Migren ve Uyku Kalitesi Arasındaki İlişki

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 1, 124 - 131, 14.03.2022

Demet Şafak , Başak Korkmazer , Erkan Melih Şahin

https://doi.org/10.18521/ktd.765038

Öz

Amaç: Migren ve uyku bozuklukları toplumda sık görülen ve iş gücü kaybına neden olan sağlık sorunlarıdır. Migren ile uyku kalitesi arasında bir ilişki olduğunu ve bu iki durumun birbirini kötüleştirdiğini gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmanın amacı migren ile uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi belirlemektir.
Metod: Vaka kontrol tipindeki kesitsel çalışmamız Ekim 2017-Mart 2018 tarihleri arasında Aile Hekimliği polikliniklerine başvuran migren tanılı hastalar, migren dışı baş ağrısı olan hastalar ve baş ağrısı şikayeti olmayan hastalar olmak üzere toplam 454 katılımcıyla yürütüldü. Sosyodemografik Veri formu, Kimlik Migren testi, Uluslararası Baş Ağrısı Derneği tanı kriterleri anketi, Pittsburgh uyku kalitesi ölçeği (PSQI) ve Epworth gündüz uykululuk ölçeği (Epw) katılımcılara yüz yüze görüşme yoluyla uygulandı.
Bulgular: Toplam PSQI skoru 6.5 ± 3.1 idi ve gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark vardı. Migren tanılı hastaların, kontrol gruplarına göre daha yüksek PUKİ puanı ve kötü uyku kalitesi oranı vardı. Migren ataklarının sıklığı ile PUKİ puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki yoktu. Migren grubunda gündüz aşırı uyku hali (%30.7) kontrol gruplarına göre daha yüksekti ve migren ataklarının sıklığı ile Epw skorları arasında anlamlı ilişki saptanmadı.
Sonuç: Migren hastalarında kötü uyku kalitesi ve gündüz uykulu olma oranları, migren olmayan baş ağrısı hastalarına ve baş ağrısı şikayeti olmayanlara göre daha yüksekti. Bunun nedeninin migrenin uykuyu etkileyen spesifik bir problem olması veya migren hastalarında baş ağrısının sıklığının ve şiddetinin, migren olmayan baş ağrısı hastalarına ve baş ağrısı olmayanlara göre daha fazla olduğu düşünülebilir.

Anahtar Kelimeler

Baş ağrısı, migren, uyku kalitesi, gündüz uykululuğu, Epworth uykululuk ölçeği, PSQI.

The Association between Migraine And Sleep Quality

Öz

Objective: Migraine and sleep disorders are common health problems in the community and cause loss of labor. There are studies showing that there is a relationship between migraine and sleep quality and these two conditions worsen each other.
Method: This is a case-control type cross-sectional study consisting of a total of 454 participants, included migraine patients, patients with non-migraine headaches and patients without headache complaint admitted to Family Medicine outpatient clinics between October 2017 and March 2018. Sociodemographic data form, Identity Migraine test, International Headache Society diagnostic criteria questionnaire, Pittsburgh sleep quality scale (PSQI) and Epworth day sleepiness scale (Epw) were applied to the participants by face to face interviews.
Results: The total PSQI score was 6.5 ± 3.1, and significantly different between the groups. Patients with diagnosis of migraine had a higher PSQI score and poor sleep quality rate than the control groups. There was no correlation between the frequency of migraine attacks and PSQI scores. Extreme sleepiness in day time for the migraine group (30.7%) was higher than the control groups and there was no correlation between the frequency of migraine attacks and Epw scores.
Conclusion: Poor sleep quality and daytime sleepiness rates in migraine patients were higher than those with non-migraine headache patients and patients without headache complaints. This may be due to the fact that migraine is a specific problem affecting sleep or the frequency and severity of headache in the migraine patients are greater than that of the non-migraine headache patients and headache-free participants.

Anahtar Kelimeler

Headache, migraine, sleep quality, daytime sleepiness, Epworth sleepiness scale, PSQI

Kaynakça

• 1- Ropper AH, Brown RH. Adam’s and Victor’s Principles of Neurology. Eight Edition. Çeviri editörü: Emre M. 2006; ss.144-167.
• 2- Silberstein SD, Lipton RB, Goadsby PJ.Migraine: diagnosis and reatment. In: Silberstein SD, Lipton RB, Goadsby PJ (Eds). Headache in Clinical Practice. 2nd Edition. Oxford: Martin Dunitz Ltd; 2002; p.61-82.
• 3- IHS. The International Classification of Headache Disorders, 3rd edition (beta version). Cephalalgia. 2013; 33(9): 629-808.
• 4- Balkan S. Baş ağrıları. Yaltkaya K, Balkan S, Oğuz Y (Editörler). Nöroloji Ders Kitabı’nda. Yenilenmiş dördüncü baskı.Ankara: Palme Yayıncılık;2000; s.269-272.
• 5- Yaman M. Baş ağrısını tetikleyici ve kötüleştirici faktörler. Düzce Tip Fakültesi Dergisi 2007; 3:9-13.
• 6- Demirkaya, M. Migrenli kadın hastalarda atak sırasında ve ataklar arası dönemde seks hormon düzeyleri. Uzmanlık Tezi, Haydarpaşa Numune EAH Nöroloji AD. İstanbul, 2006
• 7- Evans RW, Mathew MT. Handbook of Headache. Lippincott Williams & Wilkins.Second Edition. Çeviri Editörü: Ertaş M.1999; 28-60.
• 8- Tascı, S. (2010). Edirne ilinde 18-55 yaş grubunda migren prevalansının belirlenmesi. Doktora Tezi, Trakya Üniv. Tıp Fakültesi. Edirne. 2010.
• 9- Rasmussen BK, Jensen R, Schroll M, Olesen J. Epidemiology of headache in a general population-a prevalence study. J. Cli. Epidemilogy. 1991; 44(11): 1147-57.
• 10- Uludag A, Sahın EM, Cevızcı S, Batu B, Guzey O, Petrıclı U, Askın M, Seyhan L, Ozkan D, Isleyen N, Arslan K, Yelpaze S. Migraine prevalence and related factors in Western Anatolia migraine prevalance. Turkish Journal of Family Medicine & Primary Care.2015;9(1): 16.
• 11- Şahin L, Aşçıoğlu M. Uyku ve uykunun düzenlenmesi,Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2013; 22(1) 93-98.
• 12 - Norman WM, Hayward L.F. (2005). The neurobiology of sleep. Clinical sleep disorders. Philadelphia 7 Lippincott Williams & Wilkins. 2005; 38-55.
• 13- Aydın H, Yetkin S. Kognitif Nörobilimler. Nobel Tıp Kitabevleri, Ankara. 2008.
• 14 - Selekler HM, Sengun E, Altun N. Sleep quality and depression in episodic and chronic migraine sufferers. J. Neuropsychiatry. 2010;47:196-200.
• 15- Jiyoung. Cho SJ, Kim WJ, Yang KI, Yun CH, Chu MK. Impact of migraine on the clinical presentation of insomnia: a populationbased study. Kim et al. The Journal of Headache and Pain 2018; 19:86.
• 16 - Ødegard SS, Engstrom M, Sand T, Stovner LJ, Zwart JA, Hagen KJ. Associations between sleep disturbance and primary headaches: the third Nord-Trøndelag Health Study. H. Pain. 2010; 11(3): 197-206.
• 17 - Zhu Z, Fan X, Li X, Tan G, Chen L, Zhou J. Prevalence and predictive factors for poor sleep quality among migraineurs in a tertiary hospital headache clinic. Acta Neurol Belg 2013;113(3):229–235.
• 18- Lipton RB, Dodick D, Sadovsky R, Kolodner K, Endicott J, Hettiarachchi JA. Self-administered screener for migraine in primary care: the ıd migraine validation study. Neurology 2003; 61:375-82.
• 19 - Karlı N, Ertaş M.The validation of bıdmigraine screener in neurology outpatient clinics in Turkey. Headache 2007; 8:217-23.
• 20 - Buysse DJ, Charles F, ReynoldsCF, Mak TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburg sleep quality index: A new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research, 1989; 28(7):193-213.
• 21- Ağargün MY, Kara H, Anlar Ö. Pittsburgh uyku kalitesi indeksi’nin geçerliliği ve güvenirliliği. Türk Psikiyatri Dergisi 1996; 7(2):107-115.
• 22- İzci B, Ardıç S, Fırat H, Şahin A, Altınörs M, Karacan I. Reliability and validity studies of the Turkish version of the Epworth Sleepiness Scale.Sleep Breath. 2008;12(2):161-8.
• 23- Yücel, Y. Migren Baş ağrısında tanı ve tedavi yaklaşımları, Dicle Tıp Dergisi, 2008; Cilt 35, Sayı:4, 281-286.
• 24- Vos T, Flaxman AD, Naghavi M, Lozano R, Michaud C, Ezzati M. Years lived with disability (YLD) for 1160 sequelae of 289 diseases and injuries 1990– 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study Lancet 2010; 380:2163-2196.
• 25- Çakır A. Migrende klinik özellikler ve migrenin temel klinik özelliklerinin IQ ile ilişkisinin değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Kliniği. 2006.
• 26- Üre RS. Migren hastalarında serum adiponektin düzeyleri. Uzmanlık tezi. Başkent Üniversitesi, Nöroloji AD. Ankara. 2010.
• 27- Uhlig BL, Engstrom M, Odegard SS, Hagen KK, Sand T. Headache and insomnia in population-based epidemiological studies. Cephalalgia 2014; 34(10):745–751.
• 28- Dodick DW, Eross EJ, Parish JM, Silber M. Clinical, anatomical, and physiologic relationship between sleep and headache. Headache. 2003;43(3):282-292.
• 29 - Kelman L. Headache and Sleep: Examination of Sleep Patterns and Complaints in a Large Clinical Sample of Migraineurs. Headache; 2005; 45:904-910.
• 30 - Kozak HH, Boysan M, Uca AU, Aydın A, Kılınc ݸ Genç E. Sleep quality, morningness–eveningness preference, mood profile, and levels of serum melatonin in migraine patients: a case–control study.Acta Neurol Belg 2017; 117:111-119.
• 31 - Kim J, Cho SJ, Kim WJ, Yang KI, Yun CH, Chu MK. Excessive daytime sleepiness is associated with an exacerbation of migraine: a population based study. J Headache Pain 2016;17(1):62
• 32 - Çetinkaya Y. Migren atak sıklığı ile gündüz uykululuk hali arasındaki ilişkinin araştırılması. Kocaeli Tıp Dergisi 2012; 1:23-26.
• 33- Smitherman TA, Kuka AJ, Calhoun AH, et al. Cognitive behavioral therapy for insomnia to reduce chronic migraine: A sequential Bayesian analysis. Headache. 2018;7:1028-1029.
• 34- Law E, Tham SW, Aaron R, Dudeney J, Palermo T. Hybrid cognitive behavioral therapy intervention for adolescents with co-occurring migraine and insomnia: A pilot trial. Headache. 2018;7:1060-72.
• 35- Yang CP, Wang SJ. Sleep in patients with chronicmigraine. Curr Pain Headache Rep. 2017;21:39.