KUR’ÂN’DA CEBRÂİL (A.S)

Yıl 2013, Sayı: 21, 30 - 57, 03.06.2013

Enver Bayram

Öz

Cebrâil, Kur’ân’da farklı isimlerle zikredilen dört büyük

melekten biridir. Allah ile Peygamberler arasında gerçekleşen

iletişimde vahyi peygamberlere ulaştırmakla görevli melektir. Bu

itibarla Allah ile peygamberler arasında yüce bir konuma sahiptir.

Allah’ın emirlerini yerine getirirken Hz. Meryem’e göründüğü

gibi aslî suretinin dışında da görülmüştür. Allah katında değerli

ve şerefli; insanlar yanında da saygın bir elçidir.

Anahtar Kelimeler

Cebrâil, Vahiy, Kur’ân, Meryem, Temessül

Kaynakça

• Alusî, Şıhabuddin es-Seyyid Mahmud el-Bağdâdî, Ruhu’l- Meânî fî Tefsiri’l-Kur’ânı’l Azîm ve’s-Sebı’l Meânî, Beyrut: Daru’l-Fikr, 1983.
• Ateş, Süleyman, Kur’ân-ı Kerîm’in Yüce Meâli ve Çağdaş Tefsîri, Ankara: Ankara üniversitesi basımevi, 1982.
• Aynî, Bedruddin Ebî Muhammed Mahmud İbn Ahmed, Umdetü’l-Gârî Şerh’i Sahih’il-Buhari, Darul Fikr, yy, tsz.
• Bardakoğlu, Ali ve Diğerleri, İlmihal, Ankara: TDV Yayın- ları, 2003.
• Buhâri, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail (ö.256/870), Sahîhu’l-Buhârî, Mısır.
• Cebeci, Lütfullah, Kur’an’a Göre Melek Cin Şeytan, İstan- bul: Şule Yayınları, 1998.
• Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usûlü, Ankara: TDV Yayınları, 1997, 11. Baskı.
• Cürcânî, Ali b. Muhammed b. Ali, Kitabu’t-Ta’rîfât, Darül’l-Kütübi’l-Arabiyyi, Beyrut, 1996.
• Çelik, Hüseyin, Kur’ân’da Ruh, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara, 2004.
• Demirci, Muhsin, Tefsir Usûlü, İstanbul: MÜİFV Yayınla- rı, 2008, 7. Baskı.
• ---------, Vahiy Gerçeği, İstanbul: İfav Yayınları, 2011, 2. Baskı.
• Doğan, Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, İz Yayınları, y.y, 1996.
• Ebu’l-Bekâ, Eyyub b. Musa el-Hüseynî, Külliyât, İstan- bul: Matbaatü’l-Âmire, 1287h.
• Ebû Şuhbe, el-Medhal li dirâsâti’l-Kur’ani’l-Kerîm, Mısır, ts.
• Fazlurrahman, Ana Konularıyla Kur’ân, trc. Alparslan Açıkgenç, Ankara: Fecr Yayınevi, 1993.
• Fîruzâbâdî, Mecidüddin Muhammed b. Yakup, Kâmûsi’l- Muhît, Beyrut: Darü’l-Marife, 2005.
• Hamidullah, Muhammed, İslam Peygamberi, trc: Salih Tuğ, İstanbul: İrfan Yayımcılık, 1993.
• İbn Hacer, Ahmed b. Ali, Fethü’l-Bârî bi Şerhi Sahıhı’l- Buhari, Kahire: Dâru’l-Hadis, 1998,
• İbn Haldun, Mukaddime, trc: Zakir Kadirî Ugan, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1990.
• İbn Kesir, Ebû’l-Fidâ İsmail, Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm, Mı- sır, tsz.
• İbn Manzûr, Cemaleddin Muhammed b. Mükerrem, Lisânu’l-Arab, Beyrut, 1374/1955.
• -------------, Cemaleddin Muhammed b. Mükerrem, Lisânu’l-Arab, İran, 1405h.
• İzutsu, Toshihiko, Kur’ân’da Allah ve İnsan, trc: Süley- man Ateş, İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, ts.
• Karaman, Hayreddin ve Diğerleri, Kur’ân Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir, Ankara: DİB Yayınlar, 2006.
• Kârî, Ali, Şerh-u Kitabu’l Fıkhu’l-Ekber, Beyrut: Daru’l- Kütübü’l-İlmiyye, 2008, 2. Baskı.
• Keskioğlu, Osman, Nuzûlünden Günümüze Kur’ân’ı Kerim Bilgileri, Ankara: TDV Yayınları, 1989, 2. Baskı.
• Kirmânî, Sahîhu’l-Buhari bi Şerhi’l-Kirmânî, Beyrut, 1410/1981.
• Kurtûbî, Ebu Abdullah Muhammed bin Ahmed el-Ensârî, el-Cami’ li Ahkâmi’l Kur’ân, Kahire: Daru’l-Fikr, 1987.
• Kutub, Seyyid Fîzılâl-il-Kur’ân, trc: M. Emin Saraç, İ. Hakkı Şengüler, Bekir Karlığa, İstanbul: Hikmet Yayınları, tsz.
• Şibay, Halim sabit, “Cebrâil”, İA, İstanbul, 1978, 5. Baskı.
• Mevdûdî, Ebû’l-A’lâ, Tefhîmu’l-Kur’ân, trc: Komisyon, İs- tanbul: İnsan Yayınları, 1997.
• Müslim, Ebu’l-Hüseyin Muslim b. El-Haccâc el-Kuşeyrî (ö.261/874), es-Sahîh, Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1398/1978.
• Nesâî, Ebû Abdurrahman (ö.303h), Sünenü’l-Kübrâ, Bey- rut: Daru’l Kütübü’l-İlmiyye, 1991.
• Özervarlı, M Sait, “Melek”, DİA, Ankara, 2004.
• Pezdevî, Ebu’l-Yüsr, Usûli’d-dîn, nşr: H. P. Linss, Kahire, 1963
• Râzî, Fahruddin (606/1209), Tefsir-i Kebir Mefatihu’l Gayb, terc. Suat Yıldırım ve diğerleri. Ankara: Akçağ Yayınları, 1988.
• Reşid Rıza, Muhammed ve Abduh, Muhammed, Tefsîru’l- Menar, Kahire, 1960,
• Suyûti, Celalü’d-din Abdurrahman, El-İtkân fî Ulumî’l- Kur’an, Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyyeti, 2008.
• ---------, Şerh’u Süneni’n-Nesâ’î, Haleb: Mektebu’l- Matbuati’l-İslamiyyeti, 1986.
• Taberî, Ebu Cafer Muhammed bin Cerîr, Camiu’l-Beyân fî tefsîri’l-Kur’ân, Beyrut: Dâru’l Kütübü’l-ilmiyye, 2005.
• Taftazânî, Sa’düddin, Şerhu’l-Mekâsıd, İstanbul, 1305h.
• Topaloğlu, Bekir ve Diğerleri, İslam’da İnanç Esasları, İstanbul: İfav, 1998
• Yavuz, Yusuf Şevki ve Ünal, Zeki, “Cebrâil”, DİA, İstan- bul, 1993.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’ân Dili, sad: İsmail Karaçam ve diğerleri, İstanbul: Azim dağıtım, tsz.
• Yıldırım, Suat, Kur’ân’ı Kerim ve Kur’ân İlimlerine Giriş, İstanbul: Ensar Neşriyat, 2011, 7. Baskı.
• Zemahşerî, Ebu’l-Kasım Carullah Mahmud b. Ömer, el- Keşşaf, Beyrut, 1979.
• Zerkâni, Muhammed Abdu’l-Azim, Menâhilu’l-İrfan, Bey- rut: Dâru’l Mağrife, 2005, 3. Baskı.
• Zerkeşî, Bedruddin Muhammed İbn Abdullah, El-Burhan fî Ulumi’l-Kur’ân, Beyrut: el-Mektebetu’l-Asriyyetü, 2009.