Benchmarking large language models as AI research agents. arXiv preprint arXiv:2310.03302.
• Jackson, N. ve Lund, H. (2000). Benchmarking forhiigher education. Taylor & Francis, Inc.
• Kelly, A. (2004). Benchmarking for school improvement: A practical guide for comparing and achieving effectiveness. Routledge.
• Keskin, U. (2017). Eğitim sektöründe kıyaslama uygulamaları: İlköğretim kurumlarında kıyaslama yönteminin kullanılmasına ilişkin nitel bir çözümleme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2017(26), 736-768.
• Kocabaş, İ. (2004). Eğitim yönetiminde kıyaslama (benchmarking) yöntemi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 29(132), 3-9.
• Kocabaş, İ. ve Karaköse, T. (2005). Okul müdürlerinin tutum ve davranışlarının öğretmenlerin motivasyonuna etkisi (özel ve devlet okulu örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 79-93.
• Küçük, O. (2004). Kalite iyileştirme aracı olarak kıyaslama (benchmarking): Türkiye’de bir özel sektör uygulaması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Le, M. H., Afsharian, M. ve Ahn, H. (2021). Inverse frontier-based benchmarking for investigating the efficiency and achieving the targets in the Vietnamese education system. Omega, 103, 102427.
• Moslehpour, M., Chau, K. Y., Zheng, J., Hanjani, A. N. ve Hoang, M. (2020). The mediating role of international student satisfaction in the influence of higher education service quality on institutional reputation in Taiwan. International Journal of Engineering Business Management, 12, 1-16.
• Özalp, İ. (2010). İşletme yönetimi. Nisan Kitabevi Yayınları.
• Özgen, H. ve Ölçer, F. (1998). Toplam kalite yönetiminde benchmarking uygulaması. Standart Dergisi, s, 44.
• Pfeffer, J. ve Gül, S. (1999). Rekabette üstünlüğün sırrı: İnsan. Sabah Kitapları.
• Riega Virú, Y., Soto, M. E. N., Salvatierra, R. ve Peralta, Y. N. (2022). Benchmarking as a learning method of criminal law in remote education. 2022 IEEE 2nd International Conference on Advanced Learning Technologies on Education & Research (ICALTER) içinde (s. 1-4). IEEE.
• Sengupta, E. (2023). Introduction to Higher Education in Emergencies: Best Practices and Benchmarking. Higher Education in Emergencies: Best Practices and Benchmarking içinde (s. 3-8). Emerald Publishing Limited.
• Solmaz, S. A. (2019). Çağdaş yönetim tekniği olarak benchmarking: Otel işletmelerindeki uygulamalara yönelik kuramsal bir inceleme. Journal of International Social Research, 12(63).
• Spendolini, M. J. (1992). The benchmarking process. Compensation & Benefits Review, 24(5), 21-29.
• Sürmeli, S. (2023). “Benchmarking-kıyaslama” kariyer ve yönetim kulübü. http://www.kykonline.com/content/view/110/66/ adresinden 30.09.2023 tarihinde alınmıştır.
• Turhan, M. (2002). Eğitim örgütlerinde kıyaslama (benchmarking) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Türkoğlu, F. (2007). Gelir artışı ve hızlı büyümenin anahtarı rekabet gücü artışı. http://www.isguc.org/?avc=arc_view.php&ex=108&pg=ks adresinden 13.03.2007 tarihinde alınmıştır.
• Tzu, S. (2007). Savaş sanatı (S. Özbudun, Z. Ataman, Çev.). Anahtar Kitapevi Yayınları.
• Weller, L. D. (1996). Benchmarking: A paradigm for change to quality education. The TQM Magazine, 6(8), 24-29.
• Yazır, T. (2007). Eğitim kurumları için kurumsal performans ölçümüne yönelik bir model geliştirme çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uludağ Üniversitesi.
• Yıldız, D. ve Genç, K. Y. (2020). Entelektüel sermaye, inovasyon ve rekabet üstünlüğü. Astana Yayınları.
• Yıldız, G. ve Ardıç, K. (1999). Eğitimde toplam kalite yönetimi. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 73-82.
• Yücel, D. ve Yücel, R. (2022). Kıyaslama ve bütçelemenin rekabet önceliklerine etkisi. Himmet K., Erdoğan E., Muhammet S., Evren D. ve Menekşe Ş. K. (Ed.), 7th International Entepreneurship Social Sciences Congress içinde (s.565-573). Proceedıngs E-Book.
• Zairi, M. (1994). Benchmarking: The best tool for measuring competitiveness. Benchmarking for Quality Management & Tecnology. 1, 1-24.
• Zairi, M. (2010). Benchmarking for best practice. Routledge.