Türkiye'de Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde; Ortak –Kooperatif İlişkileri

Yıl 2013, Cilt: 16 Sayı: 2, 21 - 33, 13.11.2013

Ahmet Şahin , Murat Cankurt Cihat Günden , Bülent Miran , Yeşim Meral

Öz

Özet

 

            Bu çalışmanın amacı Türkiye'de Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ortak ilişkilerini incelemektir. Araştırmanın ana materyalini 392 kooperatif ortağı ile yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmuştur. Çalışmanın Türkiye'yi temsil etmesi bakımından anketler 7 coğrafi bölgede yapılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre tarımsal kalkınma kooperatiflerine ortak tarım işletmelerinde ortalama arazi 62.1 da olarak belirlenmiştir. Bu arazinin %64.3'ü sulanabilmektedir. İşletmelerde en fazla yer alan ürün grubu ortalama 40.0 da ile tarla ürünleridir. Bu ürün grubunu 12.1 da ile yem bitkileri izlemektedir. Ortak İşletmelerin %71.2'si hayvancılık yapmakta ve %63.8'i süt sığırcılığı yapmaktadır. Ortakların %54.6 kooperatiften girdi temin ederken, ortakların %26.3'ü kooperatife satılmak üzere ürün teslimi yapmaktadır. Ortakların %78.8'i risturnun ne olduğunu bilmemektedir. Kooperatifler genellikle ortaklarına risturn dağıtmamaktadır. Kooperatif ortaklarının %17.9'u kooperatiften gübre temin ederken, % 12.2'si zirai ilaç ve %37.2'si yem temin etmektedir. Kooperatif ortaklarının %47.7'si sütünü kooperatife teslim ederken, %12.2'si özel sektöre satmayı tercih etmektedir. Kooperatiften girdi tedariki, kooperatife ürün pazarlamak ve risturn ödenmesi sürdürülebilir örgütlenmeye katkı sağlayacaktır.

 

Anahtar Kelimeler: Tarımsal Kooperatifler, Türkiye, Kooperatif Ortağı

 

Agricultural Development Cooperatives in Turkey; Member-Cooperative Relations

 

Abtract

 

            The aim of this study is to examine the Turkish Agricultural Development Cooperative member relationships. The main material of this study is original data that obtained from the face to face interviews with 392 members of agricultural cooperatives. Surveys have been made in 7 geographic regions in order to represent all of Turkey. Descriptive statistics were used analysis of the data. According to the findings of agricultural development cooperatives 6.21 hectares of land is determined as per the members agricultural enterprises. This land of 64.3% is watered. The product group most in enterprises average 4.0 hectare field products. This product group, followed by forage crops with 1.21 hectare., enterprises of 71.2%  has dealing with livestock and 63.8% of them has been dairy farms Members, are provided 54.6% from cooperative the input.  26.3% members are sell to cooperative product. Members, 78.8% do not know risturn. Generally, Cooperatives don't exist risturn to  members. Cooperative members of 17.9% are provided fertilizer while Cooperative members of 12.2% are provided  pesticides and 37.2% of them are provided forage by cooperative. Cooperative members of 47.7% delivered to milk to the cooperative, whereas 12.2% of them would prefer to sell  to the private sector. Provided  input from cooperative, the cooperative organization will contribute to the sustainable product market and the payment of risturn.

 

Keywords: Agricultural Cooperative, Turkey, Cooperative Member

 

Anahtar Kelimeler

Agricultural Cooperative, Turkey, Cooperative Member

Kaynakça

• Acar, İ., Yıldırım, İ., 2000. Mandıra İşleten Dönerdere Tarımsal Kalkınma Kooperatifine Ortak İşletmelerin Ekonomik Analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,Tarım Bilimleri Dergisi (J.Agric. Sci.), 10(1):61-70.
• Anonim, 2007. Türkiye Kooperatifçilik Kurumu Kayıtları, www.koopkur.org.tr.
• Anonim, 2012. www.kopkur.org.tr (erişim tarihi: 18/05/2012).
• Dedeoğlu, M., Yıldırım, İ., 2006. Emek Tarımsal Kalkınma Kooperatifine Ortak İşletmelerin Ekonomik Analizi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), 16(1): 39-48.
• Karlı, B., Çelik, Y., 2003. Gap Alanındaki Tarım Kooperatifleri ve Diğer Çiftçi Örgütlerinin Bölge Kalkınmasındaki Etkinliği. Teae Yayın No:97, Ankara, 109 s.
• Miran, B., 2002. Temel İstatistik. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, S: 288.
• Newbold, P., 1995. Statistics for Business and Economics, Prentice-Hall International, New Jersey, Pp:8
• Özdemir, G., 2005. Cooperative–Shareholder Relations in Agricultural Cooperatives in Turkey. Journal of Asian Economics 16: 315–325.
• Serinikli, N., İnan, İ.H., 2007. Edirne Köy Kalkınma Kooperatifleri Birliğinin Ekonomik Analizi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (3): 237-248.
• Ünal, V., Güçlüsoy, H., Franquesa, R. 2009. A Comparative Study of Success and Failure of Fishery Cooperatives in the Aegean,Turkey. J. Appl. Ichthyol. (2009), 1–7.
• Ünal, V., Yercan, M., 2006. Türkiye’de Su Ürünleri Kooperatifleri ve Balıkçılar İçin Önemi, E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 23 (1-2):221-227.
• Yercan, M., 1996. İzmir Yöresinde Seçilmiş Bazı Tarımsal Amaçlı Kooperatiflerde Kaynak Kullanımı ve Kooperatif İşletmelerde Etkinliğin Ölçülmesi Üzerine Bir Araştırma. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı (Doktora Tezi), Bornova-İzmir.
• Yercan, M., 2003. Tarım Kooperatifi. Çiftçi Broşürü No:34, Ege Üniversitesi Tarımsal Uygulama Ve Araştırma Merkezi, İzmir.
• Yıldırım, İ., Acar, İ., 1999. Süt ve Mamullerinin Değerlendirilmesi ve Pazarlanmasında Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin Rolü: Van Dönerdere Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Örneği, Uluslararası Hayvancılık’99 Kongresi, 21-24 Eylül, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir, 533-540.