Odyoloji Biliminde Otoakustik Emisyonlar ve Klinik Kullanımı

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 37 - 46, 24.04.2021

Muhammed Pınar , İclal Şan

Öz

Otoakustik emisyonlar (OAEs), kokleada bulunan dış tüy hücrelerinin hareketi sonucunda oluşan, dış kulak kanalında kaydedilebilen ve koklea tarafından üretilen küçük şiddetteki ses dalgalarıdır. Bu çalışma; odyoloji bilim alanı içeriğinde otoakustik emisyonların özellikleri, klinik kullanımı ve önemi konularında bilgi sunmak amacıyla hazırlanmıştır.
Odyolojik test bataryasında yer alan otoakustik emisyon testi objektif bilgi verir ve odyoloji alanında kullanılan “cross-check” (birbirinden bağımsız testlerin birbirini doğrulaması veya elde edilen bulguları doğrulamaması) prensibi ile doğrulama yapılarak, işitmenin ve işitme kaybının doğru bir şekilde değerlendirmesi yapılabilir. Otoakustik emisyonlar prenöral cevaplar olduğu için sensörinöral işitme kaybının sensör veya nöral ayırımı yapılabilir. Klinik kullanımda iki tip otoakustik emisyon vardır. İlki spontan otoakustik emisyonlar (SOAEs), ikincisi uyarılmış otoakustik emisyonlar (EOAEs)’dır. Uyarılmış otoakustik emisyonların; stimulus frekans otoakustik emisyonlar (SFOAEs), geçici uyarılmış otoakustik emisyonlar (TEOAEs) ve bozulma ürünü otoakustik emisyonlar (DPOAEs) olmak üzere üç alt tipi bulunmaktadır. SFOAE’ların, SOAE’lar gibi klinik kullanımları sınırlıdır. Klinikte TEOAE’lar ve DPOAE’lar sıklıkla kullanılmaktadır. OAE’lar işitme kaybı derecesini hakkında bilgi vermez ve dış ve/veya orta kulakta bulunan bir patolojiden etkilenir. OAE’lar yenidoğan işitme taramasında, pediatrik değerlendirmede, meniere hastalağında, ani işitme kayıplarında, koklear işlevin izlenmesi gibi alanlarda işitmenin değerlendirmesine olanak sağlar. OAE alanında son yıllarda yapılan çalışmalar; medial olivocochlear reflex ile OAE’ların ilişkisi, orta kulak patolojilerinin yüksek frekans DPOAE I/O fonksiyonuna etkisi, yenidoğan işitme taramasında yüksek frekans otoakustik emisyonların kullanımı üzerine odaklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Otoakustik emisyonlar, koklea, dış tüy hücreleri, işitme kaybı, prenöral cevap

Kaynakça

• Avcı, D. (2015). Ratlarda intraperitoneal yolla uygulanan resveratrol’ün amikasin ototoksisitesi üzerine etkisinin otoakustik emisyonlar ve histopatolojik çalışmalarla değerlendirilmesi. Tıpta Uzmanlık tezi, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Kayseri.
• Belgin, E., & Şahlı, A. S. (Ed.). (2017). Temel odyoloji (2. Bs). Ankara, TR: Güneş Tıp Kitapevi. 135-142.
• Bess, F. H., & Humes, L. E. (2008). Audiology the fundamentals (4. Bs). Philadelphia, PA: Wolters Kluwer Health. 144-154.
• Bonfils, P., & Uziel, A. (1989). Clinical applications of evoked acoustic emissions: Results in normally hearing and hearing-impaired subjects. Annals of Otology, Rhinology & Laryngology, 98(5), 326–331.
• Boynukalın, K. Ş. (2005). Presbiakuzide, saf ses ve konuşma odyometrisi,otoakustik emisyon, beyin sapı odyometrik incelemelerini kullanarak patolojinin lokalizasyonunun değerlendirilmesi. Tıpta Uzmanlık tezi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara.
• Dikici, T. (2012). İşitmesi normal olan tinnituslu hastalarda otoakustik emisyon sonuçlarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Erdem, M. Z. (2014). Yenidoğan işitme taramasında işitsel kararlı durum yanıtları (auditory-state response-assr) etkinliğinin otoakustik emisyon (oae) ile karşılaştırılması. Uzmanlık tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Van.
• Erkan, S. (2009). Süperior semisirküler kanal dehissansında distortiyon ürünü otoakustik emisyon ölçüm değerlerinin araştırılması. Uzmanlık tezi, İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 3.KBB Kliniği, İzmir.
• Gelfand, S. A. (2016). Essentials of audiology (4. Bs). New York, NY: Thieme. 315-319.
• Katz, J., Chasin, M., English, K., Hood, L. J., & Tillery, K. L. (2015). Handbook of clinical audiology (7. Bs). Philadelphia, PA: Wolters Kluwer Health. 359-371.
• Kramer, S., & Brown, D. K. (2019). Audıology science to practice. B. A. Stach, (Ed.), (3. Bs). San Diego, CA: Plural Publishing. 244-251.
• Lonsbury-Martin, B. L., Balkany, T., Telischi, F. F., & Martin, G. K. (1995). Clinical Applications of Otoacoustic Emissions. Otolaryngology- Head and Neck Surgery, 112(5), 23.
• Manley, G. A., Fay, R. R., & Popper, A. N. (2008). Active processes and otoacoustic emissions. Chicago, IL: Springer. 1.
• Ozimek, E., Wicher, A., Szyfter, W., & Szymiec, E. (2006). Distortion product otoacoustic emission (DPOAE) in tinnitus patients. The Journal of the Acoustical Society of America, 119(1), 527–538.
• Sağıroğlu Güzelsoy, S. (2004). Orta kulak patolojilerinin ve bunlara bağlı işitme kayıplarının geçici uyarılmış ve distorsiyon ürünü otoakustik emisyon değerlerinin üzerine etkisi. Uzmanlık tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Kahramanmaraş.
• Sağıroğlu, S. G., Özdemir, S., Sürmelioğlu, Ö., & Öztarakçı, H. (2014). The importance of otoacoustic emissions in the assessment of hearing. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 23(4), 764–772.
• Schweinfurth, J. M., Cacace, A. T., & Parnes, S. M. (1997). Clinical applications of otoacoustic emissions in sudden hearing loss. Laryngoscope, 107(11), 1457–1463.
• Sennaroğlu, G., Yücel, E., Türkyılmaz, M. D., Çınar, B. Ç., & Batuk, M. (Ed.). (2018). Odyoloji klinik uygulama protokolleri. Ankara: Hipokrat Kitapevi. 65-70.
• Stach, B. A. (2010). Clinical audiology an introduction (2. Bs). Clifton Park, NY: Delmar Cengage Learning. 383-391.
• Turay, C. B. (2020). Manyetik rezonans görüntüleme yapılan hastalarda gürültünün periferik işitme organına olası etkisinin otoakustik emisyon cihazı ile değerlendirilmesi. Yüksek Lisans tezi, Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, Ş. (2003). Otitis media öyküsü olan gençlerde otoakustik emisyonlar. Yüksek Lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Edirne.