Vocabulary in Malatya Folk Songs

Yıl 2023, Sayı: 10, 632 - 647, 25.03.2023

Betül Karagöz Dursun , Niymet Bahşi

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1252637

Cited By: 1

Öz

Folk songs, which are anonymous folk poems sung with various melodies, are one of the oral cultural elements that reflect the cultural characteristics of a region. Symbols and concepts used in folk songs reflect the culture of that region. At the same time, it is one of the most important indicators showing the vocabulary of the region where folk songs are written and sung, and it also contains the vocabulary of the region it belongs to. Vocabulary of a language is accepted as the basic words of that language and due to the qualities of this vocabulary, it forms the first referenced word categories in language studies such as language teaching, language history and grammar. The names of numbers, names of animals, elements of nature, food names, color names, and the names of the items used in the vocabulary of languages are accepted as basic words by linguists. The aim of this study is to determine the appearance of the traditional culture of the Malatya region in folk songs through the vocabulary in folk songs. Within the framework of this purpose, the topics covered in the folk songs belonging to the Malatya region, which entered the TRT repertoire, were determined and the motifs and symbols included in the folk songs were determined. The data of the study consists of the words/concepts in the examined works. In this descriptive study, the data were analyzed by content analysis. Obtained data were expressed statistically. Considering the vocabulary element in the folk songs, the purposeful, meaningful and distinctive features were taken into consideration, the folk songs were classified in terms of content and various suggestions were made based on the data.

Anahtar Kelimeler

Vocabulary, folk song, content analysis.

Malatya Türkülerinde Söz Varlığı

Öz

Çeşitli ezgilerle söylenen anonim halk şiiri olan türküler bir yörenin kültürel özelliklerini yansıtan sözlü kültür öğelerinden biridir. Türkülerde kullanılan semboller, yer alan kavramlar o bölgenin kültürünü yansıtmaktadır. Aynı zamanda türküler yazılıp söylendiği yörenin söz varlığını gösteren en önemli göstergelerden biri olup ait olduğu bölgenin kelime servetini de bünyesinde barındırmaktadır. Bir dilin söz varlığı o dilin temel kelimeleri olarak kabul edilir ve bu söz varlığının gösterdiği niteliklerden dolayı dil öğretimi, dil tarihi ve dil bilgisi gibi dil incelemelerinde ilk olarak başvurulan kelime kategorilerini oluşturur. Dilbilimciler tarafından dillerin söz varlığında yer alan sayı adları, hayvan adları, doğa unsurları, yiyecek adları, renk adları, kullanılan eşyaların adları temel kelimeler olarak kabul edilir. Bu çalışmanın amacı da türkülerdeki söz varlığı yoluyla Malatya yöresinin geleneksel kültürünün türkülerdeki görünümünü tespit etmektir. Bu amaç çerçevesinde TRT repertuvarına girmiş Malatya yöresine ait türkülerde işlenen konular belirlenip türkülerin içerdiği motif ve semboller tespit edilmiştir. Çalışmanın verisini, incelenen eserlerde yer alan sözcükler/kavramlar oluşturmaktadır. Betimsel nitelik taşıyan bu çalışmada veriler içerik analizi yapılarak incelenmiştir. Elde edilen veriler istatistiksel olarak ifade edilmiştir. Türkülerdeki söz varlığı unsuru dikkate alınarak, amaca uygun, anlamlı, ayırt edici özellikler göz önünde bulundurulmuş, türküler içerik açısından sınıflandırılmış ve verilerden hareketle çeşitli öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Söz varlığı, türkü, içerik analizi.

Kaynakça

• Aksan, D. (1990). Her Yönüyle Dil- Ana Çizgileriyle Dilbilim. TDK Yayınları.
• Ataman, A., (2009) Bu Toprağın Sesi – Halk Musikimiz (Haz. Süleyman Şenel). Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
• Banguoğlu, T. (2011). Türkçenin Grameri, 9. Basım. TDK Yayınları.
• Güneş, H. (2020). Safranbolu Türkülerinin Söz Varlığı ve Muhtevası Üzerine Bir İnceleme “Trt Türk Halk Müziği Repertuarı ve Adnan Ataman’ın ‘Safranbolu Türküleri ve Halk Oyunları’ Eserinde Yer Alan Türküler. Yüksek Lisans Tezi. Karabük: Karabük Üniversitesi.
• İmer, K., Kocaman, A. ve Özsoy, A. S. (2011). Dilbilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Kaplan, N. (2020). Denizli Yöresi Türkülerinin Söz Varlığı. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Sert, F. (2017). Elâzığ Harput Türküleri Üzerine Bir İnceleme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 65-86.
• Özbek, M. (1975). Folklör ve Türkülerimiz. 1975:63.
• Öztürk, M. K. (2019). Ardahan Türkülerinin Söz Varlığı ve Kültürel Motifler Açısından Değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(1), 179-189.
• Şen, Ş. (2018). Antalya Yöresi Türkülerinin Söz Varlığı. Yüksek Lisans Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi. TDK (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Yalçın, S. K., ve Özek, F. (2006). Söz Varlığının Temel Dil Becerilerinin ve Akademik Disiplinlerin Kazanımına Olan Etkileri. Millî Eğitim, 35(171), 130-139.
• Yıldırım A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, H. (2011). Türk Halk Müziği Üzerine Bir İnceleme. Akademik Bakış Dergisi, 26, 1-13.