Saray-ı Hümayun Bekçilerinin 1908 Yılı Maaşları ve Günümüzdeki Reel Karşılığı

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 41, 505 - 516, 31.12.2021

Sezgin Zabun

Öz

Bu çalışmada Saray-ı Hümayun’da bekçi hademesi ve bunlarla ilgili çalışanların maaşları incelenecektir. COA (Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi) Y.PRK.HH 38 54 “saray-ı hümayun bekçi ve hademeleri maaş bordrosu” adlı Hicri 29.12.1325 (M. 2 şubat 1908) tarihli belgedeki kayıtlar esas alınacaktır. Belge 12 sahifeden ibarettir. İlk sahifede belgenin içeriği ifade edilmiştir. İzleyen sahifelerde ise incelenen konuyla ilgili olarak; Şahsın görev yeri, adı, baba adı, işe başlama yılı, aylık maaşı ve kayıt numarası bilgileri yer almaktadır. Ayrıca görev yerlerinden hareketle “Saray-ı Hümayun”un kapsamı hakkında da fikir sahibi olabiliriz. Döneme ait bazı malların fiyatlarına bakarak bu görevlilerin reel ücretlerinin hesaplanmasına çalışılmıştır. Ayrıca günümüzde yine kamuda “bekçi” hizmeti verenlerin ücretleriyle mukayese yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Saray-ı Hümayun, Bekçi, Bekçi Maaşları.

Kaynakça

• COA:Y.PRK. COA-Y.PRK.HH.00038.00054.001 H. 29.12.1325.
• Akgündüz, Ahmet ve Öztürk, Said ( 2000), Bilinmeyen Osmanlı, OSAV, İstanbul.
• Çadırcı, Musa (1997), Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapısı, TTK Yayınları, Ankara.
• Genç Mehmet ( 2010 ), Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonomi, Ötüken Yay., İstanbul.
• Güran, Tevfik (2017), Resmi İstatistiklere Göre Osmanlı Toplum ve Ekonomisi, İş bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• İnalcık Halil (2000), Osmanlı İmparatorluğunun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, Cilt 1-2, Eren Yayınları, . İstanbul.
• İnalcık Halil (2016), Delet-i ‘Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar I,II, III, IV, İş bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Kazgan, Gülten(1999),Tanzimat’tan XXI. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
• Lewis, Bernard (1993), Modern Türkiye’nin Doğuşu, (Çev. Metin Kıratlı), TTK Yay., Ankara.
• Ortaylı, İlber (2003), Osmanlı Barışı, Da Yayıncılık, , İstanbul.
• Pakalın, M.Zeki (1993), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü I, Mili Eğitim Basımevi, İstanbul.
• Pamuk, Şevket (2014), Türkiye’nin 200 Yıllık İktisadî Tarihi, İş bankası Kültür Yay.İstanbul.
• Sakaoğlu, Necdet (2002 ), Saray-ı Hümayun/ Topkapı Sarayı, Creative Yay., İstanbul.
• Tabakoğlu, Ahmet ( 2009),Türkiye İktisat Tarihi, Dergah Yayınları, İstanbul.