Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 15 - 30, 27.04.2022

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Meleis'in Geçiş Kuramı'na dayalı olarak gebelere bireysel seanslar şeklinde uygulanan dört modülden oluşan Sağlığın Geliştirilmesi İzleme Programı'nın maternal-fetal bağlanma, ebeveyn öz-yeterlilik ve bebek gelişimi.
Arka plan: Kadınların hayatındaki önemli kilometre taşlarından biri anneliktir. Annelik aynı zamanda çok önemli sorumlulukların üstlenildiği bir sürecin başlangıcıdır. Doğum sonrası erken dönemde anneler fiziksel, psikososyal ve yenidoğan bakımında zorluklarla karşılaşmaktadır. Bu nedenle yeterli profesyonel destek almazlarsa yeni rollerine uyum sağlayamazlar ve anneliğe sağlıklı bir geçiş sağlayamazlar. Uygun hemşirelik girişimlerinin anne ve bebeğin fiziksel ve ruhsal sağlığını olumlu yönde etkilediği bildirilmiştir. Anneler için doğum öncesi dönemden başlayıp doğumdan sonra da devam eden teoriye dayalı müdahale programlarının eksikliği bulunmaktadır.
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Meleis'in Geçiş Kuramı'na dayalı olarak gebelere bireysel seanslar şeklinde uygulanan dört modülden oluşan Sağlığın Geliştirilmesi İzleme Programı'nın maternal-fetal bağlanma, ebeveyn öz-yeterlilik ve bebek gelişimi.
Tasarım: Bu çalışma, son test düzenli paralel grup (deney-kontrol) ile ileriye dönük ve rastgele kontrollü deneysel bir araştırma tasarımıdır.
Yöntemler: Araştırmanın evrenini Konya ilinde bir Aile Sağlığı Merkezine kayıtlı 36 ve 40 haftalık gebeler oluşturdu. Randomize kontrollü deneme katılımcısı akışı, CONSORT'a göredir. Katılımcılar, tabakalı randomizasyon yöntemi ile deney ve kontrol gruplarına atanmıştır. Çalışmada permütasyon yöntemi kullanılarak tabakalar arası denge sağlanmıştır. Rutin bakıma ek olarak, 36-40. gebelik haftaları ile doğumdan 1 ve 2 ay sonra bir Sağlığı Geliştirme Programı (HPP) uygulandı. Sonuç ölçütleri anne bebek bağlanması, ebeveyn öz yeterliliği ve bebek gelişimi idi. Veriler gebelikte, doğum sonrası 2. ve 6. aylarda toplanmıştır. 06.02.2018 tarihinde etik onay alınmıştır.
Tartışma:
Bu çalışma, teoriye dayalı, yenilikçi bir programı anne ve bebek sonuçlarıyla değerlendirmek için sıkı çalışma tasarımını kullanan türünün ilk örneği olacaktır. Çalışmanın sonunda annelerde bebek sağlığını geliştirmeye yönelik uygun davranışlar geliştirilebilir. Annelerin bağlanma ve ebeveyn öz-yeterlik düzeyleri bebeklerin gelişimini iyileştirebilir. Böylece anneler anneliğe sağlıklı bir geçiş yapmış olacaklardır.

Kaynakça

  • Abasi, E., Tafazzoli, M., Esmaily, H., & Hasanabadi, H. (2013). The effect of maternal–fetal attachment education on maternal mental health. Turkish Journal of Medical Sciences, 43, 815-820. doi:10.3906/sag-1204-97
  • Akbarzadeh, M., Dokuhaki, A., Joker, A., Pishva, N., & Zare, N. (2016). Teaching attachment behaviors to pregnant women: a randomized controlled trial of effects on infant mental health from birth to the age of three months. Ann Saudi Med, 36(3), 175-183. doi:10.5144/0256-4947.2016.175
  • Akdağ, F. (2015). Brain development and early intervention in child. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1, 97-100.
  • Bagherinia, M., Mirghafourvand, M., & Shafaie, F. S. (2017). The effect of educational package on functional status and maternal self-confidence of primiparous women in postpartum period: a randomized controlled clinical trial. J Matern Fetal Neonatal Med, 30(20), 2469-2475. doi:10.1080/14767058.2016.1253061
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control: Macmillan.
  • Barimani, M., Vikstrom, A., Rosander, M., Forslund Frykedal, K., & Berlin, A. (2017). Facilitating and inhibiting factors in transition to parenthood - ways in which health professionals can support parents. Scand J Caring Sci, 31(3), 537-546. doi:10.1111/scs.12367
  • Black, M. M., Walker, S. P., Fernald, L. C. H., Andersen, C. T., DiGirolamo, A. M., Lu, C., . . . Grantham-McGregor, S. (2017). Early childhood development coming of age: science through the life course. The Lancet, 389(10064), 77-90. doi:10.1016/s0140-6736(16)31389-7
  • Branjerdporn, G., Meredith, P., Strong, J., & Garcia, J. (2017). Associations between maternal-foetal attachment and infant developmental outcomes: a systematic review. Maternal and child health journal, 21(3), 540-553.
  • Cinar, I. O., & Ozturk, A. (2014). The effect of planned baby care education given to primiparous mothers on maternal attachment and self-confidence levels. Health Care Women Int, 35(3), 320-333. doi:10.1080/07399332.2013.842240
  • Delavari, M., Mohammad-Alizadeh-Charandabi, S., & Mirghafurvand, M. (2018). The relationship between maternal-fetal attachment and maternal self-efficacy in Iranian women: a prospective study. J Reprod Infant Psychol, 36(3), 302-311. doi:10.1080/02646838.2018.1436753 http://www.tr.undp.org. (2019). 2030 Sustainable Development Goals.
  • Kahan, B. C., Rehal, S., & Cro, S. (2015). Risk of selection bias in randomised trials. Trials, 16(1), 405.
  • Kavlak, O. (2007). Anne ve babaya ait bağlanma ve hemşirenin rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 23(2), 183-194.
  • Kavlak, O., & Sirin, A. (2009). The Turkish version of Maternal Attachment Inventory. HJournal of Human Sciences, 6(1), 188-202.
  • Kaya, C. E., & Şahin, N. H. (2018). Gebelerde Ebeveyn Uyum Desteği Programının Ebeveyn Öz Yeterlik Algıları Üzerine Etkileri. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 61-82.
  • Kılıcarslan Celikkol, A., & İsmen Gazioglu, E. (2008). The investigation of transition to parenthood in terms of several pre-partum and post-partum factors. Paper presented at the International Congress of Counselling: counselling in international perspective global demands and local needs, Istanbul.
  • Klossner, N. J. (2006). Introductory maternity nursing: Lippincott Williams & Wilkins.
  • Leahy Warren, P. (2005). First‐time mothers: social support and confidence in infant care. Journal of advanced nursing, 50(5), 479-488.
  • Maas, A. J. B. M., de Cock, E. S. A., Vreeswijk, C. M. J. M., Vingerhoets, A. J. J. M., & van Bakel, H. J. A. (2015). A longitudinal study on the maternal–fetal relationship and postnatal maternal sensitivity. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 34(2), 110-121. doi:10.1080/02646838.2015.1112880
  • Madan, R., & Tekin, D. (2015). Development Tracking Program for 0-6 Age Group Children. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1, 641-649.
  • Meighan, M. (2013). Mercer's becoming a mother theory in nursing practice. In A. Martha Raile (Ed.), Nursing Theory-E-Book: Utilization & Application (5 Edition ed., pp. 332): Mosby, New York.
  • Meleis, A. I. (2010). Transitions theory: Middle range and situation specific theories in nursing research and practice: Springer publishing company.
  • Mutlu, C., Yorbik, O., Tanju, I., Celikel, F., & Sezer, R. (2015). Association of prenatal, natal, and postnatal factors with maternal attachment. Anatolian Journal of Psychiatry, 16(6). doi:10.5455/apd.172669
  • Müller, M. E. (1996). Prenatal and postnatal attachment: A modest correlation. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing, 25(2), 161-166.
  • Ngai, F.-W., Chan, S. W.-C., & Ip, W.-Y. (2010). Predictors and correlates of maternal role competence and satisfaction. Nursing research, 59(3), 185-193.
  • Ozkan, H., & Polat, S. (2011). Maternal identity development education on maternity role attainment and my baby perception of primiparas. Asian Nursing Research, 5(2), 108-117.
  • Öztürk, S., & Erci, B. (2016). Primipar Mothers In Postpartum Period Given Maternity And Newborn Education Increased Attachment: Post Test With Control Group Semi Experimental Research. Balıkesır Health Sciences Journal, 5(3), 129-134. doi:10.5505/bsbd.2016.63325
  • Petri, E., Palagini, L., Bacci, O., Borri, C., Teristi, V., Corezzi, C., . . . Mauri, M. (2018). Maternal-foetal attachment independently predicts the quality of maternal-infant bonding and post-partum psychopathology. J Matern Fetal Neonatal Med, 31(23), 3153-3159. doi:10.1080/14767058.2017.1365130
  • Polit, D. F., & Beck, C. T. (2006). The content validity index: are you sure you know what's being reported? Critique and recommendations. Research in nursing & health, 29(5), 489-497.
  • Rossen, L., Hutchinson, D., Wilson, J., Burns, L., Allsop, S., Elliott, E. J., . . . Mattick, R. P. (2017). Maternal Bonding through Pregnancy and Postnatal: Findings from an Australian Longitudinal Study. Am J Perinatol, 34(8), 808-817. doi:10.1055/s-0037-1599052
  • Sanders, M. R., & Woolley, M. (2005). The relationship between maternal self‐efficacy and parenting practices: Implications for parent training. Child: care, health and development, 31(1), 65-73. Sercekus, P., & Baskale, H. (2016). Effects of antenatal education on fear of childbirth, maternal self-efficacy and parental attachment. Midwifery, 34, 166-172. doi:10.1016/j.midw.2015.11.016
  • Taskın, L., & Kukul, K. (2012). Introduction to Women 's Health. Gynecology and Nursing (11 ed.). Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık.
  • Yalaz, K., Anlar, B., & Bayoglu, B. (2009). Denver II developmental screening test: Turkish children standardization. Developmental Child Neurology Association: Ankara.
  • Yılmaz, S., & Beji, N. K. (2013). Turkish Version of Prenatal Attachment Inventory: A Study of Reliability and Validity. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 16(2), 103-109.
  • Yilmaz, S. D. (2013). Prenatal maternal--fetal attachment/Prenatal anne--bebek baglanmasi. Journal of Education and Research in Nursing, 10(3), 28-34.
  • Zellman, G. L., Perlman, M., & Karam, R. (2014). How Moroccan mothers and fathers view child development and their role in their children's education. International Journal of Early Years Education, 22(2), 197-209. doi:10.1080/09669760.2014.909307.

The Effect of the Health Promotion Monitoring Program Applied to Mothers Based on Meleis' Transition Theory: A Randomized Controlled Study Protocol

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 15 - 30, 27.04.2022

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Meleis'in Geçiş Kuramı'na dayalı olarak gebelere bireysel seanslar şeklinde uygulanan dört modülden oluşan Sağlığın Geliştirilmesi İzleme Programı'nın maternal-fetal bağlanma, ebeveyn öz-yeterlilik ve bebek gelişimi.
Arka plan: Kadınların hayatındaki önemli kilometre taşlarından biri anneliktir. Annelik aynı zamanda çok önemli sorumlulukların üstlenildiği bir sürecin başlangıcıdır. Doğum sonrası erken dönemde anneler fiziksel, psikososyal ve yenidoğan bakımında zorluklarla karşılaşmaktadır. Bu nedenle yeterli profesyonel destek almazlarsa yeni rollerine uyum sağlayamazlar ve anneliğe sağlıklı bir geçiş sağlayamazlar. Uygun hemşirelik girişimlerinin anne ve bebeğin fiziksel ve ruhsal sağlığını olumlu yönde etkilediği bildirilmiştir. Anneler için doğum öncesi dönemden başlayıp doğumdan sonra da devam eden teoriye dayalı müdahale programlarının eksikliği bulunmaktadır.
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Meleis'in Geçiş Kuramı'na dayalı olarak gebelere bireysel seanslar şeklinde uygulanan dört modülden oluşan Sağlığın Geliştirilmesi İzleme Programı'nın maternal-fetal bağlanma, ebeveyn öz-yeterlilik ve bebek gelişimi.
Tasarım: Bu çalışma, son test düzenli paralel grup (deney-kontrol) ile ileriye dönük ve rastgele kontrollü deneysel bir araştırma tasarımıdır.
Yöntemler: Araştırmanın evrenini Konya ilinde bir Aile Sağlığı Merkezine kayıtlı 36 ve 40 haftalık gebeler oluşturdu. Randomize kontrollü deneme katılımcısı akışı, CONSORT'a göredir. Katılımcılar, tabakalı randomizasyon yöntemi ile deney ve kontrol gruplarına atanmıştır. Çalışmada permütasyon yöntemi kullanılarak tabakalar arası denge sağlanmıştır. Rutin bakıma ek olarak, 36-40. gebelik haftaları ile doğumdan 1 ve 2 ay sonra bir Sağlığı Geliştirme Programı (HPP) uygulandı. Sonuç ölçütleri anne bebek bağlanması, ebeveyn öz yeterliliği ve bebek gelişimi idi. Veriler gebelikte, doğum sonrası 2. ve 6. aylarda toplanmıştır. 06.02.2018 tarihinde etik onay alınmıştır.
Tartışma:
Bu çalışma, teoriye dayalı, yenilikçi bir programı anne ve bebek sonuçlarıyla değerlendirmek için sıkı çalışma tasarımını kullanan türünün ilk örneği olacaktır. Çalışmanın sonunda annelerde bebek sağlığını geliştirmeye yönelik uygun davranışlar geliştirilebilir. Annelerin bağlanma ve ebeveyn öz-yeterlik düzeyleri bebeklerin gelişimini iyileştirebilir. Böylece anneler anneliğe sağlıklı bir geçiş yapmış olacaklardır.

Kaynakça

  • Abasi, E., Tafazzoli, M., Esmaily, H., & Hasanabadi, H. (2013). The effect of maternal–fetal attachment education on maternal mental health. Turkish Journal of Medical Sciences, 43, 815-820. doi:10.3906/sag-1204-97
  • Akbarzadeh, M., Dokuhaki, A., Joker, A., Pishva, N., & Zare, N. (2016). Teaching attachment behaviors to pregnant women: a randomized controlled trial of effects on infant mental health from birth to the age of three months. Ann Saudi Med, 36(3), 175-183. doi:10.5144/0256-4947.2016.175
  • Akdağ, F. (2015). Brain development and early intervention in child. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1, 97-100.
  • Bagherinia, M., Mirghafourvand, M., & Shafaie, F. S. (2017). The effect of educational package on functional status and maternal self-confidence of primiparous women in postpartum period: a randomized controlled clinical trial. J Matern Fetal Neonatal Med, 30(20), 2469-2475. doi:10.1080/14767058.2016.1253061
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control: Macmillan.
  • Barimani, M., Vikstrom, A., Rosander, M., Forslund Frykedal, K., & Berlin, A. (2017). Facilitating and inhibiting factors in transition to parenthood - ways in which health professionals can support parents. Scand J Caring Sci, 31(3), 537-546. doi:10.1111/scs.12367
  • Black, M. M., Walker, S. P., Fernald, L. C. H., Andersen, C. T., DiGirolamo, A. M., Lu, C., . . . Grantham-McGregor, S. (2017). Early childhood development coming of age: science through the life course. The Lancet, 389(10064), 77-90. doi:10.1016/s0140-6736(16)31389-7
  • Branjerdporn, G., Meredith, P., Strong, J., & Garcia, J. (2017). Associations between maternal-foetal attachment and infant developmental outcomes: a systematic review. Maternal and child health journal, 21(3), 540-553.
  • Cinar, I. O., & Ozturk, A. (2014). The effect of planned baby care education given to primiparous mothers on maternal attachment and self-confidence levels. Health Care Women Int, 35(3), 320-333. doi:10.1080/07399332.2013.842240
  • Delavari, M., Mohammad-Alizadeh-Charandabi, S., & Mirghafurvand, M. (2018). The relationship between maternal-fetal attachment and maternal self-efficacy in Iranian women: a prospective study. J Reprod Infant Psychol, 36(3), 302-311. doi:10.1080/02646838.2018.1436753 http://www.tr.undp.org. (2019). 2030 Sustainable Development Goals.
  • Kahan, B. C., Rehal, S., & Cro, S. (2015). Risk of selection bias in randomised trials. Trials, 16(1), 405.
  • Kavlak, O. (2007). Anne ve babaya ait bağlanma ve hemşirenin rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 23(2), 183-194.
  • Kavlak, O., & Sirin, A. (2009). The Turkish version of Maternal Attachment Inventory. HJournal of Human Sciences, 6(1), 188-202.
  • Kaya, C. E., & Şahin, N. H. (2018). Gebelerde Ebeveyn Uyum Desteği Programının Ebeveyn Öz Yeterlik Algıları Üzerine Etkileri. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 61-82.
  • Kılıcarslan Celikkol, A., & İsmen Gazioglu, E. (2008). The investigation of transition to parenthood in terms of several pre-partum and post-partum factors. Paper presented at the International Congress of Counselling: counselling in international perspective global demands and local needs, Istanbul.
  • Klossner, N. J. (2006). Introductory maternity nursing: Lippincott Williams & Wilkins.
  • Leahy Warren, P. (2005). First‐time mothers: social support and confidence in infant care. Journal of advanced nursing, 50(5), 479-488.
  • Maas, A. J. B. M., de Cock, E. S. A., Vreeswijk, C. M. J. M., Vingerhoets, A. J. J. M., & van Bakel, H. J. A. (2015). A longitudinal study on the maternal–fetal relationship and postnatal maternal sensitivity. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 34(2), 110-121. doi:10.1080/02646838.2015.1112880
  • Madan, R., & Tekin, D. (2015). Development Tracking Program for 0-6 Age Group Children. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1, 641-649.
  • Meighan, M. (2013). Mercer's becoming a mother theory in nursing practice. In A. Martha Raile (Ed.), Nursing Theory-E-Book: Utilization & Application (5 Edition ed., pp. 332): Mosby, New York.
  • Meleis, A. I. (2010). Transitions theory: Middle range and situation specific theories in nursing research and practice: Springer publishing company.
  • Mutlu, C., Yorbik, O., Tanju, I., Celikel, F., & Sezer, R. (2015). Association of prenatal, natal, and postnatal factors with maternal attachment. Anatolian Journal of Psychiatry, 16(6). doi:10.5455/apd.172669
  • Müller, M. E. (1996). Prenatal and postnatal attachment: A modest correlation. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing, 25(2), 161-166.
  • Ngai, F.-W., Chan, S. W.-C., & Ip, W.-Y. (2010). Predictors and correlates of maternal role competence and satisfaction. Nursing research, 59(3), 185-193.
  • Ozkan, H., & Polat, S. (2011). Maternal identity development education on maternity role attainment and my baby perception of primiparas. Asian Nursing Research, 5(2), 108-117.
  • Öztürk, S., & Erci, B. (2016). Primipar Mothers In Postpartum Period Given Maternity And Newborn Education Increased Attachment: Post Test With Control Group Semi Experimental Research. Balıkesır Health Sciences Journal, 5(3), 129-134. doi:10.5505/bsbd.2016.63325
  • Petri, E., Palagini, L., Bacci, O., Borri, C., Teristi, V., Corezzi, C., . . . Mauri, M. (2018). Maternal-foetal attachment independently predicts the quality of maternal-infant bonding and post-partum psychopathology. J Matern Fetal Neonatal Med, 31(23), 3153-3159. doi:10.1080/14767058.2017.1365130
  • Polit, D. F., & Beck, C. T. (2006). The content validity index: are you sure you know what's being reported? Critique and recommendations. Research in nursing & health, 29(5), 489-497.
  • Rossen, L., Hutchinson, D., Wilson, J., Burns, L., Allsop, S., Elliott, E. J., . . . Mattick, R. P. (2017). Maternal Bonding through Pregnancy and Postnatal: Findings from an Australian Longitudinal Study. Am J Perinatol, 34(8), 808-817. doi:10.1055/s-0037-1599052
  • Sanders, M. R., & Woolley, M. (2005). The relationship between maternal self‐efficacy and parenting practices: Implications for parent training. Child: care, health and development, 31(1), 65-73. Sercekus, P., & Baskale, H. (2016). Effects of antenatal education on fear of childbirth, maternal self-efficacy and parental attachment. Midwifery, 34, 166-172. doi:10.1016/j.midw.2015.11.016
  • Taskın, L., & Kukul, K. (2012). Introduction to Women 's Health. Gynecology and Nursing (11 ed.). Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık.
  • Yalaz, K., Anlar, B., & Bayoglu, B. (2009). Denver II developmental screening test: Turkish children standardization. Developmental Child Neurology Association: Ankara.
  • Yılmaz, S., & Beji, N. K. (2013). Turkish Version of Prenatal Attachment Inventory: A Study of Reliability and Validity. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 16(2), 103-109.
  • Yilmaz, S. D. (2013). Prenatal maternal--fetal attachment/Prenatal anne--bebek baglanmasi. Journal of Education and Research in Nursing, 10(3), 28-34.
  • Zellman, G. L., Perlman, M., & Karam, R. (2014). How Moroccan mothers and fathers view child development and their role in their children's education. International Journal of Early Years Education, 22(2), 197-209. doi:10.1080/09669760.2014.909307.
Toplam 35 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hemşirelik
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Figen Türk Düdükcü 0000-0003-1767-5197

Fatma Taş Arslan 0000-0001-5584-6933

Yayımlanma Tarihi 27 Nisan 2022
Gönderilme Tarihi 15 Ekim 2021
Kabul Tarihi 12 Ocak 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Türk Düdükcü, F., & Taş Arslan, F. (2022). The Effect of the Health Promotion Monitoring Program Applied to Mothers Based on Meleis’ Transition Theory: A Randomized Controlled Study Protocol. KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 15-30.