INTIHAR HABERLERİNİN TÜRKİYE’ DE Kİ SUNUM ŞEKLİ : İNTERNETTEKİ İNTİHAR HABERLERİ ÜZERİNE BİR İÇERİK ANALİZİ

Yıl 2019, Cilt: 27 Sayı: 1, 4 - 11, 30.04.2019

Rifat Serav İlhan , Ece Ağtaş-ertan , Selma Çilem Kızılpınar

Öz

Amaç: İntihar hakkında kitlesel medya
yayınlarının toplumda intihar eğilimini etkileyebildiği bildirilmiştir. İntihar
haberlerinde duyarlı ve bilgilendirici bir dil kullanımına dair birçok kılavuz
yayınlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün kılavuzu
doğrultusunda Türkiye’de internet ortamında yayınlanan intihar haberlerinin
sunum şeklini araştırmaktadır.

Yöntem: Çalışmada 2016-2017 yılları arasında
Türkiye’ de internet üzerinden ulaşılan intihar haberleri taranmış, 115 adet
intihar haberine ulaşılmıştır. Haberlerde yer alan kişiler yaş, cinsiyet,
intihar yöntemi açısından incelenmiştir. Haberlerin başlık ve içerikleri,
DSÖ’nün kılavuzunda belirtilen yönergelerin uygulanıp uygulanmaması açısından
araştırmacılar tarafından ayrı ayrı değerlendirilmiş, çapraz kontrol ile tek
ortak sonuca ulaşılmıştır.

Bulgular: Değerlendirilen intihar haberlerinden
sosyodemografik bilgilerine ulaşılabilen bireylerin %30,7(n=35)’si kadın, %69,2(n=79)’si
erkektir. %35,3(n=35)’ü 12-22 yaş arasında, %64,6(n=64)’sı 22 yaşından
büyüktür. Haberlerin %78,2(n=90)’sinde intihar yöntemi, %70,4(n=81)’inde
intiharın gerçekleştiği mekan belirtilmiştir. Haberlerin %93,9(n=108)’unun
başlığında intihar kelimesi geçmektedir, %48,7(n=56)’sinde intiharın tek nedene
indirgendiği, normalleştirildiği veya sansasyonel hale getirildiği
saptanmıştır. Haberlerin %99,1(n=114)’inde toplumu intihar konusunda
bilgilendirici herhangi bir ifade kullanılmadığı saptanmıştır.  

Sonuç: Türkiye’de belirtilen tarih
aralığında internette yer alan intihar haberlerinin büyük kısmının, DSÖ’nün önerileri
dikkate alınmadan hazırlandığı saptanmıştır. Yayınların intihar eğilimine olan
etkisi düşünüldüğünde, mevcut kılavuzlarda belirtilen önerilerin uygulanması
veya Türkiye’de intihar haberlerinin sunumuna ilişkin bir kılavuzun
oluşturulmasının gerekli olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İnternet, medya, intihar

MEDIA COVERAGE OF SUICIDE REPORTING IN TURKEY: A CONTENT ANALYSIS OF SUICIDE NEWS ON INTERNET

Öz

Introduction: It has been reported that mass media publications about suicide can affect the suicidal tendency. There have been several guidelines on the use of sensitive and informative language in suicide news. The aim of this study is to investigate the way the presentation of the suicide news published on the internet in Turkey, according to the guide of World Health Organisation (WHO). Method: Suicides that published in Turkey between the years 2016-2017 searched via the Internet, 115 news reached. The individuals on the news were evaluated in terms of age, gender, suicide method. The headings and contents of the news were evaluated separately by the researchers in terms of compliance with the WHO guidelines and common result was obtained by cross-checking. Results: 30.7% (n = 35) of the individuals on the news were women and 69.2% (n = 79) were male. The suicide method were defined in 78.2% (n = 90), and the placeof suicide defined in 70.4% (n = 81) of the news. The word “suicide” was used in %93,9(n=108) of the news. Suicide was based on a single cause, normalized or sensationalized in %48,7(n=56) of the news. In 99.1% (n = 114) of the news, no informative statement about suicide was found. Conclusion: The majority of suicide news evaluated were found to be prepared without taking into account the recommendations of the WHO. Considering that the publications affect the suicidal tendency, the implementation of the recommendations given in the present guidelines or the creation of a guide for the presentation of suicides in Turkey appear to be necessary.

Anahtar Kelimeler

Suicide, internet, media, media guidelines for reporting suicide

Kaynakça

• Arafat S.Y., Mali B., Akter H. (2018). Demography and risk factors of suicidal behavior in Bangladesh: A retrospective online news content analysis. Asian journal of psychiatry, 36, 96-99.
• Armstrong G., Vijayakumar L., Niederkrotenthaler T., Jayaseelan M., Kannan R., Pirkis J., Jorm A.F. (2018). Assessing the quality of media reporting of suicide news in India against World Health Organization guidelines: A content analysis study of nine major newspapers in Tamil Nadu. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 52(9), 856-863.
• Chu X., Zhang X., Cheng P., Schwebel D.C., Hu G. (2018). Assessing the use of media reporting recommendations by the World Health Organization in suicide news published in the most influential media sources in China, 2003–2015. Int. J. Environ. Res. Public Health, 15(3), 451; https://doi.org/10.3390/ijerph15030451.
• Harmancı F., BUÇAK M., Gültekin E., Güldibi M. (2014). Gazetelerde polis intihar haberlerinin sunumu. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51), 365-391.
• Jain N., Kumar S. (2016). Is suicide reporting in Indian newspapers responsible? A study from Rajasthan. Asian journal of psychiatry, 24, 135-138.
• Luxton D.D., June J.D., Fairall J.M. (2012). Social media and suicide: a public health perspective. American journal of public health, 102(S2), 195-S200.
• Michel K., Frey C.,Schlaepfer T.E., Valach L. Suicide reporting in the Swiss print media: Frequency, form and content of articles. European Journal of Public Health, 5(3), 199–203.
• Niederkrotenthaler T., Sonneck G. (2007). Assessing the impact of media guidelines for reporting on suicides in Austria: interrupted time series analysis. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 41(5), 419-428.
• Niederkrotenthaler T., Voracek M., Herberth A., Till B., Strauss M., Etzersdorfer E., Eisenwort B., Sonneck G.(2010). Media and suicide. Papageno v Werther effect. BMJ, 19;341:c5841. doi: 10.1136/bmj.c5841.
• Sakarya D., Güneş C., Sakarya A. (2013). İnternette intiharı aramak: İnternet sitelerinin intihar ile ilişkili içeriklerine göre değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 24(1), 44-48.
• Sisask M., Värnik A. (2012). Media roles in suicide prevention: A systematic review. International journal of environmental research and public health, 9(1), 123-138.
• Stack S. (2003). Media coverage as a risk factor in suicide. Journal of Epidemiology & Community Health, 57(4), 238-240.
• Şavur E., Aygün Cengiz S., Karakuş N. (2012). 2008 yılında ulusal basında yer alan intihar ya da intihar girişimi konulu haberlerde etik sorunlar. 46. Ulusal Psikiyatri Kongresinde sunulan bildiri. (5-9 Ekim 2009, İzmir). http://intiharionleme.org/calisma.pdf .
• World Health Organization. (2017). Preventing suicide: a resource for media professionals, update 2017. Geneva: World Health Organization http://www.who.int/mental_health/suicide-prevention/resource_booklet_2017/en/ erişim tarihi: 12.03.2018.
• Zalsman G., Hawton K., Wasserman D., van Heeringen K., Arensman E., Sarchiapone M., Carli V., Höschl C., Barzilay R., Balazs J., Purebl G., Kahn J.P., Sáiz P.A., Lipsicas C.B., Bobes J., Cozman D., Hegerl U., Zohar J. (2016). Suicide prevention strategies revisited: 10-year systematic review. The Lancet Psychiatry, 3(7), 646-659.