PLANLI DAVRANIŞ TEORİSİ ÇERÇEVESİNDE AKADEMİSYENLERİN KONGRE TURİZMİNE KATILMA NİYETLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2021, Sayı: 41, 79 - 95, 06.07.2021

Süreyya Kırıkcı , Halime Göktaş Kulualp

https://doi.org/10.35343/kosbed.903190

Öz

Bu çalışmanın amacı, akademisyenlerin kongre turizmine katılma niyetlerini etkileyen faktörlerin Planlı Davranış Teorisi bağlamında belirlenmesidir. Ayrıca akademisyenlerin kongre turizmine katılmaya ilişkin davranışa yönelik tutumları, gerçekleşen davranışları, algıladıkları davranışsal kontrolü ve öznel normlarının düzeylerini tespit etmektir. Araştırmanın evrenini Türkiye’deki üniversitelerde görev yapan akademisyenler oluşturmaktadır. Evreni oluşturan tüm katılımcılara ulaşmak hem zaman hem de maliyet nedeniyle mümkün olmadığından, bu evren içinden bir örneklem seçilmiştir. Seçilen örneklemi Batı Karadeniz Bölümü’nde yer alan Bartın, Düzce, Karabük, Bolu, Kastamonu, Zonguldak ve Sinop illerindeki üniversitelerde görev yapan akademisyenler oluşturmaktadır. Anket formu, e-posta yolu ile uygulanmış, 367 adet veri elde edilmiş ve bu veriler üzerinde; güvenirlik analizi, açıklayıcı faktör analizi, frekans analizi, korelasyon ve regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, kongre turizmine katılan kişilerin tutumları, davranışları ve öznel normları kongre turizmine katılma niyetlerini önemli düzeyde (0,89) etkilemektedir. Katılımcıların kongre turizmine katılmaya karşı davranışsal niyetlerini; davranışa yönelik tutum ve öznel normları anlamlı ve pozitif yönde etkilemekte iken algılanan davranışsal kontrol ve davranışsal niyet ikilisi arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı; Davranışsal niyetin ise gerçekleşen davranış üzerinde anlamlı ve pozitif yönlü bir etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Planlı Davranış Teorisi, Niyet, Turizm, KOngre turizmi, Akademisyen

Kaynakça

• Ajzen, I. (1991). The Theory of Planned Behaviour, Organization Behaviour and Human Decision Process, 50: 179-211.
• Ajzen, I. ve Fishbein M. (1980). Understanding Attitude and Predicting Social Behavior, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Akkuş, G. (2013). Yemek Turizmine Katılma Niyeti: Planlı Davranış Teorisi Çerçevesinde Bir İnceleme. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Arslan, K. (2008). Türkiye`de Kongre Turizmini Geliştirme İmkanları, İTO Yayınları, İstanbul.
• Atabaş, A. (2008). Kongre Turizmi Bağlamında Şehir Markalaşması: Trabzon İncelemesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdürlüğü Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Aydın, Ş. (1997). Kongre Turizmi ve Türkiye`deki Kongre Turizmi Potansiyeli, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Burucuoğlu M., Bulut Y. (2016). “Evaluation of Complaint Intention Through Theory of Planned Behaviour”, Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 18, Temmuz, 15-29.
• Cheng, S., Lam T. ve Hsu C. H. C. (2005). “Testing the Sufficiency of the Theory of Planned Behavior: A Case of Customer dissatisfaction Responses in Restaurants”. Hospitality Management, 24, 475-492.
• Dervişoğlu S., Kılıç D. S. (2013). Planlanmış Davranış Teorisi Çerçevesinde Geliştirilen Su Tasarrufu Davranışı Anketi, Sempozyum: X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi.
• Ercan İ. ve Kan İ. (2004). Ölçeklerde Güvenirlik ve Geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-16.
• Erdoğan, C. (2006). İzmir İli Kongre Turizmi Arz Potansiyelinin İncelenmesi ve Geliştirilmesine Yönelik Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Erten S. (2002). Planlanmış davranış teorisi ile uygulamalı ders işleme öğretim metodu, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2(19), 217-233.
• Eyler, N. (2016). 50 Yaş Üstü Bireylerin Planlı Davranış Teorisi Kapsamında Sağlık Amacıyla Seyahat Etme Niyetlerinin Belirlenmesine İlişkin Bir Araştırma, Ankara Örneği; Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Giritlioğlu, İ ve Armutcu, B . (2016). Gaziantep Şehrinde Kongre Turizminin Mevcut Durumu ve Geliştirilmesine Yönelik Bir Saha Araştırması . Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi , 2 (3) , 57-69.
• Göktaş Kulualp, H., ve Sarı, Ö. (2019). Destekleme davranışı ve sosyal değişim teorisi kapsamında kırsal turizmin etkilerinin değerlendirilmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 643-666.
• Görgülü, F. (2008). Karşılaştırmalı Üstünlükler Açısından Kültürel Yapı Stoğunun Kongre Turizmi Amaçlı Kullanımına Yönelik Stratejik Tespit Çalışması. Uzmanlık Tezi. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, Ankara
• Han, H., Kim Y. (2010), An Investigation of Green Hotel Customers’ Decision Formation: Develeoping an Extended Model of the Theory of Planned Behavior, International Journal of Hospitality Management, 29, 659-668.
• Han, H., Hsu L. T. ve Sheu C. (2010). “Application of the Theory of Planned Behavior to Green Hotel Choice: Testing the Effect of Environmental Friendly Activities” Tourism Management, 31, 325-334.
• İlban, M. (2011). Otel Müşterilerinin Şikayet Davranışı ve Tutumlarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. SOİD-Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 8(1), 6-16.
• Karasu T. (1990). Kongre Turizmi Üzerine Düşünceler, Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(4), 32-34.
• Kaş, E. (2015). Otel Rezervasyon Siteleri Üzerinden Yapılan Online Alışverişin Teknoloji Kabul Modeliyle İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Kim, Y.H., Goh B. ve Jingxue Y. J. (2010). “Development of a Multi-Dimensional Scale for Measuring Food Tourist Motivations”, Journal of QualityAssurance in Hospitality&Tourism, 11 (1), 56- 71.
• Kocagöz, E., ve Dursun, Y. (2010). Algılanan Davranışsal Kontrol, Ajzen’in Teorisinde Nasıl Konumlanır? Alternatif Model Analizleri, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12 (19): 139-152.
• Lee, M. (2009). ‛Factors Influencing the Adoption of Internet Banking: An Integration of TAM and TPB with Perceived Risk and Perceived Benefit‛, Electronic Commerce Research and Applications, Vol.8, Iss:3, 130-141.
• Lee, H. Y., Quand H. ve Kim Y. S. (2007). “A Study of The Impact of Personal Innovativeness on Online Travel Shopping Behavior- A Case Study of Korean Travelers”. Tourism Management, 28, 886-897.
• Medlik, S. (2003). Dictionary of Travel, Tourism and Hospitality. Oxford: Butterworth-Heinemann.
• Özer, Ş. (2010), Kongre Turizmi ve Kapadokya Bölgesindeki Otel İşletmelerinin Kongre Hizmetleri Yönetiminin İncelenmesi: Kayseri ve Nevşehir İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Ryan, M.J. and Bonfield E.H. (1975). “The Fishbein Extended Model and Consumer Behavior”, Journal of Consumer Research, 2, 118-136.
• Ryu, K. ve Han H. (2010). "Predicting Tourists' Intention to Try Local Cuisine Using a Modified Theory of Reasoned Action: The Case of New Orleans", Journal of Travel &Tourism Marketing, 27, 491-506.
• Sekaran, U. (2003) Research Methods for Business: A Skill-Building Approach. 4th Edition, John Wiley & Sons, New York.
• Sparks, B. (2007). “Planning a Wine Tourism Vacation Factors That Help to Predict Tourist Behavioral Intentions”. Tourism Management, 28, 1180-1192.
• Sparks, B. ve Pan G. W. (2009). “Chinese Outbound Tourists: Understanding Their Attitudes, Constraints and Use of Information Sourses”. Tourism Management, 30, 483-494.
• Şahin, M. D.; Söylemez E. Y. ve Koç Y. D. (2016). Planlanmış Davranış Teorisi Çerçevesinde Aile İşletmelerinde Kurumsallaşma Sürecinin İrdelenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Afro-Avrasya Özel Sayısı, 451-457.
• Tavmergen, İ. ve Aksakal, E. (2004). Kongre ve Toplantı Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Timor, A. N. International Congress Tourism: Overview In The World and Turkey. Nature Sciences, 6(3), 124-144.
• Tsai, C. Y. (2010). “Applying the Theory of Planned Behavior to Explore the Independent Travelers’ Behavior”. African Journal of Business Management, 4 (2): 221-234.
• Unay, C. (2001). Makro Ekonomi. Ezgi Kitapevi Yayınları, Bursa.
• Ünlüönen, K., ve Işın, A. (2018). Türkiye’ye Gelen Yabancı Turistlerin Yerel Yiyecekleri Tüketme Niyeti Üzerine Planlı Davranış Teorisi Kapsamında Bir Araştırma (İçinde the Scope of Planned Behavior). Journal of Tourism and Gastronomy Studies: 662-689.
• Venkatesh, V., Morris, M. G., ve Ackerman, P. L. (2000). A Long Itudinal Field Investigation of Gender Differences in Individual Technology Adoption Decision Making Processes. Organizational Behaviorand Human Decision Processes, 83(1): 33-60.
• Yay, Ö. (2015). Çevreci Otel Restoranında Yemek Yeme Davranışının Planlı Davranış Teorisi Çerçevesinde İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Yıldız, Ş. (2010). Akademik Kongrelerde Katılımcıların Tatmin Düzeylerini Etkileyen Faktörler, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• İNTERNET KAYNAKLARI http://www.unige.ch/ses/sococ/cl/////spss/cmd/regression.methods.html (Erişim Tarihi: 13.12.2018)
• www.yok.gov.tr (Erişim Tarihi: 13.01.2019)