Türkiye’de Siyasal Ayrımlanma ve Göç Politikası Üzerine Elit-Kitle İletişimi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2-1 - KAYFOR23 Özel Sayısı, 184 - 200, 31.12.2023

Zafer Evmez

Öz

Araştırmada Türkiye’deki siyasal ayrımlanmanın gelişimi, göç politikasıyla ilgili elit-kitle iletişimi örnekleminde irdelenmiştir. Ülkemizde demokratik siyasetin ilk ve istikrarlı örneklerinin ortaya çıktığı 1908 tarihli II. Meşrutiyet’ten bugüne siyasal hayat, sosyolojik, ekonomik ve günümüzde de kültürel siyasal ayrımlanmaya sahne olmuştur. Özellikle kültürel ayrımlanmayla ilgili yazında göçmen sorunu ve onun GAL/TAN ayrımındaki konumu sıklıkla tartışma konusudur. Araştırma, sorunsala Türkiye örneklemindeki somut verilerin yanı sıra elit-kitle iletişimi üzerine teoriler perspektifinden de ışık tutulmaya çalışılmış olması bakımından özgünlük taşımaktadır. Bu amaçla H1: Türkiye’de Batı’da gözlemlenen GAL/TAN bölümlenmesine dayalı bir siyasal ayrımlanma geçerlidir. ve H2: Türkiye’de göç politikasına dair elit-kitle iletişimi GAL/TAN bölümlenmesine dayalı olarak yapılmaktadır. varsayımları, post-işlevselci yaklaşım ve sözü edilen teorilerin mobilize edilmesiyle sınanmıştır. İktidar elitleri TAN eksenli konumlanmalarına rağmen, göç yanlısı bir politikayı seçmenlerin kültürel norm ve değerleri ile uyumlu ikame kavramlar içeren söylem ile meşrulaştırmaya çalışmaktadır. Muhalefet elitleri büyük ölçüde GAL eksenli konumlanmada olsa da, bunu göç karşıtı tutumları ile bağdaştıracak bütünsel bir söylem eksikliği ile karşılaşmaktadırlar. Tek istisna olarak yaşam tarzı üzerine retorik geliştirmeleri belirtilebilir. Son olarak kamuoyu algısında göçmenlerin bir sorun teşkil etmesi elit söylemlerinin yönünü ve tonunu paralel etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Siyasal Ayrımlanma, Göç Politikası, Elit-Kitle İletişimi, Seçmen Eğilimi

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmanın Committee on Publication Ethics (COPE)' in tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim. Herhangi bir zamanda, çalışmayla ilgili yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması durumunda, ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.

Kaynakça

• AKP İnsan Hakları Başkanlığı (2018). Bir İnsan Hakkı Olarak Sığınma Hakkı: Suriyeli Sığınmacılarla İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar, https://www.akparti.org.tr/media/275669/suriyeliler-kitapcik-1.pdf" Erişim Tarihi 20/07/2023
• AKP. (2018). Seçim Bildirgesi, https://www.akparti.org.tr/media/quhdqtia/24-haziran-2018-cumhurbaskanligi-secimleri-ve-genel-secimler-secim-beyannamesi-sayfalar.pdf Erişim Tarihi 20/07/2023
• AKP. (2023). Seçim Bildirgesi, https://www.akparti.org.tr/media/bwlbgkif/tu-rkiye-yu-zy%C4%B1l%C4%B1-ic-in-dog-ru-ad%C4%B1mlar-2023-sec-im-beyannamesi.pdf Erişim Tarihi 20/07/2023
• Akşener, M. [@meral_aksener]. (2022, Haziran 15). Bugün ülkemizdeki düzensiz göç sorununun muhatabı da sorumlusu … mesele sığınmacıların kendisi değil, para karşılığı Türkiye’yi hendek ülke yapmayı kabul eden bu iktidarın ta kendisidir. [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Akşener, M. [@meral_aksener]. (2022, Kasım 16). Devlet hudutlarımızı namus bilerek sahip çıkmakla görevlidir. Bir teröristin mülteci kılığına girerek; 4 koca ay kaçak bir şekilde ülkemizde yaşamasına göz yummaz, yumamaz. İktidar ise kontrolsüz bir göç politikasıyla sınırlarımızın kevgire çevrilmesine sessiz kalmaz, kalamaz! [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Akşener, M. [@meral_aksener]. (2023, Mayıs 27). Hem göç konusunda hem sığınmacıların gönderilmesi konusunda hem de terörle mücadele konusunda uzman bir Güney Ordusu'nun kurulması ülkemiz için çok önemlidir. Biz geldiğimizde bunu yapacağız! [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Aydın, S. & Taşkın, Y. (2022). 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi. İstanbul: 8. Baskı, İletişim.
• Bahçeli, D. [@dbdevletbahceli]. (2018, Eylül 8). Türkiye Türk milletinindir. Anadolu Türk vatanıdır. Ülkemizdeki Suriyelilerin güvenli ve süratli şekilde asıl yurtlarına sevki acilen planlanıp hayata geçirilmelidir. Sınırlarımıza diktiğimiz duvarların aşılması, yeni göç akınları millet varlığının geleceğini karartacaktır. [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• CHP. (2018). Seçim Bildirgesi, https://chp.org.tr/yayin/2018-secim-bildirgesi/Open Erişim Tarihi 20/07/2023.
• Çelik, Ö. [@omerrcelik]. (2020, Ocak 20). CHP yöneticilerinin İdlip’ten ölümden kaçarak göç eden mazlumlar için “terörist” demesi, Avrupa’daki ırkçıların göçmenlere karşı kullandığı dilin aynısıdır. CHP yöneticileri neden Avrupa’nın aşırı sağ partileriyle aynı dili kullanıyor? [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Çetin Can, F. G. (2022). Erken Cumhuriyet Döneminde “Yeni Kadın” İdeali. F. G. Çetin Can (Ed.), Kadın ve Toplum, Değişen Roller, İlişkiler, Sonuçlar içinde (s. 97-113). Ankara: Orion Kitabevi.
• Elgenius, G., ve Wennerhag, M. (2018). The Changin Political Landscape: Political Cleavages, Actors and Process. Sociologisk Forskning, 55(3), 1-15.
• Erdoğan, R. T. [@RTErdogan]. (2012, Mart 25). Şu ana kadar ülkemize göç eden Suriye'li kardeşlerimizin sayısı 17 bin kişiyi aşmış durumda. [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Erdoğan, R. T. [@RTErdogan]. (2013, Aralık 16). 11 yılda 7 milyona yakın kişiye istihdam ürettik. Türkiye artık iş göçü veren bir ülke değil, göç alan bir ülke konumuna geldi. [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Erdoğan, R. T. [@RTErdogan]. (2021, Ağustos 23). Afganistan’daki gelişmeler ve düzensiz göç konusuyla ilgili uluslararası alanda yoğun bir diplomasi yürütüyoruz. Bölgemizde istikrarı sağlamak, ülkemizi göç baskısına karşı korumak ve milletimizin huzurunu temin etmek için gereken tüm adımları atmaya devam edeceğiz. [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Erdoğan, R. T. [@RTErdogan]. (2021, Eylül 21). Suriye krizinde insanlık onurunu kurtaran bir ülke olarak artık yeni göç dalgalarını karşılamaya ne imkânımız ne de tahammülümüz vardır. [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Evmez, Z. (2021). Avrupa Birliği’nde Siyasallaşma ve De-Politizasyon: Doğu Avrupa Üye Ülkelerindeki Kamuoyu Tahayyülü. Akademik İzdüşüm Dergisi, 6(1), 75-95.
• Evmez, Z., Massadikov, H., Ozhan, M. and Jusufi, A. (2022). European Union’s Normative Free Trade Agreements with The Australia and New Zealand: Are They a Booster for the Global Gateway Project?. New Zealand Journal of Research on Europe, 16(1), 37-56.
• Gabel, M. ve Scheve, K. (2007), Estimating the Effect of Elite Communications on Public Opinion Using Instrumental Variables, American Journal of Political Science, 51(4): 1013–1028.
• Gevgilili, A. (1972). Türkiye’de Kapitalizmin Gelişmesi ve Sosyal Sınıflar, Journal of Social Policy Conferences , 0 (24) , 45-96.
• Helbling, M., Hoeglinger, D. ve Wüest, B.(2010). How Political Parties Frame European Integration. European Journal of Political Research 49(4): 495–521.
• Hooghe, L. ve Marks, G. (2005). Calculation,Community, and Cues: Public Opinion on European Integration. European Union Politics 6(4): 419–44.
• Hooghe, L., Marks, G., & Wilson, C. J. (2002). Does left/right structure party positions on European integration?Comparative Political Studies, 35(8), 965-989.
• İYİ Parti. (2023). Seçim Bildirgesi, https://iyiparti.wetransfer.com/downloads/5f4c71008554e4f85fb46f58da4e73dc20230425170032/10f470 Erişim Tarihi 20/07/2023.
• Karakaş, M. (2013). Türkiye'nin Kimlikler Siyaseti ve Sosyolojisi. Akademik İncelemeler Dergisi 8 / 2 (Temmuz 2014): 1-44.
• Kaynar, M. K. (2021). Türkiye’nin 1960’li Yılları, İstanbul: 2. Baskı, İletişim.
• Kaynar, M. K. (2021). Türkiye’nin 1970’li Yılları, İstanbul: 2. Baskı, İletişim.
• Kaynar, M. K. (2023). Türkiye’nin 1950’li Yılları, İstanbul: 3. Baskı, İletişim.
• Kılıçdaroğlu, K. [@kilicdarogluk]. (2021, Ağustos 15). Ayrıca halkımıza sesleniyorum; yeni döneme giriyoruz. Göç riskini gören Batı, Erdoğan ile masaya oturmaya çalışacaktır. … Buna izin vermeyeceğiz. Pazarlık öncesi halktan onay alınması şarttır. Gelsin sandığa, alsın onayını. [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Kılıçdaroğlu, K. [@kilicdarogluk]. (2022, Nisan 11). Bu, şiirlerle romantize edilecek bir mesele değildir. Sığınmacılar kaçak yollarla hala ülkemize geliyor. Ülke yolgeçen hanına döndü! Göç İdaresi'ne milletimiz adına gitmem gerekiyor ama sonucun ne olacağını herkes biliyor. Zincirler, teller; şimdi kum torbası koyarlar herhalde. [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Kılıçdaroğlu, K. [@kilicdarogluk]. (2022, Nisan 11). Milletimiz adına Göç İdaresi'ne soruyorum:1. Sığınmacıların eski kimlik bilgileri elinizde mevcut mu? 2. Kaçına vatandaşlık verdiniz ve hangi güvenlik soruşturmalarından geçirdiniz? 3. Sınırlarımızın delik deşik edilmesini neden izliyorsunuz? Amaç ne? Neyin hazırlığındasınız? [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Kırık, H. (2005). Türban Sorunu: Kamusal Alan ve Demokrasi. İstanbul: Salyangoz Yayınları.
• Kırık, H. (2013). Türkiye'de Kamu Kavramının Kökenleri. Selçuk İletişim, 3(3):143-154.
• Kırık, H. (2018). “Adalet” Toplumundan “Özgürlük” Toplumuna(!) Teleolojik Bir Sıçrama Olarak Türk Modernleşmesinin Kavramsal Çözümlenmesine Katkı, Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, (30)-MEDYA ve DEMOKRASİ-:165-180.
• Kymlicka, W. (2015). Çokkültürlü Yurttaşlık: Azınlık Haklarının Liberal Teorisi. çev. A. Yılmaz. İstanbul: 2. Basım, Ayrıntı Yayınları.
• Larsen, H. H. (2014). “The EU as a Normative Power and the Research on External Perceptions: Missing Link”. Journal of Common Market Studies 52, no.4, 896-910.
• Lavenex, S. (2018). ‘Failing Forward’ Towards Which Europe? Organized Hypocrisy in the Common European Asylum System. Journal of Common Market Studies, 1-18.
• Leuffen, D., Rittberger, B., & Schimmelfennig, F. (2022). Differentiated integration in the European Union: A concept stretching across time and space. Journal of European Public Policy, 1-20.
• Lipset S.M. ve Rokkan, S. (1967). Party Systems and Voter Alignments: Cross-National Perspectives. Toronto, Free Press
• Manners I. (2005). “The European Union as a Normative Power in the Global Polity”. Leeds: Present to PSA Annual Conference (2005). Thomas Diez, “Constructing the Self and Changing Others: Reconsidering “Normative Power Europe””. Millennium: Journal of International Studies 33, no.3, 615-636.
• Marneffe, P. (2006). The European Union and the United Nations: Partners in effective multilateralism? European Foreign Affairs Review, 11(4), 469-486.
• Metropoll (2018). Türkiye’nin Nabzı. https://www.metropoll.com.tr/arastirmalar/turkiyenin-nabzi-17/1819 Erişim 04/08/2023.
• Metropoll (2021). Türkiye’nin Nabzı Ocak 2021. https://www.metropoll.com.tr/arastirmalar/turkiyenin-nabzi-17/1883 Erişim Tarihi 04/08/2023.
• Metropoll (2023). Türkiye’nin Nabzı Ocak 2023. https://www.metropoll.com.tr/arastirmalar/turkiyenin-nabzi-17/1916 Erişim Tarihi 04/08/2023.
• MHP. (2018). Seçim Bildirgesi, https://www.mhp.org.tr/usr_img/_mhp2007/kitaplar/24haziran2018_secim_beyannamesi_tam_web.pdf Erişim Tarihi 20/07/2023.
• Millet İttifakı. (2023). Ortak Politikalar Mutabakat Metni, https://chp.org.tr/yayin/ortak-politikalar-mutabakat-metni/Open Erişim Tarihi 20/07/2023.
• Öztrak, F. [@faikoztrak]. (2023, Şubat 14). Belçika Başbakanı’nın “Suriye’de 5,5 milyon kişi evsiz kaldı. Yeni bir göç dalgasına karşı Türkiye'ye para verelim Suriyeliler orada kalsın” sözlerini Bu Suriyelileştirme politikasını reddediyoruz. Atamızın emaneti Hatay başta olmak üzere sınır güvenliğimiz, kırmızıçizgimizdir. [Tweet]. Twitter. www.twitter.com.
• Pierson, C. (2014). Modern Devlet, (N. Kutluğ & B. Erdoğan, Çev.). İstanbul: Chiviyazıları-Nemesis Kitaplığı, İkinci Baskı (Orijinal eserin yayım tarihi 2004).
• Schmitt, C. (2011). Somut ve Çağa Bağlı bir Kavram Olarak Devlet. (B. E. Oder, Çev.). (Ed.) Akal, C. B. Devlet Kuramı, (s. 245-254). Ankara: Dost Kitabevi (Orijinal eserin yayım tarihi 1958).
• Schmitt, C. (2017). Parlamenter Demokrasinin Krizi. (A. E. Zeybekoğlu, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi (Orijinal eserin yayım tarihi 1923).
• Scoccia, D. (2008). The European Union and the United Nations: Partners in effective multilateralism?. European Foreign Affairs Review, 13(4), 469-486.
• Sönmez, P. ve Kırık, H. (2017). Türkiye-AB Geri Kabul Anlaşması: AB-Türkiye Göç Diyalogu Üzerine Bir Eleştiri. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 13(1), 1-26.
• Suzuki, S. (2011). “Why does China participate in intrusive peacekeeping? Understanding paternalistic Chinese discourses on development and intervention”.International Peacekeeping, 18(3), 271-285.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı (2017). “Göçmenler Konusunda Başımız Ne Kadar Dikse, Kendilerini Gelişmiş Ülke Olarak Tanımlayanların Başı O Kadar Eğik”, https://www.tccb.gov.tr/haberler/410/87779/gocmenler-konusunda-basimiz-ne-kadar-dikse-kendilerini-gelismis-ulke-olarak-tanimlayanlarin-basi-o-kadar-egik.html#/ Erişim Tarihi 14/05/2023.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı (2019). İsviçre’ye Göçün 50. Yılı Vesilesiyle Düzenlenen Etkinlikte Yaptıkları Konuşma, https://www.tccb.gov.tr/konusmalar/353/113983/isvicre-ye-gocun-50-yili-vesilesiyle-duzenlenen-etkinlikte-yaptiklari-konusma Erişim Tarihi 14/05/2023.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı (2020). Uluslararası Göç Filmleri Festivali Kapanış Töreninde Yaptıkları Konuşma, https://www.tccb.gov.tr/konusmalar/353/120480/uluslararasi-goc-filmleri-festivali-kapanis-toreninde-yaptiklari-konusma Erişim Tarihi 14/05/2023.
• Timur, T. (2020). Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçiş, İstanbul: 4. Baskı, İmge.
• TÜİK. (2018). Uluslararası Göç İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=uluslararasi-goc-istatistikleri-2018-30711&dil=1 Erişim Tarihi 04/08/2023.
• TÜİK. (2021). Uluslararası Göç İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Uluslararas%C4%B1-G%C3%B6%C3%A7-%C4%B0statistikleri-2021-45814&dil=1 Erişim Tarihi 04/08/2023.
• TÜİK. (2022). Uluslararası Göç İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Uluslararasi-Goc-Istatistikleri-2022-49457 Erişim Tarihi 04/08/2023.
• Yetkin, Ç. (1983). Türkiye’de Tek Parti Yönetimi 1930-1945. İstanbul: 3. Baskı, Altın Kitaplar. YSP. (2023). Seçim Bildirgesi, https://hdp.org.tr/Images/UserFiles/Documents/Editor/2023/yesil-sol-parti-2023-sbildirgesi.pdf Erişim Tarihi 20/07/2023.
• Yüksel, H. (2013). Toplumsal etki ve uyma. A. Şimşek, Ö. Eroğlu (edt.), Davranış Bilimleri (ss.456-484). Konya: Eğitim Yayınevi