Matematik Okuryazarlığı Özyeterliliğinin ve Aile Bütçesini Planlamanın Psikolojik İyi Oluş Üzerine Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 31 - 41, 30.04.2019

Müge Ersoy Tuğçe Balkır Meryem Karaaziz , Fahriye Balkır

https://doi.org/10.35365/ctjpp.19.1.04

Öz

 Matematik okuryazarlığı, bireylerin günlük yaşamlarında da kullandıkları önemli bir beceridir. Bu nedenle
bireylerin hayat pahalılığı karşısında sağlıklı bir psikolojik iyi oluşa sahip olabilmeleri için matematik
okuryazarlığı becerisine sahip olmaları beklenmektedir. Bu bilgiler doğrultusunda yapılan çalışma ile matematik
okuryazarlığın aile bütçesini belirlemedeki önemi ile aile bütçesini planlamanın, yetişkinlerin psikolojik iyi
oluşları üzerinde gerçekten etkili olup olmadığının ortaya konması amaçlanmaktadır. Bu araştırma tanımlayıcı
bir araştırmadır ve ilişkisel tarama modeli kullanılarak yapılmıştır. Araştırmaya KKTC’de yaşayan 18 yaş ve
üzeri 173 birey dahil edilmiştir. Araştırma bulgularında yer alan istatistiksel çözümlemelerde Statistical Package
for Social Sciences (SPSS ) 24.0 yazılımı kullanılmıştır. Çalışmada, katılımcıların matematik okuryazarlığı özyeterlilik ölçeği puanlar arttıkça, psikolojik iyi oluş ölçeği puanlar da artmaktadır. Bununla birlikte, aylık/yıllık
okul, kurs gibi eğitim ve sağlık giderlerini hesaplayan bireylerin hesaplamayan bireylere göre psikolojik iyi oluş
ölçeği puanları ve matematik okuryazarlığı öz-yeterlilik ölçeği puanları anlamlı düzeyde yüksek olduğu
görülmüştür. Sonuç olarak, bireylerin matematik okuryazarlığı öz-yeterliliklerinin arttıkça, psikolojik iyi oluş
hallerinin de arttığı ortaya çıkmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Matematik okuryazarlığı, öz-yeterlik, aile bütçesini planlama

Kaynakça

• Akdoğan, A. ve Polatcı S, (2013). Psikolojik Sermayenin Performans Üzerindeki Etkisinde İş Aile Yayılımı ve Psikolojik İyi Oluşun Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1): 273-293.
• Altıntaş, E., Özdemir, A. ve Kerpiç, A. (2012). Öğretmen Adaylarının Matematik Okuryazarlığı Özyeterlik Algılarının Bölümlere Göre Karşılaştırılması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 26-34.
• Cicognani, E., Albanesi C., & Zani, E. (2008). The Impact of Residential Context on Adolescents’ Subjective Well Being. Journal of Community & Applied Social Psychology, 18, 558- 575.
• Diener, E. & Diener, C. (1996). Most People are Happy. American Psychological Society,7 (3), 181-185.
• Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D., Oishi, S., & Biswas-Diener, R. (2010). New Well-Being Measures: Short Scales To Assess Flourishing and Positive and Negative Feelings. Social Indicators Research, 97, 143–156.
• Eroğlu, Y. ve Güler, N. (2015). Koşullu Öz-Değer, Riskli İnternet Davranışları ve Siber Zorbalık/Mağduriyet Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 5/3 ss. 118-129.
• Güneş, G. ve Gökçek, T. (2013) Öğretmen Adaylarının Matematik Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 70-79.
• Kabael, T., & Barak, B. (2016). Research of middle school preservice mathematics teachers’ mathematical literacy on PISA items. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(2), 321-349 Kaplan, K. (2016). Evli Bireylerde Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumların, Evlilik Doyumuna ve Psikolojik İyi Oluş Durumuna Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Myers, D.G. & Diener, E. (1995). Who is Happy? Psychological Science, 6 (1), l0-17.
• Özgen, K. ve Bindak, R. (2008). Matematik Okuryazarlığı Özyeterlilik, Ölçeğinin Geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 517-528.
• Şarlak, Z. (2012). Aile Bütçesi ve Kaynak Yönetimi. İstanbul: Edam.
• Tan, M. (1996) “Bir Kadın Mesleği: Öğretmenlik”. Kadın Gerçekleri (Haz: Necla Arat). İstanbul: Say Yayınları.
• Tatlıoğlu, K. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Aylık Gelir Ve Harcama Düzeyi İle Psikolojik İyi Oluşları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Bingöl Üniversitesi Örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55),1-15
• Telef, B.B. ve Ergün, E. (2013). Lise Öğrencilerinin Öznel İyi Oluşlarının Yordayıcısı Olarak Öz-Yeterlik. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi - Journal of Theoretical Educational Science, 6(3), 423-433.
• Tuzgöl-Dost, M. (2010). Güney Afrika ve Türkiye’deki Üniversite Öğrencilerinin Bazı Değişkenlere Göre Öznel İyi Oluş ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35(158), 75-89.
• Yenilmez, K. (2010). Öğretmen Adaylarının Matematik Okuryazarlığı Özyeterlik İnançları. 9. Matematik Sempozyumu Bildiri Kitabı, 455-460, Ekim, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Zehir, K. ve Zehir, H. (2016). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Matematik Okuryazarlığı Öz-yeterlik İnanç Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Eğitim, Bilim ve Teknoloji Dergisi International Journal of Education, Science and Technology 2016, Cilt 2, Sayı 2, 104-117.