The Problem of the Eternity of the Universe in Aristotle

Yıl 2023, Sayı: 12, 1630 - 1640, 26.09.2023

Süleyman Taşkın

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1342664

Öz

God, universe/realm and god-universe relationship are at the forefront of the most discussed topics in the History of Philosophy as well as in the History of Thought. In this context, besides different conceptions of god, different explanations from each other have been given about the origin of the universe In these explanations, beliefs as well as the understanding of science of the period played a role. Although the universe was thought of as a reality that exists on its own by some philosophers, its relationship with God has been tried to be established somehow. Starting from the creator god, concepts such as the architect, the mover or the god identified with the universe have emerged. Within the framework of these understandings, which we should see as opposite to each other, philosophers have put forward different views on the emergence of the world. In this context, Aristotle thought that the universe was eternal within the framework of the general acceptance of his time. Because, according to him, the universe is based on the unity of form and matter, and one of the common assumptions of Ancient Greek thought is that the universe is eternal. In this context, the understanding of nothing comes out of nothing (ex nihilo nihil fit) has continued its existence throughout antiquity.
In our study, Aristotle's ideas about the eternity of the universe are discussed in detail. Here, first of all, it is emphasized that Aristotle's idea of the eternity of matter, and that he came to the conclusion that the universe is eternal. The basis here is the assumption that nothing can come into existence out of nothing and that something that exists cannot be completely destroyed. In this context, Aristotle also included the idea of the eternity of form and the idea that there can be no space apart from objects. Another point that opens the door to Aristotle's idea of the eternity of the universe is his idea of God, which is famous as prime mover Here, God is not the maker/creator of the universe, but a god who is considered the source of action for the existing. Along with these, Aristotle believed that the universe was eternal, based on his understanding of motion and time. Because, according to him, motion and time were things to be considered together with the object and they were also eternal.

Anahtar Kelimeler

Aristotle, eternity problem, eternal universe, substance, history of philosophy.

Aristoteles’te Evrenin Ezeliliği Problemi

Öz

Düşünce tarihinin olduğu kadar felsefe tarihinin en çok tartışılan konularının başında Tanrı, evren/âlem ve Tanrı-evren ilişkisi gelmektedir. Bu bağlamda farklı Tanrı tasavvurları yanında, evrenin ortaya çıkışana dair birbirinden değişik açıklamalar yapılmıştır. Bu açıklamalarda dönemin bilim anlayışı kadar inançları da rol oynamıştır. Bazı filozoflar tarafından evren her ne kadar kendi başına var olan bir gerçeklik olarak düşünülse de Tanrıyla ilişkisi bir şekilde kurulmaya çalışılmıştır. Yaratıcı Tanrıdan başlamak üzere, mimar, hareket ettirici ya da evrenle özdeşleştirilen Tanrı gibi anlayışlar ortaya çıkmıştır. Birbirine zıt olarak görmemiz gereken bu anlayışlar çerçevesinde filozoflar âlemin ortaya çıkışına dair farklı görüşler ileri sürmüşlerdir. Bu bağlamda Aristoteles, döneminin genel kabulü çerçevesinde evrenin ezeli ve ebedi olduğunu düşünmüştür. Çünkü ona göre evren form-madde birlikteliğinden kuruludur ve Antik Yunan düşüncesinin ortak kabullerinden bir tanesi evrenin ezeli ve ebedi olduğudur. Bu bağlamda hiçten hiç çıkar (ex nihilo nihil fit) anlayışı İlk Çağ boyunca varlığını sürdürmüştür.
Çalışmamızda Aristoteles’in evrenin ezeliliğine dair ortaya koyduğu fikirler ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Öncelikle Aristoteles’in madde’nin ezeliliği fikrinden yola çıkarak evrenin ezeli olduğu kanaatine vardığı üzerinde durulmuştur. Buradaki dayanak hiçbir şeyin yoktan var olamayacağı ve var olan bir şeyin de mutlak yok olamayacağı kabulüdür. Bu kapsamda Aristoteles ayrıca formun ezeliliği ve cisimlerden ayrı bir boşluğun olamayacağı düşüncesine de yer vermiştir. Aristoteles’in evrenin ezeliliği düşüncesine kapı aralayan bir diğer husus, onun ilk muharrik şeklinde meşhur olan Tanrı düşüncesidir. Buna göre Tanrı evreni yapan/yaratan değil, var olana hareket kaynağı sayılan bir Tanrıdır. Bunlarla birlikte Aristoteles, hareket ve zaman anlayışlarından da yola çıkarak evrenin ezeli olduğuna inanmıştır. Çünkü ona göre hareket ve zaman cisimle birlikte düşünülecek şeylerdir ve onlar da ezelidirler.

Anahtar Kelimeler

Aristoteles, ezelilik problemi, ezeli evren, madde, felsefe tarihi.

Kaynakça

• Aristoteles. (2010). Metafizik (A. Arslan, Çev.). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Aristoteles. (2013). Gökyüzü Üzerine (S. Babür, Çev.). Bilgesu Yayıncılık.
• Aristoteles. (2014). Fizik (S. Babür, Çev.). Ankara: Yapı Kredi Yayınları.
• Burnet, J. (2013). Erken Yunan Felsefesi (A. Yardımlı, Çev.). İdea Yayınevi.
• Çay, M. (2019). Proclus on the Eternity of the World. Entelekya Logico-Metaphysical Review, 3(1), 35-44.
• Davidson, H. A. (1987). Proofs for Eternity, Creation and the Existence of God in Medieval Islamic and Jewish Philosophy. New York: Oxford University Pres.
• Ekren, U. (2004). Aristoteles’te Mekân ve Hareket. Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Gözlü, A. (2021). Grek Mitolojisinde Evrenin Tanrıları Yaratma Süreci. Çankırı Karatekin Üniversitesi Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi, 9(2), 168-186.
• Gül, E. S. (2018). Aristoteles Fiziğinin Metafizik Temelleri. Ankara: İlahiyat Yayınları.
• İmamefendi, B. (2020). Proklos’ta Âlemin Ezelîliği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi.
• Kenny, A. (2018). Batı Felsefesinin Yeni Tarihi: Antik Felsefe (S. Uslu, Çev.). İstanbul: Küre Yayınları.
• Mitralexis, S. (2015). Temporality in Aristotle’s Philosophy: Motion, Time and Decay. Φιλοσοφεῖν, (11).
• Özkan, C. İ. (2015). Timaios’ta Oluş ve Devinimin Nedenselliği ve “Neden” Kavramının Dört Anlamı. Felsefi Düşün Akademik Felsefe Dergisi, (5), 165-192.
• Parmenides. (2019). Fragmanlar (Y. G. Sev, Çev.). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Platon. (2015). Timaios (F. Akderin, Çev.). Say Yayınları.
• Proklos. (2022). Alemin Ezeliliği Üzerine On Sekiz Delil (E. B. Şaman & B. İmamefendi, Çev.). Pinhan Yayıncılık.
• Ride, M. A. E. (2001). Ari̇stoteles ve Ki̇ndi̇’ye Göre Alemi̇n Ezeli̇li̇ği̇ Veya Yaratilmişliği Problemi̇ (C. Şulul, Çev.). Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6(6), 133-141.
• Ross, D. (2011). Aristoteles (A. Arslan, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Sachs, J. (2005). Aristotle: Motion and its Place in Natüre. İçinde Internet Encyclopedia of Philosophy.
• Seeskin, K. (2005). Maimonides on the Origin of the World. New York: Cambridge University Pres.
• Sina, İ. (2013). Kitabu’ş-Şifa Metafizik (E. Demirli & Ö. Türker, Çev.). İstanbul: Litera Yayıncılık.
• Yalçıntaş, İ. (2021). İbn Sînâ’ya Göre Yaratma ve Âlemin Zamansal Ezelîliği. Journal of Islamic Research, 32(1), 10-29.