Maliye Politikasının Eğitim ve Sağlık Harcamaları Üzerine Etkileri

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 65 - 83, 30.06.2024

Aydın Akyüz , Eda Yeşil

Öz

Maliye politikasının amacı ekonomik istikrarın sağlanması, gelir dağılımında adaletin sağlanması ve ekonomik büyüme ve ekonomik kalkınmanın sağlanmasıdır. Bu hedefler doğrultusunda devletlerin elinin altında bulunan maliye politikası araçları olarak kabul edilen bütçe, borçlanma, gelir ve harcama kalemlerini kullanarak beşerî sermayenin artırılması için birtakım adımlar atılmıştır. Çalışmanın amacı, maliye politikasının eğitim ve sağlık harcamaları üzerindeki etkisini incelemektir. Bu doğrultuda çalışmada 35 OECD üyesi ülkenin 2010- 2021 yılları arasındaki zaman diliminde büyüme, işsizlik, enflasyon, kamu borcu, kamu açığı ve cari işlemler dengesinin eğitim ve sağlık harcamaları üzerindeki etkisi statik ve dinamik panel veri yöntemiyle incelenmektedir. Çalışmanın sonunda elde edilen bulgulara göre tüm makroekonomik değişkenler ve maliye politikası değişkenlerinin eğitim ve sağlık harcamaları üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Maliye Politikası, Beşerî Sermaye, Panel Veri Analizi, Statik Panel Veri Analizi

Effects Of Fiscal Policy On Education and Health Expenditures

Öz

The purpose of fiscal policy is to achieve economic stability, income distribution and promote economic growth and development. According to this, various measures have been taken to increase human capital using fiscal policy instruments such as budget, debt, revenue and expenditure items available to states. The aim of this study is to examine the impact of fiscal policy on education and health expenditures. Accordingly, the study examines the impact of growth, unemployment, inflation, public debt, budget deficit, and current account balance on education and health expenditures for 35 OECD member countries over the period 2010-2021 using static and dynamic panel data methods. The findings of the study suggest that all macroeconomic variables and fiscal policy variables have a significant impact on education and health expenditures.

Anahtar Kelimeler

Fiscal Policy, Human Capital, Panel Data Analysis, Static Panel Data Analysis

Kaynakça

• Adegbite, T. A. (2016). Empirical analysis of the effect of education tax on human capital Development in Nigeria. International Journal of Research in Engineering and Applied Sciences (IJREAS), 6(12), 103-118.
• Arı, A. (2018). Beşerî sermayenin kalkınma üzerine etkisi. International Journal of Economics Politics Humanities and Social Sciences, 1(1), 28-34.
• Atik, H. (2006). Beşerî sermaye, dış ticaret ve ekonomik büyüme. (1. Baskı). Bursa: Ekin Kitapevi
• Baltagi, B.H. (2005). Econometric analysis of panel data. John Wiley & Sons Ltd, The Atrium, Southern Gate, Chichester, West Sussex PO19 8SQ, England 1-265.
• Bartolo, D.A. (2000). Human capital estimation through structural equation models with some categorical observed variables. IRISS
• Becker, G.S. (1993). Human Capital A Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to Education. (Third Edition). Chicago and London: The University of Chicago Press
• Birekul, M. ve Alkın, R.C. (2019). Beşerî sermaye olgusu ışığında Türkiye’nin 2010’lu yıllardaki uluslararası öğrenci politikasına giriş. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 11(2), 79-92.
• Coşkun, A. ve Güngör, B. (2015). Sermaye yapısını etkileyen faktörler: panel veri analizi ile BİST sınai sektörü üzerine bir uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 337-356.
• Çetin, M. ve Ecevit, E (2010). Sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: OECD ülkeleri üzerine bir panel regresyon analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (2), 166-182.
• Çetrez, M. (2022). the long-run relatıonshıp between human capıtal and current account balances. Electronic Journal of Social Sciences. 21(81), 275-290.
• Demiraslan, M. (2020). Dinamik panel veri analizi: savunma harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü.
• Eser, K. ve Ekiz Gökmen, Ç. (2009). Beşerî sermayenin ekonomik gelişme üzerindeki etkileri: dünya deneyimi ve Türkiye üzerine gözlemler. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 1(2), 41-56.
• Freire-Serén, M. J., ve i Martí, J. P. (2013). Tax avoidance, human capital accumulation and economic growth. Economic Modelling, 30, 22-29.
• Gümüş, S. (2004). Beşerî sermaye ve ekonomik kalkınma: Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz (1960-2002). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Erzurum.
• Hajian, H. ve Kalıappan, S.R. (2018). The ımpact of government debt on output growth, private ınvestment and human capital in Malaysia. International Journal of Economics and Management, 12 (2) 387-399. Han, E. ve Kaya, A.A. (1999). Kalkınma ekonomisi teori ve politika, Eskişehir.
• Haykır Hobikoğlu, E. (2011). Entelektüel sermayenin önemi, sınıflandırılması ve ölçme yöntemleri: kuramsal bir çerçeve. Sosyal Bilimler Dergisi 2011, (1), 86-99.
• Jha, R. ve Sahu, A.P (1997). Tax policy and human capital accumulation ın a resource constrained growing dual economy
• Kar, M. ve Ağır, H. (2006). Türkiye’de beşerî sermaye ve ekonomik büyüme ilişkisi: eşbütünleşme yaklaşımı ile nedensellik testi, 1926-1994. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(11), 51-68.
• Karaçor, Z., Acet, H., Mirza, E. ve Konya, S. (2019). Çalışma saatlerinin işgücü verimliliğine etkisi: dinamik panel veri analizi. The Journal of Academic Social Science Studies, (75), 349-359.
• Karagül, M. (2003). Beşerî sermayenin ekonomik büyümeyle ilişkisi ve etkin kullanımı. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (5), 79-90.
• Kazancıgil, D. (2022). Beşerî sermaye ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki üzerine bir inceleme: Türkiye örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 26(1), 201-2017.
• Keskin, A. (2011). Ekonomik kalkınmada beşerî sermayenin rolü ve Türkiye. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 125-153.
• Kırıkçı, M.B. ve Yanar, R. (2020). Kurumsal yapı, beşerî sermaye ve ekonomik büyüme ilişkisi: gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için panel veri analizi. Gaziantep Unıversıty Journal Of Socıal Scıences, 19(2), 311-331.
• Koç, A. (2013). Beşerî sermaye ve ekonomik büyüme ilişkisi: yatay kesit analizi ile ab ülkeleri üzerine bir değerlendirme. Maliye Dergisi, (165), 241-258.
• Lin, T.C. (2003). Education, technical progress, and economic growth: the case of Taiwan. Economics of Education Review, 22(2003), 213–220.
• Mankiw, N.G., Romer, D. and Weil, D.N. (1992). A contribution to the emprics of economic growth. Quarterly Journal of Economics, 107(2), 407-437.
• Midway, S. (2021). Data Analysis in R. https://bookdown.org/steve_midway/DAR/
• Monday, O., C George, W.C ve Chukwu, G.J. (2022). Tax revenue buoyancy and human capital development in Nigeria: The case of direct taxation. International Journal of Multidisciplinary Research and Growth Evaluation, 3(1), 342-349.
• Naknok, S. (2021). Effect of fiscal policy on human capital in Thailand. International Journal of Economics and Business Administration, IX (1), 136-158.
• OECD. (2023). General government deficit (indicator). doi: 10.1787/77079edb-en (Accessed on 23 November 2023)
• OECD. (2023). General government revenue (indicator). doi: 10.1787/b68b04ae-en (Accessed on 23 November 2023)
• OECD. (2023). General government debt (indicator). doi: 10.1787/a0528cc2-en (Accessed on 23 November 2023)
• OECD (2023), General government spending (indicator). doi: 10.1787/a31cbf4d-en (Accessed on 23 November 2023)
• OECD (2023), Health spending (indicator). doi: 10.1787/8643de7e-en (Accessed on 23 November 2023)
• Oyinlola, M. A. ve Adedeji, A. A. (2022). Tax structure, human capital, and inclusive growth: A sub‐Saharan Africa perspective. Journal of Public Affairs, 22(4), 1-15.
• Prunera, M.C.R. (2003). Defıcıt, human capıtal and economıc growth dynamıcs. Documents De Treball De La Dıvısıó De Cıèncıes Jurídıques, Econòmıques I Socıals, 1-51
• Schultz, T. W. (1967). Investment in human capital, Readings in Economics, McGraw Hill Book Company, 5th Edition, New York, 1967.
• Schultz, T. W. (1968). Education and economic growth: return to education. Readings in the Economics of Education. UNESCO, France
• Singoro, B. W. (2021). Effects of human development capital on tax revenue performance in Kenya. International Journal of Business Management and Economic Research(IJBMER), 12(1), 1884-1892
• Stauvermann, P. J. ve Kumar, R. (2013). Financing human capital development via government debt: a small country case using overlapping generations framework. Munich Personal Repec Archive
• Stroombergen, A. (2002). Rewiew of the statistical measurement of human capital. Infometrics Consulting NewZeland
• Tabengwa, G.G.K. (2014). Impact of shocks to public debt and government expenditure on human capital and growth in developing countries. Journal of Economics and Behavioral Studies, AMH International, 6(1), 44-67.
• Tüzüntürk, S. (2007). Panel veri modellerinin tahmininde parametre heterojenliğinin önemi: geleneksel Phillips eğrisi üzerine bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 1-14.
• Uğur, A. (2009). Hisse senedi getirilerinin panel veri analizi ile tahmini: İstanbul menkul kıymetler borsasında bir inceleme. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Muhasebe-Finansman Bilim Dalı, Malatya
• Yaffee, R.A. (2003). A primer for panel data analysis. Connect: Information Technology at NYU, 8(3), 1-11. Yıldırım, K. ve Kostakoğlu, S.F. (2015). Ülkelerin ekonomik performansı üzerinde regülasyonun etkileri: bir dinamik panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2) 45-56.
• Zeren, F. ve Ergun, S. (2010). AB’ye doğrudan yabancı yatırım girişlerini belirleyen faktörler: dinamik panel veri analizi. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(4), 67-83.
• Zulfikar, R. (2018). Estımatıon model and selectıon method of panel data regressıon: an overvıew of common effect, fıxed effect, and random effect model.
• https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators#