AKADEMİSYENLERİN ÖRGÜTSEL SESSİZLİK ALGILARI: KONUYA İLİŞKİN BİR UYGULAMA

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 5, 72 - 90, 22.12.2017

Betül Balkan Akan , Feyza Çağla Oran

Öz

Amaç: Araştırmanın iki amacı
bulunmaktadır. Bu amaçlardan ilki Kahveci ve Demirtaş (2013) tarafından öğretmenler
için geliştirilen örgütsel sessizlik ölçeğinin, akademisyenler için geçerlilik
ve güvenilirlik çalışmalarının yapılmasıdır. Diğeri ise devlet ve vakıf
üniversitelerinde çalışan akademisyenlerin örgütsel sessizlik algılarının
sosyo-demografik değişkenler açısından farklılık gösterip göstermediğinin incelenmesidir.
Araştırmada olasılığa dayalı olmayan örnekleme tekniklerinden biri olan kolayda
örnekleme yöntemi kullanılmıştır.

Yöntem: Marmara Bölgesi’nde dört
farklı üniversitede görev yapan 137 akademisyenin katılımıyla ve anket tekniği
yoluyla toplanan veriler SSPS 20.0 ve AMOS 21.0 istatistik paket programında analiz
edilerek yorumlanmıştır. Elde edilen veriler açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör
analizleri, Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testleri ile
değerlendirilmiştir.

Bulgular: Araştırma
sonuçlarına göre örgütsel sessizlik ölçeğinin akademisyenler için geçerli ve
güvenilir olduğu görülmüştür. Ayrıca, akademisyenlerin eğitim düzeyleri ile dış
çevre kaynaklı sessizlik ve korunma amaçlı sessizlik, görev yaptıkları birim
ile dış çevre kaynaklı sessizlik, unvanları ile korunma amaçlı sessizlik
açısından sessiz kalma nedenlerinin farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Örgütsel sessizlik, Sessizlik davranışı, Akademisyenler

PERCEPTIONS OF ACADEMICIANS' ORGANIZATIONAL SILENCE: A RESEARCH ON THE SUBJECT

Öz

Objectives: The research has two aims. The
first aim of the research is to make adaptation study for academicians of the organizational
silence scale developed by Kahveci and Demirtaş (2013) for teachers. The second
aim of this study is to examine whether there is a difference between the
socio-demographic variables of academicians' perceptions of organizational
silence and the academicians working at state and foundation universities. In
the research, convenience sampling method is used, which is one of the
non-probability-based sampling techniques.

Method: The data, collected through the
participation of 137 academicians at four different universities in Marmara
Region and survey techniques, were analyzed using SPSS 20.0 and AMOS 21.0 statistical
program. Data obtained from research has been evaluated by explanatory and
confirmatory factor analysis, Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis H tests.

Findings: According to the results of the
research, it was found that the organizational silence scale is valid and
reliable for the academicians. Findings from the study showed that academicians
differ in terms of their educational level with based on external environment
silence and defensive silence, working unit with based on external environment
silence and the reasons for their silence in terms of titles with defensive
silence.

Anahtar Kelimeler

Organizational silence, Silence behavior, Academicians

Kaynakça

• Acaray, A. ve Şevik, N. (2016). “Küresel Boyutların Örgütsel Sessizliğe Etkisi Üzerine Bir Araştırma”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34 (4), 1-18.
• Aktaş, H. ve Şimşek, E. (2014). “Örgütsel Sessizlik ile Algılanan Bireysel Performans, Örgüt Kültürü ve Demografik Değişkenler Arasındaki Etkileşim”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (28), 24-52.
• Algın, İ. ve G. A. Baskan, (2015). “Üniversitelerde Örgütsel Sessizliğin Olası Sonuçları”, Yükseköğretim Dergisi, 5 (2), 81-90. Alpaslan, A. M. ve M. Kayalar, “Örgütsel Sessizlik: Sessizlik Davranışları ve Örgütsel ve Bireysel Etkileri”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ISSN: 1309-1387, Yıl:4, Sayı:6, 2012 Bahar, 136-147.
• Altunışık, R., Coşkun R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, Geliştirilmiş 7. Baskı, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
• Ayan, A., Ünsar, A., S. ve Oğuzhan, A., (2016). “Liderlik Tarzlarının Örgütsel Sessizlik Ve Tükenmişlik Düzeyi Üzerine Etkisi: Bir Alan Araştırması”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 507-538.
• Aydın, Y. (2016). “Örgütsel Sessizliğin Okul Yönetiminde Kayırmacılık ve Öğretmenlerin Öz Yeterlik Algısı ile İlişkisi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22 (2), 165-192.
• Blatt, R., M. K.Christianson, K. M. Sutcliffe ve M. M. Rosenthal, (2006). “A Sensemaking Lens On Reliability”, Journal of Organizational Behaviour, 27(7), 897–917.
• Bowen, F., K. Blackmon, (2003). “Spirals of Silence: The Dynamic Effects of Diversity on Organizational Voice”, Journal of Management Studies, 40(6), (September) 1393-1417.
• Breen, V., Fetzer, R., Howard, L. ve Preziosi, R. (2005). “Consensus Problem-Solving Increases Perceived Communication Openness In Organizations, Employee Responsibilities and Rights Journal”, 17 (4), 215-229.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Kahveci, Ö., Demirel, F. (2004). “Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207-239.
• Çakıcı, A., C. Çakıcı, (2007). “İşgören Sessizliği: Konuşmak Mı Zor, Sessiz Kalmak Mı Zor?”, XV. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 25-27 Mayıs, Sakarya Üniversitesi, İİBF, İşletme Fakültesi, Yönetim Organizasyon Bilim Dalı.
• Çakıcı, A. (2008). “Örgütlerde Sessiz Kalınan Konular, Sessizliğin Nedenleri ve Algılanan Sonuçları Üzerine Bir Araştırma”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 117-134.
• Çavuşoğlu, S. ve Köse, S., (2016). “Örgüt Kültürünün Örgütsel Sessizlik Davranışına Etkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ISSN: 1302-3284, 18 (1), 115-146.
• Durak, İ, (2012). “Korku Kültürü ve Örgütsel Sessizlik”, Ekin Yayınevi.
• Ehtiyar, R. ve Yanardağ, M. (2008). “Organizational Silence: A Survey On Employees Working In A Chain Hotel, Tourism and Hospitality Management”, 14 (1), 51-68.
• Eroğlu, A. H., O. Adıgüzel, U. C. Öztürk, (2011). “Sessizlik Girdabı ve Bağlılık İkilemi: İşgören Sessizliği İle Örgütsel Bağlılık İlişkisi ve Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2011; 16 (2): 97-124.
• Gül, H., Özcan N. (2011). “Mobbing ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkiler: Karaman İl Özel İdaresinde Görgül Bir Çalışma”, KSÜ İİBF Dergisi, 1(2), 107-135.
• Gürdoğan, A., O. Atak, (2016). “Çalışanların Demografik Özellikleri İle Örgütsel Sessizlikleri Arasındaki İlişki: Beş Yıldızlı Otel Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, ISSN: 1307-9581, 9 (44): 1106-1116.
• Hooper D., Coughlan J., Mullen MR., (2008). “Structural Equation Modelling: Guidelines for Determining Model Fit”, Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Hu, Li-Tze ve Bentler, P. M. (1999). “Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives”, Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55.
• Kahveci G., Z. Demirtaş, (2013). “Okul Yöneticisi ve Öğretmenlerin Örgütsel Sessizlik Algıları”, Eğitim ve Bilim, Cilt 38, Sayı 167, 50-64.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 5. Baskı, Asil Yayın Dağıtım, İstanbul.
• Karacaoğlu, K. ve A. Cingöz, (2008). “Örgütsel Sessizlik”, Mahmut Özdevecioğlu ve Himmet Karadal (Ed.), Örgütsel Davranışta Seçme Konular, İlke Yayınevi, Ankara, 155-167.
• Karadal, H, (2011). “Örgütsel Sessizlik Davranışı: Etkenleri ve Etkileri, Yönetimde Birey ve Örgüt Odaklı Davranışlar”, Editörler: Prof. Dr. Özcan Yeniçeri, Doç. Dr. Yavuz Demirel, Ekin Yayınevi, Osmangazi, Bursa, 365-386.
• Kiewitz, C., Restubog, S. L., Shoss, M. K., Garcia, P. R., Tang, R.L., (2016). “Suffering in silence: Investigating the role of fear in the relationship between abusive supervision and defensive silence”, American Psychological Association, 101 (5), 731-742.
• Lorcu, F. (2015). Örneklerle Veri Analizi SPSS Uygulamalı, 1. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Meydan, C. M. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi: AMOS Uygulamaları, 2. Basım, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Milliken, F. J., Morrison E. W. ve Hewlin P. F. (2003). “An Exploratory Study Of Employee Silence: Issues That Employees Don’t Communicate Upward and Why”, Journal Of Management Studies, 40 (6) 1453-1476.
• Oran, F. Ç. ve Akan B. B. (2017). “Örgütlerde Korku Kültürüne İlişkin Bir Model Önerisi”, IBANESS Conference Series-Kırklareli/Türkiye, 23-24 Aralık, 627-639.
• Özcan, N, (2011). “Mobbingin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Etkisi ve Örgütsel Sessizlik: Karaman İl Özel İdaresinde Bir Uygulama”, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Özdemir, L. ve U. S. Sarıoğlu (2013). “Çalışanların “Örgütsel Ses Ve Sessizlik Algılamalarının Demografik Nitelikler Açısından Değerlendirilmesi: Kamu Ve Özel Sektörde Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi”, 27(1), 257-281.
• Özgen, I. ve O. Sürgevil, (2009). “Örgütsel Sessizlik Olgusu ve Turizm İşletmeleri Açısından Değerlendirilmesi”, Zeyyat Sabuncuoğlu (Ed.), Turizm İşletmelerinde Örgütsel Davranış, Marmara Kitap Merkez Yayınları, Osmangazi, Bursa.
• Özmen, M. ve Köseoğlu, İ., (2017). “Örgütsel Adalet Algısı ve Örgütsel Sessizlik Nedenleri Arasındaki İlişkiler: Üniversite Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (19), 1-17.
• Park, C., W. ve Keil, M., (2009). “Organizational Silence and Whistle-Blowing on IT Projects: An Integrated Model”, Decision Sciences, 40 (4), 901-918.
• Pinder C. C., K. P. Harlos, (2001). “Employee Silence: Quiescence And Acquiescence As Responses To Perceived Injustice, Research in Personnel and Human Resources Management”, 20, 331-369.
• Rhee, J., Dedahanov, A. ve Lee, D., (2014). “Relationships Among Power Distance, Collectivism, Punıshment, And Acquiescent, Defensive, Or Prosocıal Silence”, Social Behavior And Personality, 42(5), 705-720.
• Schlosser, F. ve Zolin, R., (2012). “Hearing Voice and Silence During Stressful Economic Times”, Employee Relations, 34 (5), 555-573.
• Schreiber, JB., Nora, A., Stage, FK., Barlow, EA., King, J. (2006). “Reporting Structural Equation Modeling and Confirmatory Factor Analysis Results: A Review”, The Journal of Educational Research, 99(6), 323-337.
• Slade M. R., (2008). “The Adaptive Nature of Organizational Silence: A Cybernetic Exploration of the Hidden Factory”, The Faculty Of The Graduate School Of Education and Human Development Of The George Washington University.
• Susilo, W. H. (2016). “An Impact of Behavioral Segmentation to Increase Consumer Loyalty: Empirical Study in Higher Education of Postgraduate Institutions at Jakarta”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 229, 183-195.
• Şehitoğlu, Y. ve Zehir, C. (2010). “Türk Kamu Kuruluşlarında Çalışan Performansının, Çalışan Sessizliği ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Bağlamında İncelenmesi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 43, Sayı: 4, 87-110.
• Tangirala, S., R. Ramanujam, (2008). “Employee Silence On Critical Work Issues: The Cross Level Effects Of Procedural Justice Climate, Personnel Psychology”, 61, 37–68.
• Tu, Y. T., Wang, C. M., Chang, H. C. (2012). “Corporate Brand Image and Customer Satisfaction on Loyalty: An Empirical Study of Starbucks Coffee in Taiwan, Journal of Social and Development Sciences, 3(1), 24-32.
• Ülker, F. E. ve Kanten, P. (2009). “Örgütlerde Sessizlik İklimi, İşgören Sessizliği ve Örgütsel Bağlılık İlişkisine Yönelik Bir Araştırma”, Aksaray Ünivesitesi İİBF Dergisi, Temmuz 2009, Cilt:1, Sayı:2, 111-126.
• Vakola, M. ve Bourantas, D. (2005). “Antecedents And Consequences Of Organisational Silence: An Empirical Investigation, Employee Relations”, 27 (5), 441-458.
• Van Dyne, L., S. Ang, I. C. Botero, (2003). “Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs”, Journal of Management Studies, 40 (6) September: 1359-1392.
• Wang, J., Wang, X. (2012). “Structural Equation Modeling: Applications Using Mplus: Methods and Applications”, West Susex: John Wiley & Sons, 5-9.
• Wang, R. ve Jiang, J. (2015). “How Abusive Supervisors Influence Employees’ Voice and Silence: The Effects of Interactional Justice and Organizational Attribution”, The Journal of Social Psychology, 155: 204–220.
• Zehir, C. ve Erdoğan E., (2011). “The Association between Organizational Silence and Ethical Leadership through Employee Performance”, 7th International Strategic Management ConferenceProcedia Social and Behavioral Sciences 24, 1389–1404.