Türkiye’de Ailelerin Su Ürünleri Tüketiminin Ekonomik Analizi

Yıl 2013, Cilt: 16 Sayı: 3, 1 - 7, 10.03.2014

Cuma Akbay , Yeşim Meral Halil Yılmaz , Sadık Gözek

Öz

Özet: Artan su ürünleri tüketimi kalp hastalıkları ve kanser gibi hastalık risklerini azaltmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu 2003 ve 2009 yılı Bütçe Anketi Verilerinin kullanıldığı bu çalışmada, Türkiye’de ailelerin su ürünleri tüketim alışkanlıkları incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre ülkemizde yıllık kişi başına düşen balık ve diğer su ürünleri tüketimi 2003 yılında 3.0 kg iken 2009 yılında 3,5 kg’a yükselmiştir. En fazla tüketilen balık türleri sırasıyla hamsi, palamut, istavrit, sardalye, sazan ve alabalıktır. Su ürünleri tüketiminin toplam gıda harcamaları içerisindeki oranı ise 2003 ve 2009 yıllarında sırasıyla %1.2 ve %1.4’dür. Gelir artışına bağlı olarak su ürünleri tüketiminde de bir artış görülmektedir. Örneğin 2009 yılında en düşük gelir grubunda kişi başına düşen yıllık su ürünleri tüketimi 2,0 kg iken en yüksek gelir grubunda 4.7 kg'dır. Gelir, bölgesel farklılıklar, aile reisinin eğitim ve çalışma durumu ve annenin çalışma durumunun su ürünleri tüketimi üzerinde önemli etkileri olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar kelimeler: Balık tüketimi, demografik ve ekonomik faktörler, Türkiye, tüketici davranışları ve tercihi, su ürünleri tüketimi

 

Analysis of Households’ Fishery Product Consumption in Turkey

 

Abstract: Increased fishery products consumption can reduce health problems such as cardiac diseases and cancer. Using data from TUIK’s 2003 and 2009 Budget Survey Data by households, this study examines the households’ fishery product consumption patterns in Turkey. According to results, while average per capita of annual consumptions of fishery products was 3 kg in 2003, it increased to 3.5 kg in 2009.The most consumed fish species are anchovy, bonito, blue fin, sardine, carp and trout. The share of fishery product on total food consumption expenditure in 2003 and 2009 were found to be %1.2 and %1.4, respectively. As income increases, fishery consumption is increases too. For example, while average per capita of annual consumptions of fishery products in the lowest income group in 2009 was 2.0 kg, it was found to be 4.7 kg in the highest income group. It was determined that income, regional differences, the head of household’s education and working status and mother’s working status had significantly affected fishery products consumption.

Key words: Fish consumption, demographic and economic factors, Turkey, consumer attitude and preference, fishery product consumption.

Anahtar Kelimeler

Fish consumption, demographic and economic factors, Turkey, consumer attitude and preference, fishery product consumption.

Kaynakça

• Anonim, 2011a. Su Ürünlerinin İnsan Sağlığına Faydaları. http://www.webhatti.com.tr. Anonim, 2011b. Balık ve Sağlık. htpp://www.baliksa.com.tr.
• Alçiçek, Z., Atar, H.H. 2009. Sürdürülebilir Su Ürünleri. Ulusal Su Günleri, s. 112, 29 Eylül-1 Ekim, Elazığ, Türkiye.
• Dağtekin, M., Ak, O., 200 Doğu Karadeniz Bölgesinde Su Ürünleri Tüketimi İhracat ve İthalat Potansiyeli. Sümae Yunus Araştırma Bülteni, 7(3):14-16. FAOSTAT, 20 Food Balance Sheets (http://faostat.fao.org). Oğuzhan, P., Angiş, S. , Atamanalp, M., 2009. Erzurum İlindeki Tüketicilerin Su Ürünleri Tüketim Alışkanlığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. XV. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, 01-04 Temmuz, Rize.