Comparison of Some Body Measurements of South Anatolian Red and Native Southern Yellow Cattle

Yıl 2016, Cilt: 19 Sayı: 1, 112 - 116, 24.05.2016

Adnan Ünalan

Öz

ABSTRACT: This study was conducted with the aim of determining differences between some body measurements of South Anatolian Red (SAR) and Native Southern Yellow (NSY) cows because of they were generally evaluated in the same cattle breed name in Turkey.  In the present study, 92 heads of SAR cows and 100 heads of NSY cows were used as animal material. These cattle types were in in-situ conservation program of domestic animal genetic resource held in 2005. In this context, the herds for SAR and NSY cattle were established in Hatay and Adana provinces, respectively. In the study, four body measurements (Body Length: BL, Withers Height: WH, Rump Height: RH and Chest Depth: CD) of the cattle types were investigated and were compared according to these body measurements. Statistical analysis showed that the overall means (±SE) of BL, WH, RH and CD for SAR cows were 141.37±1.26 cm, 123.22±1.06 cm, 128.38±1.13 cm and 64.06±0.53 cm respectively. The overall means of body measurements indicated above for NSY cows were 119.29±0.84 cm, 103.29±0.68 cm, 105.70±0.79 cm and 55.63±0.39 cm respectively. Independent two-sample t-test showed that the mean differences all of body measurements between two cattle types were statistically significant (P<0.01). The results supported that these cattle types were different cattle breeds, although they were generally evaluated in the same cattle breed name (as Native Yellow Red cattle: NYR).

Key Words: South Anatolian Red (SAR), Native Southern Yellow (NSY), Body Measurements, Genetic Resource, Conservation

 

Güney Anadolu Kırmızısı ve Yerli Güney Sarısı Sığırların Bazı Vücut Özelliklerinin Karşılaştırması

 

ÖZET: Bu çalışma, ülkemizde genellikle aynı isim altında değerlendirilen Güney Anadolu Kırmızısı (GAK) ve Yerli Güney Sarısı (YGS) sığırların bazı vücut ölçüleri arasındaki farklılıkların belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada, hayvan materyali olarak yerli hayvan genetik kaynakların yerinde (çiftçi şartlarında) korunması amacıyla 2005 yılında GAK sığırlar için Hatay ilinde oluşturulmuş sürüdeki 92 baş inek ile YGS sığırlar için Adana ilinde oluşturulmuş sürüdeki 100 baş inek kullanılmıştır. Çalışmada, bu sığırlara ait dört farklı vücut ölçüsü (Vücut Uzunluğu: VU, Cidago Yüksekliği: CY, Sağrı Yüksekliği: SY ve Göğüs Derinliği: GD) kullanılmış ve bu özellikler yönünden sığırlar karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. İstatistik analizler sonunda, GAK ineklerde vücut uzunluğu, cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği ve göğüs derinliği genel ortalamaları (±SH)  sırasıyla 141.37±1.26 cm, 123.22±1.06 cm, 128.38±1.13 cm ve 64.06±0.53 cm olarak bulunurken, YGS ineklerde bu özellikler için genel ortalamalar sırasıyla 119.29±0.84 cm, 103.29±0.68 cm, 105.70±0.79 cm ve 55.63±0.39 cm olarak bulunmuştur. Bağımsız iki örneklem t-testi, incelenen bu özellikler bakımından bu sığır tipleri arasında istatistiksel olarak önemli fark olduğunu göstermiştir (P<0.01). Çalışmadan elde edilen bu sonuçlar, genellikle aynı ırk adı altında (Güney Sarı Kırmızı: GSK) değerlendirilen bu sığırların iki farklı ırk olduğunu destekler nitelikte bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Güney Anadolu Kırmızısı (GAK), Yerli Güney Sarısı (YGS), Vücut Ölçüleri, Genetik Kaynak, Koruma

Anahtar Kelimeler

-

Güney Anadolu Kırmızısı ve Yerli Güney Sarısı Sığırların Bazı Vücut Özelliklerinin Karşılaştırması

Öz

Bu çalışma, ülkemizde genellikle aynı isim altında değerlendirilen Güney Anadolu Kırmızısı (GAK) ve Yerli Güney Sarısı (YGS) sığırların bazı vücut ölçüleri arasındaki farklılıkların belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada, hayvan materyali olarak yerli hayvan genetik kaynakların yerinde (çiftçi şartlarında) korunması amacıyla 2005 yılında GAK sığırlar için Hatay ilinde oluşturulmuş sürüdeki 92 baş inek ile YGS sığırlar için Adana ilinde oluşturulmuş sürüdeki 100 baş inek kullanılmıştır. Çalışmada, bu sığırlara ait dört farklı vücut ölçüsü (Vücut Uzunluğu: VU, Cidago Yüksekliği: CY, Sağrı Yüksekliği: SY ve Göğüs Derinliği: GD) kullanılmış ve bu özellikler yönünden sığırlar karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. İstatistik analizler sonunda, GAK ineklerde vücut uzunluğu, cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği ve göğüs derinliği genel ortalamaları (±SH) sırasıyla 141.37±1.26 cm, 123.22±1.06 cm, 128.38±1.13 cm ve 64.06±0.53 cm olarak bulunurken, YGS ineklerde bu özellikler için genel ortalamalar sırasıyla 119.29±0.84 cm, 103.29±0.68 cm, 105.70±0.79 cm ve 55.63±0.39 cm olarak bulunmuştur. Bağımsız iki örneklem t-testi, incelenen bu özellikler bakımından bu sığır tipleri arasında istatistiksel olarak önemli fark olduğunu göstermiştir (P

Anahtar Kelimeler

Güney Anadolu Kırmızısı (GAK), Yerli Güney Sarısı (YGS), Vücut Ölçüleri, Genetik Kaynak, Koruma

Kaynakça

• Altınalan, A. 2005. Türkiye'deki Yerli Sığır Irklarının Mikrosatellit DNA Markırlarla Genetik Karakterizasyonu. Ç.Ü. Fen Bil. Ens., Zootekni ABD, Doktora Tezi, Adana.
• Batu, S. 1956. Dünya Sığır Irkları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları: 78, Ders Kitabı: 33, Ankara. (Çeviri: S. Batu, Yazar: Dr. A. Schmid).
• Bilgemre, K. 1952. Özel Zootekni I Sığır Yetiştirmek (2. Baskı). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 35, Ders Kitabı: 16, Ankara.
• Cankaya, S., Kayaalp, G.T., Unalan, A., 2005. Estimation of correlation among sex, birth weight and some body measurements in South Anatolian Red calves by using canonical correlation analysis. 3rd International Conference of the EMR-IBS, May 9-12 2005, Corfu, Greece.
• Cebeci, Z., Özkütük, K., Pekel, E. 1993. Ceylanpınar Tarım İşletmesi koşullarında yüksek çevre sıcaklığının Kilis ve Siyah Alaca sığırlarının bazı fizyolojik karakterleri üzerine etkisi. Güneydoğu Anadolu 1. Hayvancılık Kongresi, 12-15 Mayıs, Şanlıurfa.
• Eker, M. 1956. Güney Anadolu Sığır Yetiştiriciliği Sığır Irkları ve Bunların Morfolojik Irk Iraları, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 85 Çalışmalar: 46, Ankara.
• Karakaş, S. 1980. Siyah Alaca, Kilis tipi Güney Sarı Kırmızı inekler ile bunların çeşitli kan dereceli melezlerinde süt verimi ve laktasyon süreleri üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Hayvan Yetiştirme ve Islahı Bölümü, Adana.
• Özcan, L., Pekel, E., Uluocak, N., Şekerden, Ö. 1976a. Çukurova Bölgesinde yetiştirilen Kilis sığırlarının ıslahında Holstein Friesian genotipinden yararlanma olanakları I. gelişimle ilgili özellikler. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, Ayrı Baskı, Yıl: 7, Sayı: 1, Adana.
• Özcan, L., Pekel, E., Şekerden, Ö., Uluocak, N. 1976b. Çukurova Bölgesinde yetiştirilen Kilis tipi Güney Kırmızı sığırların ıslahında Siyah Alaca genotipinden yararlanma olanakları. II. döl ve süt verimleri ile ilgili özellikler. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, Ayrı Baskı, Yıl: 7, Sayı: 2, Adana.
• Öztabak, K., Toker, N.Y., Ün, C., Akış, I., Mengi, A., Karadağ, O., Soysal, D., 2010. Leptin gene polymorphism in native Turkish cattle breeds. Journal of the Faculty of Veterinary Medicine, Kafkas University, 16(6):921-924.
• Pekel, E., Özkütük, K., Cebeci, Z., Kumlu, S., Öztürkcan, O., Görgülü, M. 1993. Kilis tipi Güney Sarı Kırmızı sığırların yayılış alanı, performansları ve GAP Bölgesi için bu sığırlardan yararlanma olanakları. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Tarımsal Araştırma İnceleme ve Geliştirme Proje Paketi, Proje Sonuç Raporu. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 64, GAP Yayınları No: 75, Adana.
• Resmi Gazete, 2004. 12 Aralık 2004 Tarih ve 25668 Sayılı Resmi Gazete. Yerli Hayvan Irk ve Hatlarının Tescili Hakkında Tebliğ.
• Resmi Gazete, 2005. 24 Mart 2005 Tarih ve 25765 Sayılı Resmi Gazete. Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında Bakanlar Kurulu Kararının 2005/13 No’lu Uygulama Tebliği.
• Soysal, M.İ. 2009. Evcil hayvan genetik kaynakları çeşitliliği tehdit altında. http://site.mynet.com/genkaynaklari/Hazirlar/gen_kaynaklari_korunmali.htm (Access date: 21.03.2012)
• Şekerden, Ö., Pekel, E. 1982. Reyhanlı Devlet Üretme Çiftliğinde yetiştirilen saf Siyah Alaca, Kilis tipi Güney Kırmızı sığırlar ve bunların melezlerinin döl ve süt verim özellikleri ile bazı parametrelerin tahmini üzerine bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı Ayrı Baskı Yıl:13, Sayı:3-4, Adana.
• Şekerden, Ö., Özkütük, K. 1990. Büyükbaş Hayvan Yetiştirme. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı: 122, Adana.
• Unalan, A. 2009. Estimation of genetic parameters and correlations among some body measurements of Holstein calves and effects of these measurements on calving difficulty. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8 (8):1589-1594.
• Ünalan, A. 2007a. Gen kaynaklarını koruma projesi (Kilis sığırı: Güney Anadolu Kırmızısı). http://www.tarim.gov.tr/Files/Files/e_kutuphane/gkkp_kilis_sigiri.pdf (Access date: 21.03.2012).
• Ünalan, A. 2007b. Gen kaynaklarının halk elinde korunması projesi (Kilis sığır, Yerli Güney Sarısı sığırı, Kilis keçisi). http://www.tagem.gov.tr/yayin/ gkhek.pdf (Access date: 21.03.2012).
• Ünalan, A., Işık, A. 2007. A Study on determination of environmental effects and phenotypic correlations among some body measurements of South Anatolian Red (Kilis) calves. Journal of the Faculty of Agriculture, Çukurova University, 22 (2):1-6.
• Ünalan A., Çankaya, S. 2010. Genetic parameters and correlations for lactation milk yields according to lactation number in Jersey cows. Journal of the Faculty of Veterinary Medicine, Kafkas University, 16 (6):995-1000.