A DISCUSSION OF THE SUSTAINABILITY OF THE COMMONS

Yıl 2024, Sayı: 5, 1 - 13, 31.03.2024

Erhan Çelik

https://doi.org/10.62080/kmfed.1423699

Öz

Sustainability can be defined as the integration of environmental health, social equity, and economic vitality to create thriving, healthy, and resilient communities for present and future generations. Sustainability, which has various definitions, assumes that resources are limited and should be used cautiously and wisely in the long term, taking into account the consequences of how these resources are used. In this context, many natural resources, such as forests, pastures, atmosphere, rivers, lakes, water resources, and fish stocks, vital for humanity's future and defined as commons, need to be used sustainably. The study examines the sustainability of forests, water resources, and fisheries as commons in Turkey in the 21st century. While a successful course was observed in Turkey in terms of forest sustainability in this period, it was observed that sustainability in water resources and fisheries could have been at a different level.

Anahtar Kelimeler

Commons, sustainability, sustainable development

ORTAK MALLARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ ÜZERİNE BİR TARTIŞMA

Öz

Sürdürülebilirlik, günümüz ve gelecek nesiller için gelişen, sağlıklı ve dirençli topluluklar oluşturmak amacıyla çevre sağlığı, sosyal eşitlik ve ekonomik canlılığın entegrasyonu şeklinde tanımlanabilir. Çeşitli tanımları bulunan sürdürülebilirlik, kaynakların sınırlı olduğunu, bu kaynakların kullanım şeklinin ortaya çıkarabileceği sonuçların dikkate alınarak uzun vadede ihtiyatlı ve akıllıca kullanılması gerektiğini varsaymaktadır. Bu kapsamda insanlığın geleceği için hayati önem taşıyan ve ortak mal olarak tanımlanan ormanlar, meralar, atmosfer, nehirler, göller, su kaynakları, balık stokları gibi daha birçok doğal kaynağın sürdürülebilir bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Çalışmanın amacı, ortak mal olarak ormanların, su kaynaklarının ve balıkçılığın sürdürülebilirliğinin Türkiye özelinde 21. yüzyıldaki seyrinin incelenmesidir. Türkiye’de bu dönemde ormanların sürdürülebilirliği açısından başarılı bir seyir izlenirken su kaynakları ve balıkçılık konusunda sürdürülebilirliğin nispeten istenen düzeyde olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ortak mallar, sürdürülebilirlik, sürdürülebilir kalkınma

Kaynakça

• Berkes, F., Feeny, D., McCay B. J. & Acheson, J. M. (1989). The Benefits of the Commons. Nature, 340, 91-93
• Buck, S. J. (1998). The Global Commons: An Introduction. Washington DC: Island Press.
• Cox, S. J. B. (1985). No Tragedy on the Commons. Environmental Ethics, 7(1), 49-61.
• Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (2024). Toprak Su Kaynakları. https://www.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/754, Erişim Tarihi: 06.01.2024.
• Falkenmark, M., Lundqvist, J. & Widstrand, C. (1989). Macro-scale water scarcity requires microscale approaches. Natural Resources Forum, 13(4), 258–267.
• Feeny, D., Berkes,F., McCay, B. J. & Acheson, J. M. (1990). The Tragedy of the Commons: Twenty-two Years Later. Human Ecology, 18(1), 1-19.
• Global Forest Resources Assessments FRA (2020). About the Report. https://www.fao.org/forest-resources-assessment/2020/en/, Erişim Tarihi: 05.01.2024.
• Gün, A. ve Kızak V. (2019). Dünyada ve Türkiye’de Su Ürünleri Üretiminde İstatistiki Durum. Menba Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 25-36.
• Güner, U. (2020). Çevresel Sürdürülebilirlik. https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=g9rNDwAAQBAJ&oi=fnd&pg=PT4&dq=ekolojik+s%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik&ots=eO_eIvw-Rw&sig=T15AGamIfNZxnSqi6etKfbySYPo&redir_esc=y#v=onepage&q=ekolojik%20s%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik&f=false, Erişim Tarihi: 16.01.2024.
• Hardin, G. (1968). The Tragedy of Commons. Science, 162, 1243-1248.
• Kalkınma Bakanlığı (2018). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) Su Kaynakları Yönetimi ve Güvenliği Özel İhtisas Komisyonu Raporu. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/04/SuKaynaklariYonetimi_ve_GuvenligiOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf, Erişim Tarihi: 06.01.2024.
• Kuhlman,T. & Farrington, J. (2010). What is Sustainability?. Sustainability, 2, 3436-3448.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü (2024). Dünyada Su. https://www.mgm.gov.tr/genel/hidrometeoroloji.aspx?s=3#:~:text=D%C3%BCnyam%C4%B1z%C4%B1n%202%2F3%20%C3%BC%20su,tabakalarda%20yeralt%C4%B1%20suyu%20olarak%20bulunur., Erişim Tarihi: 06.01.2024.
• Orman Genel Müdürlüğü (2020). Sürdürülebilir Orman Yönetimi Kriter ve Göstergeleri Türkiye Raporu 2019. https://www.ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane-sitesi/SurdurulebilirOrmanYonetimi/2019%20SOY%20K.G%20T%C3%9CRK%C4%B0YE%20RAPORU.pdf, Erişim Tarihi: 21.02.2024.
• Orman Genel Müdürlüğü (2021). 2020 Türkiye Orman Varlığı. https://www.ogm.gov.tr/tr/ormanlarimiz-sitesi/TurkiyeOrmanVarligi/Yayinlar/2020%20T%C3%BCrkiye%20Orman%20Varl%C4%B1%C4%9F%C4%B1.pdf, Erişim Tarihi: 05.01.2024.
• Orman Genel Müdürlüğü (2024a). Türkiye Orman Varlığı. https://www.ogm.gov.tr/tr/ormanlarimiz/Turkiye-Orman-Varligi, Erişim Tarihi: 05.01.2024.
• Ostrom, E. (1990). Governing the Commons: The Evolution of Institutions for Collective Action. New York: Cambridge University Press.
• Ostrom, E., Gardner, R. & Walker, J. (1994). Rules, Games and Common-Pool Resources. Ann Arbor: University of Michigan Press.
• Scoones, I. (2007). Sustainability. Development in Practice, 17(4-5), 589-596.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Değerlendirme Raporu. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/03/Surdurulebilir-Kalkinma-Amaclari-Degerlendirme-Raporu_13_12_2019-WEB.pdf, Erişim Tarihi: 28.02.2024.
• Tarım ve Orman Bakanlığı (2021). Su Ürünleri İstatistikleri. https://www.tarimorman.gov.tr/BSGM/Belgeler/Icerikler/Su%20%C3%9Cr%C3%BCnleri%20Veri%20ve%20D%C3%B6k%C3%BCmanlar%C4%B1/Su-Urunleri-%C4%B0statistikleri-temmuz-2021-1.pdf, Erişim Tarihi: 15.01.2024. TÜİK (2022). Su Ürünleri İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Su-%C3%9Cr%C3%BCnleri-2022-49678&dil=1, Erişim Tarihi: 06.01.2024.
• WCED (World Commission on Environment and Development) (1987). Report of the world commission on environment and development: Our common future. UN Documents Gathering a body of global agreements. http://www.un-documents.net/wced-ocf.htm. Erişim Tarihi: 15.01.2024.
• World Bank (2024a). Forest Area (% of land area). https://data.worldbank.org/indicator/AG.LND.FRST.ZS, Erişim Tarihi: 09.01.2024.
• World Bank (2024b). Level of Water Stress: Freshwater Withdrawal as a Proportion of Available Freshwater Resources – Turkiye. https://data.worldbank.org/indicator/ER.H2O.FWST.ZS?end=2020&locations=TR&start=1992&view=chart, Erişim Tarihi: 05.01.2024.
• 6831 Sayılı Orman Kanunu, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.6831.pdf, Erişim Tarihi: 15.01.2024.