The Relationship Between Classroomteachers’ Levels of Agency and Organizational Commitment

Yıl 2023, Sayı: 12, 1318 - 1335, 26.09.2023

Zeynep Yılmaz Öztürk , Mahmut Aksoy

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1345199

Öz

In order to keep up with the rapidly advancing and developing world, people must constantly educate themselves. When we talk about education, schools and teachers come to mind. Without a doubt, one of the most important factors in education is teachers. Teachers need to develop themselves sufficiently and be active in terms of education and training. Among the factors that affect teacher agency, getting support and encouragement from the organization that they are affiliated with has an important place. The aim of this is study is to reveal the relationship between teacher agency and organizational commitment. In this capacity, the survey model which is one of the quantitative research methods was used in the study. In accordance, the population of the study was determined as teachers working in public primary schools in Şanlıurfa that are affiliated with the Ministry of National Education, during 2021 - 2022 the academic year. The sample of the study consists of a total of 268 classroom teachers (100 Women and 168 Men) working in Karaköprü, Haliliye and Eyyübiye districts of Şanlıurfa. This data obtained from the study was then analyzed descriptively using frequency, arithmetic mean and standard deviation. Because the data had a normal distribution, parametric tests were used. For the comparisons between two-group variables, independent sample t-test was used. For the comparisons among variables that are three or more groups, Anova test was used. For the examination of the correlation coefficients among the scores of the scales, Pearson correlation analysis was used. Based on the findings of the study, a meaningful positive relationship was found between teacher agency and organizational commitment. Suggestions were also made for researchers and practitioners in line with the findings of the study.

Anahtar Kelimeler

Teacher agency, organizational commitment, classroom teacher.

Sınıf Öğretmenlerinin Faillik Düzeyleri ve Örgütsel Bağlılık Düzeyleri İlişkisi

Öz

Hızla ilerleyen ve gelişen Dünya’nın getirilerine ayak uydurmak için insanlar sürekli olarak kendilerini eğitmelidirler. Eğitim denince akla okullar ve öğretmenler gelmektedir. Şüphesiz eğitimin en önemli unsurlarından birisi öğretmenlerdir. Öğretmenlerin yeterince kendilerini geliştirmeleri ve eğitim öğretim anlamında fail olmaları üzerinde durulması gereken konulardandır. Öğretmenlerin fail olma durumlarını etkileyen faktörler arasında bağlı oldukları örgüt tarafından desteklenmeleri ve teşvik edilmeleri önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışma amaç öğretmen failliği ile örgütsel bağlılığın arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bu kapsamda çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Bu doğrultuda araştırma evreni 2021-2022 eğitim öğretim yılında Şanlıurfa ilinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ilkokullarda görev yapan öğretmenler olarak belirlenmiştir. Çalışmanın örneklemini ise Şanlıurfa ili merkez Karaköprü, Haliliye ve Eyyübiye ilçelerinde görev yapmakta olan 100 Kadın ve 168 Erkek olmak üzere toplam 268 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen bu veriler betimsel analiz esnasında frekans, aritmetik ortalama ve standart sapmadan faydalanılmıştır. Veriler normal dağılım gösterdikleri için parametrik testlerden yararlanılmıştır. İki gruplu değişkenler arasındaki karşılaştırmalar için bağımsız örneklem t testi yapılmıştır. Üç grup ve üzeri olan değişkenler arasındaki karşılaştırmalar için Anova testi yapılmıştır. Ölçeklerin puanları arasındaki korelasyon katsayılarının incelenmesinde Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına dayanarak öğretmen failliği ve örgütsel bağlılık aralarında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırma bulguları doğrultusunda araştırmacı ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen failliği, örgütsel bağlılık, sınıf öğretmeni.

Kaynakça

• Acar, S. (2021). Öğretmenlerin Faillik (Etkenlik) Algılarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Karabük: Karabük Üniversitesi.
• Akan, D. ve Kılıç, M. E. (2019). Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri ile Okul Etkililiği Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 23 (80), 123-136.
• Akyol, P., Atan, T. ve Gökmen, B. (2011). Beden Eğitimi ve Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin İncelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 3(1), 38-45.
• Allen, N. J., Meyer, J. P., and John, P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization. Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.
• Angle, H. L., and Perry, J. L. (1981). An Empirical Assessment of Organizational Commitment and Organizational Effectiveness. Administrative Science Quarterly, 26 (26), 1-14.
• Aşçı, M. ve Yıldırım, R. (2020). Öğretmen Failliği ile Öğretim Programına Bağlılık Arasındaki İlişki: Yunus Emre İlçesi Örneği. Eğitim ve Toplum Dergisi, 10(16), 24-67.
• Atik, S. ve Üstüner, M. (2014). İlköğretim Okullarının Örgüt Tipi ile Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığı Arasındaki İlişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi,15(2),133-154
• Balay, R. (2000). Özel ve Resmi Liselerde Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığı: Ankara İli Örneği. Doktora tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Ball, S. J. (2008). The Education Debate. Bristol: The Policy Press.
• Bellibaş, M. Ş., Çalışkan, Ö., ve Gümüş, S. (2019). Öğretmen Failliği Ölçeği’nin (ÖFÖ) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Eğitim Dergisi, 9(1), 1-11.
• Cemaloğlu, N. ve Şahin, D. E. (2007). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 463-484.
• Cohen A. (1993). Age and Tenure in Relation to Organizational Commitment: A Meta-Analysis, Basic and Applied Social Psychology, 14 (2), 143-159.
• Çağlar, Ç. (2013). Akademik İyimserlik Düzeyinin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 260-273.
• Çoban, D. ve Demirtaş, H. (2011). Okulların Akademik İyimserlik Düzeyi ile Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığı Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(3), 317-348.
• Dağlı, A. ve Gençdal, G. (2018). Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığa İlişkin Algılarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (14), 164-175.
• Demirsoy E. (2009). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankar: Anı Yayıncılık.
• Erdil, O., ve Keskin, H. (2003). Güçlendirmeyle İş Tatmini, İş Stresi ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiler: Bir Alan Çalışması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 32(1), 7-24.
• Genç, S. Z. (2000). Bilgi Toplumunda Öğretmen Eğitimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(23), 375-386.
• George, D. and Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 Update, Boston: 10th Edition, Pearson.
• Han, B., Dağlı, A.,ve Elçiçek, Z. (2018). Örgütsel Bağlılık Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (68), 1788-1800.
• Kaçan, G. (2004). Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Gelişime İlişkin İsteklilik Düzeyleri. Sosyal Bilimler Dergisi,5(1), 57-65.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. (24. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Karayılan, E. ve Mert, P. (2022). Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığının Performansına Etkisi: Özel ve Devlet Okulu Karşılaştırması, Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 5(4), 357-377.
• Liu, S., Hallinger, P., and Feng, D. (2016). Supporting the Professional Learning of Teachers in China: Does Principal Leadership Make A Difference?. Teaching and Teacher Education, 59, 79–91.
• Meyer, J. P. and Allen, N. J. (1991). A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment: Human Resource Management Review. Journal of Occupational Psychology, 1(1), 61-89.
• Meyer, J. P.; Allen, N. J.; and Smith, J. (1993). Commitment to Organizations and Occupations: Extension and Test of A Three-Component Conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78 (4), 538-551.
• Mowday, R. T., Steers, R. M., and Porter, L. W. (1979). The Measurement of Organizationacommitment. Journal of Vocational Behavior, 14(2), 224-247.
• Nakip, M. (2006). Pazarlama Araştırmaları, Teknikleri ve Spss Destekli Uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Oktar, İ. ve Yazçayır, N. (2008). Öğrencilere Göre Etkili Öğretmen Özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 37(180), 8-23.
• Özdemir, T. Y., Demirkol, M., Erol, Y. C., ve Turhan, M. (2018). Kolektif Öğretmen Yeterlikleri ile Okul Kültürü Arasindaki İlişkinin İncelenmesi: Elâzığ İli Örneği. Journal of Social And Humanities Sciences Research, 5(31), 4628- 4635.
• Priestley, M., Edwards, R., Priestley, A., and Miller, K. (2012). Teacher Agency in Curricu-Lum Making: Agents of Change and Spaces for Manoeuvre. Curriculum Inquiry, 42(2), 191-214.
• Soydan, T. (2012). Öğretmenlerin İstihdamı: İstihdam Biçimi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,2(2), 1-13.
• Tabachnick, B. G., and Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics. New York: Allyn & Bacon/Pearson Education.
• Ur, P. (1992). Öğretmen Öğrenimi. ELT Dergisi, 46 (1), 56-61.
• Üzüm, H. (2005). Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünde Görevli Spor Uzmanlarının Örgütsel Bağlılığı. Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Wubbels, T., Brekelmans, M., den Brok, P., and Van Tartwijk, J. (2006). An İnterpersonal Perspective on Classroom Management in Secondary Classrooms in the Netherlands. In C. Evertson & C. Weinstein (Eds.), Handbook of classroom management: Research, practice, and contemporary issues 1161– 1191. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Yalçın, A., ve İpek, F. N. (2005). Beş Yıldızlı Otellerde Çalışanların Demografik Özellikleri ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Adana İli Örneği. Çukurova Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 395-412.
• Yaman, F. ve Yazar, T. (2015). Öğretmenlerin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin İncelenmesi (Diyarbakır İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1553-1566.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Arastırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yay.
• Yörük, S., ve Sağban, Ş. (2012). Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Rollerinin Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyine Etkisi. Turkish Studies, 7(3), 2795-2813.
• Yörük, E. (2017). Söylem, Temsil, Faillik ve Anlatı: Yeni Yoksulluk Literatürünün Bir Eleştirisi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 6(4), 319-330.
• Yüksel, İ., (2005). İletişimin İş Tatmini Üzerindeki Etkileri: Bir İşletmede Yapılan Görgül Çalışma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 291-306