Bibliometric Analysis of Study on Collective Memory And Media

Yıl 2023, Sayı: 12, 1518 - 1532, 26.09.2023

Bünyamin Uzun

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1331663

Öz

Collective memory argues that the memory of individuals who make up the society is formed within the social framework. In this sense, memory is formed and reconstructed through social relations. Many tools function as memory space in the reconstruction of memory. Today, media has become a part of memory construction and transmission because it is used by a very large part of the society. Media tools both contribute to the writing of the past and affect the context in which that past will be. This leads directly to memory construction. In this study, based on the results of studies on collective memory and media, it presents a general perspective on the relationship between collective memory and media. In this respect, 206 research articles in the Web of Science database were analyzed using the bibliometric method. One of the most important results of the study is that collective memory and media studies have increased rapidly in the last five years (95 studies). On the other hand, it has been observed that researchers also focus on the relationship between collective memory and social media. However, it has been observed that concepts such as online memory or digital memory remain in the background.

Anahtar Kelimeler

Collective memory, media, bibliometric analysis, web of science.

Proje Numarası

Yok

Kolektif Bellek ve Medya ile İlgili Çalışmaların Bibliyometrik Analizi

Öz

Kolektif bellek, toplumu oluşturan bireylerin belleğinin toplumsal çerçevede oluştuğunu savunmaktadır. Bu anlamda bellek toplumsal ilişkilerle oluşmakta ve yeniden inşa edilmektedir. Belleğin yeniden inşasında birçok araç bellek mekânı olarak işlev görmektedir. Günümüzde medya toplumun çok geniş bir kısmı tarafından kullanılması nedeniyle bellek inşasının ve aktarımının bir parçası haline gelmiştir. Medya araçları hem geçmişin yazılmasına katkı sunmakta hem de o geçmişin hangi bağlamda olacağına etki etmektedir. Bu durum doğrudan bellek inşasını ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada kolektif bellek ve medya konusunda yapılan çalışmaların sonuçlarından yola çıkarak kolektif bellek ve medya ilişkisine genel bir bakış açısı sunmaktadır. Bu bakımdan çalışmada Web of Science veri tabanında yer alan 206 araştırma makalesi bibliyometrik yöntemle incelenmiştir. Çalışmanın en önemli sonuçlarından biri kolektif bellek ve medya çalışmalarının son beş yılda (95 çalışma) hızla arttığının saptanmasıdır. Öte yandan araştırmacıların kolektif bellek ve sosyal medya ilişkisine de odaklandığı görülmüştür. Ancak online bellek ya da dijital bellek gibi kavramların arka planda kaldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kolektif bellek, medya, bibliyometrik analiz, web of science.

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Akpinar, M. (2020). Afro-Türkler: Temsiliyet, Gelenek ve Kimlik. Folklor/Edebiyat, 26(101), 73-86.
• Assmann, J. (2018). Kültürel Bellek: Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik. (Çev. Ayşe Tekin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Başaran İnce, G. (2007). Bellek Yönetimi ve Edebiyat: Türk Ulusal Kimliğinin İnşası ve Tarihi Romanlar. Kültür ve İletişim, 10(20), 63-90.
• Başaran İnce, G. (2010). Medya ve Toplumsal Hafıza. Kültür ve İletişim Dergisi, 13(1), 9-29.
• Başaran İnce, G. (2016). Ulusal Kimlik, Kolektif Bellek ve Edebiyat: Dersimli Kız Romanında Resmi Bellek Temaları. Kovara Monograf Edebiyat Eleştiri, 5, 36-68.
• Bilgin, N. (2013). Tarih ve Kolektif Bellek. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Blight, D. W. (2015). “Bellek Patlaması: Neden ve Neden Şimdi?”. Zihinde ve Kültürde Bellek. (Pascal Boyer ve James V. Wersch, Ed.). (Çev. Yonca Aşçı Dalar). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Chadegani, A. A., Salehi, H., Yunus, M., Farhadi, H., Fooladi, M., Farhadi, M., & Ebrahim, N. A. (2013). A Comparison Between Two Main Academic Literatüre Collections: Web of Science and Scopus Data Bases. Asian Social Science, 9(5), 18-26.
• Chen, C. (2017). Science mapping: A Systematic Review of The Literature. Journal of Data and Information Science, 2(2), 1-40.
• Chen, H., Jiang, W., Yang, Y., Yang, Y., & Man, X. (2015). Global Trends of Municipal Solid Waste Research From 1997 to 2014 Using Bibliometric Analysis. Journal of The Air & Waste Management Association, 65(10), 1161-1170.
• Connerton, P. (2018). Modernite Nasıl Unutturur. (Çev. Kübra Kelebekoğlu). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Connerton, P. (2019). Toplumlar Nasıl Anımsar?. (Çev. Alaaddin Şenel). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Danvila-del-Valle, I., Estévez-Mendoza, C. & Lara, F. J. (2019). Human Resource Straining: A Bibliometric Analysis. Journal of Business Research, 101, 627-636.
• Edy, J. A. (1999). Journalistic Uses of Collective Memory. Journal of Communication, 49(2), 71-85.
• Halbwachs, M. (2016). Hafızanın Toplumsal Çerçeveleri. (Çev. Büşra Uçar). Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Halbwachs, M. (2018a). Kolektif Bellek. (Çev. Zühal Karagöz). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Halbwachs, M. (2018b). Kolektif Hafıza.(Çev. Banu Barış). Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Huyssen, A. (1999). Alacakaranlık Anıları Bellek Yitimi Kültüründe Zamanı Belirlemek. (Çev. Kemal Atalay). İstanbul: Metis Yayınları.
• Kuşdil, M. ve Çavuşoğlu, M. (2023). Kolektif Travma, Kolektif Bellek ve Sosyal Temsiller. Varlık Dergisi, (1387), 14-18.
• Mutlu, E., Tanrıverdi Kaya ve Polat, A. H. (2019). Kent Kimliğinin Korunması ve Kolektif Bellek Mekanlarının Tespiti. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 8(2), 42-50.
• Nora, P. (2006). Hafıza Mekânları. (Çev. Mehmet Emin Özcan). Ankara: Dost Kitabevi.
• Özcan Yılmaz, E. ve Özcan Uslu, N. (2019). Mekânsal İmgelerin Kolektif Bellek Üzerindeki Rolünün Sultan Filmi Örneğinde İncelenmesi. Journal of International Social Research, 12(64), 512-518.
• Öztürk, M. & Demir, Y. (2023). Bilgilendirme ve Kaos Arasında: Afet Yönetiminde Medyanın Rolüne Yönelik Bibliyometrik Bir Analiz. TRT Akademi Dergisi, 8(17), 1-20.
• Ricoeur, P. (2017). Hafıza, Tarih, Unutuş. (Çev. Mehmet Emin Özcan). İstanbul: Metis Yayınları.
• Rodrigues, S. P., Van Eck, N., & Waltman, L. (2014). Mapping Patient Safety: A Large-Scale Literature Review Using Bibliometric Visualisation Techniques. BMJ Open, 4, e004468.
• Sancar, M. (2016). Geçmişle Hesaplaşma Unutma Kültüründen Hatırlama Kültürüne. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Schudson, M. (2007). Kolektif Bellekte Çarpıtma Dinamikleri. (Çev. Begüm Kovulmaz). Cogito: Bellek: Öncesiz, Sonrasız Yapı Kredi Yayınları Üç Aylık Düşünce Dergisi, 50(Bahar), 179-199.
• Soysal, M. (2021). Hakikat Ötesi, Yalan Haber ve Kolektif Belleği Çarpıtma Dinamikleri Bağlamında 6-7 Eylül 1955 Olayları Üzerine Bir Değerlendirme. Belgi Dergisi, 22, 481-507.
• Susam, A. (2015). Toplumsal Bellek ve Belgesel Sinema. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Uzun, B. (2023). 12 Eylül 1980 Askeri Darbesinin Bellek Mekânları Üzerinden İncelenmesi. Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Van Eck, N. J. (2011). Methodological Advances in Bibliometric Mapping of Science. (No. EPS-2011-247-LIS). ERIM Ph.D. Series Research in Management. Erasmus Research Institute of Management.
• Van Eck, N., & Waltman, L. (2010). Software Survey: VOSviewer, A Computer Program for Bibliometric Mapping. Scientometrics, 84(2), 523-538.
• Van Eck, N. J., & Waltman, L. (2017). Citation-Based Clustering of Publications Using CitNetExplorer and VOSviewer. Scientometrics, 111, 1053-1070
• Yegen, C. & Dönmez, S. C. (2023). Tarih ve Kolektif Bellek Aktarımında Sanal Gerçeklik: “War Remains” Örneği. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 412-430.
• Yelsalı Parmaksız, P. M. (2019). Belleğin Mekânından Mekânın Belleğine: Kavramsal Bir Tartışma. İlef Dergisi, 6(1), 7-26.
• Yolalan, N. S. & Çelen Öztürk, A. (2021). Kolektif Bellek Mekânı Olarak Meydanların Zihin Haritalar Üzerinden Analizi: Ankara Kızılay Meydanı. EKSEN Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2(2), 1-15.
• Zandberg, E. (2006). Critical Laughter: Humor, Popular Culture and Israeli Holocaust Commemoration. Media, Culture & Society, 28(4), 561–579.
• Zandberg, E., Meyers, O. & Neiger, M. (2012) Past Continuous: Newsworthiness and The Shaping of Collective Memory. Critical Studies in Media Communication, 29(1), 65-79.
• Zandberg, E. (2015). “Ketchup is The Auschwitz of Tomatoes”: Humorand The Collective Memory of Traumatic Events. Communication, Culture & Critique, 8, 108-123.
• Zelizer, B. (1995). Reading The Past Against -The-Grain - The Shape of Memory Studies. Review and Criticism, 12(June), 214-239