OECD Ülkelerinde İlaç Harcamaları İle Sağlık Harcamaları, Hekim Ve Hemşirelik Mezunları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 223 - 231, 28.12.2020

Nermin Bölükbaşı , Hayriye Işık , Sait Söyler

Öz

İlaç harcamaları sağlık harcamaları içerisinde önemli bir yere sahiptir. Gelişmiş ülkeler sağlık harcamalarının ortalama %20sini ilaç harcamalarına ayırmakta, bu oran gelişmekte olan ülkelerde %30 civarında gerçekleşmektedir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı OECD ülkeleri açısından sağlık harcamaları ile ilaç harcamaları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Ayrıca bir sene içerisinde 100.000 kişiye düşen tıp ve hemşirelik mezunları sayısı ile ilaç harcamaları arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi de araştırmanın amaçları arasındadır. Araştırmada ikincil verilerden yararlanılmış olup veri kaynağı OECD veri tabanıdır. Araştırma amacı kapsamında güncel verilere ulaşılabilen 27 ülke araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kişi başı sağlık harcamaları ile kişi başı ilaç harcamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönlü ve kuvvetli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (p<0,01,r=,789). Öte yandan kişi başı ilaç harcaması ile 100.000 kişi başı tıp ve hemşirelik mezunları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir (p>0,05). İlaç harcamalarındaki değişimin %62’si kişi başı sağlık harcamaları değişkeni ile açıklanmaktadır. Türkiye’nin hem sağlık harcamaları hem de ilaç harcamaları açısından OECD ülkelerinin ortalamasının altında kaldığı tespit edilmiştir. Sağlık harcamaları ile ilaç harcamaları arasındaki istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler değerlendirildiğinde Türkiye’nin her iki harcama türünde en azından OECD ortalamasına erişmesi gerektiği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Harcamaları, İlaç Harcamaları, Tıp Mezunları, Hemşirelik Mezunları

Kaynakça

• Akar, S., (2014), “Türkiye’de Sağlık Harcamaları, Sağlık Harcamalarının Nisbi Fiyatı ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21,1, s. 311-322
• Arslan, İ., Eren, M.V., Kaynak, S., (2016), “Sağlık ile Kalkınma Arasındaki İlişkinin Asimetrik Nedensellik Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31,2, s. 287-310
• Barry, A.M., Yuill, C., (2012), Understanding the Sociology of Health: An Introduction, Cornwall: MPG Books Group
• Cebeci, E., Ay, A., (2016), “Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: BRICS Ülkeleri ve Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, s. 91-102
• Çalışkan, Z., (2008)., “Sağlık Ekonomisi: Kavramsal Bir Yaklaşım”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26,2, s. 29-50
• Çelik, Y., (2011), Sağlık Ekonomisi, Ankara: Siyasal Kitabevi
• Çolak, E. (2017). Kişi başına ilaç harcamamız 170 dolar, Access Date: April 4th, 2019, http://www.ticaretgazetesi.com.tr/kisi-basina-ilac-harcamamiz-170-dolar
• Frech, H.E., Miller, R.D., (1999), The Productivity of Health Care and Pharmaceuticals: An International Comparison, Washington DC: AEI Press
• Guisan, M. C., Exposito, P., (2007), “Education, Development and Health Expenditure in Africa: Estimation of Cross-Section Model Of 39 Countries in 2000-2005”, Applied Econometrics and International Development, 7,2, s. 135-142
• Gürbüz, S., Şahin, F., (2017), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz, 4. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Hayaloğlu, P., Bal, H.Ç., (2015), “Üst Orta Gelirli Ülkelerde Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3,2, s. 35-44
• https://data.oecd.org/health.htm#profile-Health%20resources
• https://www.who.int/about/who-we-are/constitution.
• Kızıl, B.C., Ceylan, R., (2018)., “Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği”, Journal of Yasar University, 13,50, s. 197-209
• Mutlu, A., Işık, A., (2005), Sağlık Ekonomisine Giriş, Bursa: Ekin Yayınları
• OECD, (2015). Health at a Glance 2015: OECD Indicators, Paris: OECD Publishing
• Pérez, C., Fernández, C., Méndez, V., Méndez, P., Fernández, A., (2018), “Evolution of GDP and Its Impact on the Pharmaceutical Sector of Ecuador (2007-2016)”, Journal of International Studies, 11,1, s. 288-296
• Sarp, N. (2017). “Sağlık Hizmetleri ve Sağlık Hizmet Kuruluşları”, Şeker, M., Bulduklu, Y. (Eds), içinde Sağlık Kurumları Yönetimi-I, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 3511
• Wainwright, D., (2008), “The Changing Face of Medical Sociology”, Wainwright, D. (Ed.), içine A Sociology of Health, London: SAGE Publications.
• Yumuşak, İ.G., Yıldırım, D.Ç., (2009), “Sağlık Harcamaları İktisadi Büyüme İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 4,1, s. 57-70