Yakın Geçmişte Çocukların Oynadıkları Oyun ve Oyuncaklar

Yıl 2019, Sayı: 37, 105 - 119, 30.06.2019

Arzu Özyürek

https://doi.org/10.35343/kosbed.536296

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, 50 yaş ve üstü
bireylerin çocukluklarında oynadıkları oyun ve oyuncakların belirlenmesi
amaçlanmıştır. Çalışma grubunu, 27 ilden 84 kadın ve 49 erkek olmak üzere 133
kişi oluşturmuştur. Nitel olarak tasarlanan çalışmada, verilerin toplanmasında
yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmeler içerik analizi ile
analiz edilmiştir. Sonuç olarak; geçmişte çocukların çoğunlukla açık hava oyunları
oynadıkları, oyun materyallerinin ağaç, çamur ve sopalar gibi doğal materyallerden
oluştuğu belirlenmiştir. Kız çocuklarının bebek ve mutfak malzemeleri, erkek
çocuklarının ise top ve misket gibi materyallerle daha fazla oynadıkları
belirlenmiştir. Çalışmada, geçmişte çocukların oynayıp şu an oynanmadığı
düşünülen oyunlardan örnekler verilerek konu literatür ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Oyun, Oyuncaklar

Kaynakça

• Artar, M., Onur, B. ve Çelen, N. (2004a). “Çocuk oyunlarında üç kuşakta görülen değişimler: Kırsal kesimde bir araştırma.” Şu kitapta: B. Onur ve N. Güney. Türkiye’de çocuk oyunları: Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Ankara: Kök Yayıncılık.
• Artar, M., Onur, B. ve Çelen, N. (2004b). “Türkiye’de geleneksel oyuncaklar: Köy-kent karşılaştırması.” Şu kitapta: B. Onur ve N. Güney. Türkiye’de çocuk oyunları: Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Ankara: Kök Yayıncılık.
• Akbulut, D. (2009). “Günümüzde geleneksel oyuncaklar”. Milli Folklor, 21(84): 182-191.
• Aksoy, H. (2014). “Çocuk oyunlarının işlevleri: Sarıkeçili yörük çocuk oyunları”, Milli Folklor, 13 (101): 265-276.
• Ayan, S., Memiş, S. A, Eynur, B. R. ve Kabakçı, A. (2012). “Özel eğitime ihtiyaç duyan çocuklarda oyuncak ve oyunun önemi”. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 2 (4): 80-89.
• Bağçeli Kahraman, P. ve Başak, H. A. (2011). “Anne eğitim düzeyine göre çocukların cinsiyet kalıpyargıları ile oyun ve oyuncak tercihleri”, e-Journal of New World Sciences Academy, 6 (1): 1344-1366.
• Bağlı, M. T. (2004). “Televizyon ilintili çocuk oyunları üzerine bir araştırma.” Şu kitapta: Onur ve N. Güney. Türkiye’de çocuk oyunları: Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Ankara: Kök Yayıncılık.
• Başal, H. A. (2007). “Geçmiş yıllarda Türkiye’de çocuklar tarafından oynanan oyunlar”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (2): 243-266.
• Canatan, A. (2008). “Toplumsal değerler ve yaşlılar”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2008 (1): 62-71.
• Bredekamp, S. (2015). Erken çocukluk eğitiminde etkili uygulamalar (Çev.Ed.: H. Z. İnan ve T. İnan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Bütün, M. (2014). “Nitel araştırma.” Şu kitapta: S. B. Demir. Eğitim araştırmaları nicel, nitel ve karma yaklaşımlar. Ankara: Eğiten Kitap.
• Büyüköztürk, Ş, Kılıç Çakmak, E, Akgün, Ö. E, Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi.
• Cengiz, S. A. (1997). “Karadeniz Ereğli örneğinde çocuk oyunlarının halk bilim açısından değerlendirilmesi.” Çocuk Kültürü, I. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi Bildirileri. Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
• Durualp, E. ve Aral, N. (2014). “Oyunun gelişimi ve türleri.” (Şu kitapta: A. B. Aksoy. Okul öncesi eğitimde oyun. Her yönüyle okul öncesi eğitim. Ankara: Hedef Yayıncılık.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metodlarına giriş. Nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Eroğlu G. (2009). “Geçmişteki çocukluk oyunları ve oyuncakları üzerine nitel araştırma”. Hikmet Yurdu Düşünce-Yorum, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 2(3): 287-315.
• Güney, O. (2012). 5-6 Yaş Çocuklarında Algılanan Cinsiyet Kalıpyargılarına İlişkin Ebeveyn Beklentileri ile Oyuncak Tercihleri Arasındaki İlişki, Yüksek Lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Henniger, M. L. (2005). Teaching young children (and introduction). Pearson Merril Prentice Hall.
• Kandır, A. ve Tezel Şahin, F. (2011). Okul öncesi dönemde oyuncak ve oyun materyalleri eğitici oyuncaklar. Ankara: Morpa.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma, desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed.: S. Turan). Ankara: Nobel yayınları.
• Oğuzkan Ş. ve Avcı. N. (2000). Okul öncesinde eğitici oyuncaklar. İstanbul: Ya-pa Yayınları.
• Oksal, A. (2004). “Kuşaklararası oyun: Yetişkin ve çocuk kültürü arasında bir köprü.” Şu kitapta: B. Onur ve N. Güney. Türkiye’de çocuk oyunları: Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Ankara: Kök Yayıncılık.
• Özbakır, İ. (2009). “Geleneksel Türk çocuk oyunlarında doğal oyuncaklar ve oyuncak olmuş hayvanlar”. Journal of World of Turks, 1: 147-163.
• Özyürek, A. ve Öztabak, M. E. (2016). “Çocuk Oyun Parkları Güvenliğinin İncelenmesi”. 1.Uluslararası Kadın Çocuk Sağlığı ve Eğitimi Kongresi Bildiri Tam Metin Kitabı, 14-15 Nisan, Kocaeli: 395-403.
• Özyürek, A. ve Yavuz, N. F. (2016). “Okul Öncesi 4-6 Yaş Grubu Çocukların Oyuncak Profillerinin İncelenmesi” [Bildiri]. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Kongresi-İGEDER, 18-20 Mart 2016. Haliç Kongre Merkezi. İstanbul.
• Özyürek, A. ve Yücesan, Y. (2016). “Hastane Çalışanı ve Ebeveyn Bakış Açısından Hastane Oyun Alanlarının İşlevselliğinin İncelenmesi”. ERPA International Congress on Education 2016, 2-4 June 2016. Sarajevo/Bosnia and Herzegovina: 729-737.
• Özyürek, A. ve Akça, F. (2015). “Zihinsel yetersizliği olan çocukların oyuncak profillerinin incelenmesi”, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 4(2): 516-529.
• Pehlivan, H. (2012). Oyun ve öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Poyraz, H. (2012). Okul öncesinde oyun ve oyun örnekleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Russ, S. W. (2003). “Play and creativity: developmental issues”. Scandinavian Journal of Educational Research, 47: 291-303.
• Sheridan, M. D. (2011). Play in early childhood, from birth to six years (3rd Edition) (Rev.: J. Howard, D. Alderson). London & New York: Routledge Taylor & Francis Group.
• Sobkin, V. S. & Skobeltsyna, K. N. (2011). “Game preferences of modern preschoolers (Based on survey among parents”. Psychological Science and Education, 2: 39-48.
• Şener Demir, T. (2004). “Türkiye’de çocukların oyuncak sandığı: ulusal ve kültürel etkenler.” Şu kitapta: B. Onur ve N. Güney. Türkiye’de çocuk oyunları: Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Ankara: Kök Yayıncılık.
• Tuğrul, B., Ertürk, G., Altınkaynak, Ş. ve Güneş, G. (2014). “Oyunun üç kuşaktaki değişimi”. International Journal of Social Science 27: 1-16.
• Türkdoğan, A. (2014). “Nicel, nitel ve karma araştırma.” Şu kitapta: S. B. Demir. Eğitim araştırmaları nicel, nitel ve karma yaklaşımlar. Ankara: Eğiten Kitap.
• Türktaş, M. (1999). “Divan-ı Lügatit-Türk’te yer alan ve xı. yüzyılda Türkler arasında oynanan oyunlar”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5: 61-65.
• Xu, Y. (2010). “Children’s social play sequence: Parten’s classic theory revisited”, Early Child Development and Care. 180 (4): 489-498.
• Yalçınkaya, T. (2005). “Oyuncak yapımı ve oyuncak yapımında kullanılan birkaç malzeme.” Şu kitapta: M. Sevinç, Erken Çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Yavuzer, H. (2012). Doğum öncesinden ergenlik sonuna… Çocuk psikolojisi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldız, F. Ü., ve Şener, F. (2003). Okul öncesi dönemde yaratıcılık eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yücel, G. F. (2005). Çocuk oyun alanları tasarımı, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 55 (2): 99-100.
• Zabelina, D. L. and Robinson, M. D. (2010). “Child’s play: facilitating the originality of creative output by a priming manipulation”. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 4(1): 57-65.