TÜRKİYE’DE GİRİŞİMCİLİK: MEVCUT DURUM ANALİZİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 1, 58 - 78, 01.03.2019

Ferhat Pehlivanoğlu , Kenan Kayan

Öz

Amaç: Girişimcilik toprak, emek, sermaye ve teknolojiyi bir araya
getirerek yenilikler yapan ve fırsatları değerlendiren üretim faktörüdür.
Ekonomik büyüme, kalkınma ve işsizlikle mücadelede rekabete dayalı özel
girişimcilik önemli bir yer tutmaktadır. Bu nedenle gün geçtikçe önemi artan
girişimciliğin anlaşılması ve geliştirilmesi için bu konuda yapılan akademik
çalışmaların sayısının artması gerekmektedir. Bu çalışma; Türkiye’de ekonomik
kalkınmanın sağlanması ve refahın artması adına girişimciliğin önemini
vurgulamaya çalışmaktadır.

Yöntem: Bu çalışmada girişimciliği belirleyen ve etkileyen bazı
parametreler (ARGE harcamaları, devlet politikaları, girişimcilik finansmanı,
eğitim düzeyi, fiziksel altyapılar gibi)
karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmada yöntem olarak GZFT analizi
(Güçlü yönler, Zayıf yönler, Fırsatlar ve Tehditler) tercih edilmiştir. GZFT
analizi terim anlamıyla, bir proje ya da girişimin hayata geçmesinden önce;
güçlü ve zayıf yanlarının, dışarıdan gelecek tehditlerin ve konjonktürün
getireceği fırsatların, detaylı incelemesi olarak kabul edilmektedir. Analiz
karar verme aşamasında konu ile ilgili kuvvetli veya zayıf, avantajlı veya
dezavantajlı noktaların beraberce görülebilmesini sağlamaktadır. GZFT
analizinin amacı; var olan güçlü yönler ve fırsatlardan en üst düzeyde
yararlanmak, tehditlerin ve zayıf yanların etkisini en aza indirecek plan ve
stratejiler geliştirmektir.

Bulgular: GEM istatistikleri, Küresel Rekabet Edebilirlik Endeksi,
patent başvuru ve tescil sayıları, kurulan-kapanan şirket sayıları, finans
destekleri ve makro ekonomik göstergeler
gibi
temel veriler ışığında Türkiye’nin mevcut durumu analiz edilmiş ve
girişimciliğin geliştirilmesi için çeşitli öneriler sunulmuştur. Türkiye’de
girişimcileri yatırıma teşvik edecek ekonomik ortamın hazırlanmasının kritik
öneme sahip olduğu görülmüştür. Bunun yanında girişimcilere düşük maliyetli
finans kaynakları ve rahat geri ödeme koşulları sağlanmalıdır. Makroekonomik
ortamdaki belirsizlikler ortadan kaldırılmalı ve yatırımcıya güven duygusu
verilmelidir. Ayrıca bir şirketin kuruluş veya işletme aşamasında
karşılaşabileceği bürokratik engeller en aza indirilmeli ve yasal mevzuatlar
girişimcilik lehine yeniden düzenlenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Girişimci, Türkiye’de Girişimcilik, GEM

Kaynakça

• Ács, Zoltán J., László Szerb, Erkko Autio (2015). Global Entrepreneurship Index 2016. Global Entrepreneurship Development Institute.
• Backman, Mikaela, Charlie Karlsson (2013). “Determinants of Entrepreneurship. Is it all about the individual or the region?” CESIS Electronic Working Paper Series, Paper No. 338.https://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:795924/FULLTEXT01.pdf/21.10.2016.
• Bayar, Yılmaz (2012). “Girişimcilik Finansmanında Risk Sermayesi ve Melek Finansmanı.” Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi (7:2), s.133-145.
• Birol, Yunus Emre, Merve Tuncay, Halil İbrahim Kaya (2011). “İktisadi Gelişme Açısından Girişimcilik Kültürü: Sivas, Tokat ve Amasya İllerinde Bir Uygulama.” 3. Uluslararası İstanbul İktisatçılar Zirvesi. s.233-252.
• Bozkurt, Özlem Çetinkaya, Adnan Kalkan, Osman Koyuncu, vd., (2012). “Türkiye’de Girişimciliğin Gelişimi: Girişimciler Üzerinde Nitel Bir Araştırma.” Süleyman
• Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:15, s.229-247.
• Brashear, Marianna, Ruby Clohessy, Jason Riddle vd. (2015). The Economics of Entrepreneurshıp. [Elektronik Sürüm]. The Foundation for Economic Education.https://fee.org/media/11994/the-economics-of-entrepreneurship_facilitator guide_final.pdf/19.10.2016.
• Calá, Carla Daniela, Josep-Maria Arauzo, Carod Miguel Manjón-Antolín (2015). “The Determinants of Entrepreneurship in Developing Countries.” [Elektronik Sürüm]. http://nulan.mdp.edu.ar/2125/1/cala.2015.pdf/25.11.2016.
• Carree, Martin, Roy Thurik (2005). “Understanding the role of enterpreneurship for economic growth.” https://papers.econ.mpg.de/egp/discussionpapers/2005-10.pdf/21.10.2016.
• Carree, Martin, Roy Thurik (2002). “The Impact of Entrepreneurship on Economic Growth.” [ElektronikSürüm].http://www.academia.edu/1600957/The_Impact_of_Entrepreneurship_on_Economic_Growth/20.10.2016.
• Çokgezen, Murat (2012). Türkiye'de Devlet, Girişimcilik ve Yerel Kalkınma. [Elektronik Sürüm]. İstanbul: İTO Yayınları.http://www.ito.org.tr/itoyayin/0026317.pdf/21.10.2016.
• Çögürcü, İclal (2016). “İktisadi Doktrinlerde Geçmişten Günümüze Girişimciliğin Önemi.” Selçuk Üniv. Sos. Bil. Ens. Dergisi, Sayı:35, s.65-80.Emsen, Ö. Selçuk, Ayşe İrmiş, Ertuğrul Deliktaş (2002). “İktisadi Gelişmede Girişimciliğin Rolü-Karşılaştırmalı Bir Analiz.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Cilt.7, Sayı:2 s.243-256.
• Er, Bünyamin (2015). “Girişimciler İçin Alternatif Finansman Kaynakları: Mevcut Durum ve Öneriler.” Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, Sayı:1 s. 31-54.Eser, Gül, Müge Leyla Yıldız (2015). “Türkiye’de Girişimcilik Araştırmalarının Odağı Nedir? -Yazın Üzerine Bir İnceleme –.” Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, Cilt 11, Sayı 43, s. 91-117.Fairlie, Robert (2011). “Entrepreneurship, Economic Conditions, and the Great Recession.” Discussion Paper No. 5725. http://ftp.iza.org/dp5725.pdf/21.10.2016. Friedman, Barry A., Nergis Aziz (2012). “Turkey and the United States: Entrepreneurship Activity, Motives, Aspirations, and Perceptions.” International Journal of Business and Social Science Vol. 3 No. 3, s.96-107.Gerni, Mine, Murat Nişancı, Ahmet Alkan Çelik, vd. (2013). “Geçiş Ekonomilerinde Girişimciliğin Ekonomik Büyüme Üzerine.” Internatıonal Conference on Eurasian Economies. session 6c: Bölgesel Konular, s.761-767.Işık, Nihat, Deniz Göktaş, Efe Can KILINÇ (2011). “İktisadi Büyümede Girişimciliğin Rolü.” Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi (6:1), s.148-178.Kelley, Donna, Slavica Singer, Mike Herrington (2016). 2015/16 Global Report. Global Entrepreneurship Monitor. http://www.gemconsortium.org/report/49480.Kılıç, Seyfi Derya, Güler Aydın (2014). “İktisadi ve Toplumsal Dönüşüm ve Yenilikçi Girişimci.” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt:16 Sayı:3 s.143-158.King ,Robert G., Ross Levine (1993). “Finance, entrepreneurship, and growth Theory and evidence.” [Elektronik Sürüm]. Journal of Monetary Economics, 32, s.513-542.KOSGEB 2016 Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu.Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistikleri, 2015. http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=21864/21.10.2016.Lamberts, S.W.J., (2006). “Entrepreneurship at Country Level Economic and Non-Economic Determinants.” repub.eur.nl/pub/7982/EPS2006081ORG9058921158Wennekers.pdf/21.10.2016.Mason, Colin, Ross Brown (2014). “Entrepreneurial Ecosystems and Growth Oriented Entrepreneurship.” OECD LEED Programme. https://www.oecd.org/cfe/leed/Entrepreneurial-ecosystems.pdf/21.10.2016.Naudé, Wim (2013). Entrepreneurship and Economic Development: Theory, Evidence and Policy. Discussion Paper No: 7507. http://ftp.iza.org/dp7507.pdf/21.10.2016.OECD (2016), Entrepreneurship at a Glance 2016, OECD Publishing, Paris.OECD (2016), Global Economic Outlook No:100, November 2016.Önce, Asım Günal, Mehmet Marangoz, Nedret Erboy (2014). “Ekonomik Büyüme ve Kalkınmada Girişimciliğin Rolü ve Önemi.”http://avekon.org/papers/1041.pdf/21.10.2016.Özdemir, Süleyman, Halis Yunus Ersöz, Halil İbrahim Sarıoğlu (2008). “Küçük Girişimciliğin Artan Önemi ve Kobi’lerin Türkiye Ekonomisindeki Yeri.” [Elektronik Sürüm]. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı:58, s.174-230. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/iusskd/article/viewFile/1023001710/1023001538/21.10.2016.Özkan, Şule, Ö. Selçuk Emsen, Hayati Aksu vd (2002). “Türkiye'de Girişimcilik ve Belirleyicileri: Marmara ve Doğu Anadolu Bölgesi Üzerine Bir Uygulama.” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58-4, s.145-172. Özkul, Gökhan (2007). “Kapitalist Sistemin Sürükleyici Aktörleri: Ekonomik Teoride Girişimciler.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi C.12, S.3 s.343-366.Sönmez, Asuman, Andaç Toksoy (2014). “Türkiye’de Girişimcilik ve Türk Girişimci Profili Üzerine Bir Analiz.” Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:21 Sayı:2 s.41-58.T.C. Kalkınma Bakanlığı (2014). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018 Girişimciliğin Geliştirilmesi. Özel İhtisas Komisyonu Raporu.The Global Competitiveness Report 2015–2016.Thurik, Roy, David Audretsch (2002). Entrepreneurship: Determinants and Policy in a European-US Comparison. Economics of Science, Technology and Innovation, Volume 27.Toma, Sorin-George, Ana-Maria Grigore, Paul Marinescu (2014). “Economic development and entrepreneurship.” [Elektronik Sürüm]. Procedia Economics and Finance, Sayı: 8 s.436-443. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212567114001117/21.10.2016.Topkaya, Özgür (2013). “Tarihsel Süreçte Girişimcilik Teorisi: Girişimciliğin Ekonomik Büyüme ve İstihdam Boyutu.” Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, (8:1), s.29-54.Türkiye Patent Enstitüsü 2015 Faaliyet Raporu.United Nations Conference on Trade and Development (2005). Entrepreneurship and Economic Development: The Empretec Showcase. Geneva 2004. http://unctad.org/en/Docs/webiteteb20043_en.pdf/21.10.2016.Yıldız, Sebahattin, Salih Alp (2012). “Girişimcilik Teorisi Çerçevesinde KOBİ’lerin Ekonomiye Etkileri ve Rekabet Koşullarını Etkileyen Faktörler.” Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi (7:2), s.29-49. 2015-2018, Türkiye’nin Girişimcilik Stratejisi ve Eylem Planı (2015).http://www.kosgeb.gov.tr/Content/Upload/Dosya/Mali%20Tablolar/Gisep_2015-2018_TR.pdf/21.10.2016.https://data.oecd.org/gdp/gross-domestic-product-gdp.htmhttps://data.oecd.org/eduatt/adult-education-level.htmhttps://data.oecd.org/rd/gross-domestic-spending-on-r-d.htmhttp://focustaiwan.tw/news/aeco/201602150017.aspxhttp://www.indexmundi.com/taiwan/gdp_per_capita_(ppp).htmlhttp://www.rekabet.gov.trwww.tobb.org.trhttp://www.tpe.gov.trhttp://www.tuik.gov.tr