KOBİ’lerde Çatışma ve KOBİ Yöneticilerinin Çatışmanın Yönetiminde İzledikleri Stratejiler

Yıl 2016, Sayı: 32, 35 - 62, 31.12.2016

Kahraman Arslan

Öz

Çatışma, insanın bulunduğu her ortam ve durumda yaşanmakta olan bir olgudur. Başta küreselleşme, bilgi ve teknoloji olmak üzere birçok faktörün iş yaşamını karmaşıklaştırması, gerek bireyler arasında gerekse örgütler içindeki çatışmaları artırmıştır. Bu nedenle işletme yöneticilerinin çatışmadan yararlanmayı ve çatışmayı yönetmeyi öğrenmeleri, bireylerin ve örgütlerin gelişimi için pozitif sonuçlara ulaşmayı sağlayacak önemli bir yönetim unsuru olarak değerlendirmeleri gerekmektedir. Modern yönetim yaklaşımları da çatışmayı ilerleme ve gelişmenin itici gücü olarak görmekte, iyi yönetildiği takdirde işletmelerde yaratıcılığın oluşumuna zemin hazırlayan ve dinamizm getiren bir olgu olarak kabul etmektedir. Bu çalışmada, Küçük ve Orta Boy İşletmelerde (KOBİ’lerde) örgütsel çatışmaların nedenleri üzerinde durulmuş ve KOBİ yöneticilerinin çatışmaya bakış açıları ve çatışmaların yönetiminde hangi yöntemleri tercih ederek uyguladıklarının ortaya konulması amaçlanmıştır. İstanbul Ticaret Odası’na kayıtlı 115 KOBİ yöneticisi ile yüz yüze görüşülmüş ve elde edilen verilerin analizi sonucunda KOBİ yöneticilerinin en fazla bütünleştirme stratejisini uyguladıkları, bunu sırasıyla uzlaşma, hükmetme, uyma ve kaçınma stratejilerinin izlediği saptanmıştır. Bu sonuç, KOBİ yöneticilerinin çatışma yönetimine ilişkin bakış açılarının modern yaklaşıma yakın olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Çatışma, örgütsel çatışma, çatışma yönetimi

Conflict Among SME’s and Strategies Followed by SME Managers in Conflict Management

Öz

Conflict is a phenomenon which occurs in every environment and event including people. Many factors being globalization, information and technology in the first place making business life complex increase conflict both among individuals and organizations. Therefore it has become an important management factor for business manager to make use of conflict and learn preventing. Modern management approaches regard conflict as a driving force of improvement and development, accept that it is a phenomenon which brings dynamism and establishes ground for the creativity of business if it is managed successfully. In this study, reasons of organization conflict among SME were mentioned and it was aimed to put forward the perspective of SME managers about conflict and which methods they prefer and implement in conflict management. For this purpose, interviewed face to face with 115 SME managers which are registered to İstanbul Chamber of Commerce and the necessary data is collected. The result of data analysis, it is determined that an important part of the SME managers applied integration strategy and respectively followed by compromising, dominating, oblavoiding strategies.These results shows that SME managers perspective about conflict management is close to the modern approaches.

Anahtar Kelimeler

Conflict, organizational conflict, conflict management

Kaynakça

• Ada, Nesrin (2013). “ Örgütlerde Çatışma Nedenleri ve Çözüm Önerileri . Bir Literatür Çalışması “, The Journal of Academic Social Science Studies, Vol. 6 Issue 1 (59-74).
• Akkirman, Ali Deniz (1998). “ Etkin Çatışma Yönetimi ve Müdahale Stratejileri”, D.E.Ü. İİBF Dergisi, 13 (2):1-11 Antonioni, David (1998). “ relationship Between The Big Five personality Factors and Conflict Management Styles “, International Journal of Conflict Management, 9 (4), (336-355).
• Asunakutlu, Tuncer ve Safran, Barış (2004). “Kültürel Farklılıklardan Kaynaklanan Çatışmalara Yönelik Bir Araştırma”, D.E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, (1):26-49.
• Aydın, Mustafa (1984). Örgütlerde Çatışma, Bas Yay Matbaası, Ankara.
• Barki, H. Ve Hartwick, J. (2004). “ Conceptualizing The Construckt of Interpersonal Conflict “, The International of Conflict Management, Vol. 15, No 3. (216-244).
• Bergman, T. J., Volkema, R. J. (1989). “ Understanding and Managing Intterpersonel Conflict at Work.Its Issues, Interactive Processes and Consequences “ Managigng
• Conflict:An Interdisiplinary Approach,, Praeger Publishers 5-16 New York
• Blake, R.R. ve Mouton J.S. (1964). The Managerial Grid, Houston, Texas:Gulf Publishing.
• Eren, Erol (2001). Yönetim ve Organizasyon Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar, 3. Baskı; Beta Yayınevi, İstanbul.
• Ertürk, Mümin (2000). İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon, Beta Yayınları, İstanbul.
• Euwema, Martin C., Evert Van De Vlıert ve Arnold B. Bakker (2003). “ Substantive and relational Effectiveness of Organizational Conflit Behavior “, The International Journal of Conflict Management, 14 (2), (119-139).
• Follet, Mary Parker (1940). “Constructive Conflict “, Ed.H.C. Metcalf %L. Urwick, (30-39).
• Gordon, Judith (1983). Organizational Behavior, Ally and Bacon Company, Boston
• Gümüşeli, Ali İlker (2004). “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Çatışma Yönetimi Stilleri İle Öğretmenlerin İş Doyumları Arasındaki İlişki”, Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (1):30-36.
• Hampton, D., Summer Charles ve Webber R. (1982). Organizational Behavior and The Practice of Management, Scott Foresman Company, Illinois.
• İbicioğlu, Hasan (2005). "İşletmelerde Departmanlar Arası Çatışmaların Kaynakları ve İşletme Performansına Etkilerine İlişkin Göller Bölgesinde Bir Araştırma", Verimlilik Dergisi, 2005/1, 99-114.
• İpek, Cemalettin (2000). Örgütsel Çatışma ve Çatışma Yönetiminde Uygulanabilecek Örgüt Geliştirme Araçları, Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar, Anı Yayıncılık, Ankara,
• İpekgil, Özlem ve Özveri, Onur (1996). “Çatışmayı Yönetme Yöntemlerine İlişkin Bir İnceleme”, D.E.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, C.11, (2):93-103. Jones, Robert E. Ve Charles S. White (1985). “ Relationships Among Personality, Conflict Resolution Styles and Task Effectiveness “, Group & Organization Studies, 10 (2), (152-167).
• Karcıoğlu, Fatih, Gövez, Elif ve Kahya, Cem (2011). “Yöneticilerin İletişim Tarzı ve Kullandıkları Çatışma Yönetim Stili Arasındaki İlişki”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 15, (1):15-21.
• Karcıoğlu, Fatih ve Zişan Duygu Alioğulları 82012). “Çatışmanın Nedenleri ve Çatışma Yönetim Tarzları İlişkisi”, Atatürk Üniversitesi İİB Dergisi Cilt 26, Sayı 3-4 (215-246).
• Karip, Emin (2005). Çatışma Yönetimi, Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Keçecioğlu, Tamer (1999). “Örgütlerde Çatışma Yönetimi”, MESS Mercek Dergisi, (14):98-111.
• Kılıç, Mustafa (2001). Yönetim ve Organizasyon, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara içinde “Örgütsel Çatışma ve Yönetimi”.
• Kılıçaslan, Semiha (2014). “ Örgütsel Çatışma Yönetiminde Duygusal Zekanın Etkisini incelemeye Yönelik Kuramsal Bir Araştırma “, Electronic Journal of Vocational Colleges, Bürokon Özel Sayısı, (262-274).
• Kılınç, Taha (1985). "Örgütlerde Çatışma: Mahiyeti ve Nedenleri", İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi Dergisi; Cilt:14, (1): 1-15.
• Koçel, Tamer (2005). İşletme Yöneticiliği; Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış, Klasik-Modern-Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar, Arıkan Basım Yayım. İstanbul.
• Mirzeoğlu, Nevzat (2014). “ Örgütsel Çatışma ve Yönetimi: Spor Eğitimi Veren Yüksek Öğretim Kurumlarında Bir uygulama “, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 111 (2), (51-56).
• Moberg, Philip J. (2001). “ Linking Conflict Strategy to The Five Factor Model: Theoretical and Empirical Foundations “ , The International Journal of Conflict Management, 12 (1), (47-68).
• Pondy, L. R. (1966). “ A Systems Theory of Organizational Conflict “, The Academy of Management Journal, 9 (3), (246-256).
• Rahim, M. Afzahur (1983) "A Measure of Styles of Handling Interperonal Conflict"; The Academy of Management Journal, (pre-1986) (26):368-376.
• Rahim, M. Afzahur ve Thomas V. Bonoma (1979). "Managing Organizational Conflict: A Model for Diagnosis and Intervention", Psychological Reports,(44):1323-1344.
• Rahim, M. Afzahur ve Nace R. Magner (1995). "Confirmatory Factor Analysis of The Styles of Interpersonal Conflict: first-order factor model and its invariance across groups". International Journal of Conflict Management, 80, (1):122-132.
• Rahim, M. Afzahur, Nace R. Magner ve Debra L. Shapiro (2000). “Do Justice Perceptions Influence Styles of Handling Conflict With Supervisors?: What Justice Perceptions, Precisely?" The International Journal of Conflict Management, Cilt:11.(1):9-31.
• Rahim, M. Afsahur ve Psenicka, C. (2002). “ A Model of Emotional Intelligence and Conflict Management Strategies. A Study ın Seven Countries “, The International Journal of organizational Analysis, Vol:10, No:4, (302-326).
• Robbins, P. Stephan (2005). Organizational Behaviour, Prentice Hall, International Inc.
• Rubin, Jay Z (1994). "Models of Conflict Management", Journal of Social Issues, Cilt:50, (1):33-45.
• Ross, M. H. (1993). The Management of Conflict, Yale University press, New Haven. Sökmen, Alev ve Yazıcıoğlu, İrfan (2005). "Thomas Modeli Kapsamında Yöneticilerin Çatışma Yönetimi Stilleri ve Tekstil İşletmelerinde Bir Alan Araştırması", Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (1):1-19
• Şimşek, Şerif M. (2010). Yönetim ve Organizasyon, Eğitim Kitabevi,, Konya.
• Tarakçı Ahmet ve Harun Kaya (2009). “ Türk Özel sektör Yöneticilerinin çatışmaları çözmede Kullandıkları stiller ve Bu Stillerin Öz-Yeterlilik Algılamasıyla İlişkisi “, 17.
• Ulusal Yönetim ve organizasyon Kongresi Eskişehir, 21-23 Mayıs (46-51).
• Tengilimoğlu, D. Ve Atilla, A., Bektaş, M. (2005). İşletme Yönetimi, seçkin Yayıncılık.
• Thomas, K. W. (1992). “ Conflict and Conflict Management : Reflections and Update”, Journal of Organizational Behavior, Vol:13, (265-274).
• Tjosvold, D. (1991). The Conflict Pozitive organization, Addison-wesley Publishing, California.
• Tezer, E. (2001). “ Conflict Behaviors and their relationship to Popularity “, Adolescence, Winter, Vol:36, Iss. 144 (697).
• Üngüren, Engin (2008). " Örgütsel Çatışma Yönetimi Üzerine Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1/5:880-909.
• Ünlü, Sezen, Özcihan, Türker, Özbaş, Züleyha ve Bakıner, Ayça (2014). “Örgütsel Çatışma Çözüm Yöntemleriyle Duygusal Zeka Arasındaki İlişki: Bir Tasarım Mühendisliği Örneği”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ( 31):251-263.
• Wanasırı, W. (1996). "Interpersonal Conflict Handling Styles of Private Vocation School Principals in Thailand, Dissertation Abstracts International", Vol: 57, (8): 2315.
• Yelkikalan, Nalan (2006). "Aile Şirketlerinde Çatışma ve Bir Çözüm Önerisi: Stratejik Planlama", Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, (2):195-209.
• Yeloğlu, Hakkı Okan (2007). "Örgüt, Birey, Grup Bağlamında Yenilik ve Yaratıcılık Tartışmaları", Ege Akademik Bakış 7,(1):133-152.
• Yürür, Senay (2009). “ Yöneticilerin Çatışma Yönetim Tarzları ve Kişilik Özellikleri Arasındaki ilişkilerin Analizine Yönelik Bir Araştırma “, Celal Bayar Üniversitesi. İİB Dergisi Cilt 10, Sayı 1 (23-42)