HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERDE ÜRİNER İNKONTİNANS FARKINDALIĞI VE SAĞLIK ARAMA DAVRANIŞI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 2, 194 - 200, 29.04.2024

Yeliz Çulha , Sevinç Yıldırım Üşenmez , Funda Büyükyılmaz

https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1276132

Öz

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerde üriner inkontinans farkındalığı ve sağlık arama davranışı arasındaki ilişkinin belirlenmesidir.
GEREÇ VE YÖNTEM: Tanımlayıcı tipte gerçekleştirilen çalışmanın örneklemini, Ekim 2022 - Ocak 2023 tarihlerinde İstanbul’da bir huzurevinde yaşayan 65 yaş ve üzeri bireyler oluşturdu (N=120). Veriler, “Yaşlı Birey Bilgi Formu”, “İnkontinans Farkındalık Ölçeği”, “Sağlık Arama Davranışı Ölçeği” ile değerlendirildi.
BULGULAR: Yaşlı bireylerin çoğunluğunun (%70) erkek, yaş ortalamalarının 65,71±8,49 yıl olduğu, %70’inin idrar kaçırdığı, %57,5’inin öksürürken veya hapşırırken idrar kaçırdığı, %52,5’inin günlük aktiviteleri sırasında idrar kaçırdığı, %62,5’inin idrar kaçırmaya ilişkin ped/bez kullandığı, idrar kaçırma süresi ortalamasının 42,75±53,53 ay olduğu saptandı. İnkontinans Farkındalık Ölçeği puan ortalaması ile Sağlık Arama Davranışı puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlılık saptandı (p<0,05). Ayrıca kadın cinsiyet, idrar kaçırma varlığı-sıklığı ve ped/bez kullanımının, üriner inkontinans farkındalığı ve sağlık arama davranışı üzerinde etkili değişkenler olduğu belirlendi.
SONUÇ: Yaşlı bireylerin üriner inkontinans farkındalıklarının orta düzey, sağlık arama davranışlarının orta-yüksek düzeyde olduğu görüldü. Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin üriner inkontinans durumlarının ve inkontinansa ilişkin farkındalıklarının belirlenmesi, bireylerin üriner inkontinans ile baş etmelerine yönelik yaklaşımların uygulanmasına olanak sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı Bireyler, Üriner İnkontinans Farkındalığı, Sağlık Arama Davranışları

AWARENESS OF URINARY INCONTINENCE AND ITS RELATIONSHIP WITH HEALTH - SEEKING BEHAVIOR IN ELDERLY INDIVIDUALS LIVING IN NURSING HOMES

Öz

OBJECTIVE: The aim of this study was to determine the relationship between urinary incontinence awareness and health-seeking behavior in elderly individuals living in nursing homes.
MATERIAL AND METHODS: The sample of the study, which was carried out in descriptive design type, consisted of individuals aged 65 and over living in a nursing home in Istanbul between October 2022 and January 2023 (N=120). Data were collected with the “Elderly Individual Infırmation Form” “Incontinence Awareness Scale”, and “Health Seeking Behavior Scale”.
RESULTS: The majority of the elderly individuals (70%) were male, their mean age was 65.71±8.49 years, 70% had urinary incontinence, 57.5% had urinary incontinence while coughing or sneezing, 52.5% had urinary incontinence during their daily activities, 62.5% of them used pads/cloths related to urinary incontinence, mean duration of urinary incontinence was 42.75±53.53 months. There was a statistically significant relationship between the Incontinence Awareness Scale mean score and the Health Seeking Behavior mean score (p<0.05). In addition, female gender, presence-frequency of urinary incontinence and use of pads/cloths were found to be effective variables on urinary incontinence awareness and health-seeking behavior.
CONCLUSIONS: The awareness of urinary incontinence of the elderly individuals was moderate, and their health-seeking behaviors were moderate-high. Determining the urinary incontinence status and awareness of elderly individuals living in nursing homes will enable the implementation of approaches for individuals to cope with urinary incontinence.

Anahtar Kelimeler

Elderly Individuals, Urinary Incontinence Awareness;, Urinary Incontinence Awareness; Health Seeking Behaviors

Kaynakça

• 1. D'Ancona C, Haylen B, Oelke M, et al. The International Continence Society (ICS) report on the terminology for adult male lower urinary tract and pelvic floor symptoms and dysfunction. Neurourol Urodyn. 2019;38(2):433-477.
• 2. Lukacz ES, Santiago-Lastra Y, Albo ME, et al. Urinary Incontinence in Women: A Review. JAMA. 2017;318(16):1592-1604.
• 3. Góes RP, Pedreira LC, David RAR, et al. Hospital care and urinary incontinence in the elderly. Rev Bras Enferm. 2019;72(2):284-293.
• 4. Pearlman A, Kreder K. Evaluation and treatment of urinary incontinence in the aging male. Postgrad Med. 2020;132(4):9-17.
• 5. Aoki Y, Brown HW, Brubaker L, et al. Urinary incontinence in women. Nature reviews. Disease Primers. 2017;3: 17042.
• 6. Başer Seçer M, Seçer E, Kaya Mutlu E, et al. Adaptation, validity and reliability of geriatric self-efficacy index for urinary incontinence (GSE-UI) in geriatric incontinents. Int Urol Nephrol. 2021;53(5):825-834.
• 7. Bulgak M, Aydın Avcı İ. Yaşlı hastalarda üriner inkontinans farkındalığı ve etkileyen faktörler ile üriner inkontinansla baş etme yöntemleri. Journal of Nursology. 2022;25(1): 1-6.
• 8. Yan F, Xiao LD, Zhou K, et al. Perceptions and help-seeking behaviours among community-dwelling older people with urinary incontinence: A systematic integrative review. J Adv Nurs. 2022;78(6):1574-1587.
• 9. Demir S, Kızılkaya Beji N. Üriner inkontinanslı kadınlarda yaşam kalitesi ve sağlık arama davranışlar. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2015; 23(1): 23-31.
• 10. Öz Yıldırım Ö, Çelik Eren D, Korkmaz M, et al. Üniversite Öğrencilerinin üriner inkontinans farkındalıkları ve benlik saygıları arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2020; 13(3):170- 177.
• 11. Avci İA, Öz Ö, Eren DÇ. Urinary incontinence prevalans, quality of life and awareness situations of individuals in a muslim community. International Continence Sociaty 42. Annual Meeting. Italy, September. 2017.
• 12. Kıraç R, Öztürk YE. Sağlık arama davranışı: ölçek geliştirme çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi. 2021; 12(29): 224-234.
• 13. Schreiber Pedersen L, Lose G, Høybye MT, et al. Predictors and reasons for help-seeking behavior among women with urinary incontinence. Int Urogynecol J. 2018;29(4):521-530.
• 14. Blasco P, Valdivia MI, Oña MR, et al. Clinical characteristics, beliefs, and coping strategies among older patients with overactive bladder. Neurourol Urodyn. 2017;36(3):774-779.
• 15. Bilgic D, Kizilkaya Beji N, Ozbas A, et al. Coping and Help-Seeking Behaviors for Management of Urinary Incontinence. Low Urin Tract Symptoms. 2017;9(3):134-141.
• 16. Wang C, Wan X, Wang K, et al. Disease stigma and intentions to seek care for stress urinary incontinence among community-dwelling women. Maturitas. 2014;77(4):351-355.
• 17. Park S, Yeoum S, Kim Y, et al. Self-management Experiences of Older Korean Women With Urinary Incontinence: A Descriptive Qualitative Study Using Focus Groups. J Wound Ostomy Continence Nurs. 2017;44(6):572-577.
• 18. Beji NK, Ozbas A, Aslan E, et al. Overview of the social impact of urinary incontinence with a focus on Turkish women. Urol Nurs. 2010;30(6):327-335.
• 19. Luo X, Chuang CC, Yang E, et al. Prevalence, management and outcomes of medically complex vulnerable elderly patients with urinary incontinence in the United States. Int J Clin Pract. 2015;69(12):1517-1524.
• 20. Nazarko L. Use of continence pads to manage urinary incontinence in older people. Br J Community Nurs. 2015;20(8):378-384.