KÜRESEL GÖÇ KRİZLERİ VE ULUSLARARASI GÖÇLERİN GELECEĞİNE İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 87 - 106, 30.12.2022

Muzaffer Bimay

https://doi.org/10.47147/ksuiibf.1173561

Öz

Küreselleşen dünyada adaletsiz dağılan ekonomi, iklim değişikliklerinden kaynaklanan çevresel sorunlar, uluslararası enerji kaynaklarının paylaşım mücadelesi ve bunun sonucunda ortaya çıkan savaş ve çatışmalar uluslararası göçleri arttırmış ve büyük ölçüde şekillendirmiştir. Bu durumun, bugün olduğu gibi gelecekte de yeni göç krizlerine neden olacağı düşünülmektedir. Buradan hareketle yapılan bu çalışmanın amacı, toplumsal değişmenin en önemli katalizörü olan uluslararası göçün önümüzdeki yıllarda nasıl bir sürece evirileceğini ve hangi göç krizlerine sebep olacağını tartışmaya açmaktır. Bu tartışma çoğunlukla üç göç türü üzerinden gerçekleşen krizlere odaklanmıştır. Bunlar; küreselleşmeyle birlikte teknolojik ve ekonomik gelişmelere bağlı olarak yapıla/yapılacak gönüllü göçler, savaş, iç çatışmalar gibi nedenlerle yapılan/yapılacak zorunlu kitlesel göçler ve küresel ısınma kaynaklı iklim değişikliğinin neden olduğu/olacağı iklim göçleridir. Bu bağlamda yapılan çalışma, literatür tarama yöntemiyle teorik düzeyde hazırlanmıştır. Çalışma da, modern öncesi ve sonrası göç krizlerine ilişkin arka plan incelenmiş ve daha sonra muhtemel göç krizleri ve bu krizlere yönelik önlemler irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Göç, Uluslararası Göç, Küreselleşme, Göç Krizleri.

GLOBAL MIGRATION CRISES AND AN ASSESSMENT ON THE FUTURE OF INTERNATIONAL MIGRATIONS

Öz

The unjustly distributed economy in the globalizing world, environmental problems caused by climate changes, the struggle for the sharing of international energy resources and the resulting wars and conflicts have increased and shaped international migration to a large extent. It is thought that this situation will cause new migration crises in the future as it is today. From this point of view, the aim of this study is to discuss how international migration, which is the most important catalyst of social change, will evolve in the coming years and which migration crises it will cause. This discussion has mostly focused on crises that occur over three types of migration. These; Voluntary migrations due to technological and economic developments with globalization, forced mass migrations due to reasons such as war and internal conflicts, and climate migrations caused/will be caused by climate change caused by global warming. In this context, the study was prepared at the theoretical level with the literature review method. In the study, the background of pre- and post-modern migration crises was examined, and then possible migration crises and measures for these crises were examined.

Anahtar Kelimeler

International Migration, Globalization, Migration Crises

Kaynakça

• Abadan-Unat, Nermin (2002), “Bitmeyen Göç: Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa”, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Akdeniz, Ercüment (2014), “Suriye Savaşının Gölgesinde Mülteci İşçiler”, Evrensel Basım Yayın, İstanbul.
• Aksoy, Asu (2007), “Göçmenlik Deneyimine Kozmopolit Perspektiften Bakış” (Ed.: Ayhan Kaya Ve Bahar Şahin), Kökler Ve Yollar: Türkiye’de Göç Süreçleri içinde (ss. 421-443), Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Aktaş, Munise Tuba (2015), “Göç Olgusu Ekonomik Kalkınmada İtici Güç Olabilir Mi?” Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:7, Sayı:1, ss. 37-48.
• Aleshkovski, Ivan A. (2017) “Globalızatıon Of Internatıonal Mıgratıon: Socıal Challenges And Polıcy Implıcatıons”, Rudn Journal Of Sociology, Volume: 17, Issue:2, ss. 213-224. Doı: 10.22363/23 13_2272_2017_17_2_213_22.
• Apak, Hıdır (2014), “Suriyeli Göçmenlerin Kente Uyumları: Mardin Örneği”, Mukaddime, Cilt:5, Sayı:2, ss. 53-70.
• Aslan, Güler Güneş ve Güngör, Fethi (2019), “Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Göç Sonrası Yaşadığı Sorunlar: İstanbul Örneği”, OPUS, Cilt: 11, Sayı:18, ss. 1602-1632. Doı: 10.26466/Opus.558512.
• Ateş Hamza ve Yavuz, Öznur (2017), “Göçmen, Ötekileştirme Ve Çok Kültürlülük”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:22, Sayı:12, ss. 1287-1301.
• Barnett, Thomas (2005), “Pentagon’un Yeni Haritası” (Çev. Cem Küçük), 1. Baskı, 1001 Kitap, İstanbul.
• Bimay, Muzaffer (2020), “Onuncu Yılında Suriyeli Sığınmacıların Kente Entegrasyonu Ve Gelecek Beklentileri: Batman Örneği. Mukaddime, Cilt:11, Sayı:2, ss. 348-381.
• Bimay, Muzaffer (2019), “Suriye Krizi Bağlamında Uluslararası Göçün Yönetimi: Mardin Örneği”, (Eds.) Prof. Dr. Zafer Gölen Prof. Dr. Hasan Babacan, Sosyal Beşeri Ve İdari Bilimler’de Akademik Calısmalar içinde (ss. 1132-1158), IVPE.
• Bimay, Muzaffer (2021), “Yükseköğretimde Okuyan Suriyelilerin Eğitim Sorunları Ve Beklentileri: TRC3 Bölgesi (Mardin, Batman, Siirt, Şırnak) Üniversiteleri Örneği”, Millî Eğitim, Cilt:50, Sayı:1, Özel Sayı/2021, ss. 895-923.
• Bodvarsson, Örn B. ve Berg, Henrig Van (2009) “The Economics Of Immigration:Theory And Policy”, Springer, Heidelberg, Berlin.
• Bulut, Yakup ve Bimay, Muzaffer (2021), “Göç Politikaları Açısından Suriyeli Sığınmacıların Entegrasyonu Üzerine Bir İnceleme”, İçinde İ. Kalaycı ve G. Kalmış (Eds.), Çağlar boyu göç (tarih-kültür-medeniyet) (ss. 433-458). Gazi Kitabevi, Ankara.
• Bulut, Şehadet, Kayagil, Tuğçe ve Karpuz Nuran (2016), “Suriyeli Sığınmacılarla Sağlık Sektöründe Yaşanan İletişim Sorunları Üzerinde Bir Araştırma: Kilis İli Örneği”, (Ed.) Mustafa Paksoy, Kazım Sarıçoban, Elif Yildirimci, Özcan Özkan, II. Uluslararası Ortadoğu Konferansları: Ortadoğu’daki Çatışmalar Bağlamında Göç Sorunu İçinde (ss. 295-313), Kilis 7 Aralık Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi.
• Bury, John Bagnell (1928) “The Invasion Of Europe By The Barbarians”. Https://Www.Northvegr.Org/Scribe/.
• Brewer, Kelly T. ve Yükseker, Deniz (2006) “A Survey On African Migrants And Asylum Seekers İn İstanbul”, Research Report, Mırekoc, İstanbul.
• Castells, Miller (1997), “Kent, Sınıf, İktidar”, (Çev. Asuman Erendil), Bilim Ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Castles, Stephen ve Mıller, Mark J. (2008), “Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri”, (Çev. Bülent Uğur Bal ve İbrahim Akbulut), 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Cohen, Robin(1997), “Diasporas, The Nation-State, And Globalisation”, Global History And Migrations, 1st Edition, Imprintroutledge.
• Crisp, Jeff (1999), “Policy Challenges Of The New Diasporas: Migrant Networks And Their İmpact On Asylum Asylum Flows And Regimes”, Research Unit, UNHCR Cp 2500, Ch-1211 Geneva Switzerland Regimes.
• Çelebi, Özlen (2011), “Kuramların Sessizliği: Liberalizm, Realizm Ve İltica Rejiminin Kuruluşu”, Ö. Çelebi, S. Özçürümez Ve Ş. Türkay (Der.), İltica, Uluslararası Göç Ve Vatansızlık: Kuram, Gözlem Ve Politika İçinde (ss. 9-26), UNHCR, Ankara.
• Çetin, İhsan (2016), “Türkiye’de Suriyeli Sığınmacıların Sosyal Ve Kültürel Entegrasyonu”, Sosyoloji Dergisi, Sayı:34, ss. 197-222.
• Develi, Erdem Selman (2017), “21.Yüzyılda Göç Olgusu: Uluslararası Ekonomi Politiği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:22 ( Göç Özel Sayısı), ss. 1348-1349.
• Duğan, Özlem ve Gürbüz, Salih (2018), “Suriyeli Sığınmacıların Sosyal Entegrasyonuna Yönelik Bir Araştırma”, Electronic Turkish Studies, Cilt:13, Sayı:26, ss. 529-546. Doı: 10.7827/Turkishstudies.14625.
• Duman Tuba (2019), “Toplumsal Uyum İçin Eğitimin Önemi: Türkiye'deki Suriyeliler Örneği”, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi, Sosyal Ve Beşeri Bilimler Fakültesi, Sayı:41, ss. 343-368 Doı Number: Doi.Org/10.21497/Sefad.586638.
• Düvell, Franck (2006), “Irregular Migration: A Global, Historical and Economic Perspective”, Düvell, F. (Ed) İn Illegal Immigration in Europe, Palgrave Macmillan, Londra. Doi.Org/10.1057/9780230555020_2.
• Elmacıoğlu, Lale (2021), “Küresel Salgın, Krizler, Deprem Ve Seller Uzmanlar Uyardı: İklim Değişikliği Nedeniyle Afetler Artıyor”, Https://Www.İndependentturkish.Com.(10.08.2022).
• Erbaş, Hayriye (2019), “Gidişlerden Kaçışlara Göç Ve Göçmenler. Kuram, Yöntem ve Alan Yazıları”, Phoenix Yayınevi, Ankara.
• Faist, Thomas (2003), “Uluslararası Göç ve Ulusaşırı Toplumsal Alanlar”, (Çev.:A. Z. Gündoğan ve C. Acar), Bağlam Yayınları, Ankara.
• Gıddens, A.(2010). Göçmenlerin Emek Piyasası Üzerindeki Etkisi. (Ed.) Anthony Giddens Sosyoloji Başlangıç Okumaları içinde (ss. 522- 527), Ankara: Say Yayınları.
• Giddens, Anthony, ve Sutton Philip W. (2014), “Sosyolojide temel kavramlar”, (Çev. A. Esgin), Phonex Yayınevi, Ankara.
• Görgün, Melih (2018), “Ekonomi Temelli Göç Yaklaşımları Perspektifinde Göçmenlerin Karar Alma Süreçleri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , Cilt:23, Sayı:3, ss.1153-1162.
• Harvey, David (2015), “Sermayenin Mekânları”, Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Hepaktan, Erdem ve Çınar, Serkan (2011), “Küreselleşmenin Ekonomik Entegrasyon Üzerine Etkileri”, International Conference On Eurasian Economies, ss. 68-77.
• Hobsbawm, Eric, (2008), “20. Yüzyılda Savaş Ve Barış”, Küreselleşme, Demokrasi Ve Terörizm”, (Çev. Osman Akınhay), Agora Yayınları, İstanbul.
• Huysmans, Jef (1998), “Security! What Do You Mean?: From Concept To Thick Signifier”, European Journal Of International Relations, Volume:4, Issue:2, ss. 226-255. Doi:10.1177/1354066198004002004.
• International Migration Report [IMR], 2022. Https://Www.İom.İnt/Search?Keywords=Ukraine%20response%202022&Type%5b0%5d=Situation_Report&Region_Country=Ukraine&Created=All. (27.01.2022).
• International Organization For Migration [IOM] (2022). Https://Www.İom.İnt/News/İom-Calls-Urgent-İnvestment-Building-Resilience-And-Adaptation-Future-Disaster(17.01.2022).
• İçduygu, Ahmet ve Sirkeci, İbrahim (1999), “Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Göç Hareketleri”, (Ed.) Oya Baydar, 75 Yılda Köylerden Şehirlere içinde, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
• İçduygu, Ahmet ve Biehl, Kristen (2012), “Türkiye’ye Yönelik Göçün Değişen Yönergesi”, (Ed.) Ahmet İçduygu, Kentler ve Göç içinde (9-72), Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• İçduygu, Ahmet, Sema Erder ve Ömer Faruk Gençkaya (2014), “Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları 1923-2023:Ulus Devlet Oluşumundan Ulus Devlet Ötesi Dönüşümlere”, MireKoç Raporları, Koç Üniversitesi Koç Araştırmaları Merkezi, İstanbul.
• İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, (2022). https://www.goc.gov.tr/goc-tarihi(21.01.2022).
• Joppke, Christian (1996), “Multiculturalism And İmmigration: A Comparison Of The United States, Germany, And Great Britain”, Theory and Society, Sayı: 25, ss. 449-500, Doi.Org/10.1007/Bf00160674.
• Karasu, Mithat A. (2016), “Şanlıurfa’da Yaşayan Suriyeli̇ Sığınmacıların Kentle Uyum Sorunu”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 21, Sayı:3, ss. 995-1014.
• Karpat, Kemal H. (2013), “Osmanlıdan Günümüze Etnik Yapılanma ve Göçler”, Timaş Yayınları, İstanbul.
• Kartal, Zeki (2007), “Kavramsal ve Tarihsel Yönleri İle Küreselleşme”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:8, Sayı:2, ss. 251-263.
• Kaypak, Şafak ve Bimay, Muzaffer (2016), “Suriye Savaşı Nedeniyle Yaşanan Göçün Ekonomik ve Sosyo-Kültürel Etkileri: Batman Örneği”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, Cilt:6, Sayı:1, ss. 84-110.
• Kaypak, Şafak, Bimay, Muzaffer ve Yılmaz, Vedat (2017), “Uluslararası Göç Ve Mülteci Sorunlarının Çözümünde Yerel Yönetimlerin Rolü: Batman Örneği”. İçinde A. Yatkın (Ed.), (ss. 1179-1194), Uluslararası 11. Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildiri Kitabı.
• Kazgan, Gülten (2005), “Türkiye Ekonomisinde Krizler (1929-2001) “Ekonomi Politik” Açısından Bir İnceleme”, 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Kınal, Fürüzan(1983), “Eski Mezopotamya Tarihi”, Ankara Üniversitesi Dil Ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara.
• Kirişçi Kemal ve Karaca, Sema (2015), “Hoşgörü Ve Çelişkiler: 1989,1991 Ve 2011’de Türkiye’ye Yönelen Kitlesel Mülteci Akımları”, (Ed.) M.Murat Erdoğan-Ayhan Kaya, Türkiye’nin Göç Tarihi-14. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye’ye Göçler içinde(ss. 295-314), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Koser, Khalid (2007), “International Migration: A Very Short Introduction”, Oxford University, Oxford.
• Köroğlu, Kemalettin (2006), “Eski Mezopotamya Tarihi”, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Kümbetoğlu, Belkis (1997), “Göçmenlik Mültecilik, Yeni Bir Yaşam ve Sonrası”, II. Ulusal Sosyoloji Kongresi Bildiriler Kitabı( Mersin-Kasım1996) içinde (ss.271-280), Ankara: DİE (Yayın No: 2046) Ve Sosyoloji Derneği (Yayın No: 5) Ortak Yayını.
• Kymlicka, Will (2012), “Çok Kültürlülük: Başarı, Başarısızlık ve Gelecek”, (Çev. Fatih Öztürk), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:70, Sayı:2, ss. 297-332.
• Manning, Patrick (2005), “Migration İn World History”, Routledge, New York And London.
• Massey, Douglas S., Arango, Joaquin, Hugo, Graeme, Kouaouci, Ali, Pellegrino, Adela ve Taylor, J.Edward (1998), “Worlds İn Motion: Understanding International Migration At The End Of The Millennium”, Clarendon Press. Oxford.
• Mills, Melinda (2009), “Globalization and Inequality”, European Sociological Review, Cilt:25, Sayı:1, ss. 1-8. DOI: 10.1093/esr/jcn046.
• Mukomel Vladimir (2017), “Mıgratıon Of Ukraınıans To Russıa In 2014–2015”, (Eds.) Pıkulıcka-Wılczewska V. ve Uehlıng G. Migration and the Ukraine Crisis içinde(ss. 105-116), https://www.e-ir.info/2017/05/04/migration-of-ukrainians-to-russia-in-2014-2015/(23.05.2022).
• Philips, Chiristopher (2012), “Turkey’s Syria Problem. Public Policy Research”, IPPR, Volume:19, Issue: 2, ss. 137-140.
• Smith, Anthony D. (2002), “Küreselleşme Çağında Milliyetçilik”, (Çev.:D. Kömürcü), Everest Yayınları.
• Süleymanov, Abulfez (2016), “Sultanbeyli İlçesindeki Suriyelilerin Yaşam Deneyimleri”, Suriyeli Mülteci Çocuklarla El Ele Projesi Sonuç Raporu, ss. 1-51.
• Taş, İ. Ethem , Koçar, Hatice & Çiçek, Yeter (2017), “Mülteci Sorununun Çözümüne İlişkin Yeni Bir Yapılanma: Göç İdaresi Genel Müdürlüğü”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Göç Özel Sayısı , ss. 1369-1383.
• Tekeli, İlhan ve Erder, Leila (1978), “Yerleşme Yapısının Uyum Süreci Olarak İç Göçler”, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara. The Un Refugee Agency [UNHCR], (2021). Https://Www.Unhcr.Org/.(21.07.2022).
• Tok, Nazfiz ve Korkut, Recep (2012), “Küreselleşme Ve Yerinden Olma Sorununun Çevresel Güvensizliklere Bağlı Değişen Tabiatı Bağlamında İklim Mültecileri”, Akademik Bakış Dergisi, Cilt: 32, Sayı:1, ss. 1-16.
• Tunç, Ayşe (2015), “Mülteci Davranışı ve Toplumsal Etkileri: Türkiye’deki Suriyelilere İlişkin Bir Değerlendirme”. TESAM Akademi Dergisi, Cilt:2, Sayı: 2, ss. 29-63. United Nations High Commissioner for Refugees [UNHCR] (2022). Www.Uhhcr.Org/History-Of-Unchr.
• Wımmer, Andreas., ve Schıller, Nina Glıck. (2003), “Methodological Nationalism, The Social Sciences, And The Study Of Migration: An Essay In Historical Epistemology”, International Migration Review, Volume:37, Issue:3, ss. 576-610.
• World Migration Report, (2022). Https://Worldmigrationreport.İom.İnt/Wmr-2022-İnteractive/.(14.03.2022).
• Yılmaz, Kürşad ve Horzum, Mehmet B. (2005), “Küreselleşme, Bilgi Teknolojileri Ve Üniversite”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Cilt:6, Say:10, ss. 103-121.