Öz
Bipolar
bozukluk (BPB) mani ve depresif duygudurum dönemlerinin izlendiği bir ruhsal
bozukluktur. Bipolar bozukluk, kişide yoğun mutsuzluk duygularından, aşırı
enerjik bir biçimde taşkınlıklara, aynı zamanda çaresizlik, umutsuzluk, özkıyım
(intihar), değersizlik, karamsarlık gibi farklı duygu durumlarına varan önemli
değişikliklere yol açmaktadır. Bu araştırmada bipolar bozukluğu olan bir
bireyin günlük yaşantısı, eğitim hayatı, aile yaşantısı ve arkadaşlık
ilişkilerinin sosyal evrendeki görünümleri üzerinde odaklanmak amaçlanmıştır.
Bu araştırma, bipolar bozukluğu tanısı olan 27 yaşındaki bir üniversite
öğrencisi ile örnek olay incelemesi kapsamında yapılmıştır. Araştırma,
2017-2018 güz döneminde üç aylık bir çalışma sonunda yapılmıştır. Araştırma,
nitel araştırma deseninden olan durum çalışmasından hareketle nitel veri
toplama ve nitel veri tekniklerinin kullanıldığı betimsel bir araştırmadır.
Yarı-yapılandırılmış görüşme sorularından hareketle katılımcıdan elde edilen
veriler araştırma sorularını yansıtan kodlar yoluyla betimsel analize tabi
tutulmuştur. Araştırmada katılımcının psikolojik durumundan değişikliğin olduğu
zamanlarda eğitim hayatından son derece güçlüklerle karşıladığı ve okulunu
uzattığı, aile bireyleriyle önemli oranda iletişim çatışması yaşadığı,
arkadaşlarıyla giderek etkileşiminin azaldığı bulgulanmıştır. Dolayısıyla,
katılımcının değişen ruh durumu onun günlük ve eğitim hayatını yeterince
zorlaştırdığı, aile bireyleri ve arkadaşlarıyla etkileşimini olumsuz yönde
etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırma, sosyolojik perspektifle ele
alınması, verilerin ilk elden toplanması, çarpıcı bulgu/sonuçlara ulaşılması
bakımından son derece özgün bir araştırmadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acar, G. ve Buldukoğlu, K. (2014). Bipolar Bozuklukta Psiko-Eğitimin Relapslara Etkisi: Sistematik Bir Derleme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 6, 310-329 Akar, H. (2017). ‘’ Durum Çalışması’’. (Ed. Saban ve Ersoy). Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri. Akay, Ö. (2008). Bipolar Bozuklukta Kişilik Özelliklerinin Hastalık Seyrine Etkisi. Yayınlanmış Uzmanlık tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Zonguldak. Arısoy, Ö. ve Oral, T. (2009). Bipolar Bozuklukla İlgili Genetik Araştırmalar: Bir Gözden Geçirme. Türk Psikoloji Dergisi, 20, 282-293. Ateş, V. ve Güneş, B. (2016). Üniversitelerde Bilişim Teknolojileri Risk Yöntemi Başarısını Etkileyen Faktörler Üzerine Nitel Bir Çalışma: Ankara İli Örneği. Bilgi Dünyası, 17, 39-56. Aydın, B. (2017). Geçmiş İntihar Girişimi Olan ve Olmayan Bipolar Bozukluk Tanılı Hastalarda Dürtüsellik ve Obsesif Belirtiler. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul. Bal, H. (2016). Nitel araştırma yöntem ve teknikleri. İstanbul: Sentez Yayınları. Baytunca, M., Aydın, R. ve Erermiş, S. (2014). Bipolar Bozukluğun Genetik Altyapısı. The Journal of Pediatric Research, 1, 49-53. Bristol ve Myers Squibb Company and Otsuka Pharmaceutical Eupore. (2011). Bipolar Bozuklukla Yaşamayı Öğrenmek. Yardımcı Rehber. Cesur, E., Fıstıkçı, N., Dönmezler, F., Çarpar, E., Erten, E., Keyvan, A. ve Saatçioğlu, İ. (2015). Yatarak Tedavi Görmüş Geriyatrik Unipolar Depresyon ve Bipolar Bozukluk Hastaların Klinik ve Sosyo-Demografik Özelliklerinin Karşılaştırılması. Yeni Symposium, 4, 11-15. Durkheım, E. (2013). İntihar. (Çev. Z. Z. İlkgelen). İstanbul: Pozitif Yayıncılık. Gümüş, F. (2013). Bipolar Bozukluk Tanılı Hastalara Uygulanan Bireysel Psiko-Eğitimin Yineleme Hızı-İşlevsellik ve Yaşam Kalitesine Etkisi. Yayınlanmış Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Gümüş, F., Buzlu, S. ve Çakır, S. (2016). Bipolar Bozukluk İçin Örnek Bir Bireysel Psiko-Eğitim Modeli. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 7, 142-147. Gültekin, B., Kesebir, S. ve Tamam, L. (2014). Türkiye’de Bipolar Bozukluk. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 6, 199-209. Karaytuğ, M. O. (2015). Bipolar Bozukluk Tanılı Hastaların Kontrol ve Tedavi Uyumunun Değerlendirilmesi. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Adana. Kurdal, E. (2011). İki Uçlu Bozukluk Hastalarında Psiko-Eğitimin İşlevsel Düzeylerine Etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep, Turkey. Küçük-Öztürk, G. ve Çam, M. (2017). Ebeveyninde Bipolar Bozukluk Olan Gençlerin Benlik Tasarımlarının İncelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 8, 66-71. Paker, T. (2015). “Durum Çalışması”. (Ed. Seggie ve Bayyurt). Nitel Araştırma Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları. Saleh, A. (2010). Bipolar Bozuklukta Yaşam Olaylarının Hastalık Başlangıcından Önceki Sıklığı ve Hastalık Gidişi Üzerindeki Etkisinin Araştırılması. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, İstanbul. Uğur, K. (2012). Bipolar Bozuklukta Öz kıyım Davranışının Değerlendirilmesi. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Adana. Yazıhan, N., Doruk, A., Balıkçı, A. ve Erdem, M. (2015). İki Uçlu Bozukluk Manik ve İyileşme Dönemlerindeki Bilişsel İşlevler: Bir İzlem Çalışması. Journal of Mood Disorders, 5, 62-68. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yıldız, M. ve Ünal, A. (2017). Bipolar Bozukluğu Olan Hastalarda Uyku Kalitesi, Biyolojik Ritim Örüntüsü ve Yaşam Kalitesinin Tedavi Uyumuyla İlişkisi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 1, 10-23.
Öz
Bipolar disorder is a psychiatric disorder in which a
manic and depressive mood periods are observed. It leads to significant changes
in feelings of a person varying from intense unhappiness, to extreme energetic
intemperance besides to different emotional situations such as despair,
hopelessness, suicide, worthlessness, pessimism at the same time. In this
research, it was aimed to focus on the daily life of an individual with bipolar
disorder, his educational life, family life and friendship relations from the
view of their social environment. This research was conducted as a case study
with a 27-year-old university student with a diagnosis of bipolar disorder. The
research was conducted through a three-month study in the fall semester of
2017-2018. The research is a descriptive research which is a case study using
qualitative data collection and analysis techniques based on qualitative
research design. Based on the semi-structured interview questions, the data
obtained from the participant were transcribed and subjected to descriptive
analysis through codes that reflect the research questions. It was revealed
that when there happened a change in the psychological state of the participant
in the study, he encountered extreme difficulties in his education and so
extended his school, has had serious communication conflicts with his family
members, and his
interactions with his friends gradually decrease. Therefore, the changing mood of the participant was found
to make his daily and educational life sufficiently difficult and had a
negative effect on his interaction with family members and friends. This research is quite unique in terms of looking at
the situation from a sociological perspective, collecting the data from the
first hand, and achieving striking findings/results.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acar, G. ve Buldukoğlu, K. (2014). Bipolar Bozuklukta Psiko-Eğitimin Relapslara Etkisi: Sistematik Bir Derleme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 6, 310-329 Akar, H. (2017). ‘’ Durum Çalışması’’. (Ed. Saban ve Ersoy). Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri. Akay, Ö. (2008). Bipolar Bozuklukta Kişilik Özelliklerinin Hastalık Seyrine Etkisi. Yayınlanmış Uzmanlık tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Zonguldak. Arısoy, Ö. ve Oral, T. (2009). Bipolar Bozuklukla İlgili Genetik Araştırmalar: Bir Gözden Geçirme. Türk Psikoloji Dergisi, 20, 282-293. Ateş, V. ve Güneş, B. (2016). Üniversitelerde Bilişim Teknolojileri Risk Yöntemi Başarısını Etkileyen Faktörler Üzerine Nitel Bir Çalışma: Ankara İli Örneği. Bilgi Dünyası, 17, 39-56. Aydın, B. (2017). Geçmiş İntihar Girişimi Olan ve Olmayan Bipolar Bozukluk Tanılı Hastalarda Dürtüsellik ve Obsesif Belirtiler. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul. Bal, H. (2016). Nitel araştırma yöntem ve teknikleri. İstanbul: Sentez Yayınları. Baytunca, M., Aydın, R. ve Erermiş, S. (2014). Bipolar Bozukluğun Genetik Altyapısı. The Journal of Pediatric Research, 1, 49-53. Bristol ve Myers Squibb Company and Otsuka Pharmaceutical Eupore. (2011). Bipolar Bozuklukla Yaşamayı Öğrenmek. Yardımcı Rehber. Cesur, E., Fıstıkçı, N., Dönmezler, F., Çarpar, E., Erten, E., Keyvan, A. ve Saatçioğlu, İ. (2015). Yatarak Tedavi Görmüş Geriyatrik Unipolar Depresyon ve Bipolar Bozukluk Hastaların Klinik ve Sosyo-Demografik Özelliklerinin Karşılaştırılması. Yeni Symposium, 4, 11-15. Durkheım, E. (2013). İntihar. (Çev. Z. Z. İlkgelen). İstanbul: Pozitif Yayıncılık. Gümüş, F. (2013). Bipolar Bozukluk Tanılı Hastalara Uygulanan Bireysel Psiko-Eğitimin Yineleme Hızı-İşlevsellik ve Yaşam Kalitesine Etkisi. Yayınlanmış Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Gümüş, F., Buzlu, S. ve Çakır, S. (2016). Bipolar Bozukluk İçin Örnek Bir Bireysel Psiko-Eğitim Modeli. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 7, 142-147. Gültekin, B., Kesebir, S. ve Tamam, L. (2014). Türkiye’de Bipolar Bozukluk. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 6, 199-209. Karaytuğ, M. O. (2015). Bipolar Bozukluk Tanılı Hastaların Kontrol ve Tedavi Uyumunun Değerlendirilmesi. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Adana. Kurdal, E. (2011). İki Uçlu Bozukluk Hastalarında Psiko-Eğitimin İşlevsel Düzeylerine Etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep, Turkey. Küçük-Öztürk, G. ve Çam, M. (2017). Ebeveyninde Bipolar Bozukluk Olan Gençlerin Benlik Tasarımlarının İncelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 8, 66-71. Paker, T. (2015). “Durum Çalışması”. (Ed. Seggie ve Bayyurt). Nitel Araştırma Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları. Saleh, A. (2010). Bipolar Bozuklukta Yaşam Olaylarının Hastalık Başlangıcından Önceki Sıklığı ve Hastalık Gidişi Üzerindeki Etkisinin Araştırılması. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, İstanbul. Uğur, K. (2012). Bipolar Bozuklukta Öz kıyım Davranışının Değerlendirilmesi. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Adana. Yazıhan, N., Doruk, A., Balıkçı, A. ve Erdem, M. (2015). İki Uçlu Bozukluk Manik ve İyileşme Dönemlerindeki Bilişsel İşlevler: Bir İzlem Çalışması. Journal of Mood Disorders, 5, 62-68. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yıldız, M. ve Ünal, A. (2017). Bipolar Bozukluğu Olan Hastalarda Uyku Kalitesi, Biyolojik Ritim Örüntüsü ve Yaşam Kalitesinin Tedavi Uyumuyla İlişkisi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 1, 10-23.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 4 Aralık 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 25 Mayıs 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 10 Sayı: 19 |
