A Literary Starting Point: Hulki Aktunç’s First Published Short Story “Deredeki” Which Did Not Enter in His Books

Yıl 2021, Sayı: 6, 10 - 22, 30.12.2021

Şener Şükrü Yiğitler

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1018849

Öz

One of the pioneers of innovative Turkish storytelling, in search for new things after famous 1950 Generation, Hulki Aktunç’s “Deredeki”, published in the 17th issue of the magazine Soyut in September 1969, is his first published story. The author gives the first clues of his avant-garde style in terms of language and form, which is accepted as the distinguishing feature of his storytelling, in this work, which he stated that he did not include any of his books in reference to the importance and value of being the first story published in a magazine. Aktunç presents the image of a confident writer who knows the story style he will reveal from the very beginning of his literary career and acts in this direction. In this article, the characteristics of Hulki Aktunç’s first published story which did not enter in his books, “Deredeki”, which gives clues about his writing style, and reflects the formal and content innovation that made him an important name in avant-garde Turkish storytelling, are examined in terms of the story understanding of the period in question and Turkish story in general discussed in its historical context. Finally, a general conclusion is reached on Aktunç’s storytelling by comparing another story of the author, which, also, was not included in his books, “Biçare Herif”.

Anahtar Kelimeler

Hulki Aktunç, Deredeki, Biçare Herif, short story, structure, theme.

Bir Edebî Başlangıç Noktası: Hulki Aktunç’un Kitaplarına Girmeyen Yayınlanmış İlk Öyküsü “Deredeki”

Öz

1950 Kuşağı sonrası yeni arayışlara giren Türk öykücülüğünün öncü isimlerinden biri olan Hulki Aktunç’un Eylül 1969’da Soyut dergisinin 17. sayısında yayınlanan “Deredeki” adlı eseri onun yayınlanmış ilk öyküsüdür. Yazar, bir dergide yayınlanmış ilk öyküsü olmasının önemine ve değerine atfen hiçbir kitabına almadığını belirttiği bu eserinde öykücülüğünün ayırt edici özelliği olarak kabul gören dilsel ve biçimsel bakımdan avangart tarzının ilk ipuçlarını verir. Aktunç, “Deredeki” öyküsüyle edebî kariyerinin en başından itibaren ortaya koyacağı öykü tarzını bilen ve bu yönde hareket eden kendinden emin bir yazar imajı sunar. Bu çalışmada, Hulki Aktunç’un kitaplarına girmeyen yayınlanmış ilk öyküsü olan “Deredeki”nin, onun öykü anlayışına dair ipuçlarını veren, onu avangart Türk öykücülüğünde önemli bir isim hâline getiren biçimsel ve içeriksel yeniliğini yansıtan nitelikleri söz konusu dönemin öykü anlayışı ve genel anlamda Türk öykü tarihi bağlamında tartışılmış; son olarak da yazarın kitaplarına girmemiş bir başka öyküsü “Biçare Herif”le karşılaştırılması yapılarak Aktunç’un öykücülüğü konusunda genel bir sonuca ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hulki Aktunç, Deredeki, Biçare Herif, öykü, yapı, tema.

Kaynakça

• Akatlı, F. (1998). Öykülerde Dünyalar. İstanbul: Boyut Yayın Grubu.
• Aktunç, H. (1969). Deredeki. Soyut, 17, 23-24.
• Aktunç, H. (1970). “Biçare Herif” ya da Suların Kürediği Talan. Papirüs, 44, 34-36.
• Aktunç, H. (1971). Aydınlar ve Hikâyemizin Doğuş Sorunları. Türkiye Defteri, 1, 2-10.
• Aktunç, H. (1989) Bir Yer Göstericinin Hayatı. İstanbul: Afa Yayınları.
• Aktunç, H. (2008). Yoldaşım 40 Yıl-Edebiyatta 40. Yılında Hulki Aktunç. İstanbul: Say Yayınları.
• Aktunç, H. (2009). Bir Kadıköy’oğlu. İstanbul: Heyamola Yayınları.
• Andaç, F. (1997). Hikâyenin Kaynaklarına Bakmak Bir Zorunluluktur. Adam Öykü, 8, 37-49.
• Beriş, H. E. (2010). Nostalji, Muhafazakârlık ve Türkiye. Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 25-26, 47-74.
• Erdem, Y. H. (2013). Osmanlıda Köleliğin Sonu 1800-1909. İstanbul: Kitap Yayınevi.
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi (2021). Hasanpaşa Gazhanesi Yeniden Hayat Buluyor. https://www.ibb.istanbul/News/Detail/34179, [Erişim Tarihi: 10.05.2021].
• Karaca, A. (2010). İkinci Yeni Poetikası. Ankara: Hece Yayınları.
• Karataş, S. (2013). Hulki Aktunç’un Öykücülüğü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Kutlu, M. (1990). Bir Yer Göstericinin Hayatı. Dergâh, 1, 7-8.
• Lekesiz, Ö. (2001). Yeni Türk Edebiyatında Öykü 4. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Pamuk, Ş. (2019). Türkiye’nin 200 Yıllık İktisadi Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Parlatır, İ. (2013). Türk Edebiyatında Kölelik. İstanbul: Yargı Kültür.
• Süreya, C. (1996). Günler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Tosun, N. (2014). Modern Öykü Kuramı. Ankara: Hece Yayınları.
• Turan, G. vd. (1998). Gerçek Bir Okurla Karşılaştığımda Bütün Yazdıklarımı Yeniden Okuyorum. kitap-lık, 34, 4-15.